İçeriğe atla

TMM-1 mayını

TMM-1 mayını

TMM-1 dairesel şekilli, metal kasalı, Yugoslavya yapımı bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. Aslında tam olarak Alman yapımı Tellermine 43 mayınının birebir kopyasıdır. Mayının orta kısmında bulunan fünye baskı plakası ile üstü kapatılmıştır. Mayının yn ve altına takılana ikincil fünyeler tuzaklama amaçlı olup mayının yerinden oynatılması veya açılması durumunda patlamaya ayarlıdır. Mayın günümüzde Bosna-Hersek, Hırvatistan ve Kosova'da bulunmaktadır.

Özellikleri

  • Çapı: 300 mm
  • Yüksekliği: 90 mm
  • Ağırlığı: 8.6 kg
  • Patlayıcı içeriği: 5.6 kg TNT
  • Çalışma ağırlığı: 130 ila 420 kg

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Jane's Mines and Mine Clearance 2005-2006
  • TMM-1 mayını hakkında bilgi ORDATA

İlgili Araştırma Makaleleri

MAT-76 Romanya yapımı dairesel az sayıda metalle üretilmiş bir tanksavar mayınıdır. Yapı olarak MAT-62B mayınına benzemekle beraber aynı fünye ile çalışmaktadır. Mayın içerisinde tek bir kalıp halinde dökülmüş TNT patlayıcı ve bunun üzerinde çok ince cam elyafından kaplama bulunmaktadır. Mayının merkezinde P-62 basınç fünyesi kullanılmaktadır. Bunun yanında Rus yapımı TM-62 veya TM-72 serisi mayınlara ait fünyelerde kullanılabilir. Bakalit kullanılan fünyeler kırılgan yapılarından ötürü çöl şartlarında çok çabuk bozulmakta ve yeterli basınç etkisini yitirmektedir. Mayın Angola, Irak, Kuveyt, Liberya, Mozambik ve Zambiyada kullanımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">TM-46</span> Rus yapımı dairesel tanksavar mayını

TM-46 Rus yapımı dairesel tanksavar mayınıdır. Mayının TMN-46 adıyla bilinen ve sökülmesini önlemek için ikinci bir fünye takılmış modeli de bulunmaktadır. Mayın birçok Afrika, Ortadoğu ve Güneydoğu Asya ülkesinde kullanılmaktadır.

Riegel mine 43 veya II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından geliştirilen ve kullanılan çelik kasalı bir tanksavar mayınıdır. Mayın uzun kalın dikdörtgen yapının alt ve üst kısmında metal tabla ve bunların arasındaki metal bir kutu içerisindeki patlayıcı maddeden oluşmaktadır. Mayının zıt uçlarında iki adet ZZ42 fünye bulunmaktaydı. Ayrıca ilave olarak üst fünyede takılmaktaydı. Mayın İtalyan yapımı B-2 mayınına benzemektedir. Diğer bir model olan Riegel mine 44 ise farklı bir fünye ile üretilmiştir. Mayın 1943 ile 1945 yılları arasında toplamda 3,051,400 adet üretilmiştir.

M6, M6A1 ve M6A2 ABD yapımı metal kutulu dairesel tanksavar mayınıdır. Daha sonra yerlerini M15 mayınına bırakmışlardır. Mayın doğal şartlarda zeytin yeşili renginde olup mayının merkezinde büyükçe bir baskı tapası bulunmaktadır.Mayının merkezinde bulunan baskı tapasını 3 farklı konuma getirilmekteydi. KURULU, TEHLİKELİ ve GÜVENLİ. Baskı tapası akordeona benzeyen bir yapıda durur ve yeterinde güç kullanıldığında bu baskıyı aşağıya iletir. Aşağıya iletilen bu baskı ateşleme tapası içerisindeki yayı harekete geçirir ve fünye içerisindeki iğne fünyeyi patlatır. Patlayan fünye çevrecinde bulunan ana patlayıcıyı infilak ettirir.

