İçeriğe atla

Tabasaranlar

Kontrol Edilmiş
Tabasaranlar
табасаранйир
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Rusya Rusya146.360 (2010)[1]
Ukrayna Ukrayna977 (2001)[2]
Azerbaycan Azerbaycan558 (1989)
Kazakistan Kazakistan222 (2009)[3]
Diller
Din

Tabasaranlar (kendilerince табасаранйир Tabasaranyir), Rusya'ya bağlı Dağıstan'ın Hazar Denizi kıyısındaki Derbent ilinin güney sınırlarında bir bölge ve orada yaşayan halka verilen ad. Diğer adları Kabgan'dır.

Tabasaranların yaşadığı mıntıka.
Geleneksel kıyafeti ile bir Tabasaran.

Kafkas dil ailesi içinde Kuzey Kafkas ve Kuzey Doğu Kafkas dillerinden Lezgi dilleri içinde Lezgiceden sonra en yaygın halk grubu Tabasaranlardır. Dağıstan'ın resmî edebiyat dillerinden biri olarak kabul edilse de, bazı bilim çevrelerinde Lezgicenin bir lehçesi olduğu öne sürülmektedir.[]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan</span> Orta Asyada yer alan bir ülke

Kırgızistan, resmî adıyla Kırgız Cumhuriyeti, Orta Asya'daki bir ülkedir. Kırgızistan, günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletlerinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. Denize kıyısı olmayan ülkenin komşuları kuzeyde Kazakistan; batıda Özbekistan, güneybatıda Tacikistan ve güneydoğuda Çin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Türk dünyası</span> Doğu Asyadan başlayıp Alaskaya kadar uzanan bir diaspora

Türk dünyası, 20. yüzyılın sonları ve 21. yüzyılda tüm Türk halkları için kullanılan coğrafi ve kültürel bir kavramdır. Oldukça geniş bir coğrafya alanını kapsayan Türk dünyası içinde en batıda Kosova, Karadağ, en doğuda Moğolistan yer alır. Bu coğrafyayı Avrasya coğrafyası olarak belirtmek mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Lezgiler</span> Dağıstan ve Azerbaycanda yaşayan etnik grup

Lezgiler, Kuzeydoğu Kafkasya'da Azerbaycan'ın kuzey ve Dağıstan'ın güney kesimlerinde yerleşik halk. Kafkasya'nın yerli halklarından biridir. Konuştukları dil Lezgice olarak adlandırılır. Samurçay civarında yaşamaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Lezgice</span> Bir Kafkas dili.

Lezgice veya Lezgince, Dağıstan'ın güneyinde ve Azerbaycan'ın kuzeyinde Lezgilerin konuştuğu bir Kuzeydoğu Kafkas dili.

Türkmenistan Kürtleri, Türkmenistan'da yaşayan Kürtlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Soyotlar</span> Türk halkı, Rusya içerisinde

Soyot veya Soyotlar — Rusya içinde yaşayan ve dilleri ile kültürleri yok olma tehlikesine maruz bir Türk halkıdır. 2002 nüfus sayımına göre, Rusya'da 2769 kişi Soyot Türkleri vardır. Soyları ve dilleri yok olma tehlikesi bulunan Türk içinde olup aslında Tuvalar ile büyük benzerlik teşkil ederler, fakat Soyot Türkleri çok eski zamanlardan beri Buryatya'nin Ahın rayonunda yaşamaktadırlar. Soyot Türklerinin yerel dili yeniden düzenlenmiş ve bir ders kitabı haline getirilerek Oka'da bazı okullarda öğretim yapılmaya çalışılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya Türkmenleri</span>

Kafkasya Türkmenleri ya da Kafkas Türkmenleri, Kafkasya Oğuzları, Hazar Ötesi Türkmenleri, Stavropol Türkmenleri, Rusya'da Stavropol Krayının Turkmenskiy ile Neftekumskiy rayonlarında yaşayan Türkmenlerin bir kolu olan Türk halkı. Sünni Müslümandırlar.

<span class="mw-page-title-main">Atal Türkmenleri</span>

Atal Türkmenleri, Rusya'da Astrahan Oblastının Atal köyünde yaşayan Türkmenlerin bir kolu olan Türk halkı. Sünni Müslümandırlar.

