Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı
 | |
| Konum | |
|---|---|
| Ülke | Türkiye |
| Kıta | Avrupa |
| Regülatör | Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu |
| Tip | Kapalı |
| NSN uzunluğu | 10 |
| Tipik biçim | (0xxx) xxx xxxx |
| Erişim kodları | |
| Ülke telefon kodu | +90 (eskiden +36[1]) |
| Uluslararası arama öneki | 00 |
| Gövde öneki | 0 |
Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki telefon numaralandırma planı ve belirli hizmetlere tahsis edilmiş numara ve kodlarına denir. Düzenlemeler Türkiye'de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK),[2] Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ise Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu (BTHK) tarafından ITU-T E.164 ve ITU tavsiye kararlarına uygun olarak yapılmaktadır.[2]
Numara biçimleri
Türkiye
Türkiye'deki standart telefon numaraları, 1988 yılına kadar 10 basamaklı sayılardan oluşmaktaydı. 1988'de PTT tarafından 12 basamağa çıkarılmış ve yeniden düzenlenmiştir. 12 basamaklı bu sistem, Türkiye'nin uluslararası numara ön eki olan 90 ile başlar, sonraki üç rakam ise alan adıdır. Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı'na göre, numara bir sabit hatta aitse, hangi ilde bulunduğu, aksi halde ne tür bir numara olduğunu belirtir. Örneğin GSM operatörleri için bu üç hane, 5xx biçimindedir, sonraki yedi hane ise kullanıcıya özeldir.
Ulusal Numaralandırma Planı'na göre numaraların ilk hanelerine; 1 (kısa numaralar, taşıyıcı seçim kodu), 2-3-4 (coğrafi numaralar), 5 (mobil numaralar), 8-9 (coğrafi olmayan numaralar) olmak üzere çeşitli kategoriler verilmiştir. Aşağıda detaylı örnekleri verilmiştir:
- 1 (112-155 ve 118 vb.)
- 2-3-4 (212-216-312 ve 412 vb.)
- 5 (5xx, mobil operatörlerin müşterilerine verdiği numaralar)
- 8-9 (ücretsiz aranır telefon, internet hizmetleri, katma değerli elektronik haberleşme hizmetleri (canlı sohbet, hikâye, arkadaşlık hattı ve cinsel içeriğe sahip katma değerli haberleşme hizmetleri) vb.)
Ulusal Numaralandırma Planı'nda bulunan bir başka numara grubu ise rehberlik hizmetleridir. Bu numaralar bilinmeyen numaralar ve rehberlik hizmetlerine, 118XY olmak üzere tahsis edilmiştir.[2]
Kısa numaralar
Sabit ve mobil için belirlenen bu sistemin haricinde, acil numaralar ve bilgi hatları gibi çeşitli numaralar da bulunmaktadır. 2021 yılında Türkiye'deki 110 (itfaiye), 155 (polis) ve 156 (jandarma) gibi acil çağrı numaraları 112 Acil Çağrı Merkezi adı altında birleştirilmiştir.[3] Böylece eski acil çağrı numaralarından yapılan aramalar 112 Acil Çağrı Merkezi'ne yönlendirilmektedir.[3]
| Numara | Tahsis olunan kurum | Amaç |
|---|---|---|
| 112 | Belediyeler | Yangın ihbar |
| 112* | T.C. Sağlık Bakanlığı | Sıhhi imdat (112 Acil Çağrı Merkezi) |
| 113 | Alo sağlık yardım | |
| 114 | Ulusal Zehir Danışma Merkezi | |
| 115 | Türkiye Yeşilay Cemiyeti | Yeşilay danışmanlık merkezi (YEDAM) |
| 116 | Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu | HESC (Harmonized European Short Codes) |
| 120 | BTK tüketici iletişim merkezi | |
| 121 | Türk Telekom | Telefon arıza |
| 122 | Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı | Alo AFAD |
| 123 | T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı | Alo Ulaştırma |
| 124 | Türkiye İstatistik Kurumu | Alo TÜİK |
| 125 | Doğal Afet Sigortaları Kurumu | Alo DASK |
| 126 | Türksat | Kablo TV arıza |
| 130 | T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı | Ürün güvenliği şikayet hattı |
| 131 | Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları | TCDD acil durum hattı |
| 132 | T.C. Sağlık Bakanlığı | Acil yardım hizmetleri destek hattı |
| 133 | Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi | Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM) |
