İçeriğe atla

TFTP

İnternet iletişim kuralları dizisi

OSI modeli

Katmanİletişim kuralları
7.Uygulama katmanı HTTP, DNS, SMTP, FTP, TFTP, UUCP, NNTP, SSL, SSH, IRC, SNMP, SIP, RTP, Telnet, ...
6.Sunum katmanıISO 8822, ISO 8823, ISO 8824, ITU-T T.73, ITU-T X.409, ...
5.Oturum katmanıNFS, SMB, ISO 8326, ISO 8327, ITU-T T.6299, ...
4.Ulaşım katmanıTCP, UDP, SCTP, DCCP, ...
3.Ağ katmanıIP, IPv4, IPv6, ICMP, ARP, İnternet Grup Yönetim Protokolü, IPX,...
2.Veri bağlantısı katmanıEthernet, HDLC, Wi-Fi, Token ring, FDDI, PPP, L2TP...
1.Donanım katmanıISDN, RS-232, EIA-422, RS-449, EIA-485, ...

Trivial File Transfer Protocol (TFTP) 1980 yılında tanımlanmış, FTP' nin temel fonksiyonel şekli olarak ifade edilen basit bir dosya transfer protokolüdür.

Basit yapısından dolayı kullanılması esnasında çok az bellek tüketilmektedir. Bu özelliğinden dolayı, yeterli yığın bellek cihazı (mass storage device) olmayan yönlendirici (router) bilgisayarların önyüklemesinde kullanılırdı. Halen üzerinde bulunan host makinalar arasında küçük dosyaların transferi için kullanılır. TFTP kısmen PUP protokol grubunun eski bir parçası olan EFTP protokolüne dayanır. TCP/IP protokol grubunun geliştirilmesinin ilk safhalarında TFTP basitliğinden dolayı genellikle yeni bir host tipinin üstünde çalıştırılan ilk protokoldü.

Açıklama

Trivial File Transfer Protocol(TFTP) dosya transferi için kullanılan basit bir protokoldür.Bu protokol UDP(User Datagram Protokol) üzerinde 69. port kullanılarak uygulanmıştır. TFTP basit ve uygulanması kolay olacak şekilde tasarlanmıştır ve bu nedenle çoğu FTP özelliğinden yoksundur. TFTP sadece okur ve uzak bir sunucuya yazar.Dizinleri listelemez ve şu anda kullanıcı kimlik doğrulaması için bir kural yoktur.

TFTP’ de herhangi bir transfer bir dosya okuma veya yazma isteği ile başlar.Sunucu isteği onaylarsa, bağlantı açılır ve dosya 512 byte sabit uzunluklu bloklar halinde gönderilir. Her veri paketi bir blok veri içerir ve sonraki paket gönderilmeden önce bir bildirim paketi tarafından kabul edilmelidir.Eğer bir paket ağ içinde kaybolursa, alıcının zaman aşımı ve onun son paketi yeniden iletilebilir olacaktır.Diğer eski paketlerden alındı bilgisi gelinceye kadar gönderen yeniden iletim için sadece bir paket tutmalıdır.

TFTP aktarım protokolü olarak genellikle UDP kullanır fakat bu bir gereklilik değildir.Veri transferi 69.portta başlatılır, fakat bu veri aktarım portları bağlantı başlatma sırasında alıcı ve göndericiden bağımsız olarak seçilir.Bu portlar ağ yığınının parametrelerine göre rastgele seçilir, genellikle Ephemeral port aralığından.

TFTP,3 transfer modu tanımlar: netascii, oktet(octet) ve posta(mail).Netascii, RFC 764'te tanımlanan ASCII’nin değiştirilmiş halidir.Bu 0x20’den 0x7F’ye kadar olan 7 bit ASCII karakter alanı için 8 bit genişletme ve 8 kontrol karakteri içerir.Kontrol karakterleri boş karakter (0x00),satır ilerletme(LF, 0x0A) ve satırbaşı (CR, 0x0D) içerir.

