Taşıma katmanı - Turkipedia

İnternet iletişim kuralları dizisi OSI modeli
	^Katman	^{İletişim kuralları}
7.	Uygulama katmanı	HTTP, DNS, SMTP, FTP, TFTP, UUCP, NNTP, SSL, SSH, IRC, SNMP, SIP, RTP, Telnet, ...
6.	Sunum katmanı	ISO 8822, ISO 8823, ISO 8824, ITU-T T.73, ITU-T X.409, ...
5.	Oturum katmanı	NFS, SMB, ISO 8326, ISO 8327, ITU-T T.6299, ...
4.	Ulaşım katmanı	TCP, UDP, SCTP, DCCP, ...
3.	Ağ katmanı	IP, IPv4, IPv6, ICMP, ARP, İnternet Grup Yönetim Protokolü, IPX,...
2.	Veri bağlantısı katmanı	Ethernet, HDLC, Wi-Fi, Token ring, FDDI, PPP, L2TP...
1.	Donanım katmanı	ISDN, RS-232, EIA-422, RS-449, EIA-485, ...

Taşıma katmanı, ulaşım katmanı veya 4. katman (İngilizce. Transport Layer) üst katmanlardan gelen veriyi ağ paketi boyutunda parçalara böler.

Taşıma katmanı alt katmanlar (Transport Set) ve üst katmanlar (Application Set) arasında geçit görevini görür. Alt katmanlar verinin ne olduğuna bakmandan karşı tarafa yollama işini yaparken üst katmanlar da kullanılan donanım ile ilgilenmeden verinin kendisi ile uğraşabilirler.

Taşıma Katmanı Servisleri

Bağlantı yönelimli: Bağlantısız modellerle anlaşmak normalde daha kolaydır. Bu yüzden Ağ Katmanının sadece bağlantısız bir servisi desteklediği yerlerde, Taşıma Katmanının başına genellikle bağlantı yönelimli servis kurulur.
Aynı sırada iletim: Ağ katmanı genellikle gönderilen paketlerin aynı sırayla karşı tarafa iletilmesini garanti etmez. Ama Taşıma Katmanı garanti edebilir. Bunu sağlamanın en kolay yolu her pakete bir numara verilmesi ve alıcıya, paketleri yeniden sıralaması için izin verilmesidir.
Güvenilir veriler: Paket kuyrukları dolduğunda ve ağ düğümleri paketleri silmek zorunda kaldığında, paketler ağ yoğunlukları nedeniyle yönlendirici, ağ anahtarı, ağ köprüsü veya hostlarda kaybolabilirler. Ethernet bozuk paketleri tekrar tekrar göndermediği için, paketler parazit nedeniyle kaybolabilir veya zarar görebilirler. Ya da paketler yanlış sırayla iletilebilirler. Bazı Taşıma Katmanı protokolleri, örneğin TCP, bu hatayı hata kontrol yöntemleriyle düzeltebilir.
Akış kontrolü: Bilgisayarlardaki bellek miktarları sınırlıdır. Akış kontrolü, bu bellek miktarının dolarak alıcının boğulmasını engeller. Bazen bu güvenliği ağda sağlayabilir, ama ağın yapmadığı yerlerde Taşıma katmanı bu hizmeti verir.
Tıkanıklıktan kaçınma: Bir ağ düğümünün kuyruk tamponu dolduğunda ve paketleri düşürmeye başladığında, bu yoğunluk nedeniyle ağ tıkanıklığı meydana gelir. Bu servis sayesinde bant genişlğinin kullanımı azaltılarak bu problem aşılabilir.
Bayt yönlendirme: Taşıma katmanı verilerle paket paket ilgilenmektense, bu özellik sayesinde bağlantıyı baytların akışı şeklinde inceleyebilir. Farklı boyuttaki paketlerle uğraşmaktan daha iyi bir yöntemdir.
Portlar: Portlar ile, aynı konumdaki çoklu varlıklar adreslenir. Örneğin, bir posta adresinin ilk satırı bir tür porttur ve aynı evin farklı sakinleri arasında ayrım yapmaktadır. Bilgisayar uygulamalarının her biri kendi portlarındaki bilgileri dinledikleri için, aynı anda birden fazla ağ tabanlı uygulamaları kullanabilmekteyiz.