| 136 | T.C. Ticaret Bakanlığı | Alo gümrük kaçakçılığı |
| 140 | T.C. İçişleri Bakanlığı | Alo terör ihbar hattı |
| 141 | Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu | Güvenli İnternet Merkezi |
| 144 | T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı | Alo sosyal yardım hattı |
| 150 | T.C. Cumhurbaşkanlığı | Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) |
| 151 | T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı | Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü |
| 152 | Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ) | BOTAŞ ihbar hattı |
| 153 | Belediyeler | Alo zabıta, büyükşehir, belediye |
| 154 | Emniyet Genel Müdürlüğü | Trafik imdat |
| 112 | Emniyet Genel Müdürlüğü | Polis imdat |
| 156 | Jandarma Genel Komutanlığı | Jandarma imdat |
| 157 | Göç İdaresi Başkanlığı | İnsan ticareti mağdurlarına yardım ve ihbar hattı |
| 158 | Sahil Güvenlik Komutanlığı | Sahil Güvenlik |
| 159 | T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı | Alo karayolları |
| 160 | Türksat | E-Devlet Kapısı çağrı merkezi |
| 161 | Karayolları Genel Müdürlüğü | Otoyol acil yardım |
| 163 | Türk Telekom | Türk Telekom borç sorma ve ödeme servisi |
| 166 | Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu | Alo internet bilgi ihbar |
| 168 | Türk Kızılay | Kızılay çağrı merkezi |
| 170 | T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı | Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı |
| 171 | T.C. Sağlık Bakanlığı | Sigara bırakma hattı |
| 172 | Tarım Sigortaları Havuzu | Alo TARSİM |
| 174 | T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı | Alo gıda hattı |
| 175 | T.C. Ticaret Bakanlığı | Alo tüketici |
| 176 | T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı | Kültür ve Turizm Bakanlığı iletişim merkezi |
| 177 | T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı | Orman yangın ihbar |
| 178 | Radyo ve Televizyon Üst Kurulu | Alo 178 |
| 179 | T.C. İçişleri Bakanlığı | Alo valilik |
| 180 | T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı | Tarım iletişim merkezi (TİMER) |
| 181 | T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı | Çevre bilgi |
| 182 | T.C. Sağlık Bakanlığı | Hastane randevu hattı (MHRS) |
| 183 | T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı | Kadın ve sosyal hizmetler |
| 184 | T.C. Sağlık Bakanlığı | Sağlık danışma |
| 185 | Belediyeler | Su arıza |
| 186 | Dağıtım şirketleri | Elektrik arıza |
| 187 | Doğalgaz arıza | |
| 188 | Belediyeler | Cenaze hizmetleri |
| 189 | Gelir İdaresi Başkanlığı | Vergi danışma |
| 190 | Diyanet İşleri Başkanlığı | Dini danışma hattı |
| 191 | T.C. Sağlık Bakanlığı | Uyuşturucu ile mücadele danışma ve destek hattı |
| 192 | Türkiye Yeşilay Cemiyeti | Yeşilay |
| 195 | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 198 | Kişisel Verileri Koruma Kurumu | Alo veri koruma |
| 199 | T.C. İçişleri Bakanlığı | Alo Nüfus (NVİ) |
| *BTK'nin yayımlamış olduğu kısa numaralar raporuna göre 112, Sağlık Bakanlığı'na tahsis edilmiştir. Kaynak: BTK[4] | ||
Mobil şebeke kodu
Mobil şebeke kodu, ITU-T E.212 tavsiye kararına uygun olmak üzere Uluslararası Mobil Abone Kimliği'nin bir parçası olarak belirlenmiştir. Minimum olarak 15 haneden oluşmaktadır. Mobil şebeke kodları; IMSI (Uluslararası Mobil Abone Kimliği), MCC (Mobil Ülke Kodu), MNC (Mobil Şebeke Kodu) ve MSIN (Mobil Abone Kimlik Numarası) olmak üzere 4 parçadan oluşmaktadır. ITU tarafından Türkiye için tahsis edilmiş MCC kodu 286'dır.[2]
Coğrafi numaralar
Coğrafi numaralar, Uluslararası Numaralandırma Planı'na göre 2xx (Trakya ve Batı Anadolu illeri), 3xx (Orta Anadolu) ve 4xx (Doğu Anadolu) ile başlamaktadır. Türkiye'nin her ili (İstanbul için Avrupa ve Anadolu olmak üzere 2 adet) için özel bir coğrafi numara belirlenmiştir.
