İçeriğe atla

TMA-5 mayını

TMA-5 ve TMA-5A kare şeklinde plastik kasalı Yugoslavya yapımı metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayının üst kısmında daire şeklinde ve mayını kaplayan vidalı fünye bulunur. İlave olarak fünyenin sökülü şekilde saklanabildiği bir bölümde bulunur. Mayın üzerinde herhangi bir tuzaklama amaçlı fünye olmadığından herhangi bir kişi tarafından kolayaca döşenebilir. Mayının tek bir siyah renkte plastik UANU-1 model fünyesi bulunu.

TMA-5 ve TMA-5A modelleri arasındaki gözle görünebilir fark TMA-5 modelinde halat ipinden, TMA-5A modelinde ise dokuma kayıştan taşıma sapı bulunmaktadır.

Mayın günümüzde Afganistan, Arnavutluk, Angola, Bosna-Hersek, Çad, Hırvatistan, Kosova, Lübnan ve Namibya'da bulunmaktadır.

Özellikleri

  • Uzunluğu: 300 mm
  • Eni: 275 mm
  • Boyu: 110 mm
  • Ağırlığı: 6.6 kg
  • Patlayıcı içeriği: 5.5 kg TNT
  • Çalışma ağırlığı: 100 ila 300 kg

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Jane's Mines and Mine Clearance 2005-2005

İlgili Araştırma Makaleleri

MAT.84-F5 Şili yapımı en az miktarda metalle üretilen ir tanksavar mayınıdır. Mayının ortasında 3 mm kalınlığında zeytin yeşili renginde plastik basınçla çalışan fünye sistemi bulunmaktadır. Mayın yerleştirilmeden önce emniyet vidasının çıkartılması ile çalıştırılır. Mayının Şili Ordusunda kullanıldığı düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">M15 mayını</span>

M15 mayını ABD yapımı geniş dairesel bir basınçlı tanksavar mayınıdır. Daha önce kullanılmakta olan M6A2 tanksavar mayınının daha geniş bir modelidir. Mayın Kore Savaşı sırasında kullanılmıştır. Her ne kadar M19(plastik kılıflı ve minimum metal içeren modern tasarım) mayınları M15 mayınlarının yerini almışsa da, ABD M15'leri güvenilir ve efektif gördüğü için elinde büyük miktarda stok bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">M19 mayını</span>

M19, ABD yapımı geniş kare plastik kutu şeklinde bir tanksavar mayınıdır. Mayının sadece çok ufak olan iki metal parçası bulunmaktadır. Bunlar toplamda sadece 2,86 gr ağırlığa ulaşan bakır fünye kapsülü ve paslanmaz çelikten ateşleme iğnesidir. Bu da mayını detektörler tarafından bulunmasını neredeyse imkânsız hale getirmiştir. Şili, Güney Kore ve Türkiye'de lisanslı olarak üretilmiştir. Kullanan ülkeler sırasıyla: Afganistan, Angola, Çad, Şili, Kıbrıs Cumhuriyeti, İran, Irak, Ürdün, Kore, Lübnan, Batı Sahra ve Zambiyadır.

<span class="mw-page-title-main">Tellermine 43</span> Almanya tarafından üretilen dairesel metal kutulu bir tanksavar mayını

Tellermine 43 Almanya tarafından üretilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dairesel metal kutulu bir tanksavar mayınıdır. Tellermine 42 modelinin biraz daha geliştirilmiş modeli olan mayının üretimi çok basitti. Almanlar Mart 1943 tarihinden savaşın sonuna kadar toplam olarak 3.6 milyon adet Tellermine 43 mayını üretmiştir. Mayının Danimarka (M/47), Fransa ve Yugoslavya (TMM-1) tarafından kopya modelleri üretilmiştir. Mayın günümüzde Mısır ve Libyada bulunmaktadır.

MATS/2 serpme şeklinde döşenebilen İtalyan yapımı dairesel plastik kasalı az metalli patlamaya dayanıklı basınçlı tanksavar mayınıdır. Havalı ateşleme fünyesi sayesinde mayın basınç veya infilakla patlatılamaz. Aynı fünye TS-50 modelinde de kullanılmıştır. Mayının plastik kasası suya karşı dirençli olup, ayrıca saatte 200 km/s hızla giden helikopterden Tecnovar DAT dağıtma sistemi kullanılarak serpme yöntemi ile istenilen hedeflere döşenebilir. Üzerinde bulunan ikincil tuzaklama fünyeleri mayının elle temizlenmesini engellemek için takılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">TMA-1 mayını</span>

TMA-1 ve TMA-1A, eski Yugoslavya yapımı dairesel plastik kasalı, az metalli tahripli tanksavar mayın.

