İçeriğe atla

Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu

Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu, Türkiye'de yaygın Verem Savaş Dernekleri'nin örgütlenmesini sağlayan, merkezi Ankara'da bulunan bir sivil toplum kuruluşudur. Kamuya yararlı dernek statüsünde bir kuruluştur.

Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu, 1948 yılında Ulusal Verem Savaşı Derneği adıyla kuruldu. 1973 yılında bakanlar kurulu kararıyla adı Türkiye Ulusal Verem Savaşı Derneği olarak değişti; 1987 yılında ise yurttaki çeşitli verem savaş derneğinin bağlı olduğu bir federasyon haline geldi ve Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu adını aldı.

Federasyona hepsi kamuya yararlı dernek statüsünde 89 verem savaş derneği üyedir. Kamuya yararlı dernek statüsünde olmadığı için federasyonun üyesi olmayan 98 dernek de federasyonla ortak hareket etmekte kamuya yararlı dernek olmaları için işlemleri yürütülmektedir.

Kurucu dernekler

  • Adana Verem Savaşı Derneği
  • Bandırma Verem Savaşı Derneği
  • Bursa Verem Savaşı Derneği
  • İstanbul Verem Savaşı Derneği
  • İzmir Verem Savaşı Derneği
  • Ünye Verem Savaşı Derneği
Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu logosu

Federasyonun logosu sola bakan çift kırmızı aydır. Bu logo, 1918 yılında kurulmuş Osmanlı Veremle Savaş Cemiyeti tarafından benimsenmiş olan logodur. O yıllarda dünyada veremle savaş mücadelesinin sembolü, yatay yolu çift bir Kızılhaç idi. Kızılay'ın kendisine sembol olarak haç yerine hilali seçmesine pararlel olarak veremle savaş için de çift hilalli sembol uygun görülmüştür.

Tarihçe

Osmanlı Veremle Savaş Cemiyeti

Türkiye'de verem hastalığı ile mücadele, Osmanlı devrinden itibaren çeşitli dernekler öncülüğünde yürütülmüştür. 1918 yılında Prof. Dr. Besim Ömer Paşa tarafından kurulan Osmanlı Veremle Savaş Cemiyeti'ni, Dr. Behçet Uz tarafından 1923 yılında kurulan İzmir Veremle Mücadele Cemiyeti Hayriyesi ve Balıkesir Veremle Mücadele Cemiyeti izlemişti. İstanbul'un işgali üzerine Osmanlı Veremle Savaş Cemiyeti kapanmak zorunda kaldı.

İstanbul Veremle Savaş Cemiyeti

Osmanlı Veremle Savaş Cemiyeti'nin bıraktığı 116 lira ve bazı eşyalar, 1927 yılında İstanbul Veremle Mücadele Cemiyeti'nin kurulmasında kullanıldı. İstanbul Veremle Mücadele Cemiyeti, Dr. Tevfik Sağlam Paşa, Dr.Tevfik İsmail Bey ve 24 arkadaşı tarafından kuruldu.

İstanbul Veremle Mücadele Cemiyeti, başlangıçta çalışmalarını broşür basma, sağlık dergisi yayınlama, konferans düzenleme gibi propaganda faaliyetleri üzerine yoğunlaştırdı; hükûmetin ve halkın veremle mücadele zorunluluğuna ikna edilmesine çalıştı; BCG aşısı kampanyalarına önderlik etti. 1929 yılında Eyüp'te bir dispanser, 1932 yılında Erenköy'de bir senatoryum kurdu.

