İçeriğe atla

Tütsü Yolu – Necef Çölü'ndeki Çöl Şehirleri

Tütsü Yolu – Necef Çölü'ndeki Çöl Şehirleri (Haluza, Mamshit, Avdat and Shivta)
UNESCO Dünya Mirası
Avdat
Konum İsrail
KriterKültürel: ii, iv
Referans1107
Tescil2005 (29. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika

Tütsü Yolu – Necef Çölü'ndeki Çöl Şehirleri, İsrail'in güneyindeki Necef Çölü'nde, Arabistan'ı Akdeniz'e bağlayan Helenistik-Roma döneminde Tütsü Yolunun bitiş noktasına yakın bir konumda yer alan Dünya Mirası alanıdır.[1] Ticaret, tarımsal gelişimin yanı sıra, antik kentlerin, kalelerin ve kervansarayların gelişmesine yol açmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çöl</span> Çok az yağışın gerçekleştiği arazi alanı

Çöl, Yerküre'de yer alan ana biyom tiplerinden birisidir. Çöl, yıllık 250 mm'den az yağış alan bölgeler için kullanılan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Sıcak kuşak iklimleri</span>

Sıcak iklim tipleri ve özellikleri, bulunan bölgedeki yıllık sıcaklık ortalaması 20°yi bulan iklim türleridir. Yani dünya geneline baktığımızda ekvator çizgisi ile 30° enlem arasında görülen iklim tipleri, sıcak iklim tipleridir.

<span class="mw-page-title-main">Karakum Çölü</span>

Karakum Çölü Orta Asya'da yer alan bir çöl.

<span class="mw-page-title-main">Bedeviler</span> Tarihsel olarak Arabistan, Kuzey Afrika ve Suriye çöllerinde yaşayan göçebe Arap kabileleri

Bedeviler, geçmişte göçebe olan ve Büyük Sahra'nın Atlas Okyanusu kıyısından Batı Çölü, Sina Yarımadası ve Necef Çölü üzerinden Arap Çölü'ne kadar uzanan bölgede yaşayan Arap kabileleridir. Arap olmayan bazı kabilelerin, örneğin Kızıldeniz'in Afrika kıyısındaki Bejalar gibi, Bedevi olarak anıldıkları olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yezd (eyalet)</span>

Yezd Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Filistin</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

Filistin, sıklıkla şu tanımları ifade eder:

<span class="mw-page-title-main">Necef Çölü</span>

Necef Çölü, (Arapça: النقب ve İbranice: הנגב Güney İsrail’de Mısır, Ürdün, İsrail arasında yer alan çöl. Necef ismi İbranicede kuru anlamına gelmektedir ve Tevrat'ta da güney anlamına gelecek şekilde kullanılmıştır. Günümüzde İsrail sınırları içindedir. Kuzeyinde Lut Gölü, güneyinde Akabe Körfezi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Necef Bedevileri</span>

Necef Bedevileri geleneksel olarak çobanlık yapan yarı göçebe bir Arap kabilesidir. İsrail'de Necef Çölü'nün yerlilerinden olup Sina Yarımadası'ndaki bedevilerle güçlü bağları vardır. Yaşam şartları onları zamanla yerleşik hayata zorlamıştır. İsrail nüfusunun %12'si Necef Çölü'nde yaşar ve bu %12'lik dilimin ¼'ünü 160,000 kişilik nüfusuyla bedeviler oluşturur. Necef Bedevileri tarafından kullanılan topraklar ise Necef Çölü'nün %2'sinden azdır.

<span class="mw-page-title-main">Nabatîler</span> Kuzey Arabistan ve Güney Levantta yaşayan Arap halkı

Nabatîler Josephus zamanında Fırat ırmağından Kızıldeniz'e kadar uzanan ve Suriye ile Arabistan arasındaki sınır bölgesindeki vahalardaki yerleşimleri kapsayan ve "Nebate" ismi verilen alanda yaşayan kadim semitik, güney Ürdünlü, Kenanlı ve kuzey Arabistanlı, yazılarını alıp dillerinden ve dinlerinden etkilenen Arapların en yakın akrabalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eilat</span> İsrail Devletinde yerleşim birimi

Eilat Akabe Körfezi'nde, Kızıldeniz'in en kuzey ucunda yer alan bir tatil merkezi olduğu kadar işlek bir limana da sahip olan, İsrail'in Güney Eyaleti'ne ait bir şehirdir. 46,900 nüfuslu şehir Araba Vadisi'nin güney sonundaki Güney Necef Çölü'nün bir parçasıdır. Şehir, güney tarafından Mısır'ın Taba köyü ve doğu tarafından Ürdün'ün liman şehri Akabe'ye komşudur.

