İçeriğe atla

Türksat 5A

Türksat 5A
OrganizasyonTürksat A.Ş.
Başlıca yüklenicilerAirbus D&S
Görev türüİletişim uydusu
Fırlatma tarihi8 Ocak 2021 05.15 (TSİ)
Taşıyıcı roketFalcon 9
Fırlatma yeriCape Canaveral
Görev süresiReferans 15 yıl (Ön Görülen 30 yıl)
COSPAR kimliği2021-001A
Web sayfasıturksat5.com
Kütle~3.500 kilogram (7.700 lb)
Güç2 konuşlandırılabilir güneş paneli ve piller
Yörünge Verileri
Yörünge referansıYer merkezli yörünge
Yörünge rejimiJeostatik yörünge
Yörünge süresi31 yıl
Boylam31° Doğu
Aletler
Spektral bandKu Bant ve Yeni Ku Bant
Aktarıcılar
KapsamaTürkiye, Doğu, Batı, Orta Doğu-Kuzey Afrika, Güney Afrika, Batı Afrika, Almanya

Türksat 5A, 8 Ocak 2021 tarihinde Türkiye saati ile 05.15'te[1] SpaceX firmasının Falcon 9 roketiyle ABD'deki Cape Canaveral Üssü'nden uzaya gönderilen haberleşme uydusudur.[2]

Kasım 2017'de Türksat A.Ş. ile yapılan sözleşmeye binaen, AIRBUS D&S (Defence and Space) firması tarafından üretilen ve 31˚ Doğu yörüngesinde hizmet verecek haberleşme uydusudur. Bu uyduyla Türkiye'nin aktif haberleşme uydu sayısı dörde, toplam uydu sayısı yediye çıkacaktır. Söz konusu uydu, Türksat AŞ'ye yörüngede teslim edilecektir. Sözleşme kapsamında TÜRKSAT-5B uydusunun da bulunduğu üretimi ve fırlatılma teknoloji transfer eğitim programı verilecektir.[3]

Uydu tamamen 12 kilowatt elektrik güç birimi ile çalışacak Eurostar-3000EOR platformu üstüne kurulmuş, yeni nesil elektrikli itki sistemine ve 3,5 ton ağırlığa sahiptir.[4] Yörünge yerleşimi olarak 31° Doğu yörüngesi hedeflenmiştir. Uydu 8 Ocak 2021 günü fırlatılmış ve roket tercihi olarak SpaceX firmasına ait Falcon 9 roketi tercih edilmiştir. Uydunun yörüngedeki frekans ve yörünge haklarını 30 yıl güvence altına alması bekleniyor. Uydu; Türkiye, Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Orta Batı Afrika, Güney Afrika, Akdeniz, Ege Denizi ve Karadeniz'i kapsayan bir coğrafyada 1728 MHz kapasiteyle TV yayıncılığı ve veri haberleşmesi hizmetleri sunacak.[1]

Uydu adına ayrıca çocuklar için dijital resim sergisi planlanmaktadır.[5]

Teknik Özellikleri

Özellik Değeri
COSPAR ID2021-001A
SATCAT no.47306 (Anlık Takip Et 27 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
Gücü12 kW
Görev SüresiVarsayılan 15 yıldır ancak verimli elektirikli itki sisteminin 30 yıldan fazla süre görev yapabileceği üretici firma tarafından belirtilmektedir.
Uydu İtki SistemiEurostar E3000EOR
Band42 Ku-Band
Kapsam AlanıBatı Avrupa, Batı Avrasya, Afrika
Yörüngede Alınan İlk SinyalYörüngeye yerleştikten 35 dakika sonra
Beacons11696, 11686.5, 11705

Hizmete Alımı

4 Mayıs 2021

Türksat 5A, uzaydaki jeosenkron yörüngesine yerleştirildi.

5 Mayıs 2021

Yörünge testleri başlatıldı.