<span class="mw-page-title-main">TMA-2 mayını</span>

TMA-2 eski Yugoslavya yapımı dikdörtgensel plastik kasalı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Görüntü ve ebat olarak yerini aldığı PT-56 modeline benzemektedir. Taşıma sapı açıkken görüntü olarak çanta veya dizüstü bilgisayara benzemesinden ötürü kısaca İngilizce “briefcase” veya “Laptop” takma adları verilmiştir. Mayın iki kesimden oluşmaktaydı. Üst kısımda iki yanlarda yivli baskı plakaları ve geniş geniş dairesel fünye tapaları ve bunların altında merkezinde UANU-1 fünyesi bulunan ana patlayıcılar bulunmaktaydı. Mayın üzerindeki ikincil fünye ise yerinden oynatılması durumunda patlamak üzere tuzaklama amaçlı takılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">TMA-3 (mayın)</span>

TMA-3 eski Yugoslavya yapımı dairesel plastik kasalı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Görüntü ve ebat olarak TMA-4 modeline benzemektedir. Mayının dış yüzeyi reçine ile güçlendirilmiş dairesel kumaşla kaplı olup içerisinde ateşleme fünyesi ve ana patlayıcı bulunmaktadır. Mayının üst kısmında üç adet UTMA-3 fünyesine bulunur. Bunlar dışında tuzaklama amaçlı fünyede barındırmaktadır. UTMA-3 fünyesi dışında örneğin UPROM-1 tipi tuzaklama teli ile kullanılabilen fünyelerde takılabilmektedir.

TM-62 Rus yapımı serisi bir tanksavar mayınıdır. Mayın sahip olduğu 7.5 kg ana patlayıcı ve merkezi fünyesi ile basit bir yapısı olmasına rağmen incelendiğinde çok müthiş bir mayındır. Elle yerleştirilebildiği gibi PMR-1, PMR-2 model çekili tekerlekli ve GMZ model paletli mayın döşeyiciler ile yerleştirilebilir. Aynı zamanda VMR-2 model helikopter mayın döşeme sistemi ile havadan serpme usulü ile istenilen bölgeler mayınlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">TM-65 mayını</span> Fin yapımı dairesel şekilli metalsiz tahripli tanksavar mayını

TM-65 Fin yapımı dairesel şekilli metalsiz tahripli tanksavar mayınıdır. Yapım aşamasında Rus yapımı TM-62 mayınından yararlanılmıştır. Mayının kasasında ince bir zar kalınlığında cam elyafı kullanılmıştır. Bu kasanın içerisinde ana patlayıcı,ateşleyici fünye ve bunun üzerinde baskı tapası bulunmaktadır. İlk üretilen TM-65ler üzerinde SM-65 anti personel mayınında da kullanılan US-65 model fünye bulunmaktadır. Daha sonra üretilen TM-65/77 modelinde ise Rus yapımı MV-5 fünye kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">TM-57</span>

TM-57, dairesel metal kutulu Rusya tarafından geliştirilen bir tanksavar mayınıdır. Mayın hem baskı plakalı hem de uzatma çubuklu fünye ile ateşlenebilir. TM-46 mayınının geliştirilmiş modelidir. Günümüzde Afrika, Orta Doğu ve Güney Asya da kullanılmaktadır.

PT Mi-Ba-II dairesel bakalit kasalı Çekoslovakya yapımı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Mayında hiç alışık olunmayan bir şekilde dalgıç tipi fünye kullanılmıştır. Bu fünye sayesinde mayın aşırı basınca maruz bırakılarak patlatılamaz. Ayrıca plastik kasasından ötürü mayın tarama aygıtları ile bulunması çok güçtür.

PT Mi-K Çekoslovakya yapımı dairesel metal kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Mayında baskı plakası yerine metal ızgara kullanılmış bu sayede aşırı basınca maruz bırakılarak patlatılamıyordu. Şu an üreitlmeyen mayın günümüzde Afganistan, Kamboçya, Eritre, Namibya, Nikaragua ve Batı Sahrada bulunmaktadır.

PRB M3 ve PRB M3A1 Belçika yapımı plastik kasalı metalsiz tanksavar mayınıdır. Mayın kare şekilli kasası ve onun üzerinde yükseklen dairesel fünyeden oluşur. PRB M3A1 modelinde iki adet ikincil fünye bulunur. Genel olarak takılan M30 model fünye tuzaklama amaçlı olup fünyenin yerinden kaldırılması durumunda patlamaya ayarlıdır. Her iki model de suya dayanıklı olup sahil kesimlerinde kullanılabilir. Mayın tipik olarak zeytin yeşili veya kum kahvesi rengine boyanır.