TCP/IP Taşıma Prokollerinin Karşılaştırması

	UDP	TCP	DCCP	SCTP
Paket başlığı boyutu	8 Bayt	20-60 Bayt	12 ya da 16 bayt	12 Bytes + Veri Yığını
Taşıma katmanı paket tipi	Datagram	Segment	Datagram	Datagram
Port numaralama	Evet	Evet	Evet	Evet
Hata kontrol	İsteğe Bağlı	Evet	Evet	Evet
Güvenilirlik: ARQ ile hata kurtarma	Hayır	Evet	Hayır	Evet
Sanal ağlar: Sıralı numaralandırma ve yeniden sıralandırma	Hayır	Evet	Evet	İsteğe Bağlı
Akış kontrolü	Hayır	Evet	Hayır	Evet
Tıkanıklıktan kaçınma	Hayır	Evet	Evet	Evet
Çoklu akış	Hayır	Hayır	Hayır	Evet
ECN desteği	Hayır	Evet	Evet	Evet
NAT uyumluluğu	Evet	Evet	Evet	Hayır

Taşıma Katmanı iletişim kuralları

İlgili Araştırma Makaleleri

İnternette paketlerin hedeflerine ulaştırılması yönlendirici (router) adı verilen ve bu amaçla özel alarak tasarlanmış bilgisayarlar tarafından gerçekleştirilir. Yönlendiriciler, IP paketinin başlığında bulunan hedef adres bilgisini kullanarak bu paketleri diğer yönlendiricilere iletirler. Bu işlem paket hedefine ulaşıncaya kadar devam eder. Bu işleme IP Yönlendirme veya routing adı verilir. Yönlendiriciler tuttukları yönlendirme tablolarına göre paketleri alıcılara nasıl göndereceklerine karar verirler. Yönlendirme tabloları iki şekilde oluşturulur:

Ağ yöneticisi kendisi tanımlayabilir. Genelde bir ya da birkaç yere bağlantısı olan ağlarda bu yöntem kullanılır. Statik yönlendirme olarak adlandırılır. Ağdaki herhangi bir değişiklik durumunda tanımların yeniden elle değiştirilmesi gerekir.
Yönlendirme algoritmaları tarafından hesaplanarak oluşturulur. Ağ yöneticisinin önceden bazı tanımlamalar ve filtreleme girmesi gerekir. Ağda herhangi bir değişiklik olduğunda alternatif yollar otomatik olarak bulunur. Dinamik yönlendirme olarak adlandırılır. RIP, OSPF, BGP en çok kullanılan dinamik yönlendirme protokolleridir.

UDP, TCP/IP protokol takımının iki aktarım katmanı protokolünden birisidir. Verileri bağlantı kurmadan yollar.

Veri bağlantısı katmanı veya 2. Katman:

Ağ katmanı veya 3. katman, veri paketinin farklı bir ağa gönderilmesi gerektiğinde, veri paketine yönlendiricilerin kullanacağı bilginin eklendiği katmandır. Örneğin IP iletişim kuralı bu katmanda görev yapar.

İnternet protokol takımı, bilgisayarlar ve ağ cihazları arasında iletişimi sağlamak amacıyla standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir. Bu kurallar dizisi temel olarak verinin ağ üzerinden ne şekilde paketleneceğini ve iletilen veride hata olup olmadığının nasıl denetleneceğini belirlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">TCP</span>

TCP (Transmission Control Protocol), TCP/IP protokol takımının taşıma katmanı protokollerinden birisidir. Son güncellemesi Ağustos 2022 tarihi itibarıyla RFC 9293 içerisinde tanımlanmıştır.

Adres Çözümleme Protokolü ağ katmanı adreslerinin veri bağlantısı katmanı adreslerine çözümlenmesini sağlayan bir telekomünikasyon protokolüdür. 1982 yılında RFC 826 aracılığıyla tanımlanmıştır. STD 37 kodlu bir internet standardıdır.

