Taşköprü (Prizren)

Taşköprü


Konum	Prizren, Kosova
Koordinatlar	42°12′35″N 20°44′26″E / 42.209667°K 20.740667°D / 42.209667; 20.740667
Tasarım	Kemer köprü
Malzeme	Kesme taş
Ayak sayısı	2
Uzunluk	28.50 m
Genişlik	4.20 m
Yükseklik	5.00 m
En geniş açıklık	10.00 m
Yapım	XV. yüzyıl sonları
Yıkılış	1979 (Kısmen)

Taşköprü veya Prizren Taşköprüsü (Arnavutça: Ura e vjetër e gurit "Eski Taşköprü") Kosova’nın Prizren ilinin merkezi olan Prizren şehrinde bulunan tarihî Osmanlı köprüsüdür.

Yapılış

Köprünün inşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Fakat mevcut olan belgelere göre, onun XV. yüzyılın sonları veya XVI. yüzyılın başlarında inşa edildiği muhtemeldir. Yemen Fatihi Sinan Paşa’nın babası Ali Bey’in 940/1533 tarihini taşıyan vakfiye ile Prizren’de yaptırdığı 4 köprünün 1146 tarihli kaydı Tapu Defterleri’nin 132-133’üncü sayfasında, Ali Emri Tasnifi namına 516 No ile kayıtlı olduğunu bildirmektedir.^[1]

Yapı Özellikleri

Köprünün bir ana gözü ve iki yan gözü olmak üzere toplam 3 gözü vardır. Orta gözün genişliği 10 metre, yüksekliği 5 metredir. Sağ ve sol gözlerin genişliği 2.00 x 4.20 metredir. Her iki ayakta birer yardımcı açıklığı vardır. Uzunluğu 28.50 metre, genişliği ise 4.20 metredir.^[1]

Yeniden yapılan köprü de eskisi gibi, sarımtırak kesme taştan inşa edilmiştir ve üstü kaldırımlı olarak bırakılmıştır.

Koruma Altına Alınması

31 Aralık 1948 tarihinde 2345 numaralı kararname ile devlet koruması altına alınmıştır.^[1]

Onarım ve Değişiklikler

Taşköprü, eski hâliyle 1979 yılına kadar hizmet vermiştir. Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti dönemine tekabül eden 17 Kasım 1979 tarihinde Prizren’de o güne kadar görülmemiş bir sel sonucu köprü yıkılmıştır. Uzmanlara göre, o yıl köprünün yıkılma sebebi, yol tamiri sebebiyle köprünün sağ gözünün kapanmasıdır. Üç yıl yıkık kalan köprü 1982 yılında yeniden eski şekline uygun olarak inşa edilmiştir.^[1]

Resimler

Köprü ve altından akan Akdere
XVIII. yüzyıldaki bir Prizren görüntüsünde Taşköprü
Şadırvan tarafından
Köprünün gece görünümü
Sinema karşısından köprü girişi
Üst kısım

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d Raif Vırmıça, Kosova’da Osmanlı Mimari Eserleri I, TC Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1999, s. 126

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İsfahan</span> İranda bir şehir

İsfahan (Farsça:

Uzun Köprü, Edirne'de, Ergene Nehri üzerinde, Anadolu ile Balkanları birbirine bağlayan tek köprü ve dünyanın en uzun taş köprüsü olma özelliğini taşıyan tarihi köprüdür. Eski adı Ergene Köprüsü idi. Köprü, Edirne'nin Uzunköprü ilçesine ismini vermiştir.

Misis Köprüsü, Ceyhan Nehri üzerinde, Adana'nın Yüreğir büyükşehir ilçesine bağlı Misis Beldesinde yer alan, tarihî köprü.

Taşköprü, Seyhan Nehri üzerinde, Adana kent merkezinde, Adana (Seyhan) ve Karşıyaka (Yüreğir) yakalarını birleştiren köprüdür.

Galata Köprüsü, İstanbul'da Haliç üzerine yapılmış, Karaköy'le Eminönü'nü birleştiren köprüdür.

Venedik, kuzeydoğu İtalya'da birbirinden kanallarla ayrılmış ve köprülerle bağlanan 118 adanın üzerine kuruludur. Şehir, kıyı şeridi boyunca uzanan Venedik Lagünü'nde, Po ve Piave nehirlerinin deltaları arasına kuruludur. Venedik doğal güzelliği, mimarisi ve sanat eserleri ile ün yapmıştır. Bu şehir bütünüyle, deniz kulağı da dahil, Dünya Mirası listesi listesindedir.

Haliç, İstanbul'un Avrupa yakasını kaplayan Çatalca Yarımadası'nın güneydoğu ucunda, Boğaziçi girişinde, İstanbul ve Beyoğlu platolarını birbirinden ayıran deniz girintisi. Denizin kendisine ulaşan akarsu yatağının bir bölümünü istila etmesiyle meydana gelen yapının jeomorfolojik adı olan Arapça haliç sözcüğü, İstanbul halicinin kent açısından taşıdığı önemden dolayı Osmanlılar döneminden bu yana bir özel isim haline gelmiş, birçok semti kapsayan bir kent bölgesi adı olmuştur.