28 Haziran 2021

Hizmet vermeye başlamıştır. Hizmete alındığı sırada ilk defa aynı anda 4 haberleşme uydusu hizmet vermeye başladı.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b "Türkiye Türksat 5A'yı fırlattı". Mepanews. 8 Ocak 2021. 8 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2021. 
  2. ^ @akaraismailoglu (16 Eylül 2020). "Gökyüzünde dengeleri değiştiriyoruz!" (X gönderisi) – X vasıtasıyla. 
  3. ^ Zeynep Canlı, Arife Yıldız Ünal (9 Ocak 2021). "Türksat 5A'nın yörünge yolculuğu 140 gün sürecek". Anadolu Ajansı. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020. 
  5. ^ "Çocuklar Türksat 5A'nın serüvenini resmedecek". AA. 
  6. ^ ÜNAL, ARİFE YILDIZ (29 Haziran 2021). "Türkiye'nin aktif uydu sayısı Türksat 5A'nın hizmete girmesiyle 7'ye yükseldi". Anadolu Ajansı Şirket Haberleri. 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Türksat 1C, Türkiye'ye ait bir uyduydu. Uydu, 42.0 Doğu boylamına, 10 Temmuz 1996 tarihinde sabaha karşı, Ariane 4 ticari roketi ile Fransız Guyanası'ndan uzaya fırlatıldı. Türksat tarafından işletilmekteydi. 16 Temmuz 2008 akşam saatleri itibarıyla Türksat 1C uydusundaki tüm sinyal trafiği Türksat 3A uydusuna aktarılmıştır. Daha sonra ise Türksat 1C'nin yeni görev yeri 31.0° Doğu boylamı olarak belirlenmiştir. Uydu, 9 adet dar bant 36 MHz'lik, 2 adet orta bant 54 MHz'lik ve 5 adet geniş bant 72 MHz'lik transponder kapasitesine sahipti. Batı olarak Türkiye ve Avrupa, Doğu olarak Türkiye ve Orta Asya bölgelerini kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Türksat</span> Türk uydu operatörü

Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş., Türkiye'nin Kablo TV ve tek uydu operatörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Haberleşme uydusu</span> telekomünikasyon için tasarlanmış yapay uydu

Haberleşme uyduları iletişim amacıyla uzayda konuşlu olan suni uydular. Günümüzde haberleşme uyduları Yersabit Yörünge, Molniya Yörünge ve Alçak Kutupsal Yörüngelerde konumludurlar.

Türksat 2A, 42 derece doğu boylamında görev yapmış uydudur.

Türksat 1B, Türkiye'nin ilk başarılı fırlatılmış ve yörüngeye oturmuş uydusudur.

Türksat 3A, Türkiye'nin 13 Haziran 2008 tarihinde uzaya gönderdiği yeni nesil haberleşme uydusudur. 42 derece doğu yörüngesinde görev yapmaktadır. Uydunun yapımı Thales Alenia Space şirketi tarafından üstlenilmiştir. Uydu toplam 24 adet Ku band transponder kapasitesine sahiptir. Yapımında 22 Türk mühendisi görev almıştır. Fransız Guyanası'nda yer alan Kourou Guyana Uzay Merkezi'nden İngiliz Skynet 5C uydusu ile birlikte 13 Haziran 01:05'te Ariane 5 roketince uzaya gönderilmiştir. Uydu 3 çıkış ve 2 iniş kapsama alanına sahiptir. Operasyonel ömrü 20 yıl olarak tasarlanmıştır. Diğer Türksat uydularından %25 daha uzun ömürlüdür.

Türksat 4A, yapımında Türk teknik elemanlarının da yer aldığı, 14 Şubat 2014 tarihinde saat 23.09'da fırlatılan haberleşme uydusudur. Uydu, Japon Mitsubishi Electric firmasının geliştirdiği DS2000 platformu üzerinde inşa edildi. Türksat 4A, Kazakistan'da bulunan Baykonur Uzay Üssü'nden Proton taşıyıcı roketiyle fırlatılmıştır. Yaklaşık 4 ay boyunca 50° doğu yörüngesinde test işlemleri yapılmıştır. 9 Haziran 2014 tarihinde test yörüngesinden ayrılıp görev yapması planlanan 42° doğu yörüngesine yerleşmiştir. Haziran 2014 sonu itibarıyla hizmet vermeye başlamıştır. 15 Temmuz 2014 tarihinde yapılması planlanan kanal geçişleri, yayıncı kuruluşlar ve Ramazan ayı nedeni ile izleyicilerden gelen yoğun talep üzerine ileri bir tarihe ertelenmiştir. Türksat 4A’ya geçiş yapacak olan televizyon ve radyo yayınlarının frekans değişiklikleri, 17 Eylül 2014 tarihini 18 Eylül 2014 tarihine bağlayan gece yarısı yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türksat 4B</span>

