İçeriğe atla

Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı

Түркменистан Совет Социалистик Республикасы Дөвлет Гимни
Türkçe: Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı
Türkmenistan Sowet Socialistik Respublikasy Döwlet Gimni

 Türkmenistan SSC
Ulusal Marşı

GüfteAman Kekilov
BesteVeli Muhatov
Kabul tarihi1946
İptal tarihi1997

Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı (TürkmenceТүркменистан Совет Социалистик Республикасы Дөвлет Гимни, Türkmenistan Sowet Socialistik Respublikasy Döwlet Gimni, RusçaГимн Туркменская Советская Социалистическая Республика, Gimn Turkmenskaya Sovetskaya Sotsialitiçeskaya Respublika) Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1946 ile 1997 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

Sovyet cumhuriyetlerinin kendi devlet marşlarının oluşturulma tarihi Tahran Konferansı'na dayanır. Dönemin ABD başkanı Franklin D. Roosevelt Birleşmiş Milletler yaratma fikrini ortaya koyduğunda Sovyetler Birliği yönetimi Sovyet nüfuzunu güçlendirme amacının bir yansıması olarak birlik cumhuriyetlerine kendi savunma ve dışişleri bakanlıkları oluşturmalarını, bununla birlikte ulusal bayrak, amblem ve marşlar oluşturarak tam teşekküllü devletlerin maksimum niteliklerinin verilmesine karar verdi.[1]

Marşın bestesi Veli Muhatov tarafından yapılmış ve sözleri Aman Kekilov tarafından yazılmıştır. Marşın sözleri 12 Nisan 1978 tarihinde değiştirilmiş ve Stalin ile ilgili bölümler marştan çıkartılmıştır. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından marş, 1997 yılına kadar kullanılmaya devam etmiş ve 1997'den sonra yerini Bağımsız, Tarafsız Türkmenistan Devlet Marşı'na (Türkmence: Garaşsyz Bitarap Türkmenistanyň Döwlet Gimni) bırakmıştır.

Sözleri

Marşın sözleri aşağıdaki gibidir.[2]

