İçeriğe atla

TAV Havalimanları Holding

TAV Havalimanları Holding A.Ş.
TipAnonim şirket
Menkul değer sembolüBİST:TAVHL
TürHolding
Kuruluş7 Kasım 1997 (26 yıl önce) (1997-11-07)
KurucuBilkent Holding ve Akfen Holding
Genel merkezi,
Önemli kişilerSerkan Kaptan (CEO)[1]
Gelirartış 4,75 Milyar (2019)
Net gelirartış 513 Milyon (2019)[2]
SahibiGroupe ADP: %46,12
Tepe İnşaat: %5,06
Sera Yapı: %1,29
Halka açık: %44,33[3]
Çalışan sayısı15.230 (2019)
Web sitesitavhavalimanlari.com.tr/tr-TR/

TAV Havalimanları, 1997 yılında İstanbul Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali ihalesini kazanan Bilkent Holding ve Akfen Holding ortaklığında kurulan holding. Günümüzde Fransız Groupe ADP ortaklığında birçok ülkede havalimanı hizmetleri sunmaktadır.

Şirkette T harfi olması sebebi Tepe İnşaat'ın Bilkent Holding kuruluşu olmasıdır. Şirketin İcra kurulu başkanı Mustafa Sani Şener'dir.[4]

TAV, İran'da Temmuz 2003 tarihinde 193 milyon değerindeki Tahran İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı (IKA) ihalesini kazandı. Kasım ayında fiilen inşaata başlayan TAV, kısa sürede ilk terminali bitirmiş 11 yıl boyunca havalimanını işletmesi planlandı. 08 Mayıs'ta IKA hava trafiğine açıldı. Iran Devrim Muhafızları'nın, kara kuvvetleri piste tank yerleştirmesi ve hava gücü ile de uçakların inişini engellendi. TAV oluşan 15 milyon dolar zararını İran'dan uluslararası mahkemelerde uzun yıllar süren zor bir süreç sonrası tahsil etmiştir.

TAV 2006 yılında yeniden yapılanarak havalimanı işletme ve yapım faaliyetlerini TAV Havalimanları Holding (TAV Havalimanları) ve TAV İnşaat olarak iki farklı şirkette yapılandırdı. Bu düzenlemenin ardından TAV Havalimanları Holding şirketi 23 Şubat 2007’de "TAVHL" koduyla Borsa İstanbul'da halka arz edildi.

TAV Havalimanları Türkiye’de İstanbul Atatürk Havalimanı, Ankara Esenboğa Havalimanı ve İzmir Adnan Menderes Havalimanı İç ve Dış Hatlar Terminali ve Gazipaşa Havalimanı’nı, yurt dışında ise Gürcistan’ın Tiflis ve Batum, Tunus’un Monastir ve Enfidha Hammamet ve Kuzey Makedonya’nın Üsküp ile Ohri Uluslararası Havalimanlarınında arasında bulunduğu 14 havalimanını işletmektedir.[5] Ayrıca 39 havalimanında daha hizmet şirketleriyle faaliyet göstermektedir.[6] TAV Havalimanları duty-free, yiyecek-içecek hizmetleri, yer hizmetleri, bilgi işlem, güvenlik ve işletme hizmetleri gibi havalimanı operasyonunun diğer alanlarında da faaliyet göstermektedir. Bu çerçevede TAV Havalimanları Letonya’nın Riga Havalimanı’nda da işletme faaliyetinde bulunmaktadır.[7]

2014 yılı sonu itibarı ile hizmet verilen havalimanlarındaki yolcu sayısı bir önceki yıla göre yüzde 14 artışla 95 milyona ulaştı. Cirosu yüzde 9 artarak 983 milyon Euro olarak gerçekleşmiştir. Şirket bünyesinde çalışan sayısı 14 bin 478’dir.[6]

İşletilen havalimanları

2020 itibarıyla TAV aşağıda sıralanan 15 havalimanını işletmektedir:[8]