<span class="mw-page-title-main">M15 mayını</span>

M15 mayını ABD yapımı geniş dairesel bir basınçlı tanksavar mayınıdır. Daha önce kullanılmakta olan M6A2 tanksavar mayınının daha geniş bir modelidir. Mayın Kore Savaşı sırasında kullanılmıştır. Her ne kadar M19(plastik kılıflı ve minimum metal içeren modern tasarım) mayınları M15 mayınlarının yerini almışsa da, ABD M15'leri güvenilir ve efektif gördüğü için elinde büyük miktarda stok bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">M19 mayını</span>

M19, ABD yapımı geniş kare plastik kutu şeklinde bir tanksavar mayınıdır. Mayının sadece çok ufak olan iki metal parçası bulunmaktadır. Bunlar toplamda sadece 2,86 gr ağırlığa ulaşan bakır fünye kapsülü ve paslanmaz çelikten ateşleme iğnesidir. Bu da mayını detektörler tarafından bulunmasını neredeyse imkânsız hale getirmiştir. Şili, Güney Kore ve Türkiye'de lisanslı olarak üretilmiştir. Kullanan ülkeler sırasıyla: Afganistan, Angola, Çad, Şili, Kıbrıs Cumhuriyeti, İran, Irak, Ürdün, Kore, Lübnan, Batı Sahra ve Zambiyadır.

<span class="mw-page-title-main">Tellermine 43</span> Almanya tarafından üretilen dairesel metal kutulu bir tanksavar mayını

Tellermine 43 Almanya tarafından üretilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dairesel metal kutulu bir tanksavar mayınıdır. Tellermine 42 modelinin biraz daha geliştirilmiş modeli olan mayının üretimi çok basitti. Almanlar Mart 1943 tarihinden savaşın sonuna kadar toplam olarak 3.6 milyon adet Tellermine 43 mayını üretmiştir. Mayının Danimarka (M/47), Fransa ve Yugoslavya (TMM-1) tarafından kopya modelleri üretilmiştir. Mayın günümüzde Mısır ve Libyada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">TMA-3 (mayın)</span>

TMA-3 eski Yugoslavya yapımı dairesel plastik kasalı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Görüntü ve ebat olarak TMA-4 modeline benzemektedir. Mayının dış yüzeyi reçine ile güçlendirilmiş dairesel kumaşla kaplı olup içerisinde ateşleme fünyesi ve ana patlayıcı bulunmaktadır. Mayının üst kısmında üç adet UTMA-3 fünyesine bulunur. Bunlar dışında tuzaklama amaçlı fünyede barındırmaktadır. UTMA-3 fünyesi dışında örneğin UPROM-1 tipi tuzaklama teli ile kullanılabilen fünyelerde takılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">TM-65 mayını</span> Fin yapımı dairesel şekilli metalsiz tahripli tanksavar mayını

TM-65 Fin yapımı dairesel şekilli metalsiz tahripli tanksavar mayınıdır. Yapım aşamasında Rus yapımı TM-62 mayınından yararlanılmıştır. Mayının kasasında ince bir zar kalınlığında cam elyafı kullanılmıştır. Bu kasanın içerisinde ana patlayıcı,ateşleyici fünye ve bunun üzerinde baskı tapası bulunmaktadır. İlk üretilen TM-65ler üzerinde SM-65 anti personel mayınında da kullanılan US-65 model fünye bulunmaktadır. Daha sonra üretilen TM-65/77 modelinde ise Rus yapımı MV-5 fünye kullanılmıştır.

ATM-74 Kuzey Kore yapımı ahşap maın kutulu bir tanksavar mayınıdır. Rus yapımı TMD-B mayınının kopyasıdır. Mayın aşhap kutu içerisinde TNT ve onun üzerinde yine ahşaptan baskı plakası bulunmaktadır. MAyında kullanılan fünye Rus yapımı MV-5 baskı fünyesine benzemektedir.

MPP-B "Wierzba" Polonya yapımı dairesel cam elyafından metalsiz tanksavar mayınıdır. Mayın Rus yapımı TM-62 serisi mayınlara çok benzemekte hatta aynı fünyeleri kullanmaktadır. Normal durumlarda zaman ayarlı MWCz-62 model fünye ile çalışır. Bu fünye yine Rus yapımı MVCh-62 fünyenin bir kopyasıdır. Mayının altına yerleştirilen ikinci bir fünye ise tuzaklama amaçlı olup mayının yerinden oynatılması durumunda infilak etmesine neden olur. Bunun haricinde mayının elle patlatma düzeneğide bulunur. Mayında ZMN model elektronik basınçlı ve manyetik etkili fünye kullanılabilir.

No 6 mine, İsrail yapımı metal kasalı dairesel bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın Rus yapımı TM-46 mayınının birebir kopyasıdır. Tek farkı dolgu haznesi TM-46 modelinde kubbe şeklinde No 6da ise yatay ve düzdür. Mayın üzerinde No 61 model basınç fünyesi veya No 62A uzatma çubuklu fünye kullanılır.

