Messerschmitt Bf (Me) 109, II. Dünya Savaşı Alman avcı uçağı. Willy Messerschmitt tarafından 1930'larda tasarlanmıştır. Messerschmitt 109, ilk uçuşunu prototip Bf 109 V1 olarak Mayıs 1935'te yaptığı zaman döneminin en gelişmiş tek kişilik avcı uçağıydı. 1937 Şubatı’nda üretilmeye başlanan Jumo motorlu "B-1", Luftwaffe’de servise girdi. Jumo 210 motoru, "B", "C" ve "D" modellerinde de kullanıldı. Ocak 1939’dan 1942’nin başlarına dek üretimde kalan Bf 109 E modelinde Daimler-Benz DB 601 motoru kullanılmıştır. "G" modelinin üretimine 1942 Mayıs’ında başlanmıştır. Messerschmitt 109, yaklaşık 12.000 tanesi Bf 109 G olmak üzere toplam 35,000 civarında imal edilmiştir.
Supermarine Spitfire, İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetlerine ait ilk yekpare metal tasarımlı ve tek pilotlu avcı uçağı. 1938'de hizmete girdi ve bütün II. Dünya Savaşı boyunca Kraliyet Hava Kuvvetlerine hizmet etti. 1950'lere kadar Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından kullanıldı. Baş tasarımcısı R.J. Mitchell'dır.
C-130 Hercules, Amerikalı Lockheed (şu an Lockheed Martin) firması tarafından geliştirilen orta sınıf bir taktik nakliye uçağıdır. Havacılık tarihinin en başarılı nakliye uçaklarından biri olarak kabul edilmektedir. Dünya genelinde 50'den fazla ülke için 2,500'den fazla C-130 Hercules üretilmiştir ve bu uçaklar 22 milyon uçuş saatini aşmıştır.
Lockheed Martin F-117A Nighthawk ; radara yakalanmama teknolojisiyle geliştirilmiş ve hizmete girmiş ilk hava aracı. Körfez Savaşı döneminde kullanılması nedeniyle basında geniş yer bulmuş ve popüler kültür içerisinde de yayılmıştır. Dünyada sadece ABD Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmıştır, ancak ABD Hava Kuvvetleri, elindeki F-117'leri daha başarılı olan yeni nesil F-22'lerle değiştirmiştir.
Suhoy Su-24 1970 ve 1980'li yıllarda Sovyetler Birliği 'nin her türlü hava koşulunda görev yapabilen en gelişmiş havadan tecrit ve saldırı uçağıydı. İki koltuklu, çift motorlu uçak Rusya 'nın ilk entegre sayısal seyrüsefer/atak sistemiyle donatılmıştı. Su-24'ün konfigürasyonu F-111 ile benzerlikler ihtiva eder. Eski Sovyet cumhuriyetleri hava kuvvetleri ve ayrıca başka birkaç ülkede daha halihazırda kullanılmaktadır.
Lockheed X-7, ramjet motorları ve füze yönlendirme teknolojisi testleri için üretilmiş insansız test aracı. Bir B-29 veya B-50 Superfortress bombardıman uçağının kanat altından fırlatılarak kullanılmaktaydı. Ateşleyici fırlatmadan sonra devreye girmekte ve aracı 1,625 km/saat hıza ulaştırmaktaydı. Daha sonra ateşleyici araçtan ayrılmakta, göde altında bulunan ramjet motoru devreye girmekteydi. X-7'nin yere inişi bir paraşüt ayrdımıyla yapılmaktaydı. Araç, elde edilen maksimum 4640 km/sa / Mach 4.31 hız ile araç, döneminin en hızlı hava soluyan aracı olmayı başarmıştı. Toplam 130 X-7 uçuşu, Nisan 1951 ile Temmuz 1960 arasında gerçekleştirildi.
Bell X-5, kanatlarının açısını uçuş sırasında ayarlayabilen ilk uçak. Alman Messerschmitt şirketinin II. Dünya Savaşı sırasında geliştirdiği P.1101 tasarımından ilham almıştır. Ancak, Alman tasarımının kanat açısı sadece yerdeyken değiştirilebilirken Bell mühendislerinin eklediği elektrik motorları sayesinde X-5 uçuş sırasında da bu açıyı değiştirebilmektedir.
