İçeriğe atla

Türkmenistan'da siyaset

Türkmenistan Meclisi'ndeki sandalye dağılımı

Türkmenistan'da siyaset Türkmenistan Cumhurbaşkanı devletin başıdır ve hükûmet başkanı, hem sayede bir başkanlık cumhuriyet çerçevesinde, yer alır. Türkmenistan çok partili sisteme sahiptir. Türkmenistan bazen "münzevi eski Sovyet ulus" olarak tarif edilir.

Siyasi arka plan

Sovyetler Birliği'nin bir parçası olarak 69 yıl sonra, Türkmenistan 27 Ekim 1991 tarihinde bağımsızlığını ilan etti. Türkmen SSR Komünist Partisi'nin başkanı olunca Yaşam Saparmurat Niyazov, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin eski bürokrat Başkanı olarak, 1985 yılından Türkmenistan yöneten Sovyetler Birliği'nin dağıtılması sonucu 28 Aralık 1999 tarihinde Meclis Başkanı Yaşam için Niyazov oldu. Tüm vatandaşlar iç pasaport, Sovyet döneminden taşınan ikamet-bir uygulamayı belirterek yerini taşıması gerekir. Yüzü banknot gelen votka şişeleri, birçok gündelik nesneleri süslüyordu 1993 yılında kabul bir başlık öven bir kişilik yaygın kült hakimdir. Türkmen ulusal televizyon logosu onun profilidir.

2008 Yeni Anayasa

Eylül 2008'de Halk Meclisi oybirliğiyle yeni bir anayasa benimseyen bir kararı kabul etti. İkinci Konsey kaldırılması ve aynı zamanda birden fazla siyasi partilerin oluşumunu sağlayan anayasa 2008 yılı Aralık ayında Parlamento boyutunda önemli bir artışa yol açmıştır. Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov "Yeni anayasa, tüm uluslararası ve demokratik normlara karşılık" belirtti.[1]

Örgütlenme özgürlüğü

Resmen, anayasaya göre, Türkmenistan vatandaşları anayasa ve yasalar çerçevesinde hareket eden siyasi partiler ve diğer kamu dernekleri kurmak hakkına sahiptir ve kamu kurum ve vatandaşların gruplar uygun olarak aday gösterme hakkı vardır.[2]

İç politika

Nisan 2015 yılında, Türkmen hükûmeti, Türkmenistan'da evlerde ve işyerlerinde tüm uydu yemekleri yasakladı. Hükûmet tarafından yayınlanan bildiride, mevcut tüm uydu çanakları tam ülkede halen erişilebilir uluslararası bağımsız medya kuruluşlarının çok "yüzlerce nüfus erişimi engellemek için hükümet tarafından bir çaba, kaldırılabilir veya imha edilmesi gerekir.[3] Bu kampanyanın ana hedef Radyo Azatlyq, Radio Liberty / Free Europe Türkmen dil hizmetidir.[4] Bu Türkmenistan hakkında bilgi tek bağımsız kaynak ve dünya içinde Türkmen dili ve yaygın ülkede dinledi. " Bu eylem TurkmenAlem52E / MonacoSAT planlanan lansmanı ile çakışık alındı.[5] Türkmenistan'ın ilk uydusu olması amaçlanmıştır.[6] Bu planlanıyor geç-Nisan 2015 yılında başlattı.

Kaynakça

  1. ^ "BBC NEWS - Asia-Pacific - Turkmenistan takes reformist step". BBC Online. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020. 
  2. ^ http://www.nytimes.com/2008/09/27/world/asia/27turkmenistan.html?ref=world&_r=0 []
  3. ^ "Satellite dishes banned in Turkmenistan". 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020. 
  4. ^ "Золотой век". 17 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020. 
  5. ^ "» SpaceX Clarifies Reason For TurkmenAlem52E Launch Delay". 25 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020. 
  6. ^ "Welcome to Forbes". 7 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan</span> Orta Asyada yer alan bir ülke

Türkmenistan, Orta Asya'da bağımsız bir Türk devletidir. Kuzeybatısında Kazakistan, kuzeyinde ve doğusunda Özbekistan, güneydoğusunda Afganistan, güneybatısında İran bulunan; batısında Hazar Denizi olan Ülkenin başkenti, aynı zamanda en gelişmiş şehri olan Aşkabat'tır. Ülkenin 7 milyon nüfusu ile Orta Asya cumhuriyetleri arasında nüfusu en düşük olan devlet Türkmenistan'dır. Ülkenin çoğunluğu ise Karakum Çölü'yle kaplıdır.