Türkmen Kiril alfabesi Türkmen Latin alfabesi Türkiye Türkçesi
Дең хукуклы халклармызың достлугы
Совет илин бир машгала өвүрди!
Бу достлугың аркадагы Рус халкы
Эгсилмез доганлык көмегин берди.
Яша сен, кувватлан, эй азат Ватан!
Баряң Коммунизмиң еңшине бакан.
Ленин партиясындан гүйч алян, өсйән,
Совет Ватанымыз, җан Түркменистан!
Бейик Ленин ачды азатлык ёлун,
Бизе бакы ягты дурмуш гетирди.
Галкындырып әхли халкы хак ише,
Еңише, зәхмете, багта етирди.
Яша сен, кувватлан, эй азат Ватан!
Баряң Коммунизмиң еңшине бакан.
Ленин партиясындан гүйч алян, өсйән,
Совет Ватанымыз, җан Түркменистан!
Коммунизме баглап арзув-эркимиз,
Айдың гелҗегмизи дөредйәс, гуряс.
Гызыл байдагы биз берк тутуп голда,
Биз бейик максада ынамлы баряс.
Яша сен, кувватлан, эй азат Ватан!
Баряң Коммунизмиң еңшине бакан.
Ленин партиясындан гүйч алян, өсйән,
Совет Ватанымыз, җан Түркменистан!
Deň hukukly halklarmyzyň dostlugy
Sowet ilin bir maşgala öwürdi!
Bu dostlugyň arkadagy Rus halky
Esgimez doganlyk kömegin berdi.
Ýaşa sen, kuwwatlan, eý azat Watan!
Barýaň Kommunizmiň ýeňşine bakan.
Lenin partiýasyndan güýç alýan ösýän,
Sowet Watanymyz, jan Türkmenistan!
Beýik Lenin açdy azatlyk ýolun,
Bize baky ýagty durmuş getirdi.
Galkyndyryp ähli halky hak işe,
Ýeňişe, zähmete, bagta ýetirdi.
Ýaşa sen, kuwwatlan, eý azat Watan!
Barýaň Kommunizmiň ýeňşine bakan.
Lenin partiýasyndan güýç alýan ösýän,
Sowet Watanymyz, jan Türkmenistan!
Kommunizme baglap arzuw-erkimiz,
Aýdyň geljegmizi döredýäs, gurýas.
Gyzyl baýdagy biz berk tutup golda,
Biz beýik maksada ynamly barýas.
Ýaşa sen, kuwwatlan, eý azat Watan!
Barýaň Kommunizmiň ýeňşine bakan.
Lenin partiýasyndan güýç alýan ösýän,
Sowet Watanymyz, jan Türkmenistan!
Eşit hukuklu halklarımızın dostluğu
Sovyet ili olarak bir aile olduk!
Bu dostluğun arkasındaki Rus halkı,
Ölümsüz bir kardeşlik gösterdi!
Yaşa sen, kuvvetlen, ey özgür Vatan,
Muzaffer Komünizm'in galibiyetine giden!
Lenin partisinden güç alan, bilge,
Sovyet Vatanımız, can Türkmenistan!
Büyük Lenin açtı özgürlük
yolunu,
Bize baki, aydınlık yaşam getirdi.
Kalkındırıp ehli halkı hak işe,
Zafere, emeğe, saadete götürdü!
Yaşa sen, kuvvetlen, ey azat Vatan,
Muzaffer Komünizm'in galibiyetine giden!
Lenin partisinden güç alan, bilge,
Sovyet Vatanımız, can Türkmenistan!
Komünizm'e bağlı arzu-amacımız
Aydınlık geleceğimizi yaratacağız!
Kızıl sancağı sağlam tutarak elde,
Bir büyük hedefe sağlam yürüyoruz!
Yaşa sen, kuvvetlen, ey özgür Vatan,
Muzaffer Komünizm'in galibiyetine giden!
Lenin partisinden güç alan, bilge,
Sovyet Vatanımız, can Türkmenistan!

Kaynakça

  1. ^ Крапивин, Сергей (24 Ekim 2015). "Почему создание и утверждение Государственного гимна БССР растянулось на 11 лет" (Rusça). Tut.by. 26 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2020. 
  2. ^ "Turkmenistan (1946-1997)". Nationalanthems.info. 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2017. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısaca Türkmenistan SSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'nin Orta Asya'daki 5 cumhuriyetinden biriydi. İlk önce 7 Ağustos 1921 tarihinde Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Türkmenistan Oblastı olarak kuruldu. 13 Mayıs 1925 tarihinde ise Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adıyla Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'ni oluşturan eşit ve egemen cumhuriyetlerden biri halini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Federasyonu Devlet Marşı</span>

Rusya Federasyonu Devlet Marşı, Rusya'nın resmî devlet marşı. Bestesinde, Aleksandr Aleksandrov'a ait Jit stalo luçşe ve Bolşevik Parti Marşı'ndan uyarlanan Sovyetler Birliği Marşı'nın müziği, güftede ise Sovyet marşının söz yazarı Sergey Mihalkov'un yeniden yazdığı sözler kullanılmıştır. Sovyetler Birliği Marşı, 1944 yılından itibaren "Enternasyonal" marşının yerine resmî marş olarak kullanılmaya başlandı. Marş, 1956-1977 yılları arasında destalinizasyon politikaları nedeniyle sözsüz, sadece enstrümantal çalındı. 1977 yılında eski Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'e atıf yapan sözler çıkartıldı, yine Mihalkov tarafından yazılan komünizmin ve II. Dünya Savaşı'nın zaferlerine vurgu yapan sözlerle değiştirilerek kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Türkmenistan bayrağı, Türkmenistan devletinin resmi bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Devlet Marşı</span> Ulusal marş