Tupolev TB-1 SSCB döneminde üretilen ağır bombardıman sınıfında bir uçaktır. Uzun yıllar Sovyet Hava Kuvvetleri bünyesindeki en önemli bombardıman uçağı olmuştur. 1929 yılında tasarlanan uçaktan toplamda 212 adet üretilmiştir.
Me 163 Komet, Alexander Lippisch tarafından tasarlanmış, tarihin tek roket itkili savaş uçağıdır. II. Dünya Savaşı sırasında Alman Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmıştır. Devrimsel tasarımı ve rakipsiz performansına rağmen, kullanımının tehlikeli oluşu sebebiyle sadece birkaç Müttefik savaş uçağı düşürebilmiştir.
AV-8B Harrier II gerçek anlamda V/STOL uçaklarının içinden en çok tanınanıdır. Bir adet Rolls Royce Pegasus II motoruna sahiptir. Motor uçağın tam ortasındadır ve uçağın iki yanında görünen hava girişleri ortadaki Rolls Royce Pegasus II motorunu beslemektedir. İlk Harrier II uçuşu 1981 sonbaharında gerçekleştiğinde asıl Hawker P.1127'nin ilk uçuşundan beri 21 yıl geçmişti. P.1127, 1957 tasarımı bir Fransız motor konsepti üzerine yapılandırılmış ve geliştirilmişti. Proje finansmanı Britanyalı Bristol Engine Co. ve ABD Hükûmeti tarafından “Müşterek Silah Geliştirme Programı” (MWDP) dahilinde karşılanmıştı.
Lockheed U-2, tek kişilik, tek motorlu, yüksek irtifa keşif uçağıdır.
Suhoy Su-30, Rusya merkezli Suhoy tarafından geliştirilen çift motorlu, iki koltuklu süper manevra kabiliyetine sahip bir savaş uçağıdır. Her türlü hava koşulunda, havadan havaya ve havadan yüzeye, derin hava üstünlüğü görevleri için üretilmiş çok amaçlı bir süpersonik savaş uçağıdır.
Aerodinamikte, bir hava taşıtının kritik Mach sayısı kanattaki küçük bir bölge üzerindeki akışın ses hızına ulaştığı en küçük mach sayısıdır.
THK-15 veya diğer adıyla MKEK-4 Uğur, 1955-1963 yılları arasında Türk Hava Kuvvetleri tarafından kullanılan temel bir eğitici hava aracıydı. Başlangıçta THK-15 olarak geliştilmiş olup uçağın tasarımı, Miles Magister eğitim hava aracı temel alındı ve toplam 57 adet üretildi. Bu uçakların tamamı TuAF uçuş okulunda kullanıldı.
Mooney M-18 Mite, küçük ve tek kanatlı, tek motorlu ve katlanabilir iniş takımlarına sahip bir kişisel uçaktır. II. Dünya Savaşı döneminde, 1947-1954 yılları arasında 283 adet üretilmiştir. Günümüzde halen uçmaktadır. 2965$ gibi, sıradan bir uçağa göre düşük bir üretim maliyeti vardır. Bakımı oldukça kolaydır ve modernize çalışmaları ev garajlarında dahi yapılabilmektedir. Uçağın ahşap bir yapısı vardır. Tasarım için seçilen NACA 64A215 kanat dizaynı, II. Dünya Savaşı'ndan sonra ilk kez bir kişisel uçakta kullanılmıştır. Ayrıca uçak "güvenli-trim" sistemine sahiptir. Bu mekanik cihaz sayesinde otomatik olarak uçuş düzlemi sabit tutulmaya çalışılmaktadır. Mooney M20'ye geliştirilmiştir.