Edom Yahudi İncil'inde Esav'a ve onun soyundan gelen kavme verilen isimdir. Kavmin adı Asur dilinde Udumi; Suriye dilinde, ܐܕܘܡ; Yunanca, Ἰδουμαία (Idoumaía); Latince, Idumæa veya Idumeadır.

<span class="mw-page-title-main">Beerşeba</span> İsrail Devletinde yerleşim birimi

Beerşeba veya Birüssebi, Güney İsrail ve Necef Çölü'nün en büyük şehridir. İsrail'in en büyük yedinci şehri olan Birüssebi (Beerşeba), Necef bölgesinin başkenti olarak da tanınır. Ülkenin güney bölümünde bulunur ve Ben-Gurion Üniversitesi ve Soroka Tıp Merkezi de bu şehirdedir.

<span class="mw-page-title-main">Mojave Çölü</span> ABDde bir çöl

Mojave Çölü, ABD'nin Kaliforniya Eyaleti'nin güneydoğusunun büyük bir bölümü ile orta bölümlerinin küçük bir parçasını işgal etmekle beraber; Güney Nevada'nın, Güneybatı Utah'ın ve Kuzeybatı Arizona'nın küçük bir alanını kaplar. Mojave'de en yüksek irtifa 610 metredir, bu sebeple Mojave genellikle en yüksek çöl olarak bilinir. Fakat tezat bir şekilde Kuzey Amerika'daki en alçak çöl irtifası Mojave'nin bir parçası olan meşhur Death Valley'de ölçülmüştür. Arazinin yüzölçümü 124.000 kilometrekaredir.

<span class="mw-page-title-main">Frankincense Toprakları</span>

Frankincense Toprakları, Umman'daki Tütsü Yolu üzerinde yer alan bir sit alanıdır. Orta Çağ tütsü ticareti için çok önemli olan Frankincense ağaçları, Khor Rori ve bir kervan vahası kalıntısı yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Haluza</span>

Haluza, ayrıca Halasa, Chellous, Elusa, al-Khalasa ve al-Khalūṣ (Arapça), İsrail'inn Necef Çölü'ndeyer alan bir şehirdir ve bir zamanlar Nebati Tütsü Yolunun bir parçası idi. UNESCO, tarihi önemi nedeniyle Haluza'yı Mamshit, Avdat ve Shivta ile birlikte bir Dünya Mirası olarak ilan etti.

<span class="mw-page-title-main">Mamshit</span>

'Mamshit, Nebati kenti Mabut veya Memphistir. Nebatiler döneminde, Mamshit, Idumean Dağları'ndan Arabah ve Ma'ale Akrabim üzerinden, Beerşeba'ya veya El Halil'e ve Kudüs'e kadar uzanan, Tütsü Yolu'nda önemli bir istasyondu. Kent 40 dönümlük bir alan kaplar ve Necef Çölü'ndeki en küçük ama en iyi restore edilmiş şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Avdat</span> İsrail Devletinde yerleşim birimi

Abdah, Ovdat veya Obodat olarak da bilinen Avdat, güney İsrail'deki Necef Çölünde yer alan bir Nebati şehri kalıntıları bölgesidir. M.Ö. 1. yüzyıldan M.S. 7. yüzyıla kadar Petra'dan sonra Tütsü Yolu'ndaki en önemli şehirdi. M.Ö. 3. yüzyılda kurulmuştur ve Nebatiler, Romalılar ve Bizanslılar tarafından yerleşim görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Shivta</span>

Shivta, Beerşeba'nın 43 kilometre güneybatısında, İsrail'in Necef Çölü içinde yer alan bir antik kenttir. Shivta, Haziran 2005'te UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Necef Muharebesi (2003)</span>

Necef Muharebesi, Irak işgali sürerken Koalisyon Kuvvetleri ile Irak Kuvvetleri arasında yapılan muharebelerden birisidir. Çatışmalar öncelikli olarak Necef'in Amerikan 3. Piyade Tümeni tarafından kuşatılması sırasında başlamış, daha sonra 101. Hava İndirme Tümeni'nin şehri tamamen temizlemek için şehre girmesiyle doruk noktasına ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Palaestina Salutaris</span> Roma/Bizans eyaleti (y.300-636)

Palaestina Salutaris ya da Palaestina Tertia, Lut Gölü'nün güneyinde, Necef Çölü, Sina Yarımadası ve Transürdün'ün güney-batı bölgesini kapsayan bir Bizans eyaletiydi. Dioecesis Orientis'in bir parçası olan eyalet, MS 300'de Diocletianus'un reformları sırasında Arabia Petraea'dan ayrıldı ve 7. yüzyıldaki İslam'ın yayılışına kadar varlığını sürdürdü.