Sovyetler Birliği Marşı, 15 Mart 1944'te Enternasyonal marşı yerine kabul edilmiştir. Sözler Sergey Mihalkov ve El-Registan (Эль-Региста́н) takma adıyla bilinen Gabriel Arkadiyeviç Ureklyan tarafından yazılmış, müzik Aleksandr Aleksandrov (1883-1946) tarafından bestelenmiştir. Sovyet askerlerinin, Enternasyonal'in uluslararası hareketi öven sözleri yerine Sovyetler Birliği'ne adanmış başka bir marş isteği üzerine ortaya çıktığı sanılır. Marşın aslı Bolşevik Partisi Marşı'na dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı veya şarkı sözlerinin ilk kısmının kullanıldığı resmî olmayan adıyla Mı, Byelarusı, Belarus'un devlet marşıdır. Ülkenin devlet sembolleri arasında yer alır. Marş ilk olarak 1940'lı yıllarda yazıldı ve 1955'te Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmak üzere kabul edildi. Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi, sözleri Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemde 1995'ten 2002'ye kadar marşı resmi törenlerde sözsüz olarak Sakalouski tarafından bestelenen müzikle birlikte kullanılmaya devam etti. Klimkoviç ve Uladzimir Karızna tarafından yazılan yeni şarkı sözleri, 2 Temmuz 2002'de yayınlanan devlet başkanlığı kararnamesiyle kabul edilirken, Belarus ile olan tarihi bağlantılarından dolayı bestede değişikliğe gidilmedi. Bu açıdan Belarus, Rusya, Özbekistan ve Tacikistan ile birlikte Sovyet marşlarının müziğini kullanımdan kaldırılmadan devam eden eski Sovyet ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span> eski ulusal marş

Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti marşı Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1944-1992 yılları arasında kullandığı devlet marşı.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı</span> Millî marş

Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı, Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1944-1991 yılları arasında kullandığı ulusal marş.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı</span> Ulusal Marş

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1947 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1946 ile 1991 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1950 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Transdinyester Marşı</span>

Transdinyester Marşı, Transdinyester ulusal marşı. Bestesi 1943 yılında Sovyet besteci Aleksandr Aleksandrov tarafından Moskova Muharebesi'nde Nazi birliklerinin yenilmesinden esinlenerek yapılan Da zdravstuyet naşa derjava adlı marştan gelir. Söz yazarları Boris Parmenov, Nikolay Bojko ve Vitaliy Pişenko'dur. Marşın, birebir çeviri olmamakla birlikte, resmi olarak Moldovca, Rusça ve Ukraynaca sözleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1945 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span> Ulusal marş

Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1946 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı, Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin devlet marşıdır. 1940'ta yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1945 ile 1991 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

"Surudi milli", Tacikistan'ın ulusal marşıdır. Resmî olarak 7 Eylül 1994'te kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Devlet Tıp Üniversitesi</span>

Türkmenistan Devlet Tıp Üniversitesi, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir üniversitedir. 1931 yılında Sovyetler Birliği döneminde kurulmuş olup Türkmenistan'ın tek sağlık üniversitesidir. Üniversite, Sağlık ve Eğitim bakanlıklarına karşı sorumludur.

Türkmen Devlet Mimarlık ve İnşaat Enstitüsü, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir üniversitedir. 1963 yılında Sovyetler Birliği döneminde kurulmuş olup 2009 yılına kadar Türkmen Politeknik Enstitüsü adıyla bilinmekteydi. Ağırlıklı olarak mimarlık ve inşaat alanında eğitim vermektedir.

Yakutistan Millî Marşı, Rusya'nın federal bir bölgesi olan Saha Cumhuriyeti'nin bölgesel marşıdır. Millî marş, Saha Cumhuriyeti'nin bayrağı ve arması ile birlikte Saha Cumhuriyeti'nin resmi simgelerinden biridir. Başlangıçta Saha (Yakut) dilinde Savva Tarasov ve Mihail Timofeyev tarafından yazılmıştır. Vladimir Fedorov, marşı Rusçaya çevirmiştir. Müziği Kirill Gerasimov tarafından bestelenmiştir. Marş resmi olarak 15 Temmuz 2004'te kabul edilmiştir.