 Gürcistan

 Hırvatistan

 Kazakistan

 Kuzey Makedonya

 Letonya

 Suudi Arabistan

  • Medine Uluslararası Havalimanı

 Tunus

  • Enfidha-Hammamet Uluslararası Havalimanı
  • Monastır Uluslararası Havalimanı

 Türkiye

Kaynakça

  1. ^ "Yöneticiler". tavyatirimciiliskileri.com. TAV. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  2. ^ "2019 Konsolide Finansal Tablolar" (PDF). tavyatirimciiliskileri.com. TAV. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2019. 
  3. ^ "Ortaklık Yapısı". tavhavalimanlari.com.tr. TAV. 10 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. 
  4. ^ "TAV İstanbul Atatürk Havalimanı sitesi". 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  5. ^ TAV Havalimanları Holding: Türkiye’nin Dünyadaki Gururu[]
  6. ^ a b "TAV kârını yüzde 64 artırdı". Milliyet. 20 Şubat 2015. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015. 
  7. ^ "Tolga Özbek, Hürriyet: Letonya'nın Riga Havalimanı 250 milyon Euro'ya TAV'ın oldu". 10 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2011. 
  8. ^ "Havalimanı İşletmeleri". tavhavalimanlari.com.tr. TAV. 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. 
  9. ^ "Almatı Havalimanı TAV'ın oldu". Habertürk. 8 Mayıs 2020. 8 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Havalimanı</span> Türkiyenin İstanbul ilindeki uluslararası bir havalimanı

Atatürk Havalimanı veya eski adıyla Yeşilköy Havaalanı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda bulunan uluslararası havalimanıydı. 1900'lerin başında Türkiye'de ilk hava ulaşımının başlatıldığı yer olan Yeşilköy Havalimanı, 1953 yılında uluslararası hava trafiğine açılmıştır. 29 Temmuz 1985 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün soyadı dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından havalimanına verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Menderes Havalimanı</span> Türkiyenin İzmir iline hizmet veren uluslararası havalimanı

Adnan Menderes Havalimanı, Türkiye'nin İzmir iline hizmet veren uluslararası havalimanıdır. Şehir merkezinin 14 km güneyinde, Gaziemir ve Menderes ilçeleri sınırları içindedir. Adını 1950-1960 yılları arasında başbakanlık yapan Adnan Menderes'ten (1899-1961) almaktadır. Havalimanının sahibi Devlet Hava Meydanları İşletmesi iken işletmecisi TAV Havalimanları'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Esenboğa Havalimanı</span> Kuzeydoğu Ankara, Türkiyede uluslararası havalimanı

Esenboğa Havalimanı, Türkiye'nin başkenti Ankara'ya hizmet veren uluslararası havalimanıdır. Şehir merkezinin 28 km kuzeyinde, Çubuk ilçesi sınırları içindedir. 1955 yılında hizmete girdi. Havalimanının sahibi Devlet Hava Meydanları İşletmesi iken işletmecisi TAV Havalimanları'dır.

<span class="mw-page-title-main">Milas-Bodrum Havalimanı</span>

Milas-Bodrum Havalimanı, Muğla ilinin Milas ilçesinde bulunan uluslararası havalimanıdır. Bodrum ilçesine de hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dalaman Havalimanı</span>

Dalaman Havalimanı Muğla'nın Dalaman ilçesi sınırları içerisinde bulunan uluslararası havalimanı. Şehir merkezinin 6 km güneyinde yer alan havalimanı; Milas-Bodrum Havalimanı ile birlikte Muğla'ya hizmet veren iki uluslararası havalimanından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Antalya Havalimanı</span> Antalyada bulunan uluslararası bir havalimanı

Antalya Havalimanı, Türkiye'nin Antalya iline hizmet veren uluslararası havalimanıdır. Havalimanı, özellikle yaz aylarında Türkiye'nin güney sahillerine gelen milyonlarca yerli ve yabancı turisti ağırlamaktadır. Uluslararası Havalimanları Konseyi'nin (ACI) 2018 verilerine göre yolcu hareketliliği bakımından Avrupa'nın en işlek 14. havalimanı olan yapı, DHMİ'nin 2019 Aralık sonu verilerine göre İstanbul Havalimanı'nın ardından Türkiye'nin en işlek ikinci havalimanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gazipaşa-Alanya Havalimanı</span>

Gazipaşa-Alanya Havalimanı, Antalya'nın Gazipaşa ilçesinde hizmet veren bir havalimanıdır. Alanya'ya 45 kilometre mesafede yer alır, 2 bin 144 metre kapalı terminal binasına ve 105 araçlık otoparka sahiptir. Yapımına 1991'de başlanan havalimanı, 1999'da Türkiye eski ulaştırma bakanı Arif Ahmet Denizolgun döneminde tamamlanmasına rağmen, aynı yıl yapılan genel seçimlerde iktidarın değişmesi sebebi ile bekleme salonundaki koltuklara kadar hazır olan havaalanının 11 senelik bekleyişi başlamıştır. Kapanan havaalanının tüm teçhizatı başka havalimanlarına gönderilmiştir. 2007 sonlarında havaalanı tekrar ihaleye çıkarıldı ve işletme hakkı, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) tarafından 4 Ocak 2008 tarihinde yapılan sözleşme gereği TAV Holding'e verildi. 13 Temmuz 2009 tarihinde tamamlanıp hava trafiğine açılan havaalanı, 150 kişilik yolcu uçaklarının inebileceği büyüklüktedir.