| İl | Alan Kodu | İl | Alan Kodu | İl | Alan Kodu |
|---|---|---|---|---|---|
| Adana | 322 | Elazığ | 424 | Manisa | 236 |
| Adıyaman | 416 | Erzincan | 446 | Mardin | 482 |
| Afyon | 272 | Erzurum | 442 | Mersin | 324 |
| Ağrı | 472 | Eskişehir | 222 | Muğla | 252 |
| Aksaray | 382 | Gaziantep | 342 | Muş | 436 |
| Amasya | 358 | Giresun | 454 | Nevşehir | 384 |
| Ankara | 312 | Gümüşhane | 456 | Niğde | 388 |
| Antalya | 242 | Hakkâri | 438 | Ordu | 452 |
| Ardahan | 478 | Hatay | 326 | Osmaniye | 328 |
| Artvin | 466 | Iğdır | 476 | Rize | 464 |
| Aydın | 256 | Isparta | 246 | Sakarya | 264 |
| Balıkesir | 266 | İstanbul | 216 (Anadolu) | Samsun | 362 |
| Bartın | 378 | 212 (Avrupa) | Siirt | 484 | |
| Batman | 488 | İzmir | 232 | Sinop | 368 |
| Bayburt | 458 | Kahramanmaraş | 344 | Sivas | 346 |
| Bilecik | 228 | Karabük | 370 | Şanlıurfa | 414 |
| Bingöl | 426 | Karaman | 338 | Şırnak | 486 |
| Bitlis | 434 | Kars | 474 | Tekirdağ | 282 |
| Bolu | 374 | Kastamonu | 366 | Tokat | 356 |
| Burdur | 248 | Kayseri | 352 | Trabzon | 462 |
| Bursa | 224 | Kırıkkale | 318 | Tunceli | 428 |
| Çanakkale | 286 | Kırklareli | 288 | Uşak | 276 |
| Çankırı | 376 | Kırşehir | 386 | Van | 432 |
| Çorum | 364 | Kilis | 348 | Yalova | 226 |
| Denizli | 258 | Kocaeli | 262 | Yozgat | 354 |
| Diyarbakır | 412 | Konya | 332 | Zonguldak | 372 |
| Düzce | 380 | Kütahya | 274 | ||
| Edirne | 284 | Malatya | 422 |
Mobil numaralar
Mobil numaralar için Türkiye'de Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone Türkiye için, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ise KKTC Telsim ve Kuzey Kıbrıs Turkcell için tahsis edilmiş çeşitli alan kodları bulunmaktadır.
| Mobil operatör | Alan kodu |
|---|---|
 Türkiye | |
| Türk Telekom | 501, 505, 506, 507, 551 (BİMcell sanal operatörü), 552, 553, 554, 555, 559 |
| Turkcell | 510 (Netgsm sanal operatörü), 516 (Bursa Mobile sanal operatörü), 530, 531, 532, 533, 534, 535, 536, 537, 538, 539, 561 (61Cell sanal operatörü) |
| Vodafone | 540, 541, 542, 543, 544, 545, 546, 547, 548, 549 |
| NETGSM | 51022 |
 Kuzey Kıbrıs | |
| KKTC Telsim | 54285, 54286, 54287, 54288, 54881, 54882, 54883, 54884, 54885, 54886, 54887, 54888, 54889, 54699 |
| Kuzey Kıbrıs Turkcell | 53383, 53384, 53385, 53386, 53387 |
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler tarafından tanınmadığı için, resmî bir uluslararası alan kodu yoktur. Bu nedenle, sabit ve mobil telekomünikasyon hizmetleri Türkiye üzerinden gerçekleştirmektedir. Bu nedenle, KKTC'de kullanılan sabit hatlar Türkiye'nin bir ili gibi görülmüştür. Örneğin KKTC'den İsviçre'yi aramak isteyen birinin çağrısı doğrudan İsviçre'ye değil, Türkiye'deki ağ geçidine ("gateway") gider ve buradan aranan ülkeye yönlendirilir.