Tabasaranca ya da Tabasaran dili, Rusya'ya bağlı Dağıstan'ın güneyinde yaşayan Tabasaranlar tarafından konuşulan Kuzeydoğu Kafkas dillerinin Lezgi dilleri grubundan bir dil. Gramer ve kelime haznesi bakımından Lezgice ile ortak özellikleri yüksektir. Alfabe, harf sistemi ve glotal gırtlaksı harfleriyle diğer Kafkas dilleriyle büyük benzerlik taşır. Lezgicenin yanında, Azerbaycan Türkçesinden ve geçmişte Arapça ve Farsçadan alınmış çok sayıda kelimeyi lügatinde barındıran otokton bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Hantılar</span>

Kantı veya Hantı kendilerince Kantı, Kande, Kantek (Kantı), tarihte Yugra olarak bilinen Rusya'ya bağlı Kantı–Mansı Otonom Okrug içinde yaşayan yerli halk. Mansiler ile birlikte yaşarlar. Hantıca ve Mansice Rusça ile birlikte resmi bir durum elde etmiştir. 2010 yılı Rusya nüfus sayımında, 30,943 kişi kendilerini Hantı(Kantı) olarak belirtmişlerdir. Onların, 26,694 kişi Tümen Oblastında, onun 17,128 kişi kadarı da Hantı–Mansi Özerk Okruğunda bulunmaktadır. 8,760 kişi ise Yamalo-Nenets Özerk Okrugu'nda yaşamaktadır. Tomsk Oblastında 873 kişi, Komi Cumhuriyetinde ise 88 Hantı yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Kürtleri</span>

Kaynaklara göre, Azerbaycan'daki Kürtlerin varlığı 9. yüzyıla kadar dayanıyor. Azeri kaynaklarına göre, topraklarında 13.000 - 200.000 Kürt yaşıyor. Ayrıca Ermeni - Azeri savaşları nedeniyle çok sayıda Kürt, Azerbaycan içinde göç etti.

<span class="mw-page-title-main">Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyet özerk cumhuriyeti

Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ,Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı özerk sovyet cumhuriyeti. "Dağlar ülkesi" olarak tanımlanan bölgede otuzdan fazla etnik grup yaşamaktadır. Ekim Devrimi'nden sonra bölgede ortaya çıkan pan-Türkist ve pan-İslamcı hareketleri bastırılmasının ardından kurulmuştur. Başkenti Mahaçkala olan Dağıstan ÖSSC'deki diğer önemli şehirler Derbent, Kızılyar, İzberbaş ve Buynak'tı.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan'daki Türkler</span>

Kazakistan'da Türkler, Kazakistan'da yaşayan Türklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Znamenskoye, Çeçenistan</span>

Znamenskoye Çeçenistan, Rusya'nın Nadterek bölgesinde bir kırsal bir yerleşim yeridir. Nadterek belediyesinin idari merkezidir. Köydeki tek yerleşim yeri Znamenskoye belediyesidir.

Eski Sovyetler Birliği'ndeki Türkler küçük bir azınlıktı. Ancak binlerce Türk'ün anavatanlarından sınır dışı edilmesi nedeniyle Türkoloji için önemli kabul edilmektedir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Samtshe-Cavaheti, Gürcistan'ın güneybatı bölgesinde bir Türk etnisitesi üreterek yoğun bir şekilde İslamlaştırıldı. Kasım 1944'te bu Türklerden 120.000 kadarı Joseph Stalin'in yönetimi altında Orta Asya'ya sürüldü.

Rusya'daki Türkler Rusya'da yaşayan Türklerdir. Topluluk büyük ölçüde Ahıska Türklerinden ve Türkiye'den giden göçmenlerin yanı sıra karışık etnik kökenlerin çocuklarından oluşmaktadır.

2002 nüfus sayımına göre Tataristan'ın nüfusu 3.779.265'tir. Haziran 2010 itibarıyla bu rakam 3.780.400 olarak kaydedilmiştir.

Azerbaycan Tatarları, Azerbaycan Cumhuriyeti'nde yaşayan, bu ülkenin vatandaşı olan Tatar asıllı nüfus. 2009 nüfus sayımına göre Azerbaycan Cumhuriyeti'nde 25.882 Tatar yaşamaktadır. Bu sayı toplam nüfusun %0.29'una denk gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kafkasya Türkleri</span>

Kuzey Kafkasya Türkleri veya Kafkas Kıpçakları; Kuzey Kafkaslar'da yaşayan, çoğunluğu Kıpçak boyundan olan Kumuklar, Nogaylar ve Karaçay-Balkar Türkleridir. Kuzey Kafkasya Türkleri, Kafkas Dağları'nın kuzey tarafında yaşayan Türklerin geneline verilen addır. Çoğunlukla Dağıstan, Karaçay-Çerkesya,Kabardino-Balkarya ve Stavropol Krayında olmak üzere toplamda 1 milyona yakın Kıpçak Türk'ü yașadığı 2021 yılındaki Rusya nüfus sayımında ortaya konulmuştur.

Andiler, Rusya'nın Dağıstan bölgesinde yaşayan yerli bir halktır. Andi halkının nüfusu yaklaşık 40.000 kişi olarak tahmin edilmektedir. Andi dili konuşurlar ve Sünni Müslümandırlar.