İçeriğe atla

TV frekansları

Stereofoni ya da kısaca stereo her türlü müzik sisteminde canlılık etkisini artırmak amacıyla çift ses iletimini sağlayan teknik düzenlemelere verilen isimdir. İletilen bu iki sese geleneksel olarak sağ (R) ve sol (L ) kanal adları verilir. Televizyon yayıncılığında stereofonik ses için Zweikanalton, MTS, Sound in syncs, NICAM gibi çeşitli sistemler vardır. Türkiye'de analog televizyon yayıncılığında Zweikanalton (ya da kısaca FM-FM) sitemi kullanıldığından, burada bu sistem söz konusu edilecektir.

Kanal bandı

Türkiye'de kullanılan B/G sisteminde her televizyon kanalının frekans bandı 7 MHz genişliğindedir. Bandın sınırları görüntü taşıyıcısına göre, - 1.25 Mhz. ve + 5.75 MHz. tir. Bandın büyük bölümü görüntüye ait bilgilere ayrılmış olup, sesin iletilebileceği bölge 5 MHz. ile 5.75 MHz. arasındaki bölgedir. Monofonik yayında 5.5 MHz. de ses (yardımcı) taşıyıcısı yer alır. Ses için modülasyon türü frekans modülasyonudur ve modüle eden sesin (AF) bant genişliği de 15 kHz. dir. Stereofonik yayında monofonik alıcıların da sesleri alabilmeleri için 5.5 MHz. lik yardımcı taşıyıcının olduğu gibi muhafaza edilmesi şarttır. Ancak stereofonik alıcılar için ikinci bir ses taşıyıcısı göndermek gerekir.

İkinci ses taşıyıcısı

Stereofonik televizyon yayını için ikinci ses taşıyıcısı da kanal bandı içerisinde yer almalı, fakat iki ses taşıyıcısı arasında enterferans olmaması için iki taşıyıcı birbirinden olabildiğince uzak olmalıdır. İkinci ses taşıyıcısı B/G sisteminde 5 742 187.5 Hz. olarak saptanmıştır. Bu frekans kanal bandının uç noktasına yakındır.

İkinci ses taşıyıcısının genliği birinci ses taşıyıcısına göre 7 dB, görüntü taşıyıcısına göre de 20 dB zayıflatılmıştır. (dB desibel birinini kısaltılmışıdır.)

Ses için modülasyon ve demodülasyon[değiştir | kaynağı değiştir]

5.5 MHz deki birinci ses monofonik alıcıya da hitap ettiği için, toplam ses bilgisi ile, yani sağ ve sol kanal toplamı ile (L+R ) modüle edilir. Buna karşılık ikinci ses taşıyıcısı sağ kanal (R) ile (2•R ) modüle edilir. Monofonik alıcıda sadece 5.5 MHz. deki taşıyıcı demodüle edilir. Stereofonik alıcıda ise her iki taşıyıcı da demodüle edilir. Bir matriks devre iki sinyalden sağ ve sol kanalları üretir.

Stereofoni için denetim

Kuramsal olarak ikinci ses taşıyıcısı stereofoniden farklı hizmetler için de kullanılabilir. Bu sebepten alıcıların istenen şekilde çalışmaları için alıcıya ayrıca bir denetim sinyali gönderilmelidir. Denetim için 54687.5 Hz. lik bir yardımcı taşıyıcı daha gönderilir. Şayet bu taşıyıcı hiç modüle olmamışsa yayın monofonik, 117.5 Hz. ile modüle olmuşsa stereofoniktir. 274.1 Hz. ise ikinci ses taşıyıcısının stereofoniden daha farklı hizmetler için kullanıldığı anlamına gelir.

Frekansların seçimi

Yukarıda belirtilen çeşitli sinyal frekanslarının seçimi gelişigüzel değildir. Bütün bu frekansların seçiminde görüntü sinyalinin enterfere edilmemesi ilkesinden hareket edilmiştir. Görüntü sinyalinin en önemli bileşenleri satır frekansı 15625 Hz. ve alan frekansı 50 Hz. harmoniklerindedir. Bu sebepten stereofoni için seçilen bütün frekanslarda ilke, alan ve satır frekanslarının küsuratlı katlarının seçilmesidir.

Mesela, iki taşıyıcı arasındaki frekans farkı satır frekansının 15.5 misli, denetim sinyali, frekansı ise satır frekansının 3.5 mislidir.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Genlik modülasyonu</span>

Genlik modülasyonu İletişim teknolojisinde (yayıncılıkta) kullanılan bir modülasyon türüdür. Uluslararası literatürde AM kısaltmasıyla gösterilir. Dilimizde ise, zaman zaman GM kısaltması kullanılmaktadır. Bu modülasyon türü 1906 yılında ilk defa Kanadalı mühendis Reginald Fessenden tarafından (1866-1932) geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Modülasyon</span>

Modülasyon ya da kipleme, bir taşıyıcı sinyal ile bilgi sinyalini birleştirmekten ibaret olan ve iletişim teknolojisinde (yayıncılıkta) kullanılan bir yöntemdir. Yöntem, başlarda anten yoluyla yapılan yayınlar için öngörülmüş ise de, günümüzde kablolu, kablosuz her tür iletişimde kullanılmaktadır. Çok alçak frekanslı sinyallerin çok uzak mesafelere gönderilmesi güçtür. Bu nedenle alçak frekanslı sinyalin, yüksek frekanslı taşıyıcı bir sinyal üzerine bindirilerek uzak mesafelere taşınması sağlanabilir. Bu noktada kiplemeye başvurulur.