<span class="mw-page-title-main">Saparmurat Niyazov</span> Türkmenistanın ilk cumhurbaşkanı

Saparmurat Atayeviç Türkmenbaşı (Niyazov), 1985-1991 yılları arasında Türkmenistan'ı fiilen yönetmiş, 1991-2006 yılları arasındaki 15 yıl boyunca Türkmenistan Cumhurbaşkanlığı görevinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kurbankulu Berdimuhammedov</span> 2. Türkmenistan cumhurbaşkanı

Kurbankulu Berdimuhammedov, Türkmen siyasetçi ve Türkmenistan'ın ikinci cumhurbaşkanıdır. Asıl mesleği diş hekimliği olan Berdimuhamedov, 1997'de başlayarak Cumhurbaşkanı Saparmurat Niyazov yönetiminde ve 2001'de başlayarak başkan yardımcısı olarak görev yaptı. 21 Aralık 2006'da Niyazov'un ölümünden sonra başkan vekili oldu ve ardından Şubat 2007'de cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı. Oylamada anlamlı bir muhalefetle karşılaşmadı ve ezici bir farkla kazandı (%89,23). Şubat 2012'de cumhurbaşkanlığı seçimlerinde %97 oyla yeniden seçildi. Şubat 2017'de cumhurbaşkanlığı seçiminde oyların %97,69'unu alarak üçüncü bir dönem için yeniden seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Türkmenistan bayrağı, Türkmenistan devletinin resmi bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan ekonomisi</span>

Türkmenistan ekonomisi, temel olarak tarım ile petrol ve doğalgaza dayanmaktadır. Türkmenistan dünyanın dördüncü büyük doğal gaz rezervlerine sahip olup dünyanın 9. büyük pamuk üreticisidir. Türkmenistan ekonomisi 2011 yılından bu yana gerçekleştirdiği çeşitli ekonomik reformlar sayesinde önemli bir büyüme yüzdesi kazanmıştır.Türkmenistan günümüzde dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Komünist Partisi</span>

Türkmenistan Komünist Partisi, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin bir parçası ve Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin iktidardaki Komünist partidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da siyaset</span>

Azerbaycan'da siyaset yarı başkanlık cumhuriyeti çerçevesinde gerçekleşirken, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Devlet başkanı'dır, Azerbaycan'ın Başbakanı'sa, hükûmet başkanlığı yapıyor. İcra gücü cumhurbaşkanı ve hükûmet tarafından uygulanmaktadır. Yasama yetkisi hem hükûmet hem de parlamentoya aittir. Yargı — yürütme ve yasama organından bağımsızdır.

Türkmenistan Ulusal Uzay Ajansı, Türkmenistan'ın uzay araştırma programlarını bilimsel ve ticari hedeflerle koordine eden bir hükûmet organıdır. 2011'de kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Meclisi</span> Millî Konseyin alt kanadı

Türkmenistan Meclisi, Türkmenistan'ın 125 sandalyeden oluşan yasama organı. Başlangıçta, Türkmenistan Halk Konseyi ile iktidarı paylaştı. 2003 yılında çıkarılan bir yasa Meclisin gücünü azalttı ve Halk Konseyi'nin gücünü artırdı. Meclis artık Halk Konseyi tarafından yasal olarak dağıtılabiliyor, başkan tarafından yönetiliyor ve anayasayı değiştiremiyor.

