İçeriğe atla

Türkiye madalya ve nişanları

Türkiye Cumhuriyeti Madalya ve Nişanları, Bakanlar Kurulunun onayı ve Türkiye Cumhurbaşkanı'nın tevcihi ile verilen altın kaplama semboldür. Devlet madalya ve nişanlarının çeşidini, verilecek kişileri, verilme, tescil, taşıma ve geri alınma usullerini, mirasçılara intikal şeklini, zayi halinde yapılacak işlemleri, bunların giderleri ile cezai müeyyidelere ilişkin esasları düzenler. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda ayrıntılı olarak yer verilen № 2933 sayılı Madalya ve Nişanlar Kanunu'nda Türkiye Cumhuriyeti devleti tarafından madalya ve nişanlar nasıl ve hangi koşullarda verileceği ayrıntılı olarak yer almaktadır. Türk Silahlı Kuvvetleri'nce verilen madalyalar kanunla kendi içerisinde birinci ve ikinci derece olmak üzere iki ayrı şekilde verilir.

Madalya ve nişanlar

Madalya

Kurdele Gövde Adı Kararname Başlangıç veya değişiklik tarihi Ödül kriterleri
Devlet Şeref Madalyası№ 2933 24 Ekim 1983 Türkiye'nin bekası, ülkenin ve milletin bölünmez bütünlüğü, toplumun huzuru, birlik ve beraberliği için feragat ve fedakarlık gösterenlere verilir.
Devlet Övünç Madalyası№ 2933 24 Ekim 1983 Yurt içinde ve dışında gösterdiği sorumluluk ve görev anlayışı içinde feragat ve fedakarlık, başarı dolu çalışmalarıyla Türkiye'nin gurur kaynağı teşkil edenlere verilir.
Devlet Üstün Hizmet Madalyası№ 2933 24 Ekim 1983 Herhangi bir alanda, feragat, fedakarlık ve gayreti ile yaptığı çalışmalarla, emsallerine nazaran üstün başarı göstererek devletin yücelmesine katkısı olanlara verilir.
Devlet Savaş Madalyası№ 4541 1 Mart 2000 Başarılı sevk ve idare kabiliyeti veya görev icabı üstün kahramanlık ve cesaret göstermek suretiyle muharebenin gidişini değiştirecek veya savaş neticesine tesir edecek durumlar meydana getiren subay ve astsubaylara
Devlet Üstün Fedakârlık Madalyası№ 7447 3 Mart 2023 Devlet Üstün Fedakârlık Madalyası, Cumhurbaşkanı kararı ve tevcihi ile deprem, yangın, sel gibi afetler ve tehlikeli salgın hastalıklarla mücadelede veya bunların yol açtığı zararların giderilmesinde üstün feragat, fedakârlık, başarı ve yararlık gösteren Türk vatandaşlarına verilir.

Nişanlar

Kurdele Gövde Adı Kararname Başlangıç veya değişiklik tarihi Ödül kriterleri

Devlet Nişanı№ 2933 24 Ekim 1983 Mensup olduğu devlet ile Türkiye arasında dostça ilişkilerin gelişmesini, milletlerin birbirine yakınlaşmasını sağlayanlara verilir.
Cumhuriyet Nişanı№ 2933 24 Ekim 1983 Mensup olduğu devlet ile Türkiye arasında dostça ilişkilerin gelişmesini, milletlerin birbirine yakınlaşmasını sağlayanlara verilir.
Liyakat Nişanı№ 2933 24 Ekim 1983 İlim ve sanatta Türkiye'nin uluslararası alanda tanıtılması ve yüceltilmesini sağlayanlara verilir.
Üstün Fedakârlık Nişanı№ 7447 30 Mart 2023 Üstün Fedakârlık Nişanı, Cumhurbaşkanı kararı ve tevcihi ile deprem, yangın, sel gibi afetler ve tehlikeli salgın hastalıklarla mücadelede veya bunların yol açtığı zararların giderilmesinde üstün feragat, fedakârlık, başarı ve yararlık gösteren yabancı kişilere verilir.