Piper J-3 Cub eğitim maksatlı olarak 1937-1947 yılları arasında Piper Aircraft Company tarafından üretilen küçük bir uçaktır. Zamanının en popüler eğitim uçaklarından biridir. Tek motorlu ve iki kişiliktir. Amerika Birleşik Devletleri'nde 19.888 ve Kanada'da 150 adet üretilmiştir. Uçak dizaynı Walter Jamouneau tarafından yapılmış, Taylor E-2 Cub uçağına rakip olarak üretilmiştir. Uzun süre hizmette kalmış bir uçaktır. Geçmişte hava ambulansı, hava postası, ordu eğitim uçağı olarak kullanılan bu küçük uçak günümüzde; kişisel uçak, hava taksi ve akrobasi uçağı olarak kullanılmaktadır. Uluslararası gösterilerde hareket eden bir otobüs üzerine iniş yapabilmesiyle ün kazanmış uçak, piste ihtiyaç duymaksızın kısa mesafeden rahatlıkla havalanabilir. II. Dünya Savaşı'nda da görev yapmıştır. Uçak bir adet Continental A-65-8 65 beygirlik motor kullanır. Küçük bir uçak olmasına rağmen 354 km. uçuş menziline sahiptir ve yakıt tüketimi açısından oldukça ekonomiktir. Yeni bir uçağın maliyeti ortalama olarak 995-2500$ arasındadır. Ekonomik olması, bakım avantajları ve performansı sebebiyle halen Teksas eyaletinde American Legend Aircraft tarafından üretilmektedir.
F-86 Sabre, North American firması tarafından üretilmiş transonik avcı uçağıdır. İlk uçuşunu 1947 yılında yapan bu avcı uçağından 9860 civarında üretilmiştir. Modern F-15 uçakları ortaya çıkana kadar Amerikan Hava Kuvvetleri'nde görev yapmış ilk hava üstünlük uçağıdır. Zamanının en üstün performansına sahip uçaklardan birisidir ve bunu muadili olan sovyet Mig-15 uçakları karşısında kanıtlamıştır. Kanada tarafından da lisans altında üretilmiştir. Yeryüzünde uçan son askeri F-86 Sabre 1994 yılında Bolivya Hava Kuvvetleri'nde emekliye ayrılmıştır. Geçmişte Türk Hava Kuvvetleri'nde de uzun yıllar hizmet veren bu avcı uçakları bir adet General Electric J47-GE-27 turbojet motoru kullanmaktadır. Görüş açısı yüksek kanopi, hava-hava muharebelerinde atış avantajı sağlayan radarı, sağlam dış yapısı ve taşıdığı 6 adet M3 Browning makineli tüfeği ile üstünlüğünü kanıtlamış bu uçak Kore Savaşı'nda da uçmuştur.
Hawker Fury, Hawker tarafından üretilen Birleşik Krallık yapımı bir avcı uçağıdır. Hızlı ve çevik bir uçaktı ve Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin hizmetinde 320 km/h'den daha yüksek hıza sahip ilk önleme uçağıydı. Hawker Hart hafif bombardıman uçağının avcı muadilidir.
Lockheed P-80 Shooting Star, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAAF) tarafından operasyonel olarak kullanılan ilk jet avcı uçağıydı. 1943 yılında Lockheed tarafından dizayn edilip üretilen P-80, dizayn sürecinden sadece 143 gün sonra göklerle buluşmuştur. 2. Dünya Savaşının bitimine yakın bir süreçte, 2 adet ön üretim modeli İtalya'da görev almıştır. Düz kanatlarla dizayn edilen F-80 tipi uçak, Amerikan Hava Kuvvetleri altında Kore'de geniş çaplı muharebelerde görev almıştır.
Alenia Aermacchi M-346 Master İtalyan çift-motorlu transonik gelişmiş bir eğtim ve hafif-saldırı saldırı uçağıdır. Başlangıçta Yakovlev şirketi ile Yak/AEM-130 olarak ortaklaşa geliştirildi ancak bu anlaşma 2000 yılında feshedildi ve Alenia Aermacchi, M-346 Master'ı ayrı olarak geliştirmeye başladı. Aynı zamanda Yakovlev şirketi de projeye Yakolev Yak-130 olarak devam etti. M-346 Master'ın ilk uçuşu 2004 yılında gerçekleşti. Uçak, başta İtalyan Hava Kuvvetleri olmak üzere İsrail Hava Kuvvetleri, Polonya Hava Kuvvetleri, Singapur Hava Kuvvetleri ve Yunanistan Hava Kuvvetleri tarafından kullanılıyor. Alenia Aermacchi şirketinin 2016 yılında Finmeccanica şirketi ile birleşmesinin ardından şirket, Leonardo-Finmeccanica halini aldı. Daha sonrasında 2017 yılında Leonardo olarak yeniden markalaşmasının ardından en son halini aldı.En son hali ile beraber birim fiyatı 7.000.000$ olarak değişti.
Türk Hava Kurumu