Kuzey Kıbrıs'taki mobil operatör kullanıcılarının da, aynı şekilde, Türkiye'deki kullanıcılardan teknik olarak bir farkı yoktur, ancak numara havuzları daha küçüktür ve çeşitli siyasi sorunlar vardır. Örneğin Güney Kıbrıs'ın iki mobil operatöründen biri olan CyTA Mobil, Vodafone ile ortaklığı bulunmasına rağmen, yine bir Vodafone iştiraki olan KKTC Telsim'i tanımamaktadır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC), Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı kullanılmaktadır. Dolayısıyla Kuzey Kıbrıs için uluslararası ülke kodu da +90'dır. 392, tüm sabit hatların alan kodudur. Mobil Operatörler, Kuzey Kıbrıs Turkcell ve KKTC Telsim sırasıyla 533 ve 542 alan kodunu kullanır.
Güney Kıbrıs'tan Kuzey Kıbrıs'a yapılan aramalarda, 0139 kodu ve ardından 7 haneli abone numarası kullanılır ve yerel arama tarifesi üzerinden ücretlendirilir. 0139, Aralık 2001'deki numaralandırma planı değişikliğinden sonra bile, Kuzey Kıbrıs'a doğrudan aramalar için hala kullanılmaktadır.
Kuzey Kıbrıs'tan Güney Kıbrıs'a yapılan aramalarda 0123 alan kodu kullanılır, ancak arama uluslararası tarifelerden ücretlendirilir. Uluslararası 00357 ön ekini kullanmak da mümkündür.
Güney Kıbrıs ile Kuzey Kıbrıs arasındaki direkt telefon bağlantıları, Birleşmiş Milletler borsası tarafından işletilmektedir. Bu, iki toplum arasında doğrudan telefon görüşmelerine izin verir ve 4 Mayıs 1998'den beri yürürlüktedir.
2 Mart 2003'ten beri, Kuzey Kıbrıs'tan Türkiye'ye doğrudan uluslararası aramalar mümkün olmuştur ve şimdi Güney Kıbrıs'tan arayanlar, 0090 392 xxxxxxx'i arayarak veya 0139'u kullanarak Türkiye üzerinden Kuzey Kıbrıs'ı arayabilirler (bu durumlarda aramalar uluslararası tarifelerden ücretlendirilse de).
Arama şekli
Uluslararası aramalar için arama çıkış kodu (+) veya (00)'dır. Örneğin, yurt dışından Ankara'daki bir sabit hattı arayacak kişinin numarayı, +90312xxxxxxx biçiminde veya (+) yerine (00) kullanarak, 0090312xxxxxxx şeklinde tuşlaması gerekmektedir.
Ülke içi şebekeler arası arama çıkış kodu (0)'dır. Türkiye'de her il için belirlenmiş 3 haneli "il telefon alan kodları" bulunur. Sabit bir hat ile farklı ildeki bir sabit hattı aramak isteyen kişi, arama yapmak için önce 0 (sıfır)'a basar, ardından arama yapacağı ilin 3 haneli kodunu tuşlar ve son olarak arayacağı 7 haneli numarayı girer.
İstisna olan iki grubun aranması ise, hiçbir alan kodu kullanımını gerektirmediğinden gayet basittir. Doğrudan 1xx ya da 444xxxx biçiminde aranırlar.
Kaynakça
- ^ "Türkiye'nin Telefon Kodu Neden +90?". Webtekno. 17 Temmuz 2021. 2 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2024.
- ^ a b c d "Numaralandırma Yönetmeliği". www.mevzuat.gov.tr. 27 Haziran 2006. 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2022.
- ^ a b "Tüm acil çağrılar '112'de toplandı". TRT Haber. 11 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