Ulusal Veremle Savaş Cemiyeti

1945 yılında Sağlık Bakanlığı'nın vereme öncelik verme kararı üzerine veremle savaş dernekleri kurulması sağlık müdürlüklerince teşvik edildi. 1948 yılında ülkedeki verem savaş derneği sayısı 48'e ulaşmıştı. Sağlık Bakanlığı ve İstanbul Verem Savaş Cemiyeti'nin düzenlediği verem konferansında bir araya gelen ilgililer, ulusal bir dernek kurulmasına karar verdi ve böylece 1948'de Ulusal Verem Savaş Derneği kuruldu. Ulusal derneğin başkanlığına Dr. Tevfik Sağlam geldi ve 1963 yılındaki vefatına kadar başkanlığı sürdürdü. Derneğin merkez binası Ankara'da, genel sekreterlik bürosu ise İstanbul Verem Savaş Cemiyeti'nin bünyesinde bulunmaktaydı.

1948 ve 1949'da çıkarılan 5237 ve 5368 sayılı kanunlar sayesinde verem savaş dernekleri, belediyelerden aktarılacak gelire ve kurdukları hastanelere bakanlıktan sağlanacak personel ve nakdi yardım imkânına kavuştu.

Sosyal Komiteler

İstanbul Verem Savaş Derneği'ne bağlı Sosyal Komite'nin verimli çalışmalarını ve hanımlardan gördüğü ilgiyi göz önüne alan Ulusal Derneğin tavsiyesi ile diğer yerel derneklerde de hayırsever hanımlardan oluşan "sosyal komiteler" kuruldu. Bu komiteler derneğin kurduğu dispanserlerde kalan veremlilere ve ailelerine yiyecek-yakıt dağıtımı, yatak-battaniye sağlama gibi konularla ilgilenmekteydi. İleriki yıllarda sosyal komiteler eğitsel-sosyal yardımlar ve nakdi yardımlar sağlanması gibi işlevler yüklendi.[1]

Ulusal Verem Savaş Dernekleri

Ulusal Verem Savaş Derneği, 1987 yılında Dr. Hamdi Açan başkanlığında iken yerel verem savaş derneklerinin bağlı olduğu bir federasyon haline geldi ve Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri adını aldı.

1997 yılından beri Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu Genel Başkanlığını Prof. Dr. Ferit Koçoğlu yürütmektedir.

Kaynakça

  1. ^ "Tüberkülozda Sosyal Komitelerin Dünü ve Bugünü, Gülsever Gönenç" (PDF). 5 Ocak 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk Kızılay</span> Türk yardım kuruluşu

Türk Kızılay ya da resmî adıyla Türkiye Kızılay Derneği, Türkiye'deki en büyük insani yardım kuruluşudur ve Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketinin bir parçasıdır. Türk Kızılay, kâr amacı gütmeyen (NGO), yardım ve hizmetleri karşılıksız olarak sağlayan ve kamu yararına çalışan bir gönüllü sosyal hizmet kuruluşudur. Personelinin bir kısmı gönüllü olarak, bir kısmı ise maaşlı olarak çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Behçet Uz</span> Türk politikacı ve pediatrist

Ömer Behçet Uz, Türk tıp doktoru ve 1931-1941 yılları arasında İzmir Belediye Başkanlığı, ardından iki dönem Sağlık Bakanlığı yapmış devlet ve hizmet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi</span> uluslararası insani hareket

Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi; görevi din, inanç, dil, ırk, toplumsal sınıf veya politik görüş farkı gözetmeksizin insan hayatı ve sağlığını korumak, insan varoluşunun saygı görmesini sağlamak, insanların acı çekmesini önlemek ve acılarını dindirmek olan uluslararası bir insani harekettir.

Komünizmle Mücadele Derneği, 1950 yılında, Türkiye'de sol merkezli görüşlere, sol hareketlere ve komünist düşüncelere karşı kurulmuş bir dernektedir.