Oktet,gönderdiği dosya ile aynı olan alının dosya iel isteğe bağlı sekizli aktarıma izin verir.Daha doğrusu, bir dizi sekizli dosyayı alır ve bu geri dönerse, geri gelen dosya orijinal dosya ile aynı olmalıdır. Posta transfer modu Netascii transferi kullanır, fakat dosya dosya adı gibi alıcıya özel e-posta adresine gönderilir.RFC 1350, bu eskimiş transfer modunu tanımladı.

Protokol özelliklerine göre güvenlik ve kimlik doğrulama sağlanmaz.Unix uygulamaları yapılandırılmış tek bir dizine dosya transferini kısıtlar.

Protokolün Anlatımı

  1. A sunucusu transfer modunu ve dosya ismini içeren bir okuma isteğini(RRQ) veya yazma isteğini(WRQ) 69.portta bulunan S sunucusuna gönderir.
  2. S, bir WRQ için ACK(onay) paketi ile RRQ için doğrudan DATA paketi ile yanıtlar. Paketler yeni tahsis edilmiş bir ephemeral porttan gönderilir ve S ye gidecek tüm paketler bu portta olmalıdır.
  3. Kaynak sunucu, hedef sunucuya sayılı DATA paketleri gönderir, fakat sonuncu tam boyutlu blok veri içerir (512 byte). Hedef sunucu tüm DATA paketlerini sayılı ACK paketleri ile yanıtlar.
  4. Son DATA paketinin sonuncu olduğunu belirtmek için bu DATA paketi tam boyutlu blok veriden daha az içermelidir. Transfer dosya boyutu blok boyutunun tam katı ise, kaynak 0 byte veri içeren son DATA paketi gönderir.
  5. Alıcı her DATA’ya ilişkili sayıda ACK ile yanıt verir. Gönderen, bloğun ilk alınan ACK si ile sonraki bloğun DATA sına yanıt verir.
  6. Sonunda bir ACK alınmadıysa, yeniden aktarma zamanlayıcısı DATA paketini yeniden gönderir.

Ek Olarak

  • Orijinal protokol maksimum 32 MB lık dosyaya sahip olabilir. 1998'de bu limit RFC 234716 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. nin tanıttığı seçenek müzakeresi ve RFC 234816 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in tanıttığı blok-uzunluğu müzakeresi tarafından 4GB a çıkarılmıştır.
  • TFTP nin UDP yi kullandığından beri, bu, kendi nakliyesini ve oturum desteğini sağlamak zorundadır. TFTP ile taşınan her dosya bağımsız bir dönüşüm oluşturmaktadır.

İlgili Konular

TFTP server

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">HTTP</span> iletişim protokolü

HTTP bir kaynaktan dağıtılan ve ortak kullanıma açık olan hiperortam bilgi sistemleri için uygulama seviyesinde bir iletişim protokolüdür. HTTP, World Wide Web için veri iletişiminin temelidir; burada köprü metni belgeleri, örneğin bir fare tıklamasıyla veya bir web tarayıcısında ekrana dokunarak kullanıcının kolayca erişebileceği diğer kaynaklara köprüler içerir.

SMTP, bir e-posta göndermek için sunucu ile istemci arasındaki iletişim şeklini belirleyen protokoldür. Farklı işletim sistemleri için geliştirilmiş e-posta protokolleri bulunmaktadır. Bu e-posta protokollerinin SMTP'ye geçit yolu (gateway) vardır. SMTP, Aktarım Temsilcisi ve Kullanıcı Temsilcisi yazılımları arasındaki iletişimi sağlar. TCP'nin üst katmanında çalışır.

<span class="mw-page-title-main">UDP</span>

UDP, TCP/IP protokol takımının iki aktarım katmanı protokolünden birisidir. Verileri bağlantı kurmadan yollar.