<span class="mw-page-title-main">Analog televizyon vericisi</span>

Televizyon vericileri televizyon yayını yapan, yani stüdyolarda oluşturulan haber ve programların konutlardaki alıcılara ulaştırılmasını sağlayan en önemli teknik araçlardır. kablo ve uydu gibi alternatif yayın araçlarıyla karıştırmamak için TV vericileri bazen "yer vericileri" olarak da isimlendirilir.

Stereofoni ya da kısaca stereo her türlü müzik sisteminde canlılık etkisini artırmak amacıyla çift ses iletimini sağlayan teknik düzenlemelere verilen isimdir. Bu tür sistemler stereofonik sıfatıyla tanımlanır. Stereofoni stüdyo, teyp, gramofon veya CD çalar sistemleri için söz konusu olabilir. Bütün bu sistemlerde stüdyolarda üretilen ses ya farklı yerlere yerleştirilmiş mikrofonlar ya da iki ayrı faz ile ses alan tek bir stereofonik mikrofon tarafından algılanır ve iki ayrı ses kanalı olarak işlem görür. Stereofonik mikrofon 1932 yılında İngiliz mühendis Alan Dower Blumlein (1903-1942) tarafından geliştirilmiştir.

Karesel genlik modülasyonu iletişim teknolojisinde aynı zamanda iki farklı bilgiyi iletmek amacıyla kullanılan bir modülasyon türüdür..

Renk sinyali renkli televizyon yayıncılığında görüntü sinyalinin bir bileşenidir.

Stereofoni ya da kısaca stereo her türlü müzik sisteminde canlılık etkisini artırmak amacıyla çift ses iletimini sağlayan teknik düzenlemelere verilen isimdir. İletilen bu iki sese geleneksel olarak sağ (R) ve sol kanal adları verilir. Televizyon yayıncılığında stereofonik ses için Zweikanalton, MTS, Sound in syncs, NICAM gibi çeşitli sistemler vardır. Türkiye'de analog televizyon yayıncılığında Zweikanalton sitemi kullanıldığından, burada bu sistem söz konusu edilecektir.

FM radyo yayınlarında kanal bant genişliğini hesaplamak için kullanılan ampirik formül.

<span class="mw-page-title-main">Frekans modülasyonu</span> frekans modülasyonu, İletişim teknolojisinde (yayıncılıkta) kullanılan bir modülasyon türü

Frekans modülasyonu, İletişim teknolojisinde (yayıncılıkta) kullanılan bir modülasyon türüdür. FM kısaltmasıyla gösterilir. Bu modülasyon türü 1933 yılında Amerikalı mühendis Edwin Howard Armstrong (1890-1954) tarafından geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ara frekans</span>

Ara frekans telekomünikasyonda verici ve alıcı cihazlarında kullanılan bir sinyaldir. Bu sinyalin kullanıldığı cihazlar teknolojide süperheterodin (superheterodyne) olarak tanımlanırlar.

Radyo frekansı yayıncılıkta bir bilgi sinyali ile modüle edilmiş olan taşıyıcı sinyal anlamına gelir. Ancak, bu isim zamanla modüle edilsin, edilmesin, yüksek frekans anlamına da kullanılmaya başlanmıştır.

Enterferans ya da girişim, istatistikten genetiğe kadar çeşitli alanlarda kullanılan bir terimdir. Terimin en yaygın kullanılışı ise iletişim teknolojisindedir. İletişimde enterferans iletilmek istenen bilginin yanı sıra farklı bilgilerin de alıcıya ulaşması halidir.

Genlik modülasyonunun bir türü. Bu yöntem ile televizyon yayıncılığında aynı yayın bandını daha çok sayıda yayıncının kullanabilmesi amaçlanmıştır.

HF, 2 MHz - 29.99 MHz frekans aralığında, uzun mesafe ses haberleşmelerini sağlayan haberleşme sistemidir

CCIR B Sistemi, Türkiye'de analog televizyon yayıncılığında kullanılan sistemdir. Türkiye'nin de üye olduğu Comité Consultatif International pour la Radio (bugünkü adıyla International Telecommunications Union Telecommunication Standardization Sector) adlı uluslararası kuruluş çeşitli harflerle tanımlanan televizyon yayın normları saptamış olup B sistemi ile onun türevi olan G sistemi Dünya'da en yaygın olarak kullanılan normdur.

<span class="mw-page-title-main">SECAM</span> analog televizyon yayıncılığında kullanılan üç renk sisteminden birisi

SECAM, analog televizyonlar için bir renk kodlama sistemidir.

Nyquist filtresi televizyon yayıncılığında, alıcılarda kullanılan bir elektronik filtre türüdür. Filtre adını İsveçli mühendis Harry Nyquist'ten (1889-1976) almıştır

Orta Dalga, telekomünikasyonda kullanılan bir frekans bandının adıdır. Bu bant radyo yayıncılığına tahsis edilmiştir.

İstenmeyen yayın telekomünikasyonda yayıncının yaptığı bant dışı yayındır. Bu yayın iki sebepten ortaya çıkar:

1. Taşıyıcı harmonikleri
2. Bant içinde birden fazla taşıyıcısı olan yayınlarda taşıyıcılar arası çapraz modülasyon

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.