İçeriğe atla

Türkiye Türklerindir

Türkiye Türklerindir, 8 Kasım 1949'dan beri Hürriyet gazetesinin mottosu olan söz.

Mustafa Kemal Atatürk bu sözü, 1921'de Anadolu topraklarının o topraklarda yaşayan yurttaşlara ait olduğunu belirtmek için kullanmıştı. Söz, 1949'da yayın hayatına başlayan Hürriyet gazetesinin mottosu olmuştur. Bu mottonun, farklı kökenden yurttaşlara karşı ayrımcılık içerdiği, ırkçı bir anlamı olduğu ileri sürülmüş ve bir günlük gazetenin logosuna eklenmesi eleştirilere konu olmuştur. Türkiye Türklerindir sözü, farklı zamanlarda çeşitli siyasetçiler ve yazarlar tarafından da kullanılmıştır.[1][]

Mustafa Kemal Atatürk'ün demeci ve sözün kullanıldığı bağlam

Mustafa Kemal Paşa, 1921'de Associated Press muhabirine Ankara’da verdiği demeçte, Anadolu'nun Anadolu'da yaşayan yurttaşlara ait olduğunu belirtmek için bu sözü aşağıdaki şekilde kullanmıştı:[2]

Hürriyet'in logosu

"Türkiye Türklerindir" sloganı ile Atatürk portresini içeren 20 Haziran 2012 tarihli Hürriyet logosu

Hürriyet gazetesinin 1 Mayıs 1948'de yayın hayatına başlamasından bir buçuk yıl sonra önce 8 Kasım 1949 tarihinde logosunda değiliklik olmuş; Türk bayrağı eklenmiş; 18 Kasım 1949'da ise "Günlük Müstakil Siyasi Gazete" ifadesi "Türkiye Türklerindir" ifadesi ile değişmiştir.[3][4] Gerekçesi de o günkü başyazıda "Hürriyet'in Avrupa’da da basılmaya başlanması ve yabancı memleketlerde diğer gazetelerden tefrik edilebilmesi, oradaki Türklerin o bayrağın etrafında birleşmeleri" olarak açıklandı. Atatürk'ün portresi ise 1 Ocak 1987'de logoya dahil edildi.[4]

Tartışmalar

1949'da Hürriyet gazetesinin ‘Türkiye Türklerindir’ ifadesini logosuna koyması, dönemde yazar Bedii Faik tarafından gazetenin Yahudi sermayesiyle kurulduğu iddiasını örtme girişimi olarak değerlendirildi.[3]

"Türkiye Türklerindir" sloganı sonraki yıllarda da birçok eleştiriye maruz kalmış ve gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Ertuğrul Özkök, 2003'te "sloganının kaldırılmasını düşünüyor musunuz" sorularına "O cümleyi oradan çıkarmaya ne benim, ne de Hürriyet'in sahibinin gücü yeter." şeklinde yanıt verdiğini ifade etmiştir.[5]

Yalçın Küçük, Tekeliyet adlı kitabında Hürriyet'in bu sloganı kullanmasıyla gazetenin, hem çalışanlarını seçerken hem de haberlerinde ayrımcı davrandığını dile getirmiştir.[6]

Gündüz Vassaf, "Türkiye'de Türkler için yayımlanan Hürriyet gazetesinin her gün birinci sayfasında 'Türkiye Türklerindir' ibaresi yer alması, millî kimliğin, kimlik belirtmek dışında amaçlarla kullanılmasının başka bir örneği" olarak slogan hakkındaki düşüncelerini dile getirmiştir.[7]

Perihan Mağden, 25 Ekim 2008 tarihli bir yazısında "Türkiye, Kürtlerin değil mi? Lazların, Çerkeslerin, Gürcülerin, Alevilerin, Ermenilerin, Rumların, Süryanilerin değil mi aynı zamanda Türkiye?" dedikten sonra bu sloganın gazeteye eklenmesiyle gazetenin "milliyetçi, ultra milliyetçi, feci milliyetçi, faşizan bir duruş" sergilenmiş olduğunu belirtti.[8]

Ahmet İnsel, Hürriyet köşe yazarı Ayşe Arman'a verdiği bir röportajında "faşizmin ayak seslerini duyduğu" için "Bir Türk dünyaya bedeldir", "Türkiye Türklerindir" sloganlarından rahatsızlık duyduğunu belirtmiştir.[9]

