İçeriğe atla

Tağı Şahbazi Simurg

Tağı Şahbazi Simurq
DoğumAzerice: Tağı Şahbazi Simurğ
1892
Bakü, Rus İmparatorluğu
Ölüm13 Şubat 2013
Bakü, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Rus İmparatorluğu
EğitimHarkiv Üniversitesi
MeslekBilim insanı, yazar, doktor ve siyasetçi

Tağı Şahbazi Simurq (d. 1892, Bakü, Rus İmparatorluğu - ö. 2 Ocak, 1938, Bakü, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti) – Azerbaycanlı bilim adamı, doktor, Bakü Devlet Üniversitesi'nin dördüncü ve birinci Azerbaycanlı rektörü (1926-1929), yazar, eğitimci.[1]

Hayatı

Simurq 1892 yılında Bakü'nün Fatmayı köyünde dünyaya gelmiştir. İlk eğitimini molla yanında almış, sonraki eğitimini 1902-1905 yılları arasında Bakü'nün İçerişehir semtinde 9 numaralı okulda, daha sonralar ise Habib Bey Mahmudbeyov'un müdür olduğu Birinci Rus-Tatar Okulu'nda devam ettirmiştir. 1913 yılında Bakü'deki Üçüncü Gimnazyum'da Latin dili'nden sınava girmiş ve geçmiş, bu sebeple de Harkiv Üniversitesi'nin Fizik ve Matematik bölümüne kabul olmuştur. Öğrencilik yılları devrim hareketinin yükseldiği yıllara tesadüf etmiş, 1914 yılında Tıbb fakültesine geçtikden sonra devrimci hareketle yakınlaşması daha da hızlanmıştır. 1915 yılında Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik fraksiyonuna, 1917 yılında Bakü'deki Hümmet teşkilatına, 1918 yılında Harkiv'da Güney Türk-Tatar İşçisi teşkilatına katılmıştır. 1919 yılında Ukrayna Komünist Partisi Merkezi Komitesi yanında Hümmet Müslüman Bürosu başkanlığı, RSFSR Halk Milli Meseleler Komissarlığı Zakafkazya Müslümanları bölümü katipliği, Doğu Halkları Komünist Teşkilatları Bürosu Bilgi Bölümü müdürlüğü yapmıştır.[2]

1922-1923 yıllarında Azerbaycan Halk Maarif Komissarlığı'nda bakan yardımcılığı, "Maarif və mədəniyyət" dergisi müdürlüğü yapmış, 1926 yılında yıllarındaysa Bakü Devlet Üniversitesi rektörlüğüne atanmıştır. Bu görevde 1929 yılına kadar bulunmuştur. 1930-1937 yılları arasında Azerbaycan Sağlık Bakanlığı'nda yardımcı görevini yerine getirmiştir.

Yazarlığı

Yazarlığa Ekim Devrimi'nden önce başlamıştır. "Kuşlar gıbı azade", "İyi alem", "Sütçü kız", "Şekerli çoban", "Aclar" ve s. gibi hikâyelerde insanların sömürülmesini, dini fanatizmi eleştirmiştir. Sovyetler dönemi yazarlığında yeni bir hayatın inşası, kadınların özgürlüğü gibi temalar önemli yer tutmuştur. Bunlar "Haksızlık dünyası", "Hacı Salman", "Ağanın kenizi", "Meşedi Kadımın evınde mutsuzluk", "özgürlük için cinayet", "Zerife", "Rüzgarlı bir akşam" gibi eserlerinin ana kaynağı bu temalardır."TAĞI ŞAHBAZİ SİMÜRG". www.azyb.az. 8 Kasım 2016. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 

1937 yılında Sovyetler Birliğinde başlayan baskılar neticesinde yakalanmış, 1938 yılında 15 dakika süren mahkeme kararıyla idam edilmiştir. Ölümünden sonra beraet almıştır.[3]

Kaynakça

  1. ^ "СИМУРГ, Таги Шахбази". feb-web.ru. 2009. 25 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 
  2. ^ Qərənfil Dünyamin kızı (20 Şubat 2018). ""24-lər"dən dördüncüsü - ilk azərbaycanlı". kaspi.az/. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 
  3. ^ Следственное дело №12493 // «Элм» : газета. — Bakü, 5 Mayıs 1990. — s. 5.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Âşık Alesker</span>

Âşık Alesker, 19. yüzyıl Azerbaycan saz üstadlarının en önemli temsilcisi, Azerbaycan aşık edebiyatının klasiklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bahtiyar Vahapzade</span> Şair

Bahtiyar Vahabzade, Azerbaycanlı şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Ayaz Mutallibov</span> Azerbaycan Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı

Ayaz Niyazi oğlu Mutallibov, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin sonuncu ve Azerbaycan'ın 1. Cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Devlet Üniversitesi</span>

Bakü Devlet Üniversitesi, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de bulunan bir devlet üniversitesidir. 1919'da kurulan üniversitenin, en ünlü mezunları Azerbaycan'ın eski cumhurbaşkanları Ebulfez Elçibey ve Haydar Aliyev'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bekir Çobanzade</span>

Bekir Çobanzade – Kırım Tatarı milli şair ve Türkolog.