<span class="mw-page-title-main">Dosya aktarım iletişim kuralı</span> Bilgisayarcılık terimi

Dosya aktarım iletişim kuralı,, bir veri yığınının - ASCII, EBCDIC ve binary- bir uç aygıttan diğerine iletimi için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnternet iletişim kuralları dizisi</span>

İnternet protokol takımı, bilgisayarlar ve ağ cihazları arasında iletişimi sağlamak amacıyla standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir. Bu kurallar dizisi temel olarak verinin ağ üzerinden ne şekilde paketleneceğini ve iletilen veride hata olup olmadığının nasıl denetleneceğini belirlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">SIP</span>

Oturum başlatma Protokolü (SIP), ses, video ve mesajlaşma uygulamalarını içeren gerçek zamanlı oturumları başlatmak, sürdürmek ve sonlandırmak için kullanılan bir sinyal protokolüdür. VoIP gibi IP üzerinden üzerinden ses, görüntü ve anlık mesaj iletişimi yanı sıra LTE (VoLTE) üzerinden cep telefonu araması için multimedya iletişim oturumlarını sinyalize etmek ve kontrol etmek için kullanılır. Günümüz IP Telefonlarının çoğunluğu SIP Protokolü ile çalışmaktadır. Cisco gibi bazı üreticiler SIP kullanmakla beraber bazı telefon modellerinde SCCP tercih etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">TCP</span>

TCP (Transmission Control Protocol), TCP/IP protokol takımının taşıma katmanı protokollerinden birisidir. Son güncellemesi Ağustos 2022 tarihi itibarıyla RFC 9293 içerisinde tanımlanmıştır.

Network Address Translation (NAT), TCP/IP ağındaki bir bilgisayarın yönlendirme cihazı ile başka bir ağa çıkarken adres uzayındaki bir IP ile yeniden haritalandırma yaparak IP paket başlığındaki ağ adres bilgisini değiştirme sürecidir.

Adres Çözümleme Protokolü ağ katmanı adreslerinin veri bağlantısı katmanı adreslerine çözümlenmesini sağlayan bir telekomünikasyon protokolüdür. 1982 yılında RFC 826 aracılığıyla tanımlanmıştır. STD 37 kodlu bir internet standardıdır.

Datagram Congestion Control Protocol (DCCP), mesaj tabanlı bir Ulaşım katmanı protokolüdür.

RADIUS, Livingston Enterprise tarafından geliştirilmiş, daha sonra da IETF RFC 2865 ve RFC 2866 ile standartlaştırılmıştır. RADIUS istemci-sunucu modeli tabanlıdır ve mesaj değişimi UDP protokolü ile gerçekleşir. Network Access Storage (NAS), RADIUS kullanıcısı olarak davranır ve kullanıcı isteğini RADIUS server'a aktarır. Diğer RADIUS kullanıcıları kablosuz bağlantı noktaları, yönlendiriciler (Router) ve anahtarlayıcılar (Switch) olabilir. RADIUS sunucusu kullanıcılardan istek aldıktan sonra kimlik doğrulama (Authentication), yetkilendirme (Authorization) ve ücretlendirme (Accounting) yani AAA işlemlerini gerçekleştirir. Kullanıcı ile sunucu arasındaki iletişim özel anahtar ile şifrelendirilmiş şekilde gerçekleştirilir, bu sayede şifre asla ağ üzerinden gönderilmez. Kullanıcı ve sunucular iletişim olmadan önce bu güvenlik yöntemine göre ayarlanmıştır ve eğer şifreler uyuşmazsa bağlantı sonlandırılır.

Zaman Protokolü, paket anahtarlamalı, değişken gecikmeli veri ağları üzerinden bilgisayar sistemleri arasında saat senkronizasyonu için bir ağ protokolüdür. 1985'ten beri kullanımda olan NTP, şu anda kullanımda olan en eski İnternet protokollerinden biridir. NTP, Delaware Üniversitesi'nden David L. Mills tarafından tasarlanmıştır.