Türksat 4B, yapımında Türk teknik elemanlarının da yer aldığı haberleşme uydusudur. TÜRKSAT-4B uydusunun üretim ve testleri Japon Mitsubishi Electric (MELCO) firmasının Kamakura'daki uydu üretim merkezinde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">SpaceX</span> Amerikan özel havacılık şirketi

SpaceX, merkezi ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Hawthorne şehrinde bulunan bir Amerikalı uzay taşımacılığı şirketidir. SpaceX; Falcon 9, Falcon Heavy, Starlink, Dragon Kargo, Starship gibi uzay misyonu araçlarını bünyesinde bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Göktürk-2</span> Yer gözetleme uydusu

Göktürk-2, TÜBİTAK UZAY, TAI iş birliği ile geliştirilen keşif uydusudur. 18 Aralık 2012 tarihinde Çin'deki Jiuquan Fırlatma Üssü'nden uzaya fırlatılmıştır. 409 kg ağırlığındaki uydu 2,5 metre siyah-beyaz ve 5 metre renkli çözünürlüğe sahiptir. Uydunun görev bilgisayarı ve görev yazılımı tamamen Türkiye'de Türk mühendislerce üretilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca yüksek çözünürlüklü görüntü alınması için üretilen ilk uydudur.

<span class="mw-page-title-main">Falcon 9</span> Merkezi Kaliforniyanın Hawthorne şehrinde olan SpaceX şirketi tarafından tasarlanıp geliştirilen yeniden kullanılabilir bir fırlatma araçları ailesi

Falcon 9, merkezi Kaliforniya'nın Hawthorne şehrinde olan SpaceX şirketi tarafından tasarlanıp geliştirilen yeniden kullanılabilir bir fırlatma araçları ailesidir. Bu fırlatma araçları ailesi Falcon 9 v1.0, Falcon 9 v1.1, Falcon 9-R'den oluşmaktadır. Bu yörüngeye iki aşamada çıkan aracın her iki aşaması için de güç, yakıt olarak sıvı oksijen (LOX) ve roket-sınıfı kerosen (RP-1) kullanan roket motorları tarafından sağlanır. Falcon 9'un şu anki haliyle alçak Dünya yörüngesine 13150 kilogram (28990 lb) ağırlığında ve yer istasyonu transfer yörüngesine 4,850 kilogram (10,690 lb) ağırlığında görev yüklerini taşıyabilmektedir. Her üç Falcon 9 aracı da orta ölçekteki fırlatma sistemleri sınıfındadır.

<span class="mw-page-title-main">Falcon 1</span> SpaceX şirketi tarafından özel sermaye ile geliştirilmiş ve üretilmiş olan, bir harcanabilir fırlatma sistemi

Falcon 1, SpaceX şirketi tarafından özel sermaye ile geliştirilmiş ve üretilmiş olan, bir 'harcanabilir fırlatma sistemidir. Yörüngeye-iki-aşamalı-çıkan türdeki roket her iki aşama için de yakıt olarak LOX/RP-1 karışımını kullanmaktadır, ilk aşamada tek bir Merlin motoru ve ikinci aşamada ise tek bir Kestrel motoru kullanılmaktadır. Roket baştan sona SpaceX tarafından tasarlandı ve özel sermaye ile geliştirilerek yörüngeye çıkabilen ilk başarılı sıvı-yakıt-itkili fırlatma aracı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Falcon (roket ailesi)</span>

Falcon roket ailesi, Space Exploration Technologies (SpaceX) şirketi tarafından geliştirilen ve işletilen bir dizi fırlatma aracıdır. Tamamen 21. yüzyılda tasarlanmış ilk yörüngesel fırlatma araçlarıdır.