IP adresi, interneti ya da TCP/IP protokolünü kullanan diğer paket anahtarlamalı ağlara bağlı cihazların, ağ üzerinden birbirleri ile veri alışverişi yapmak için kullandıkları adres.

Dağıtıcı (İngilizce: switch), bilgisayarların ve diğer ağ öğelerinin birbirlerine bağlanmasına olanak veren ağ donanımlarından biridir. OSI yedi katman modelinin 2. katmanında ve yeni dağıtıcılar IP routing yapabildiği için 3. katmanda da çalışır.

Datagram Congestion Control Protocol (DCCP), mesaj tabanlı bir Ulaşım katmanı protokolüdür.

Open Systems Interconnection (OSI) modeli ISO tarafından geliştirilmiştir. Bu modelle, ağ farkındalığına sahip cihazlarda çalışan uygulamaların birbirleriyle nasıl iletişim kuracakları tanımlanır.

Logical Link Control bilgisayar ağında, IEEE standart ailesindeki OSI Referans modelinde bulunan Data Link Layer(Veri iletim katmanı)'ın alt katmanıdır.LLC çeşitli ağ protokolleri için çok bağlantılı multipoint ağların bir arada tutulmasını ve aynı ortam üzerinden veri akışını gerçekleştirmek için çoklama (multiplexing) ve akış kontrol(flow control) mekanizmaları sağlar.

Network Control Program (NCP), modern Internet'in atası olan ARPANET'in sunucu bilgisayarındaki iletişim kuralı yığının orta katmanlarını sağladı. Fakat bazen NCP'nin açılımı yanlışlıkla Network Control Protocol olarak söyleniyor. Bu terim contemporaneous belgesinde bulunmuyor.

Paket anahtarlama uygun boyuttaki bloklar içerisinde tüm verilerin aktarıldığı bir dijital ağ iletişimi yöntemidir. Aktarılan verinin küçük parçalara bölünmüş hali paket olarak isimlendirilir. Paketlerde kullanıcı verisi, yönlendirme, hata düzeltme ve akış kontrolü işlemleri için alanlar mevcuttur.

Tünel protokolü, bir ağ protokolü farklı bir yük-taşıma protokolü içerdiğinde bilgisayar ağ bağlantısı, bir tünel protokolü kullanır. Tünel protokolü kullanılarak, uyumsuz olan bir iletim protokolü üzerinde bir yük-taşıma taşınabilir ya da güvenilmeyen ağlarda güvenli bir yol oluşumu sağlanabilir.

TCP/IP, yapı olarak iki katmanlı bir haberleşme protokolüdür. Üst Katman TCP verinin iletimden önce paketlere ayrılmasını ve karşı tarafta bu paketlerin yeniden düzgün bir şekilde birleştirilmesini sağlar. Alt Katman IP ise, iletilen paketlerin istenilen ağ adresine yönlendirilmesini kontrol eder.

Bilgisayar ağlarında, İnternetin ağ mimarisinde genellikle TCP/IP olarak bilinen, İnternet iletişim kuralları dizisinde en düşük tabaka bağlantı katmanıdır. Bu tabaka RFC 1122 ve RFC 1123 ile tanımlanmıştır. Bağlantı katmanı metodların grubudur ve İletişim protokolleri sadece konağa fiziksel olarak bağlantı ile çalışmaktadır. Bağlantı, ağda konak ve düğümler arasında fiziksel ve mantıksal bileşenler kullanılmasıdır ve bir bağlantı protokolü metodların bir takımıdır ve standartlar sadece Yerel alan ağı parçalarında ya da bir Geniş alan ağı bağlantılarında sadece komşu ağ bileşenleri arasında geçerlidir.

Bilişim ve haberleşmede, bit akışı veya ikili değer dizesi, bir bitler dizesidir.

Bir sanal devre (VC), verileri, bu verilerin kaynak ve hedef uç sistemleri arasında özel bir fiziksel bağlantı varmış gibi görünecek şekilde, paket anahtarlamalı bir ağ üzerinden taşımanın bir yoludur. Sanal devre terimi, sanal bağlantı ile eş anlamlıdır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.