İçeriğe atla

Tết

Tết ,Ho Chi Minh City

Tết Nguyên Đán kısaca Tết Vietnam'da 1968'de Vietkong tarafından başlatılan, 1973'te ateşkes edilmesine rağmen halkın memnuniyetsizliğinden dolayı kısa süre sonra tekrar başlamış ve 30 Nisan 1975'te Vietkong'un Saygon'u (şu anki adıyla Ho Chi Minh) ele geçilmesiyle son bulan Amerika'nın da dahil olduğu bir iç savaştır.Galibiyet dolayısıyla önemli bulunan, Vietnam'da kutlanılan en önemli ve popüler tatil günüdür. Lunar takvimine göre Vietnam'da yeni yılın başlangıcı olarak kutlanmaktadır. Tết Nguyên Đán Çinceden türetilmiş bir Vietnamca kelime olup, yeni yılın ilk günü anlamına gelmektedir. Hanoi ve Pekin arasındaki bir saatlik zaman farkı dışında, Çin yeni yılı ile Tết aynı yıl kutlanmaktadır. Pek çok Vietnamlı bu günde temizlik yaparak veya özel yemekler pişirerek günlerini geçirirler. Bu günde yapılan gelenekler arasında yeni yıl dilekleri, ev oturmaları, yaşlıları anma, çocuk ve yaşlılara para verme, dükkân açma sayılabilir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vietnam</span> Güneydoğu Asya ülkesi

Vietnam (Vietnamca: Việt Nam (

<span class="mw-page-title-main">Ho Chi Minh</span> Vietnam bağımsızlık hareketinin önderi ve Vietnam Demokratik Cumhuriyetinin ilk başkanı

Ho Chi Minh, Vietnam bağımsızlık hareketinin önderi ve Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk başkanı. Gerçek adı Nguyễn Tất Thành, Nguyễn Ái Quốc, Bác Hồ' 'dur

<span class="mw-page-title-main">Yılbaşı</span> yeni yılın ilk günü

Yılbaşı, Miladi takvim kullanan ülkelerde 31 Aralık'ı 1 Ocak'a bağlayan geceye denmektedir. Yılbaşı, Jülyen takvimine göre Hristiyanlık öncesi Roma'da, Ocak ayının da adının verildiği geçit ve başlangıç tanrısı Janus'a adanmıştı. Hristiyan aleminin Miladi takviminde bir tarih olarak, hâlen Anglikan ve Lutheran kiliselerinde İsa'nın Adlandırma ve Sünnet Bayramı olarak törenlerle kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi</span> Kuzey ve Güney Vietnamın yeniden birleştirilmesi amacıyla oluşturulan silahlı örgüt

Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi ya da Vietkong, 20 Aralık 1960'ta Güney Vietnam yönetiminin çökertilmesi, Kuzey ve Güney Vietnam'ın yeniden birleştirilmesi amacıyla oluşturulan silahlı örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Vietnam bayrağı</span> Ulusal bayrak

Vietnam bayrağı, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'nin resmî devlet bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Vietnamca</span> Dil

Vietnamca, Vietnam Cumhuriyeti'nin ulusal ve resmî dilidir. Vietnam'da yaşayan insanların % 86'sının ve denizaşırı ülkelerde yaşayan azınlık durumunda yaklaşık 3.000.000 kişinin anadilidir. Yakın tarihe kadar Çin yazı sistemini kullanmakta olan Vietnamcanın sözcük dağarcığı büyük ölçüde Çinceden etkilenmiştir. Vietnamcanın bugünkü yazı sistemi Latin abecesinin uyarlanmış biçimine dayanır. Sözcüklerde anlam ayrılığı ton ile yapıldığından bu tonları gösteren 5 farklı ayırıcı im bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Güney Vietnam</span> Güneydoğu Asyada eskiden var olan bir devlet

Vietnam Cumhuriyeti, 1955'ten 1975'e kadar Vietnam'ın güneyinde var olmuş devlet.