<span class="mw-page-title-main">Neriman Nerimanov</span> Nariman Narimanov

Neriman Nerimanov, Azerbaycanlı Bolşevik devrimci, yazar, yayıncı, politikacı ve devlet adamıydı. Kızıl Ordu'nun Azerbaycan'ı işgalinden sonra, Mayıs 1920'de kurulan Sovyet Azerbaycanı hükûmetinin başına geçti ve bu görevini yaklaşık bir yıl sürdürdü. Daha sonra Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti yürütme konseyi başkanlığına seçildi. Ayrıca 30 Aralık 1922'den öldüğü güne kadar Sovyetler Birliği Merkez Yürütme Kurulunun parti başkanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ayna Sultanova</span>

Ayna Sultanova, Azeri devrimci. Azerbaycan'ın ilk kadın komünist devrimcilerinden biridir. 'Şark kadını' dergisinin ilk editörüdür. Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetinde(ASSC) Yüksek Mahkeme başkanı ve Eğitim, Adalet Komisarlığı gibi yüksek görevlerde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sultanmecid Efendiyev</span>

Sultanmecid Efendiyev ya da Sultan Mecid Efendiyev Azerice: Sultanməcid Əfəndiyev, Rusça: Султан Меджид Эфендиев d. 26 Mayıs 1887-21 Nisan 1938 ö.) Azeri devrimci, devlet adamı, Azerbaycan Komünist Partisi'nin kurucularından.

<span class="mw-page-title-main">Mir Beşir Kasımov</span>

Mir Beşir Kasımov, Sovyet Azeri siyasetçi, devrimci. Neriman Nerimanov'un ürettiği siyasetin takipçilerinden biri olan Kasımov Azerbaycan'da ulusal komünizm politikasının uygulayıcısı olarak da bilinir. İki kez Lenin Nişanı ödülünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mirza Davud Hüseynov</span> Azerbaycanlı politikacı (1894-1938)

Mirzə Davud Hüseyinov — Azerbaycan Devrim Komitesi Başkan Yardımcısı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1921 Mayıs-Aralık tarihleri arasında Dış İşleri Bakanı, 1925 yılı içinde Maliye Bakanı. Ayrıca Yüksek İktisat Şûrası Başkanlığı, Transkafkasya SFSC XKS Başkan Yardımcılığı, Transkafkasya SFSC Halk Maliye Komiserliği, Tacikistan Komünist Partisi Merkez Komite Birinci Kâtipliği (1930-1933) görevlerinde de bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Memmed Said Ordubadi</span>

Memmed Said Ordubadi, Azerbaycan yazar, şair, oyun yazarı ve gazeteciydi.

Medine Gülgün, Azerbaycanlı yazar, şair.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Hüseyin</span>

Mehdi Hüseyin, Azerbaycanlı yazar, 1941'den beri 3. Sınıf Devlet Stalin Ödülü'ne layık görülen (1950) bir Azeri ve Sovyet yazar ve eleştirmeniydi ve Tüm-Birlik Komünist Partisi üyesiydi.

Hanefi Zeynallı, Sovyet Azeri eğitmen, edebiyat araştırmacısı.

<span class="mw-page-title-main">Ramiz Mehdiyev</span> Azerbaycanlı siyasetçi

Ramiz Mehdiyev, Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti eski Cumhurbaşkanlığı İdaresi başkanı; Azerbaycan Millî İlimler Akademisi üyesi ve eski Azerbaycan Millî İlimler Akademisi başkanı.

Azim Azimzade Azerbaycanlı bir sanatçı ve karikatüristti. Azerbaycan SSC Halk Sanatçısı onursal unvanı ile ödüllendirildi.

Azerbaycan'da Stalin'in baskıları - 1920'lerin sonundan 1950'lerin başına kadar Stalin'in Azerbaycan SSC'deki baskılarına verilen genel isim. Bu baskı, Azerbaycan'ın önde gelen liderleri, din adamları, aydınları ve zengin köylüleri de dahil olmak üzere tüm Azerbaycan nüfusunu etkilemiştir. Baskı, karşı-devrimci faaliyetlerden, casusluktan ve Sovyet karşıtı propagandadan şüphelenilen kişilere yönelik zulmün yanı sıra, kurşuna dizme, tutuklama, çalışma kamplarına gönderilme ve SSCB'nin diğer bölgelerine sürgünleri içeriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Memmed Yusuf Caferov</span>

Memmed Yusuf Caferov Azerbaycanlı avukat, bilim insanı, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin Sanayi ve Ticaret Bakanı ), Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Necefov</span>

Hüseyin Hümmet oğli Necefov — Azerbaycanlı devlet adamı, Azerbaycan Komünist Partisi'nin Nahçivan Bölge Komitesi'nin genel sekreteri (1940-1948), Azerbaycan SSC Orman ve Kağız Sanayasi Bakanı (1948-1950).

<span class="mw-page-title-main">Maksud Memmedov (siyasetçi)</span>

Maksud Memmed oğlu Memmedov Sovyet dönemi bir Azerbaycanlı devrimci, devlet adamı ve siyasetçiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.