PT Mi-Ba-II dairesel bakalit kasalı Çekoslovakya yapımı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Mayında hiç alışık olunmayan bir şekilde dalgıç tipi fünye kullanılmıştır. Bu fünye sayesinde mayın aşırı basınca maruz bırakılarak patlatılamaz. Ayrıca plastik kasasından ötürü mayın tarama aygıtları ile bulunması çok güçtür.

TMA-5 ve TMA-5A kare şeklinde plastik kasalı Yugoslavya yapımı metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayının üst kısmında daire şeklinde ve mayını kaplayan vidalı fünye bulunur. İlave olarak fünyenin sökülü şekilde saklanabildiği bir bölümde bulunur. Mayın üzerinde herhangi bir tuzaklama amaçlı fünye olmadığından herhangi bir kişi tarafından kolayaca döşenebilir. Mayının tek bir siyah renkte plastik UANU-1 model fünyesi bulunu.

PM-60 veya K-1 Alman yapımı dairsel şekilli plastik kasalı metalsiz tahripli tanksavar mayınıdır. İki yarım parçanın on altı adet plastik somun ile birleştirilmesinden oluşan mayın bu yapısı sayesinde diğer mayınlardan kolayca ayırt edilebilir. Mayının üst kısmında geniş bir baskı plakası bulunmaktadır. İki farkılı fünye kullanılabilir. Bunlar klasik türde rulman kilitli ateşleme iğneli ve içerisinde asit bulunan iki cam kapsülden oluşan kimyasal fünyelerdir. Kimyasal fünye takılı mayınlar hiçbir metal parçaya sahip olmadığından klasik metal tarama aygıtları ile tespit edilemezler. Mayının alt kısmında bulunan ikincil bir fünye silahı uzaktan komuta yardımı ile patlatmaya olanak verir.

PRB M3 ve PRB M3A1 Belçika yapımı plastik kasalı metalsiz tanksavar mayınıdır. Mayın kare şekilli kasası ve onun üzerinde yükseklen dairesel fünyeden oluşur. PRB M3A1 modelinde iki adet ikincil fünye bulunur. Genel olarak takılan M30 model fünye tuzaklama amaçlı olup fünyenin yerinden kaldırılması durumunda patlamaya ayarlıdır. Her iki model de suya dayanıklı olup sahil kesimlerinde kullanılabilir. Mayın tipik olarak zeytin yeşili veya kum kahvesi rengine boyanır.

TMD-44 ve TMD-B basit birer dikdörtgen şeklinde SSCB tarafından geliştirilen ahşap kasaya sahip birer tanksavar mayınıdır. Mayınlar II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. Ebat olarak birebir aynı olan mayınların tek farkı sahip oldukları fünyelerdi. Sahip oldukları ahşap mayın kutusu çürümeye veya böcekler tarafından yenilmeye açıktı. Bu sebepten mayın çok kolay bozulabilmekte veya çalışma ağırlığı 3 kiloya kadar düşmekteydi. Mayın günümüzde aşağıdaki ülkelerde bulunmaktadır: Afganistan, Angola, Çad, Küba, Mısır, Kore, Mozambik, Namibya, Ruanda, Yemen, Zambiya ve Zimbabve.

Type 72 metalsiz mayın Çin yapımı dairesel şekilli plastik gövdeli metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır.

FMK-3 cam elyafı kasaya sahip Arjantin yapımı bir tür basınçlı tanksavar mayınıdır. Mayın Direccion General de Fabricaciones Militares tarafından üretilmiştir. Mayında aslında FMK-1 anti personel mayınına ait fünye kullanılmıştır. FMK-1 modelinde bulunun fünyenin baskı tapası değiştirilmiş ve daha yüksek basınçta çalışır hale getirilmiştir. Arjantin depolarında bulunan FMK-1 anti personel mayınları 2003 yılında geliştirilerek mayının üst kısmında bulunan plastik baskı tapası kaynakla mayına tutturulmuştur. Mayın bu sayede metalsiz mayınlar grubuna girer. İstenilen durumlarda mayın tarayıcılar tarafından bulunması için metal bir daire eklenebilir.

T-AB-1 Brezilya yapımı kare şeklinde plastik kasalı bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın T-AB-1 anti personel mayınını fünye olarak kullanır. Mayın üst kısımda bulunan ABS model plastik basınç plakası altındaki AP mayını ve büyük miktarda patlayıcıdan oluşur. ABS plastik basınç plakası mayın kasasına 200 kgluk ağırlığa kadar dayanabilen pimler ile tutturulmuştur. Bu ağırlık ve üzerindeki basınca maruz kalan pimler kırılarak AP mayınını tetikler. AP mayının patlamasıda AT mayınının ana patlayıcısının infilak etmesine neden olur.