Türkiye Ormancılar Derneği, 26 Aralık 1924 tarihinde İstanbul'da kurulmuş bir meslek örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilay</span> Kötü alışkanlıklara karşı kurulmuş bir dernek

Yeşilay, resmî ismiyle Türkiye Yeşilay Cemiyeti.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti</span> Sivil Toplum Örgütü

Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) 1962 yılında kuruldu. Ancak 1980 yılında diğer derneklerle birlikte çalışmaları durduruldu. Kısa bir süre sonra derneğin çalışmalarına tekrar izin verildi. Türkiye kelimesinin dernek adlarında kullanımını sınırlayan kanun çerçevesinde Türkiye yerine Telsiz kelimesini alarak ismini Telsiz ve Radyo Amatörleri Cemiyeti olarak değiştirdi. 2013 yılında ise İçişleri Bakanlığının izni ile Türkiye kelimesi tekrar isminde yer almaya başladı. Kısa adı IARU olan Uluslararası Amatör Radyo Birliği'nde Türkiye'yi temsil eden ilk ve tek sivil toplum örgütüdür. Genel Başkanı Aziz Şasa'dır.

Salih Ragıp Üner Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı.

Nusret Karasu Türk tıp doktoru, akademisyen, asker ve devlet adamı.

Müdâfaa-i hukuk cemiyetleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun 30 Ekim 1918'de Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak İtilaf Devletleri'ne teslim olması üzerine Osmanlı Türkiyesi'nin çeşitli kent ve kasabalarında oluşturulan ve Millî Mücadele'nin ilk örgütsel çekirdeğini oluşturan sivil kuruluşlara verilen ad.

Tevfik Salim Sağlam, Ali Tevfik Salim, Türk bilim insanı, askeri hekim.

Osman Şevki Uludağ Türk asker, doktor, tıp tarihçisi, besteci, milletvekili, yazar.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Basketbol Federasyonu</span> Türkiyenin basketbol federasyonu

Türkiye Basketbol Federasyonu (TBF), 1959 yılında İstanbul'da kurulan ve Türkiye'deki basketbol organizasyonlarını düzenleyen özerk yapılı spor federasyonu. FIBA ve ULEB üyesidir. Federasyonun mevcut başkanı Hidayet Türkoğlu 'dur.

Ahmed İhsan Kırımlı, Kırım Tatarı-Türk siyasetçi

<span class="mw-page-title-main">Trakya-Paşaeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti</span>

Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, 30 Kasım 1918 tarihinde Edirne'de kurulan Anadolu Hareketi yanlısı cemiyet.

<span class="mw-page-title-main">Dispanser</span>

Dispanser, ayakta tedavisi yapılabilecek durumdaki hastaların, ufak çapta tedavi edilerek, karşılığında ücret talep edilmeyen veya az ücret alınan bakım evi. Hastaneden başlıca farkı, dispanserlerde yatak bulunmaması hastaların yatmadan teşhis ve tedavi edilmeleridir. Gerekirse kan, idrar tahlili, aşı yapılır, röntgen filmi çekilir. Dispanserler, devlet dispanserleri, özel üniversiteler, dernekler, sigorta şirketleri tarafından ücretli veya ücretsiz olarak işletilirler. Geçmişte dini organizasyon ve gönüllüler tarafından verilen hasta hizmetleri günümüzde doktor, cerrah, hemşire, ebe, eczacı gibi sağlık profesyonelleri tarafından verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Tenis Federasyonu</span>

Türkiye Tenis Federasyonu tenisin Türkiye'deki yönetim teşkilatı olan spor federasyonu. Merkezi Ankara'da bulunmaktadır. İstanbul'da şubesi bulunan federasyonun, İzmir'de de Ulusal Tenis Eğitim Merkezi ve Altyapı Tesisleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü</span>

Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü eski adıyla Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, Türkiye'de yoksul ve korunmaya muhtaç çocuklara bakım, eğitim, sağlık, kültür hizmetlerini sistemli bir biçimde sunmak için oluşturulmuş bir kurumdur.

Müdâfaa-i Milliye Cemiyeti, Osmanlı Devleti’nde 1913-1919 arasında faaliyet göstermiş İstanbul merkezli dernektir.

<span class="mw-page-title-main">Ratip Kazancıgil</span>

Ratip Kazancıgil, Türk tıp doktoru, tarih araştırmacısı ve akademisyen.