İçeriğe atla

TCG Dumlupınar (D-6)


USS Blower
Tarihçe
ABD Deniz Kuvvetleri bayrağıABD
Adı USS Blower (SS-325)
İnşa eden Electric Boat Company, Groton, Connecticut
Kızağa konuluşu 15 Temmuz 1943
Denize indirilişi 23 Nisan 1944
Görevlendirme 10 Ağustos 1944
Hizmetten çıkışı 16 Kasım 1950
Liste dışı 20 Aralık 1950
AkıbetTürkiye'ye transfer, 16 Kasım 1950
Tarihçe
Türk Deniz Kuvvetleri bayrağıTürkiye
Adı TCG Dumlupınar
Satın alınışı 16 Kasım 1950
Akıbetİsveç şilebi Naboland ile çarpışarak battı, 4 Nisan 1953
Genel karakteristik
Sınıf ve tipi Balao sınıfı denizaltı dizel-elektrik denizaltı
Deplasman 1,526 ton (1,550 t) su yüzeyi
2,424 ton (2,463 t) su altı
Uzunluk 311 ft 9 in (95,02 m)
Genişlik 27 ft 3 in (8,31 m)
Su çekimi 16 ft 10 in (5,13 m) maximum
İtme gücü Şablon:Fleet-boat-propulsion-late-GM-4-GE
Hız 20,25 knot (38 km/sa) su yüzeyi
8,75 knot (16 km/sa) su altı
Menzil 11.000 deniz mili (20.000 km) su yüzeyi 10 knot (19 km/h)
Dayanıklılık 48 saat 2 knot (3,7 km/sa) su altı
75 gün devriye
Test derinliği 400 ft (120 m)
Kişi kapasitesi 10 subay, 70–71 asker
Silah donanımı Şablon:Fleet-boat-armament-5-inch

TCG Dumlupınar (D-6), Türk Donanması'na 16 Kasım 1950 - 4 Nisan 1953 tarihleri arasında hizmet etmiştir. 4 Nisan 1953 günü I. İnönü denizaltısı ile Akdenizdeki NATO Blue Sea tatbikatından dönerken 86 kişilik mürettebatı ile deniz kazası sonucu batan Türk denizaltısıdır.

USS Blower

ABD Deniz Kuvvetleri için 1944 yılında Electric Boat Co. Groton Connecticut tarafından üretilen Balao sınıfı denizaltının ilk adı USS Blower (SS-325)’dır. Pearl Harbor’a 16 Aralık 1944 tarihinde gelen denizaltı yapılan tamirat ve bakımların ardından II. Dünya Savaşı sırasındaki ilk devriye görevine 17 Ocak 1945 günü çıkar. Cava Adası ve Güney Çin Denizinde üç ayrı devriye görevini tamamlayarak 28 Temmuz 1945 günü Avustralya’daki Fremantle limanına demirler. Eylül 1945'te Mariana Adaları bölgesinde tatbikatlara katılır. 1946-1949 yılları arasında Pasifik Filosuna bağlı kalır. Ağustos-Eylül 1948 arasında Alaska’daki radar ve sonar tatbikatlarına katılır. 1950 yılında Atlantik Filosuna devredilen denizaltı 3 Mart günü Philadelphia’ya gelerek bakıma girer. 27 Eylül tarihinde Connecticut’a gelen denizaltıda Türk Deniz Kuvvetleri personeli eğitim görür. 16 Kasım 1950 günü ABD envanterinden çıkartılan denizaltı ABD-Türkiye arasındaki Ortak Savunma Destek Yasası kapsamında Türk Deniz Kuvvetlerine devredilir ve TCG Dumlupınar adını alır.[1]

Dumlupınar faciası

1953 yılında, 3 Nisan'ı 4 Nisan'a bağlayan gece su üstünden seyrederken, saat 2.10 sularında Çanakkale Boğazı'ndaki Nara Burnu açıklarında Naboland adlı bir İsveç yük gemisiyle çarpıştı. Naboland, baş torpido dairesinin sancak tarafından Dumlupınar'a çarpmıştı. Çarpışmanın şiddetiyle Dumlupınar'ın güvertesinde bulunan 8 kişi denize düştü. 8 kişiden 2 si pervaneye takılarak, biri boğularak yaşamını yitirdi.