Maya Kuliyeva PAU, Türkmenistanlı opera sanatçısı ve Türkmen Sovyet Sosyalist Cumhuriyet dönemi aktrisidir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği siyaseti</span>

Sovyetler Birliği'nin siyasi sistemi, Anayasa'nın izin verdiği tek parti olan Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin (SBKP) öncü rolü ile karakterize edilen tek partili sosyalist cumhuriyet çerçevesindedir

<span class="mw-page-title-main">Tarafsızlık Anıtı</span>

Tarafsızlık Anıtı, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir anıttır. Anıt, 1998'de Türkmenistan cumhurbaşkanı Saparmurat Türkmenbaşı tarafından ülkenin resmî tarafsızlık konumunu anması amacıyla inşa edilmiş olup üç ayaklı bir kemer şeklindedir ve 75 metre yüksekliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Demokratik Partisi</span> Türkmenistanda bir siyasi parti

Türkmenistan Demokratik Partisi (TDP), Türkmenistan'da bir siyasi partidir. Parti, 16 Aralık 1991 tarihinde Türkmenistan Komünist Partisi'nin yerine kurulmuştur. 2010 yılında diğer siyasi partilerin yasallaşmasına kadar ülkedeki tek siyasi partiydi.

<span class="mw-page-title-main">Türkmen Millî Halı Müzesi</span>

Türkmen Millî Halı Müzesi, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir halı müzesidir. Müze, 24 Ekim 1994 tarihinde açılmış olup 5 Köroğlu Caddesi üzerinde yer almaktadır. En büyük Türkmen halısı koleksiyonuna sahip müze olup 18. ve 19. yüzyıllardan 1000'den fazla halı dahil olmak üzere Orta Çağ'dan 20. yüzyıla kadar zengin bir Türkmen halı koleksiyonuna sahiptir. Geniş antika halı koleksiyonunun yanı sıra birçok halı eşyası, çuval, hurcun ve torba gibi eşyalara da ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Devlet Sirki</span>

Türkmenistan Devlet Sirki, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir sirktir. Sirk, 1,700 kişilik oturma kapasitesine sahip olup Türkmenistan Kültür ve Yayın Bakanlığı tarafından yönetilmektedir.

Türkmen Devlet Ekonomi ve Yönetim Enstitüsü, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir üniversitedir. 1980 yılında Sovyetler Birliği döneminde kurulmuş olup 2009 yılına kadar Türkmen Millî Ekonomi Enstitüsü adıyla bilinmekteydi. Türkmenistan'ın en üst düzey ekonomik yükseköğretim enstitüsüdür.

Maya Kuliyeva Türkmen Millî Konservatuvarı, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir konservatuvardır. 2 Haziran 1993 tarihinde Türkmenistan cumhurbaşkanı Saparmurat Niyazov'un 1403. no'lu kararnamesi kurulmuş olup Aşkabat Devlet Konservatuvarı'nın yerini almıştır. Günümüzde Türkmenistan'ın önde gelen yükseköğretim kurumlarından biridir.

Türkmen halkının müziği konargöçer yaşayan Orta Asya Türk toplulukları Kırgızlar ve Kazakların halk müzikleri ile yakından ilişkilidir. Türkmen müziğinde önemli geleneksel müzisyenler arasında gezgin şarkıcılar ile şifacı ve sihirbaz gibi davranan baksı adı verilen şamanlar ve dutar (lavta) gibi enstrümanlarla şarkı söyleyen şamanlar yer alır. Bakşı, eskiden Türkmen toplumunun tuydukçular ile birlikte en önemli müzisyenleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları'nda Türkmenistan</span>

Türkmenistan, ilk kez 1996 yılında Yaz Olimpiyatı'na katıldı. Toplamda yedi kez yaz olimpiyatlarında yer aldı. Kış Olimpiyatları'na hiç katılmadı ve Sovyetler Birliği dönemi sonrası katılmayan tek devlet olarak kaldı. Türkmenistan aynı zamanda Kış Olimpiyatları'na hiç katılmamış dünyanın en kuzeydeki ülkesidir. Türkmen sporcular daha önce Sovyetler Birliği takımıyla ve 1992'de Birleşik Takımın bir parçası olarak katılım sağladılar.

<span class="mw-page-title-main">Serdar Berdimuhammedov</span> 3. Türkmenistan cumhurbaşkanı

Serdar Kurbankuluyeviç Berdimuhammedov 19 Mart 2022'den beri Türkmenistan cumhurbaşkanı olarak görev yapan Türkmen bir politikacıdır.