TMD-1 ve TMD-2 Yugoslavya tarafından geliştirilen ahşap kasaya sahip bir tahripli tanksavar mayınıdır Rus yapımı TMD-B modeline benzemektedir. Mayın ahşap bir kutu ve içerisindeki ana patlayıcı olarak kullanılan TNTden oluşur. Bir yüzünde kayış taşıma sapı bulunur. Baskı plakasının hemen altında fünye bulunur. Plakaya yapılan bir basınç hemen fünyeye iletilmekte o da ana patlatıcıyı infilak ettirmektedir.

Type 72 metalsiz mayın Çin yapımı dairesel şekilli plastik gövdeli metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır.

FMK-3 cam elyafı kasaya sahip Arjantin yapımı bir tür basınçlı tanksavar mayınıdır. Mayın Direccion General de Fabricaciones Militares tarafından üretilmiştir. Mayında aslında FMK-1 anti personel mayınına ait fünye kullanılmıştır. FMK-1 modelinde bulunun fünyenin baskı tapası değiştirilmiş ve daha yüksek basınçta çalışır hale getirilmiştir. Arjantin depolarında bulunan FMK-1 anti personel mayınları 2003 yılında geliştirilerek mayının üst kısmında bulunan plastik baskı tapası kaynakla mayına tutturulmuştur. Mayın bu sayede metalsiz mayınlar grubuna girer. İstenilen durumlarda mayın tarayıcılar tarafından bulunması için metal bir daire eklenebilir.

TMA-4, dairesel şekilli plastik kasalı Yugoslavya yapımı metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır. Kendisinden önce kullanılmış TMA-3 modelinini geliştirilmiş hâlidir. Mayın aslında basit olarak plastik bir kutu içerisine yerleştirilmiş TNT sınıfı patlayıcı ve üç adet fünyeden oluşmaktadır. Mayının üst kısmında üç adet plastik UTMA-4 fünyesi bulunur. Elde taşımak için kalın kablodan bir sapı vardır.Mayın üzerinde bulunan küçük baskı plakası mayını yoğun baskıdan korumaktadır. Mayın plastik yapısından ötürü mayın tarayıcılar ile tespit edilemez. İstenilmeyen durumlara karşı içerisinde tuzaklama düzeneği bulunmaktadır.

P2 Mk2 ve P3 Mk2 Pakistan yapımı plastik kasalı metalsiz bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. P2 Mk2 kare şeklinde olup kasasının merkezinde yivli baskı plakası bulunur. P3 modelinin kasası ise dairesel olup yine merkezinde daire şeklinde bir baskı plakası bulunur. Her iki mayında anti personel mayını olarak kullanılabilir. Mayınların üzerinde bulunan baskı plakalarının çıkartılması ile mayınlar çok daha düşük ağırlıklarda harekete geçebilir. Mayının yan yüzeyinde branda kumaşından sarı renkte taşıma sapı bulunur. Her iki modelin alt kısmında yerinden oynatılmaları durumunda patlamaya hazır tuzaklama amaçlı ikincil fünyeler bulunur. GLM-2 model elektronik fünye takılarak bubi tuzağı yapılabilir. Çok az olmakla beraber metal kutulu olarak üretilen modelleri kolaylıkla tespit edilebilir. Ancak ilk olarak 1980 yılında Birleşmiş Milletler tarafından imzaya açılan Klasik Silahlar Anlaşmasının imzalayan Pakistan, II nolu protokolde belirtilen şartlara uygun olarak 1997 yılından itibaren depolarında bulunan plastik kasalı mayınlara çelikten tarama plakaları eklemiştir. Mayın günümüzde Afganistan, Angola, Eritre, Etiyopya, Pakistan, Somali ve Tacikistan'da bulunmaktadır.

T-AB-1 Brezilya yapımı kare şeklinde plastik kasalı bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın T-AB-1 anti personel mayınını fünye olarak kullanır. Mayın üst kısımda bulunan ABS model plastik basınç plakası altındaki AP mayını ve büyük miktarda patlayıcıdan oluşur. ABS plastik basınç plakası mayın kasasına 200 kgluk ağırlığa kadar dayanabilen pimler ile tutturulmuştur. Bu ağırlık ve üzerindeki basınca maruz kalan pimler kırılarak AP mayınını tetikler. AP mayının patlamasıda AT mayınının ana patlayıcısının infilak etmesine neden olur.