<span class="mw-page-title-main">Nguyen Van Thieu</span>

Nguyễn Văn Thiệu, Vietnamlı asker ve siyasetçi. Güney Vietnam'ın devlet başkanlığını yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vietnam Komünist Partisi</span> Vietnam siyasi partisi

Vietnam Komünist Partisi (VKP) Vietnam'da iktidarda olan ve ülkede yasal tek parti olan siyasi partidir. Marksizm-Leninizmi benimser. Çoğunluk basında ve halk arasında Đảng (parti) veya Đảng ta (partimiz) olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Võ Nguyên Giáp</span>

General Võ Nguyên Giáp Vietnam Halk Ordusundan emekli eski asker ve politikacı. Katıldığı belli başlı savaşlar, I. Hindiçini Savaşı (1946-1954) ve Vietnam Savaşı'dır (1960-1975). Katıldığı belli başlı muharebeler ise Lang Son (1950); Hoa Binh (1951-1952); Dien Bien Phu (1954); Nguyen Hue Saldırısı (1972); ve son Ho Chi Minh harekâtıdır (1975). Giap aynı zamanda bir gazetecidir ve Ho Chi Minh’in Viet Minh hükûmetinde içişleri bakanlığı yapmıştır. Viet Minh ve Vietnam Halk Ordusu komutanıdır, savunma bakanlığı yapmıştır, Lao Dong Partisinin Politbüro üyesi olmuştur. Vietnam Bağımsızlık Savaşı'nda Ho Chi Minh’den sonra en tanınan askeri komutandır ve savaşın sonuna dek gerçekleşen bütün askerî operasyonlara önderlik etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nguyễn Văn Lém</span>

Nguyễn Văn Lém, Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi örgütü mensubudur. Tet saldırısı sırasında Saygon'da yerinde infaz yöntemi ile öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Huế</span> Vietnamın eski başkenti

Hué, Vietnam'ın Thừa Thiên Huế ilinin merkezi olan şehirdir. Şehir, ülkenin orta kesiminde Kuzey Merkez Sahili'nde Parfüm Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 72 km² olan şehrin nüfusu 2018 yılı itibarı ile 455.230'dur.

<span class="mw-page-title-main">Nguyen Van Cu</span>

Nguyễn Văn Cử, Güney Vietnam Hava Kuvvetleri'nde bir teğmendi. 1962 Güney Vietnam Bağımsızlık Sarayı bombalı saldırısında yer alan iki pilottan biriydi. Diệm karşıtı bir organizasyon olan Viet Nam Quoc Dan Dang'a üye olan Nguyễn Văn Lực'un ikinci oğluydu. ABD'de pilotluk eğitimi gördü ve Vietnam Hava Kuvvetleri'ne girdi. Altı yıl boyunca terfi ettirilmedi ve bunun babasının "hükûmet karşıtı faaliyetler" yüzünden hapiste olmasına bağladı. Bu nedenlerle 27 Şubat 1962 tarihinde saraya saldırıyı gerçekleştirdi. Saldırıdan sonra Kamboçya'ya kaçtı ve orada bir dil öğretmeni olarak çalıştı. 1963'te Diệm'in devrilmesiyle ülkesine geri döndü ve tekrar hava kuvvetlerinde işe başladı. 1975'te Vietnam Savaşı'nı komünistlerin kazanmasının ardından tutuklanıp bir reedükasyon kampına gönderildi ve on yıl orada kaldı. 1991 yılında ABD'ye göç etti.

<span class="mw-page-title-main">1964 Brinks Oteli bombalı saldırısı</span> Saygonda Viet Cong bombalaması

1964 Brinks Oteli bombalı saldırısı; Güney Vietnam'ın başkenti Saygon'daki Brinks Oteli'ne, Vietnam Savaşı sırasında, 24 Aralık 1964 akşamında Vietkong tarafından gerçekleştirilen bombalı saldırıdır. İki Vietkong casusunun, ABD Ordusu'na ev sahipliği yapan otelin altındaki bir arabaya koydukları bombanın patlaması sonucunda biri subay, biri ise astsubay olmak üzere iki Amerikalı öldü. Askerî personel ile Vietnamlı sivillerden oluşan yaklaşık altmış kişi ise saldırıyı yaralı olarak atlattı.