Olay yerine ilk olarak Gümrük Motoru geldi. Sağ kalan 5 kişi, Gümrük Motoru tarafından Çanakkale'ye götürülerek hastaneye yatırıldı. Denizaltı öylesine hızlı batmıştı ki geminin içindeki 81 kişiden yalnızca 22'si kıç torpido dairesine sığınabilmişti. Burada mahsur kalan 22 kişi battı şamandırasını su yüzüne fırlattılar. Güneşin doğmasıyla birlikte civarda dolaşan balıkçı tekneleri tarafından şamandıra görüldü. Gümrük Motoru derhal şamandıranın yanına geldi. Gümrük Motorunun ikinci çarkçısı Selim Yoludüz, şamandıradaki ahizeyi kaldırarak ve "Alo" diyerek cevap bekledi. Denizaltıdan cevap veren Astsubay Selami Özben; elektriğin kesik olduğunu, geminin sancak tarafına 15 derece yatık olduğunu, kıç torpido dairesinde 22 kişi olduklarını bildirdi. Selim Yoludüz, Kurtaran gemisinin geleceğini söyledi. Saat 11.00 sularında Kurtaran olay yerine geldi. 72 saat boyunca çalışmalar durmaksızın sürdü. Fakat boğazdaki şiddetli akıntı nedeniyle çalışmalar sonuçsuz kalıyordu. Artık denizaltıdakiler için umutlar kesilmişti.

Denizaltıda ölen 81 kişi her yılın 4 Nisan günü anılır.[2]

TCG Dumlupınar'da Hayatını Kaybeden Denizciler

Denizaltı Filosu Brovesi

Subaylar

  1. Komodor Kurmay Albay Hakkı Burak
  2. Makine Kıdemli Yüzbaşı Naşit Öngören
  3. Makine Yüzbaşı Affan Kayalı
  4. Güverte Üsteğmen İsmail Türe
  5. Makine Üsteğmen Fikret Coşkun
  6. Güverte Teğmen Bülent Orkunt
  7. Güverte Teğmen Macit Şengün
  8. Makine Asteğmen Ahmet Er

Astsubay Kıdemli Başçavuşlar

  1. Astsb. Kd. Bçvş. Ali Tayfun
  2. Astsb. Kd. Bçvş. Emin Akan
  3. Astsb. Kd. Bçvş. Mehmet Denizmen
  4. Astsb. Kd. Bçvş. Ömer Öney
  5. Astsb. Kd. Bçvş. Sait Yıldırım
  6. Astsb. Kd. Bçvş. Şevki Özsekban
  7. Astsb. Kd. Bçvş. Hasan Tahsin Cebeci
  8. Astsb. Kd. Bçvş. Mehmet Fidan

Astsubay Başçavuşlar

  1. Astsb. Bçvş. Cemal Kaya
  2. Astsb. Bçvş. Cemaleddin Denizkıran
  3. Astsb. Bçvş. Hüseyin Uçan
  4. Astsb. Bçvş. Kemal Acun
  5. Astsb. Bçvş. Naci Özaydın
  6. Astsb. Bçvş. Salahaddin Çetindemir
  7. Astsb. Bçvş. Zeki Gider
  8. Astsb. Bçvş. Sabri Gudeberk
  9. Astsb. Bçvş. Ulvi Erhazar
  10. Astsb. Bçvş. Fevzi Gürsan

Astsubay Çavuşlar

  1. Astsb. Çvş. Bahri Sertesen
  2. Astsb. Çvş. Hamd Reis
  3. Astsb. Çvş. İbrahim Altıntop
  4. Astsb. Çvş. İhsan Aral
  5. Astsb. Çvş. İhsan Coşkun
  6. Astsb. Çvş. İhsan İçdemir
  7. Astsb. Çvş. Mehmet Ali Yılmaz
  8. Astsb. Çvş. Mustafa Doğan
  9. Astsb. Çvş. Necdet Yaman
  10. Astsb. Çvş. Samim Nebioğlu
  11. Astsb. Çvş. Selami Özben
  12. Astsb. Çvş. Şaban Mutlu
  13. Astsb. Çvş. Tuğrul Çabuk
  14. Astsb. Çvş. Zeki Açıkdağ

Mükellef Çavuşlar

  1. Çvş. Ramazan Yurdakul (Rizeli)
  2. Çvş. Veysel Saygılı (Karasulu)