Priştine Kosova'nın başkenti ve en büyük şehri.

Prizren, eskiden Pürzerrin, Kosova'nın güneybatısında bir şehir ve belediye merkezi.

Kosova Türkleri, asli olarak Kosova muhitinde, tarihî devirden çağdaş devre kadar yaşayan, bugünse Türkiye'de de büyük bir nüfus oranıyla yaşayan Müslüman Türk grubudur. Kosova Türkleri tabiri, Balkan Türkleri olarak belirtilen Batı Türk kesiminin, özellikle Osmanlı devri idari taksimatında Kosova Vilayeti arazisinde yaşayagelen Türklerin, bugünkü nüfusunu belirtir.

Kosova, resmî adıyla Kosova Cumhuriyeti, Balkanlar'da bulunan ve dünyada sınırlı tanınırlığa sahip denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde ve doğuda Sırbistan, güneyde Kuzey Makedonya ve Arnavutluk, batıda ise Karadağ ile komşudur. 1999'da Birleşmiş Milletler kontrolü altına alınan Kosova, 2008'de Sırbistan'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Mart 2020 itibarıyla 97 ülke tarafından tanınmaktadır. Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan Sırbistan, bölgeyi kendisine bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olarak kabul etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Taşköprü (Üsküp)</span>

Taşköprü Vardar Nehri üzerinde, Üsküp şehir merkezinde bulunan tarihi Osmanlı köprüsü. Üsküp’ün simgelerinin en başında yer alır. Fatih Köprüsü veya Fatih Sultan Mehmet Köprüsü olarak isimlendirilmektedir.

Kosova tarihi günümüzdeki bağımsız Kosova Cumhuriyeti’nin sınırları içinde kalan toprakların tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Köprüpazar Köprüsü</span>

Köprüpazar Köprüsü, Roma döneminden kalma, günümüzde Türkiye'de, Aspendos yakınlarında Köprüçay (Eurymedon) nehri üzerinden geçen, 9 kemerli Eurymedon Köprüsü'nün temelleri üzerine Selçuklu Hanedanı tarafından 13. yüzyılda yapılmış, sivri kemerli bir köprüdür. Köprü eski Roma yapısının nehir yatağındaki ayak kalıntılarını takip ettiği için yol güzergâhının ortasında belirgin sapmalar görülür. Köprü 259,50 metre uzunluğunda olup, genişliği 9,44 metredir. Sütun kalınlıkları 9,60 metre, kemer açıklığı 23,52 metredir.

Arnavutluk-Kosova Otoyolu yapımına 2007 yılından başlanan dört şeritli uluslararası otoyol hattıdır. Otoyolun yapımı Amerikan-Türk konsorsiyumu Bechtel-ENKA tarafından Arnavutluk ve Kosova’da yapılmaktadır. Otoyolun Kosova kısmının 2013 yılının Eylül ayında trafiğe açılması planlanmaktadır.

Bogoroditsa Levişka Kilisesi, Kosova'da Prizren'in Yeni Mahalle semtinde bulunan ve bugün kullanım dışı olan tarihî bir dinî yapıdır. X. yüzyılda kilise olarak kurulup XV. yüzyılda camiye dönüştürülmüştür. XX. yüzyılın ilk yarısından sonra kiliseye dönüştürülmüş; 1999 yılından sonra da kullanım dışı olmuştur.

Terzi Köprüsü, Kosova'da Erenik Nehri üstünde Osmanlı devrinde inşa edilmiş köprü.

Berta Köprüsü, Artvin'in Merkez ilçesinde yer alan üç gözlü sade bir köprüdür. 64.20 metre uzunluğundaki köprünün yüksekliği 7.3 metre, ortalama genişliği 5 metredir. Kesme taştan inşa edilmiş olan köprü, Çoruh'a akan Berta Deresi'nin üzerine, Artvin-Şavşat yolunun 21. kilometresine inşa edilmiştir. Köprünün 93 Harbi'ndan önce, 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlılar tarafından inşa edildiği düşünülmektedir. Bölgede hem üç gözlü hem de düz olan tek köprü olan Berta Köprüsü'nün gözlerinin genişliği 9.15 metre, yüksekliği 3.3 metredir. Köprünün her iki tarafında da 5 tane balbakan boşluğu ve 0.5 metre yüksekliğinde taştan korkuluk bulunmaktadır.

Alaköprü Mersin ilinin Anamur ilçesinde bulunan ve hâlâ kullanılabilir durumda olan tarihi bir köprüdür.

Kravga Köprüsü Mersin ilinde tarihi bir köprüdür.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.