<span class="mw-page-title-main">Trương Tấn Sang</span>

Trương Tấn Sang, 2011'den 2016'ya kadar Vietnam'ın yedinci Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Vietnamlı siyasetçi. Başbakan Nguyễn Tấn Dũng ve Parti genel sekreteri Nguyễn Phú Trọng ile birlikte Vietnam'ın önde gelen liderlerinden biriydi. Temmuz 2011'de Trương Tấn Sang, Vietnam Ulusal Meclisi tarafından Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti devlet başkanı seçildi ve görevinden emekli olan selefi Nguyễn Minh Triết tarafından aday gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Nguyễn Ngọc Loan</span>

General Nguyễn Ngọc Loan, Güney Vietnam Cumhuriyeti Ulusal Polis Şefi. 1968'de Viet Kong'lu olduğundan şüphelendiği Nguyễn Văn Lém'i AP muhabiri Eddie Adams'ın ve NBC kameramanı Vo Suu'nun gözü önünde yakın mesafeden silahla başından vurarak öldürmüştür. Muhabir Adams bu anı fotoğraflamış ve bu fotoğraf savaş karşıtlığı ile ilgili akımları hareketlendirmiştir. Adams ayrıca fotoğrafı sayesinde 1969 yılında Pulitzer Ödülü'ne layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Yeni yıl</span> Miladi takvimine göre yılın son ve ilk günlerinde kutlanan küresel bayram

Yeni yıl, yeni bir takvim yılının başladığı ve takvimin yıl sayısının bir arttığı zaman. Pek çok kültürde bu olay bir şekilde kutlanmaktadır. Günümüzde en çok kullanılan takvim olan Miladi takvimin yeni yılı 1 Ocak'a (Yılbaşı) denk gelmektedir. Birçok ülke 1 Ocak'ı resmî tatil olarak belirlemiştir.

Ngườm, Vietnam'ın kuzeyindeki Thái Nguyên ilinde bulunan bir arkeolojik sit alanıdır. Thần Sa Nehri yakınında yer alan bir kireçtaşı kayalık üzerinde bulunan ve 1981 yılında Vietnam Arkeoloji Enstitüsü'nden bir grup arkeolog tarafından kazılar yapılan bir kaya sığınağıdır. Kazılarda, radyokarbon testlerine göre, günümüzden 23.000 yıl öncesine tarihlenen kuşbaşı taş eserler bulunmuştur. Alan, Güneydoğu Asya'daki diğer alanlara kıyasla, taş kalıntı topluluğundaki eserlerin alışılmadık derecede yüksek olması nedeniyle önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Thái Nguyên (il)</span> Vietnamın kuzeydoğusundaki bir eyalet

Thái Nguyên, Vietnam'ın illerinden biridir. İl, ülkenin kuzeyinde Kuzeydoğu Bölgesi'nde yer almaktadır. Yüzölçümü 3.534,45 km² olan ilin nüfusu 2019 yılı itibarı ile 1.363.767'dir. İlin merkezi Thái Nguyên'dir.

Tet Taarruzu Vietnam Savaşı'nın en büyük askeri harekâtlarından biriydi. Viet Cong (VC) ve Kuzey Vietnam Halk Vietnam Ordusu (PAVN), 30 Ocak 1968'de Vietnam Cumhuriyeti Güney Vietnam Ordusu (ARVN), Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri ve müttefiklerine karşı sürpriz bir saldırı başlattı. Bu, Güney Vietnam'daki askeri ve sivil komuta ve kontrol merkezlerine yönelik sürpriz saldırılardan oluşan bir seferdi. Bu isim, Vietnamca Ay Yeni Yılı festivali adının kısaltılmış versiyonudur, Tết Nguyên Đán ve çoğu ARVN personelinin izinli olduğu bir tatil döneminde seçilmiştir. Hanoi Politbürosu'nun geniş çaplı saldırısının amacı, şehir merkezlerine yönelik kitlesel silahlı saldırıların ayrılıkları ve isyanları tetikleyeceği inancıyla siyasi istikrarsızlığı tetiklemekti.