Uzay Sistemleri, Entegrasyon ve Test Merkezi Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) ve Millî Savunma Bakanlığı tarafından işletilen bir uzay aracı üretim ve test tesisidir. Ankara'da yer almaktadır. Tesisin resmî açılışı 21 Mayıs 2015 tarihinde gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Türksat 5B</span> Türkiyenin en güçlü karasal uydusu.

Türksat 5B, 19 Aralık 2021'de Space X firmasına ait Falcon 9 roketi ile Cape Canevral/ABD'den uzaya gönderilen ticari bir haberleşme uydusudur. From 06.2022 im GSO: 42°e, i=0°.

<span class="mw-page-title-main">Starlink</span> uydu internet hizmeti

Starlink Amerikan uydu şirketi SpaceX tarafından uydu interneti erişimi sağlamak üzere inşa edilmiş bir uydu internet kümesidir. Takımyıldızı, yer istasyonları ile birlikte çalışacak ve seri olarak üretilen binlerce küçük uydudan oluşacak. SpaceX firması ayrıca bazı uydularını keşifler ve bilim amaçlı kullanmakla birlikte bazı uydularını ise ordulara satmayı da planlamaktadır.

Türksat 6A, SpaceX işbirliğiyle 2024 yılında fırlatılan, TÜBİTAK UZAY, RASAT ve GÖKTÜRK-2 projelerinde kazanılan uzay alanındaki tecrübelerden de faydalanarak, proje ortakları TUSAŞ, ASELSAN ve CTech firmaları ile birlikte milli haberleşme uydu platformu geliştirilmektedir. TURKSAT 6A Projesi 15 Aralık 2014 tarihinde başlamış olup, toplam süresi 60 ay olarak planlanmıştır. Projede yörüngede görev yapacak olan uçuş modelinin yanı sıra yer testlerinde kullanılmak üzere sistem seviyesinde ilave modeller de geliştirilmektedir. TURKSAT 6A Projesine, TÜBİTAK ve “Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı” tarafından fon sağlanmaktadır. TÜRKSAT A.Ş., yörüngede devreye alma işlemlerin başarı ile tamamlanmasından sonra uydunun işleticisi ve sahibi olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Grizu-263 Uzay Takımı</span> Grizu-263 Uzay Takımı, 2016 yılında Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi bünyesinde Muzaffer Duysal ve Çağla Aytaç Dursun tarafından uzay, uydu ve havacılık çalışmaları yapmak için kurulmuş öğrenci takımıdır.

Grizu-263 Uzay Takımı, 2016 yılında Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi bünyesinde Muzaffer Duysal ve Çağla Aytaç Dursun tarafından uzay, uydu ve havacılık çalışmaları yapmak için kurulmuş öğrenci takımıdır. Takımın ilk hedefi Dünya'nın en prestijli model uydu yarışması olarak kabul edilen CanSat Competition'a katılmaktır. Takım bu yarışmada 4 sene üst üste ön elemeleri geçerek Amerika Birleşik Devletleri'nde gerçekleşen finallere davet edilmiştir. Finallerde ise iki sene üst üste Dünya 2.liği, bir sene de Dünya 4.lüğü başarısı kazanmıştır. Grizu-263 Uzay Takımı Türkiye'de TEKNOFEST kapsamında düzenlenen TÜRKSAT Model Uydu Yarışması'nda 2019 yılında Türkiye Şampiyonu olmuştur.

International Launch Services, Inc. (ILS), ticari Angara ve Proton roket fırlatma hizmetlerinin dünya çapında satışına ilişkin münhasır haklara sahip bir ortak girişimdir. Proton fırlatıcıları Kazakistan'daki Baikonur Cosmodrome'da gerçekleşirken Angara, Rusya'daki Plesetsk ve Vostochny Cosmodrome'dan fırlatılır.

Plan-S Uydu ve Uzay Teknolojileri, 2021 yılının Temmuz ayında Ankara Bilkent Cyberpark’ta faaliyete geçmiş bir uydu ve uzay teknolojileri şirketidir.