Yalçın Bayer, Hürriyet'in logosundaki "Türkiye Türklerindir” mottosunun köken gözetmeksizin tüm yurttaşları kapsayan antiemperyalist bir mesaj içerdiğini, bu sözden rahatsızlık belirtenlerin sözü tarihsel bağlamından koparıp ona "türlü zorlamalarla ‘ırkçı, faşizan’ içerik yüklemeye yeltendiklerini" ifade etmiştir.[10]

Diğer kullanımlar

Türkiye'de son dönemlerde(2011 Suriye karışıklıklarından bu yana) yaşanan düzensiz göçler ve yabancılara vatandaşlığın ucuz ve kolayca satılması nedeniyle milliyetçi kesimler de bu sözü bir slogan olarak kullanmışlardır.[11]

Kültürel etkileri

Fotoğraf sanatçısı Attila Durak, slogana atfen "Kimdi şu Türkiye Türklerindir sloganındaki Türkler?" sorusunu sormuş, Peter Alfred Andrews'in Türkiye'de Etnik Gruplar kitabında anlattığı 72 milletin temsilcilerini bularak fotoğraflamış; bir sergi ve kitap ürettiği bu projesine "Ebru" adını vermiştir.[12][13]

Kaynakça

  1. ^ Onaran, Nevzat. Cumhuriyette Ermeni ve Rum Mallarının Türkleştirilmesi. Evrensel Basım Yayın. 10 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2016. 
  2. ^ "Milî Mücadele". Atam.gov.tr. 27 Haziran 2023. 23 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024. 
  3. ^ a b Özkır, Yusuf (1 Nisan 2013). "Hürriyet Gazetesi'nin Kimliği". Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (3): 45-70. ISSN 2147-5717. 23 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024. 
  4. ^ a b Bildirici, Faruk (20 Haziran 2012). "Ortak paydamız Türkiye". Hürriyet. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012. 
  5. ^ Özkök, Ertuğrul (5 Temmuz 2003). "Hürriyet'in o cümlesi değişir mi". Erişim tarihi: 22 Haziran 2012. []
  6. ^ Küçük, Yalçın (2003). Tekeliyet. Mel Bay Publications. 14 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012. 
  7. ^ Vassaf, Gündüz (18 Şubat 2007). "Türkiye Türklerindir". Radikal. 30 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012. 
  8. ^ Mağden, Perihan (25 Ekim 2008). "Ya bir şey yapın ya da çenenizi kapayın". Radikal. 30 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012. 
  9. ^ Arman, Ayşe (11 Şubat 2008). "Her şey iyi olacak" (Röportaj). Erişim tarihi: 22 Haziran 2012. []
  10. ^ BAYER, Yalçın (22 Ağustos 2015). "'Türkiye Türklerindir' tüm kökenleri kapsar". www.hurriyet.com.tr. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024. 
  11. ^ "İYİ Partili Kılıç: Türkiye Türklerindir". Kocaeli Gazetesi. 3 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2023. 
  12. ^ "Kapak". Radikal. 22 Haziran 2007. 30 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012. 
  13. ^ "Renklerin ahengini anlatan fotoğraflar". Evrensel. 18 Temmuz 2007. 18 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Hürriyet</i> (gazete) Türkiye merkezli günlük gazete

Hürriyet, Türkiye'de yayımlanan günlük gazete. 1 Mayıs 1948 tarihinde Sedat Simavi tarafından kurulmuş olup, günümüzde Demirören Holding bünyesinde bulunmaktadır.

Taha Akyol, Türk gazeteci ve yazardır.

<i>Sabah</i> (gazete) Türkiyede faaliyetlerini sürdüren günlük gazete

Sabah, Türkiye'de 22 Nisan 1985'te yayımlanmaya başlanan günlük gazete. Sloganı "Türkiye'nin en iyi gazetesi"dir. Gazete, 1997 yılının Ocak ayından itibaren internet üzerinden de yayımlanmaya başlamıştır. 2007 yılında TMSF'ye devredilen ve ardından Turkuvaz Medya Grubu'na katılan gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Erdal Şafak'tır.

Perihan Mağden, Türk yazar.

Hüseyin Soner Yalçın, Türk gazeteci ve yazar.

Ülkücülük, Türk-İslam Ülküsü veya Türkeşçilik, Milliyetçi Hareket Partisinin Türkçülük ve İslamcılık üzerine temellenmiş kurucu ideolojisidir.

<i>Star</i> (gazete) Türkiyede ulusal bir gazete

Star, 1999-2019 yıllarında Türkiye'de yayınlanmış günlük, ulusal gazetedir. Sloganı "Milli İradenin Sesi"dir. 2004 yılında TMSF'ye devredilen gazete, son olarak Ethem Sancak tarafından yönetiliyordu.