Askeri madalya ve nişanlar

Madalyalar

Kurdele Gövde Adı Kararname Başlangıç veya değişiklik tarihi Ödül kriterleri
Türk Silahlı Kuvvetleri Şeref Madalyası№ 4541 27 Temmuz 1967 Savaşta, sevk ve idaresi ile savaşın kazanılmasını hazırladığı veya kolaylaştırdığı hâlde, başarısı Devlet Savaş Madalyası ile taltif edilemeyecek derecede olanlara verilir. Barışta, bir yıl başarı ile Kuvvet Komutanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı görevi yapanlara verilir.
Türk Silahlı Kuvvetleri Üstün Cesaret ve Feragat Madalyası№ 4541 27 Temmuz 1967 Savaşta ve barışta kendisine tevdi edilen görevleri hayatını tehlikeye koyarak, üstün bir cesaret ve feragatle yerine getirenlere verilir.
Türk Silahlı Kuvvetleri Hizmet Övünç Madalyası№ 1922 11 Temmuz 1975 Savaşta ve barışta, görevini üstün gayretle ifa ederken görevin sebep ve tesiri ile yaralanan ve Türk Silahlı Kuvvetleri için övünç vesilesi olanlara verilir.
Türk Silahlı Kuvvetleri Üstün Hizmet Madalyası№ 4541 27 Temmuz 1967 Silahlı kuvvetlerin her alanda yükselmesi, güçlenmesi için üstün hizmette bulunanlara, emsallerine nazaran çok üstün derecede başarı gösteren, orgeneral ve oramiralliğe terfi eden korgeneral ve koramirallere verilir.
Türk Silahlı Kuvvetleri Başarı Madalyası№ 4541 27 Temmuz 1967 Savaşta, önemli görevlerin yapılmasında müstesna başarı göstermiş olanlara, barışta, hizmetteki başarıları kendisinden beklenenlerin üstünde olanlara verilir.
Türk Silahlı Kuvvetleri Liyakat Madalyası№ 4541 27 Temmuz 1967 Kendisine verilen görevlerin, başarılmasında büyük beceriklilik veya çeşitli görevlerde başarı gösterenlere, Türk Silahlı Kuvvetleri ile mensubu olduğu silahlı kuvvetler arasında dostça ilişkilerin geliştirilmesini, milletlerin birbirine yakınlaşmasını sağlayanlara verilir.

Nişanlar

Ödül Adı Kararname Başlangıç veya değişiklik tarihi Ödül kriterleri
Türk Silahlı Kuvvetleri Şeref Nişanı№ 4541 27 Temmuz 1967 Türk Silahlı Kuvvetlerinin başarısı, tekâmülü uğrunda büyük hizmetleri geçen kişilere verilir.
Türk Silahlı Kuvvetleri Övünç Nişanı№ 4541 27 Temmuz 1967 Türk Silahlı Kuvvetleri uğrunda hizmet esnasında hayatını kaybedenler için verilir.
Türk Silahlı Kuvvetleri Liyakat Nişanı№ 4541 27 Temmuz 1967 Türk Silahlı Kuvvetleri için önemli görevlerin başarılmasında liyakat gösterenlere, Türk Silahlı Kuvvetleri ile mensubu olduğu silahlı kuvvetler arasında dostça ilişkilerin geliştirilmesini, milletlerin birbirlerine yakınlaşmasını sağlayanlara verilir.

Eskiden verilen madalya ve nişanlar

Dipnotlar

Madalyaların kimlere ve hangi koşullarda verileceği Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türkiye Cumhuriyeti Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü resmi sitesilerinde ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Türkiye Devleti ve silahlı kuvvetlerince verilen madalya ve nişanlar, 2933 sayılı "Madalya ve Nişanlar Kanunu" ile düzenlenmiştir.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Orders, decorations and medals of Turkey ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstiklâl Madalyası</span> Türk Kurtuluş Savaşında savaşmış askerlere verilen madalya

İstiklâl Madalyası, Türk Kurtuluş Savaşı’nda yararlılık gösteren askerlere ve sivillere, o dönemde milletvekili olanlara, savaşa katılan alayların sancaklarına, Erzurum ve Sivas kongrelerine katılanlara, İstiklâl Madalyası Kanunu adlı özel bir yasaya göre verilen madalyadır. 1 Kasım 1926 tarihine kadar Türkiye Büyük Millet Meclisince verilmiş olan İstiklâl Madalyaları'nı, bu tarihten sonra müracaat edenlere Millî Savunma Bakanlığı vermektedir. Toplam 95.261 kişiye verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1 TL</span> Türkiye Cumhuriyeti ve KKTCde kullanılan madeni para

1 TL (₺1), Türk lirasının ikinci en büyük madenî parasıdır. Değer olarak 100 kuruşa eşittir. 1 Ocak 2005 tarihinden 1 Ocak 2009 tarihine kadar 1 YTL olarak, 1 Ocak 2009'dan itibaren ise 1 TL olarak isimlendirilmiştir. 2023 yılında, maliyeti yükselen 1 TL'nin gramajı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından 8,1 gramdan 6,6 grama düşürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Türk Silahlı Kuvvetleri Şeref Madalyası</span>