Real Time Streaming Protocol (RTSP), eğlence ve iletişim sistemlerinde medya sunucularındaki verilerin akışını kontrol etmek için tasarlanan bir ağ denetim protokolüdür. Bu protokol bitiş noktaları arasındaki medya bağlantılarının kurulması ve kontrol edilmesinde kullanılır. Medya sunucularının sorunu VCR'lerdeki gibi müşterilerin sunucudan alınan medya dosyalarını çalışma, durdurma gibi kısacası gerçek zamanlı kontrolü kolaylaştırmak.

İnternet Protokolü (IP), ağlar arası paket transferinde eğer paketin boyutu gönderilecek ağın taşıyabileceği maksimum taşıma birimi 'nden (MTU) daha büyük olması durumunda datagram parçalamasını uygularlar. Böylece daha büyük boyuttaki paketleri kabul edecek olan ağın MTU'na uygun şekilde küçük parçalara böler. Parçalama bir IP datagramının ağlar arasında dolaşırken MTU(Maksimum Transfer Unit) değeri daha düşük kapasitede bir ağa geldiginde yaşadıgı durumdur. Yani parçalama, bölünmedir. Örneğin; Ethernet ağlarının MTU değeri 1500 byte'dır. Bizim IP datagramımızın değeri 2400 byte olsun. Bu paket ethernet ağının girişindeki yönlendiriciye geldiğinde yönlendirici diğer tarafında ethernet ağı ve bunun MTU değerinin 1500 byte olduğunu bilir ve 2400 byte’lık gelen paketi Ethernet ağına parçalayarak gönderir. Paketimiz artık hedefine ilk parça 1500 byte, ikinci parçası 900 byte olmak üzere iki parça olarak ulaşır ve birleştirilir.

Tünel protokolü, bir ağ protokolü farklı bir yük-taşıma protokolü içerdiğinde bilgisayar ağ bağlantısı, bir tünel protokolü kullanır. Tünel protokolü kullanılarak, uyumsuz olan bir iletim protokolü üzerinde bir yük-taşıma taşınabilir ya da güvenilmeyen ağlarda güvenli bir yol oluşumu sağlanabilir.

ACK mesajı, bir protokol aracılığıyla bağlantı kuran işlem, bilgisayar ya da aygıtın; iletişimin tamamlandığına ilişkin aldığı onay mesajıdır. ACK paketleri ile bağlantı kurulurken SYN paketlerinin alındığını kabul etmek için geçiş kontrol protokolü (TCP) kullanılır. Veri paketleri bir bağlantı kullanırken FIN paketleri bağlantıyı sonlandırır.

NetBIOS over TCP/IP eski bilgisayarlardaki NetBIOS API tabanlı uygulamaların modern TCP/IP ağlarında kullanılmalarını sağlayan ağ protokolü.

<span class="mw-page-title-main">Port tarayıcı</span>

Port tarayıcı, açık portlar için bir sunucuyu veya ana bilgisayarı araştırmak için tasarlanmış bir uygulamadır. Bu tür bir uygulama, yöneticiler tarafından bilgisayar ağlarının güvenlik politikalarını doğrulamak ve saldırganlar tarafından bir ana bilgisayar üzerinde çalışan ağ hizmetlerini tanımlamak ve güvenlik açıklarından yararlanmak için kullanılabilir.

Bilgisayar ağlarında bağlantı noktası (port) veya bağlantı noktası numarası, bir bağlantı uç noktasını benzersiz bir şekilde tanımlamak ve verileri belirli bir hizmete yönlendirmek için atanan sanal bir numaradır. Yazılım düzeyinde, bir işletim sistemi içinde, bir bağlantı noktası belirli bir işlem veya bir ağ hizmeti türünü tanımlayan mantıksal bir yapıdır. Yazılım düzeyindeki bir bağlantı noktası, her taşıma katmanı protokolü ve adres kombinasyonu için kendisine atanan bağlantı noktası numarasıyla tanımlanır. Port numaralarını kullanan en yaygın taşıma protokolleri TCP ve UDP 'dir; bu port numaraları 16 bitlik işaretsiz sayılardır.