<i>Yeter! Söz Milletindir!</i> slogan ve siyasi propaganda

Yeter! Söz Milletindir!, 1950 Türkiye genel seçimlerinde Demokrat Parti'nin kullandığı ana slogandır.

<span class="mw-page-title-main">Turhan Selçuk</span> Türk karikatürist

Turhan Selçuk, Türk karikatürist.

Ertuğrul Özkök, yaklaşık 20 yıl boyunca Hürriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmenliği yapan Türk gazeteci ve akademisyendir. Hâlen Doğan Yayın Holding Yönetim Kurulu Üyesi ve Yürütme Komitesi Başkan Yardımcısı olan Özkök, Hürriyet'teki Genel Yayın Yönetmenliği görevinden ayrılmıştır.

Yalçın Küçük, Türk araştırmacı yazar ve akademisyendir.

Ahmet Tan, Türk gazeteci, akademisyen ve siyasetçi.

Ekim Y. Mağden, Türk dizi oyuncusu. Mimar Sinan Üniversitesi Sinema Televizyon bölümü mezunu olan oyuncu, 1998 yılında İkinci Bahar dizisinde Ömer karakterini canlandırdı. 2000 yılında Dadı, 2003 yılında Kampüsistan gibi dizilerde rol aldı.

<i>Hepimiz Ermeniyiz</i>

"Hepimiz Ermeniyiz", ilk kez Agos gazetesi genel yayın yönetmeni ve Türkiye Ermenisi gazeteci Hrant Dink'in öldürüldüğü 19 Ocak günü, daha sonra da 23 Ocak'ta yapılan cenazesinde atılan slogan. Cenazede "Hepimiz Hrant'ız, Hepimiz Ermeniyiz" sloganları Türkçenin yanı sıra Ermenice ve Kürtçe olarak da söylendi.

<i>Sözcü</i> (gazete) günlük gazete

Sözcü, 27 Haziran 2007 tarihinde merkezi İstanbul olmak üzere kurulmuş Atatürkçü günlük gazete. Genel yayın yönetmenliğini Metin Yılmaz yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Recep Tayyip Erdoğan'ın 2014 cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası</span> seçim kampanyası

11. cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün görevinin bitmesi üzerine ve 2007 Türkiye anayasa değişikliği referandumunda halk tarafından seçilmesi kararı alındıktan sonra AK Parti, 1 Temmuz 2014'te cumhurbaşkanı adayının Recep Tayyip Erdoğan olduğu açıklamıştır. Açıklamadan sonra daha çok Türkiye'nin büyükşehirlerinde mitingler yapılmıştır. 10 Ağustos 2014'te Recep Tayyip Erdoğan, %51.8 oyla birinci çıkarak Türkiye'nin 12. cumhurbaşkanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Faşizme ölüm, halka hürriyet</span> Slogan

"Faşizme ölüm, halka hürriyet", II. Dünya Savaşı kapsamındaki Yugoslavya Halk Kurtuluş Savaşı sırasında özellikle Yugoslav Partizanları olmak üzere Yugoslavya'daki tüm direniş hareketinin resmi sloganı olarak bilinen slogan. Bu slogan savaş sonrasında Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde ve dünya komünist hareketi tarihinde önemli bir yere sahip olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Erol Simavi</span> Türk gazeteci

Erol Simavi, Türk gazeteci, yayımcı, yönetici ve iş insanı.

<span class="mw-page-title-main">Şehitler ölmez vatan bölünmez</span> Türk milliyetçiliğinde kalıplaşmış bir söylem

"Şehitler ölmez vatan bölünmez", Türk milliyetçiliğinde yer edinmiş milliyetçi söylem. Spor müsabakalarından siyasi mitinglere ve şehit cenazelerine kadar uzanan bir kullanım sahası bulunmaktadır. Söylem toplum hafızasında yer edinmiştir ve vatanseverlik duygusu ile ayrılıkçılık karşıtlığını besler. Slogan, 1960'larda Türkiye'de ülkücü hareketin ilk ortaya çıktığı yıllarda kullanılmaya başlanmış, Türkiye-PKK çatışması ile yaygınlaşmıştır. Türkiye-YPG çatışmaları ve Türk güvenlik güçlerinin müdahil olduğu farklı olaylar ile beraber günümüzde halen kullanılmaya devam etmektedir.

Reha Mağden, Türk gazeteci ve hikâyecidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.