Türk Silahlı Kuvvetleri Şeref Madalyası 1967 yılından itibaren Türk Silahlı Kuvvetleri'nin başarılı personeline verdiği madalya. Savaşın sevk ve idaresinde ve kazanılmasında önemli rol oynayanlara altın kaplama; hayatı tehlikede olan kişi ve birlikleri, kendi hayatını tehlikeye koyarak kurtaran Türk ve yabancı uyruklu asker ve sivil kişilere gümüş kaplama şeref madalyası verilir.

<span class="mw-page-title-main">Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü</span>

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, 18 Haziran 1984 tarihli ve 18435 sayılı T.C. Resmî Gazete'de yayımlanan 234 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre, madenî ufaklık ve hatıra para, Cumhuriyet altın sikkeleri ile Cumhuriyet ziynet altınlarının basımı, resmî mühürlerin, madalyon, madalya ve nişanların üretimi, her çeşit vize ve harç pulları ile değerli kâğıtların basımı ve dağıtımını sağlamak üzere kurulan devlet kurumu.

<span class="mw-page-title-main">Büro Emekçileri Sendikası</span>

Büro Emekçileri Sendikası - BES, merkezi Ankara'da olan bir memur sendikasıdır.

Damga - Bir şeyin üzerine bir işaret basmaya yarayan alet, mühür. Ayrıca herhangi bir şeyin üzerine bu aletle bırakılmış olan işaret, iz.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası</span>

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası, Türkiye Cumhurbaşkanı'nın tevcihi ve Türkiye Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun kararı ile verilen altın kaplama sembol.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Harbi Madalyası</span>

Kırım Madalyası, Kırım Savaşı nedeniyle bastırılan madalya. Abdülmecid döneminde (1839-1861) çıkarılan madalyanın ön yüzünde zeytin dallarından meydana gelen bir çelenk ortasında tuğra ve Kırım 1271 (1855/1856) arka yüzünde silah ve sancaklardan oluşan bir armanın altında La Crimea 1855 yazısı bulunur. 36.5 mm çapında, yaklaşık 24.25 gram ağırlığındaki madalyalar gümüştendi. Madalyanın çizimini, 1849’da Ayasofya tamiri, 1855’de İngilizce ve Fransızca olarak Kırım Madalyası, 1863'te Ziraat ve Sanat sergisi ve 1876'da Plevne ve Rus Savaşı madalyalarını da çizen ve Osmanlı Darphanesi için çalışan James Robertson'dı.

Türk Silahlı Kuvvetleri Üstün Cesaret ve Feragat Madalyası, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından zor koşul ve şartlar altında sorumluluk ve görevini başarıyla yerine getiren askerlere verilen madalyadır. Üç parçadan oluşan madalya bronzdur ve madalyanın üzerinde görevde bulunan asker resmi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Devlet Şeref Madalyası</span> Devlet Şeref Madalyası, Türkiye Cumhuriyetinin en yüksek dereceli sivil madalyasıdır.

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Şeref Madalyası, Bakanlar Kurulunun onayı ve Cumhurbaşkanı'nın tevcihi ile verilen altın kaplama madalya. Devlet Şeref Madalyası, Türkiye Cumhuriyeti'nin en yüksek dereceli sivil madalyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Devlet Övünç Madalyası</span>

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Övünç Madalyası, ilgili bakanın teklifi, Bakanlar Kurulunun onayı ve Cumhurbaşkanı'nın tevcihi ile verilen altın kaplama madalya. Devlet Övünç Madalyası, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Şeref Madalyası'ndan sonra verilen en yüksek dereceli ikinci sivil madalyadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Devlet Nişanı</span> Türkiyenin en yüksek devlet nişanı

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Nişanı, Cumhurbaşkanı'nın tevcihi ile verilen Türkiye'nin en yüksek devlet nişanıdır. Türkiye Cumhuriyeti ile mensup olduğu devlet arasında dostça ilişkilerin geliştirilmesini ve milletlerin birbirlerine yakınlaşmalarını sağlayan ülkelerin devlet başkanları, cumhurbaşkanları ve kraliyet mensuplarına verilmektedir. Devlet Nişanı, 1994-2024 yılları arasında toplam 31 ülkenin devlet başkanı ve cumhurbaşkanına tevcih edildi.