Mükellef Onbaşılar

  1. Emin Süzen (Bodrumlu)
  2. Mehmet Kızılışık (Bodrumlu)
  3. Murat Yıldırım (Trabzonlu)
  4. Niyazi Giritli (Milaslı)
  5. İbrahim İşlemeci (İstanbullu)
  6. Züğfer Ceylan (İstanbullu)

Erler

  1. Ahmet Günal (Lapsekili)
  2. Ahmet Özkaya (İnebolulu)
  3. Ali Aslan (Edremitli)
  4. Ali Kökçü (Bigalı)
  5. Bekir Sarı (Şileli)
  6. Enver Uçar (Çanakkaleli)
  7. Feridan Kırcalı (İzmirli)
  8. Fikri Ulaştırıcı (Tekirdağlı)
  9. Galip Yılmaz (Giresunlu)
  10. Hasan Arslan (Çarşambalı)
  11. Hasan Bozoğlu (Çanakkaleli)
  12. Hasan Kelleci (Göreleli)
  13. Hüdai Çağdan (Çorlulu)
  14. Hüseyin Kayan (Bartınlı)
  15. Hüseyin Sayım (Bigalı)
  16. İbrahim Aksoy (Bursalı)
  17. İsmail Özdemir (Ordulu)
  18. Kadir Demiroğlu (Lapsekili)
  19. Kenan Odacıoğlu (İzmirli)
  20. Mehmet Aydın (Rizeli)
  21. Mehmet Demir (Giresunlu)
  22. Mehmet Demirel (Çanakkaleli)
  23. Murat Suyabatmaz (İnebolulu)
  24. Mustafa Özsoy (Sökeli)
  25. Mustafa Taşçı (Bartınlı)
  26. Necati Kalan (Foçalı)
  27. Nurettin Alabacak (Antalyalı)
  28. Nuri Acar (Marmarisli)
  29. Ömer Yalçın (Bandırmalı)
  30. Ülfeddin Akar (Lapsekili)
  31. Yusuf Demir (Sürmeneli)
  32. Tarık Gediz (Yozgat)

Kaynakça

  1. ^ Naval History and Heritage Command - Blower 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 1 Eylül 2015 tarihinde erişilmiştir
  2. ^ İlgili anma haberi 6 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 9 Kasım 2010 tarihinde erişilmiştir

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ay sınıfı denizaltı (1974)</span> Türk Donanmasında hizmette olan denizaltı sınıfı

Ay sınıfı, Federal Almanya'nın Howaldtswerke Deutsche Werft AG firmasının Tip 209 sınıfı denizaltılarından Türk Deniz Kuvvetleri'nde ilki 1975 yılında hizmete giren denizaltı sınıfıdır. STM tarafından TCG Doğanay (S-351) ve TCG Dolunay (S-352) denizaltılarına modernizasyonu gerçekleştirilmiştir.

TCG <i>Atılay</i> (1939)

Atılay denizaltısı, 17 Temmuz 1942 tarihinde batan Türk hücum denizaltısı. 80 metre boyunda ve 52 mürettebat kapasiteli idi. Taşkızak Tersanesi'nde inşa edilerek 1939 yılında hizmete girdi. Gövdesindeki 1,5 metre çapındaki delik nedeniyle, denizaltının, II. Dünya Savaşı'ndan kalan bir mayına çarparak battığı görüşü hakimdir.

<span class="mw-page-title-main">Denizaltı</span> Su altında bağımsız çalışabilen deniz taşıtları

Denizaltı, su altında ve su yüzeyinde hareket edebilen bir deniz aracıdır. Deniz Kuvvetlerinde görev yapan diğer tüm gemiler gibi denizaltılar da ön ada sahiptir.

Cep denizaltısı genellikle bir veya iki mürettebatı olan ve güvertesinde yatma yeri olmayan küçük bir denizaltıdır. Cep denizaltıları genellikle ana bir gemi tarafından taşınır bırakılır geri alınır ve yaşam üniteleri için destek alırlardı.

USS <i>Nautilus</i> (SSN-571)

USS Nautilus (SSN-571), nükleer enerjiyle çalışan ilk denizaltı gemisi.