<span class="mw-page-title-main">Almatı Havalimanı</span>

Almatı Uluslararası Havalimanı Kazakistan'ın en büyük uluslararası havalimanıdır. Almatı'ya 18 km uzaklıkta bulunmaktadır. 2019 senesinde havalimanından yaklaşık 6,4 milyon yolcuya hizmet vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Riga Uluslararası Havalimanı</span>

Riga Uluslararası Havalimanı Letonya'nın başkenti Riga'da bulunan bir havalimanıdır. Riga'nın 10 km. batısındadır. Baltık Devletleri'ndeki en büyük havalimanı olmakla beraber 30 ülkede 60 noktaya uçuş gerçekleştirilir. Havalimanı airBaltic, SmartLynx Airlines, RAF-Avia, Vip Avia ve Inversija havayolu şirketleri için merkez noktadır.

<span class="mw-page-title-main">Borajet</span> Havayolu şirketi

Borajet, Sabiha Gökçen Havalimanı merkezli bölgesel bir hava yolu şirketiydi. Küçük stol havalimanlarından küçük gövdeli uçaklar ile, büyük havalimanlarına besleyici uçuşların yapılmasını içeren havayolu taşımacılığı yapan bir şirketti. 22 Nisan 2010 tarihinde SHGM'den aldığı ruhsatla Türkiye'de dolmuş uçak taşımacılığı yapan ilk şirket olmuştur. Firma 24 Nisan 2017'de faaliyetlerini sonlandırmıştır.

Bilkent Holding, İhsan Doğramacı tarafından kurulan ve gelirleri Bilkent Üniversitesine aktarılan holdingdir.

<span class="mw-page-title-main">Sivas Nuri Demirağ Havalimanı</span>

Sivas Nuri Demirağ Havalimanı, askeri amaçlı kullanılmak üzere 1957 yılında hava trafiğine açılmış, 1990 yılında DHMİ tarafından inşa edilen 2217 m²'lik Terminal binasında sivil hava trafiğine hizmet vermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sani Şener</span>

Mustafa Sani Şener, Türk iş insanı ve yüksek mühendis. TAV Havalimanları Holding'in yönetim kurulu başkan vekili, TAV İnşaat'ın kurucu ortağı ve Yönetim Kurulu Başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">TAV İnşaat</span>

TAV İnşaat, Türkiye’de faaliyet gösteren inşaat şirketi.

<span class="mw-page-title-main">Üsküp Havalimanı</span>

Üsküp Havalimanı veya diğer adıyla Üsküp Uluslararası Havalimanı Kuzey Makedonya'nın başkenti Üsküp'te yer alan havalimanıdır. Kuzey Makedonya’nın en büyük ve en işlek iki havalimanından biridir. Üsküp'teki Petrovec köyünün 17 km güneydoğusunda yer alır. 2011 yılında yeni hâliyle kullanıma açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Havalimanı</span> İstanbulda bulunan uluslararası bir havalimanı

İstanbul Havalimanı, Türkiye'nin İstanbul şehrinde hizmet veren 2022 ve 2023 yıllarında Avrupa'nın en çok uçuş yapılan uluslararası havalimanıdır.

Akfen Holding, temelleri 1976 yılında Hamdi Akın tarafından atılan ve 1999 yılında holding statüsüne kavuşan, altyapı yatırımlarına odaklanan Türkiye merkezli holding şirketidir. Havalimanı yönetimi ve operasyonları, inşaat, deniz limanı işletmeciliği, deniz ulaşımı, su dağıtım ve atık su hizmetleri, enerji ve gayrimenkul alanlarında faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hamdi Akın</span>

Hamdi Akın, Türk iş insanı, Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı ve Fenerbahçe Asbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Ersel Göral</span> Türk iş insanı

Ersel Göral, Türk iş adamı ve yönetici. King Salman Uluslararasi Havalimanı'nın (KSIA) Başkan Yardımcısı

<span class="mw-page-title-main">Enfida-Hamamet Uluslararası Havalimanı</span>

Enfida-Hamamet Uluslararası Havalimanı, Tunus'un Enfida kentinde bulunan bir havalimanıdır. Havalimanı, 2009 yılında açılmış olup Enfida ve Hamamet kentlerine hizmet vermektedir.