Cumhuriyet Altını veya çeşitleri olması itibarıyla Cumhuriyet Altınları, Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararı ile standartları belirlenmiş, para yerine geçebilen, Türkiye’yi temsil eden ve sadece Darphane tarafından üretilebilen altınlardır. Cumhuriyet Altınları, tümü 22 ayar olmak üzere, sikke ve ziynet olarak iki grupta, beşlik, ikibuçukluk, birlik, yarımlık ve çeyreklik olmak üzere beşer çeşitten toplam 10 farklı çap ve ağırlıkta üretilmektedir.

İmtiyaz Madalyası veya İmtiyaz Nişanı, Sultan II. Abdülhamid dönemi olan 23 Eylül 1882 tarihinden itibaren, Osmanlı İmparatorluğu adına verilmeye başlanan sivil ve askerî madalyadır. Altın ve gümüş olmak üzere iki ayrı madenden imal edilen imtiyaz madalyasının bir yüzünde saltanat arması, diğer yüzünde, “Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye uğrunda fevkalâde sadakat ve şecaat ibraz edenlere mahsus madalyadır” ibaresi ve altında iç kısmına verilen kişinin adının yazıldığı bir hilâl bulunmaktadır. Üzerindeki ibareden dolayı madalyaya “sadakat ve şecaat madalyası” da denilmiş, bu yüzden zaman zaman ikincisinin imtiyaz madalyasından ayrı olduğu zannedilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Savaş Madalyası Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı'nın önerisi üzerine, Millî Savunma Bakanı ve Türkiye Cumhurbaşkanı'nın onaylayacağı kararnameye istinaden bu madalyaları almayı hak eden kişilere, birliklerin sancaklarına Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı veya görevlendireceği kişiler tarafından takılır. Birinci ve ikinci derece olmak üzere iki çeşittir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Silahlı Kuvvetleri Üstün Hizmet Madalyası</span>

Türk Silahlı Kuvvetleri Üstün Hizmet Madalyası ilk olarak 27 Temmuz 1967 tarihinde verilen ve 29 Temmuz 1983 tarihinde bugünkü şeklini alan Türk Silahlı Kuvvetleri'nce silahlı kuvvetler mensupları ile silahlı kuvvetlerine emsallerine göre çok üstün hizmet yapan, silahlı kuvvetler envanteri için araç ve gereç keşfeden veya geliştirenlere, orgeneral ve oramiralliğe terfi eden subaylara, Türk vatandaşı sivil ve yabancı uyruklu asker ve sivil kişilere, savaşta ve barışta yaptıkları fedakârlık, gösterdikleri kahramanlık ve üstün başarılar karşılığında verilir.

Savaş Takdirnamesi, Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı'nın önerisi üzerine, Millî Savunma Bakanı ve Türkiye Başbakanı'nın imzalayacağı ve Türkiye Cumhurbaşkanı'nın onaylayacağı kararnameye istinaden bu takdirnameyi almayı hak eden kişilere Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı veya görevlendireceği kişiler tarafından takılır. Savaş Takdirnamesi alan kişilere Türkiye Cumhuriyeti Devlet Savaş Madalyası da takdim edilir.

<span class="mw-page-title-main">"SSCB Silahlı Kuvvetlerinin 70 Yılı" Jübile Madalyası</span>

"SSCB Silahlı Kuvvetlerinin 70 Yılı" Jübile Madalyası, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri'nin kuruluşunun 70.yıldönümünü ilan etmek için 28 Ocak 1988'de SSCB Yüksek Sovyet Başkanlığı kararı ile kurulan Sovyetler Birliği devletinin askeri hatıra madalyasıydı.

<span class="mw-page-title-main">"SSCB Silahlı Kuvvetlerinin 60 Yılı" Jübile Madalyası</span>

"SSCB Silahlı Kuvvetlerinin 60 Yılı" Jübile Madalyası, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri'nin kuruluşunun 60.yıldönümünü ilan etmek için 28 Ocak 1978'de SSCB Yüksek Sovyet Başkanlığı kararı ile kurulan Sovyetler Birliği devletinin askeri hatıra madalyasıydı. 28 Ocak 1978 tarihinde SSCB Yüksek Sovyet Başkanlığı kararnamesiyle kuruldu. Tüzüğü, 18 Temmuz 1980'de SSCB Yüksek Sovyet Başkanlığı kararı ile değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Hazine ve Maliye Bakanlığı (Türkiye)</span> hazine ve maliye işlerinden sorumlu olan bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, hazine ve maliye işlerinden sorumlu olan bakanlıktır.