<span class="mw-page-title-main">Los Angeles sınıfı denizaltı</span>

Los Angeles sınıfı ABD Deniz Kuvvetleri'nde 1976 yılından bu yana görev yapan bir nükleer denizaltı sınıfıdır. İnşa edilen 62 üyesinin 36'sı halen hizmette olan sınıf, bu özelliğiyle dünyanın en kalabalık nükleer denizaltı filosunu oluşturmaktadır. ABD Deniz Kuvvetleri'nde Sturgeon sınıfı denizaltıların yerini alan Los Angeles sınıfı, Seawolf ve Virginia sınıflarıyla birlikte ABD'nin nükleer taarruz gücünün önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Los Angeles sınıfı denizaltılar isimlerini ABD şehirlerinden almaktadır, bu özellikleriyle de ABD Deniz Kuvvetleri'nde denizaltıara deniz canlılarının isimlerinin verilmesi geleneğine son vermiştir.

<i>U-571</i>

U-571 Jonathan Mostow tarafından yönetilmiştir. Oyuncular Matthew McConaughey, Bill Paxton, Harvey Keitel, Thomas Kretschmann, Jon Bon Jovi, Jack Noseworthy, Will Estes ve Tom Guiry. Filmde bir II. Dünya Savaşı Alman denizaltısı 1942'de Enigma makinesini arayan ve kılık değiştiren Amerikan Deniz Kuvvetleri tarafından ele geçirilir.

HMS <i>E11</i>

HMS E11, Kraliyet Donanması'nın 23 Nisan 1914 tarihinde suya indirilen E sınıfı denizaltısıdır. 1915 yılı Çanakkale deniz harekâtlarındaki en etkili denizaltılardan birisidir. Marmara Denizi'ne yaptığı üç akın seferinde 27'si buhar gücü ile çalışan ve 58'i daha küçük yelkenli tekneler olmak üzere farklı büyüklüklerde 80'den fazla gemiyi batırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Savaşı'ndaki denizaltı faaliyetleri</span>

Çanakkale Savaşı'ndaki denizaltı faaliyetleri, I. Dünya Savaşı'nın bir parçası olan Çanakkale Savaşı çerçevesinde, çeşitli devletlerin denizaltıları tarafından Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi'nde sürdürülen faaliyetlerdir. Esas savaştan önce, Aralık 1914'te başlamış ve Aralık 1915'te sonlanmıştı. İtilaf Devletleri'ne bağlı denizaltıların Çanakkale Boğazı'nı geçerek Marmara Denizi'nde denizaltı operasyonları yapmalarının amacı, Gelibolu'yu savunan Osmanlı kuvvetlerinin lojistik durumunu sarsmak olarak görülür. Bununla birlikte İttifak Devletleri'nin bir üyesi olan Alman İmparatorluğu da Osmanlı'yı desteklemek amacıyla savaş sırasında birtakım denizaltı faaliyetleri yürütmüştü.

HMS <i>E20</i>

HMS E20, E sınıfı denizaltılara mensup, Birleşik Krallık'a ait bir denizaltı. Vickers Limited tarafından inşasına 25 Kasım 1914'te, Barrow-in-Furness'ta başlanıldı ve 30 Ağustos 1915 tarihinde inşası tamamlandı. Çanakkale Savaşı'ndaki denizaltı harekâtlarına katılan E20, 6 Kasım 1915 günü uğradığı torpido saldırı sonucu battı.

HMS <i>E15</i>

HMS E15, İngiliz Kraliyet Donanması'nda görev yapan bir E sınıfı denizaltıdır. Denizaltı, denize indirildiği yıl olan 1914'te Osmanlı İmparatorluğu'na karşı yürütülen Çanakkale Savaşı denizaltı harekâtları'na katılmıştır.

HMS <i>E7</i> Birleşik Krallıka ait E sınıf bir denizaltı

HMS E7, E sınıfına mensup, Birleşik Krallık'a ait bir denizaltı. Kraliyet Donanması tarafından inşasına 2 Ekim 1913'te, Chatham Tersanesi'nde başlanıldı ve 14 Mart 1914 tarihinde inşası tamamlandı.

SM <i>UB-14</i> Alman UB I tipi bir denizaltı

SM UB-14, Alman İmparatorluğu'na ait UB I tipi bir denizaltıdır. Bir dönem Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nda da görev yapan denizaltı, bu dönemde SM U-26 adını taşımıştı.

SM <i>UB-3</i>

SM UB-3, Alman İmparatorluğu'na ait UB I tipi bir denizaltıydı. 15 Ekim 1914'te sipariş edilmesinin ardından 3 Kasım 1914'te Kiel'deki Germaniawerft tersanesinde kızağa kondu. İnşası 5 Mart 1915'te tamamlandı ve ilk görevini aynı yıl 14 Mart'ta aldı. UB-3, sınıfının ilk sekiz denizaltısıyla aynı özelliklere sahipti. 28,09 m uzunluğundaki UB-3'ün deplasmanı, su yüzeyi ve su altında olmasına göre 127 ile 142 ton arasında değişiyordu. Pruvasında ikişer adet torpido tüpü ile torpido bulunduran denizaltının güvertesinde de bir makineli silah yer alıyordu.

Reis sınıfı denizaltılar, Alman Howaldtswerke-Deutsche Werft GmbH tarafından geliştirilen bir dizel-elektrikli denizaltıdır. Tip 214 denizaltısının Türk Deniz Kuvvetleri isterlerine göre farklılaşmış halleridir.

214 sınıfı tipi TCG Piri Reis 2019 yılında havuza çekilen Türk denizaltı. 214 sınıfı denizaltılarından Türk Deniz Kuvvetleri'nde ilki olan gemi Ekim 2015’te kızağa konmuş, 2020 yılında denize indirilmiş, 2022 yılında resmi olarak hizmete girmiş olan denizaltı sınıfıdır. 214 sınıfı havadan bağımsız tahrik sistemine sahip olup, Türk Donanması'ndaki en gelişmiş denizaltılardandır.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik Savaşı</span> Deniz Savaşı

Atlantik Savaşı, tarihteki en uzun, en büyük ve en karmaşık deniz savaşı olarak bilinir. Mücadele, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle başlamış, Mayıs 1945'teki Alman teslimine kadar sürmüştür. II. Dünya Savaşı'nın ilerleyişine göre savaşa dahil olan ülkeler, deniz muharebelerinden geriye çekilmek durumunda kalan ülkeler olmuştur. Atlantik Savaşı'nın ilk dönemlerinde İngiltere, alman denizaltıları (U-bot) karşısında zorluk yaşamıştır, savaşa ABD'nin katılmasıyla ve teknolojik gelişmelerin muharebe sahasına uygulanmasıyla beraber U-bot saldırıları geriletilmiştir.

TCG <i>Gür</i> (S-357)

TCG Gür (S-357), Türk Deniz Kuvvetleri'nde hizmet veren Gür sınıfı bir denizaltıdır. Sloganı "denizler onunla hür"dür. TCG Gür, Almanya'da Howaldtswerke Deutsche Werft AG Tersaneleri’nde Tip 209 T2. 1400 olarak inşa edilmiştir. İlk kaynağı 24 Temmuz 1998'de dönemin Cumhurbaşkanı Demirel ve başbakan Mesut Yılmaz'ın katıldığı törenle atılmıştır. 6 Mart 2002'de denize indirilmiş ve 24 Temmuz 2003'te Türk Donanması'na katılmıştır. Gür sınıfı denizaltılarda 9 Subay, 31 Astsubay, 2 Uzman Erbaş, 3 Erbaş/Er görev yapmaktadır. 61,2 m. uzunluğundadır. Aktif hizmetine devam etmektedir. İsmini daha önce donanmada 1936-1947 arasında görev yapan TCG Gür ve 1948-1975 arasında görev yapan TCG Gür (S-334) denizaltılarına istinaden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Balilla sınıfı denizaltı</span>

Balilla sınıfı, I.Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından İtalyan donanması için inşa edilen ilk denizaltılar idi. Bu denizaltılar, İtalya Krallığı'nın Doğu Afrika kolonilerinde bulunan ve Hint Okyanusu'nda çalışmak üzere tasarlanmış, büyük kruvazör denizaltılarıydı. Tasarım çift gövdeli ve Alman Tipi UE 2 U-botlarına dayanıyordu. Bu denizaltılardan biri U-120 İtalyanlara savaş tazminatı olarak verildi. 425 beygir gücü (317 kW) yardımcı dizel motor ekstra jeneratör olarak kuruldu.

4 Nisan 1953'te Deniz Kuvvetleri'ne bağlı Dumlupınar denizaltısı, NATO tatbikatından dönerken Çanakkale Boğazı'nda İsveç gemisi Naboland'la çarpışarak battı; 81 Türk denizcisinin öldüğü gün, "Deniz Şehitlerini Anma Günü" ilan edildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.