İçeriğe atla

Türkiye Komünist Partisi (İşçinin Sesi)

Türkiye Komünist Partisi (İşçinin Sesi)
KısaltmaTKP
KurucuRıza Yürükoğlu
Kuruluş tarihiŞubat 1980
ÖnceliTürkiye Komünist Partisi (1920)
MerkezLondra
İdeolojiKomünizm
Siyasi pozisyonAşırı sol
İnternet sitesi

TKP (İşçinin Sesi), liderliğini Rıza Yürükoğlu'nun (İsmail Nihat Akseymen) yaptığı bir siyasi harekettir. 1979'da "zayıf halka" tezleri ve bazı pratik sorunlara yönelik tartışmalar üzerinden TKP yönetimi tarafından tasfiye edildiler ve Şubat 1980'de TKP (işçinin Sesi) kurulur.[1] Ayrılma sırasında iki MK (Merkez Komitesi) üyesi bu grupla birlikte hareket etmiştir: Rıza Yürükoğlu ve Haluk Yurtsever.

Rıza Yürükoğlu'nun yaşamının son döneminden itibaren bir dizi teorik-pratik hata sonucu üye tabanının önemli bir kısmını kaybetmiştir. Alevilik konusundaki yaklaşımları ile Türkiye'deki çoğu sosyalist örgütlenmeden farklılaşmıştır.

TKP (İşçinin Sesi), Faşizme Karşı Birleşik Direniş Cephesine (FKBDC) katılım göstermiştir.[2]

TKP (İşçinin Sesi), Eylül 1987 tarihinde kendini feshederek ismini TKP olarak değiştirir. Parti, günümüzde TKP ismini kullanarak faaliyet göstermektedir.[1]

İşçinin Sesi

Gazetenin ilk sayısı

İşçinin Sesi, partinin yayın organı olan aylık gazetedir. Parti kurucularından Rıza Yürükoğlu, Wimpy hamburger zincirinde çalışan Türkiye'den gelen işçilerin düzenlediği bir grev sırasında grevci işçilerle birlikte "Grev" adlı bir Türkçe olarak yerel gazete çıkarmış ve bu gazete kısa bir süre sonra "İşçinin Sesi" adını almıştır.[3]

1976 yılında İşçinin Sesi gazetesi, yerel bir yayın olmaktan parti yayını olmaya geçti. Atılım dergisiyle birlikte iki merkez yayından biri haline geldi.

Parti merkez komitesinin aldığı karar gereği Eylül 1992-Eylül 1995 tarihleri arasında yayınını durdurmuş, ardından Eylül 1995 tarihinde 432. sayısı ile yeniden yayınlanmaya başlamıştır.[4]

Parti içi siyasi çekişmelerde de taraf olan kadrosuyla TKP tarihinde önemli bir yer alır.[5] Özgür Bir Dünya İçin Direnen Kasabalılar adlı sözlü tarih çalışması biçiminde hazırlanmış bir kitapta bunun örnekleri sunulmuştur.[6] Hatta geçmişte parti içi silahlı çatışmaların da cephelerinden biri olduğuna dair iddia ve ithamlar da bulunmaktadır.[7]

Geçmişte İşçinin Sesi grubu hakkında Türkiye devleti de tedbir alma gereği duymuş ve aralarına sızmak için MİT ajanı görevlendirilmiştir.[8]

Kaynakça

  1. ^ a b "Wayback Machine" (PDF). web.archive.org. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2023. 
  2. ^ "Halkın ve Mücadelenin İçinde Kurulmayan Birlikler Başarılı Olamazlar". Yeni Çözüm. 10 Kasım 2016. 23 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2024. 
  3. ^ Yitirdiğinin Kıymetini Bilmek, Gerçeğe Varmaya Yarar 30 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 8 Aralık 2015.
  4. ^ İşçinin Sesi Sayıları 1 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 8 Aralık 2015.
  5. ^ "Asi Ruhlu Kasabalı". Gerçek Gazetesi. 19 Eylül 2015. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017. 
  6. ^ Almış, Sait; Turan, Mehmet İnanç (2009). Özgür bir dünya için direnen kasabalılar. Etki Yayınları. ss. 112, 210, 224. ISBN 9786055757373. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017. 2015 yılında "Asi Ruhlu Kasabalı" adıyla yeniden yayınlanmıştır. 
  7. ^ "TKP - İşçinin Sesi Çatışması". nesra.org. 24 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017. 
  8. ^ Öztürk, Sırrı. "Sultanahmet'in İt'leri". Sanat Cephesi. sanatcephesi.org. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İsmail Bilen (1902 doğumlu siyasetçi)</span> Türk politikacı

İsmail Bilen, tarihsel Türkiye Komünist Partisinin 1973-1983 yılları arasında liderliğini üstlenen komünist siyasetçi.

Rıza Yürükoğlu veya bilinen adıyla İsmail Nihat Akseymen, Türkiye Komünist Partisi içinde 1979 yılında yaşanan bölünmede İşçinin Sesi tarafının lideridir. Parti içinde Veli Dursun adı ile de bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (1920)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1920–1987)

Türkiye Komünist Partisi, 1920 yılında kurulan, Türkiye'de faaliyet göstermiş komünist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu</span> Türkiyede bir işçi sendikaları konfederasyonu

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, 13 Şubat 1967 tarihinde Türk-İş'ten ayrılan Maden-İş, Lastik-İş, Basın-İş ve bağımsız Gıda-İş, Türk Maden-İş (Zonguldak) sendikaları ve onların genel başkanları olan Kemal Türkler, Rıza Kuas, İbrahim Güzelce, Mehmet Alpdündar ve Kemal Nebioğlu tarafından kurulan işçi sendikaları konfederasyonudur. 12 Eylül Askeri Darbesi ile kapatılmasının ardından 19 Ocak 1992 tarihinde yeniden kurulmuştur. DİSK, bağımsız bir sınıf ve kitle örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İşçi Partisi (1961)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1961–1971, 1975-1981)

Türkiye İşçi Partisi (TİP), 1961 yılında Türkiye'de kurulan siyasi parti. 1946 sonrası çok partili dönemde TBMM'ye milletvekili seçtirebilen ilk sosyalist parti olmuştur. 12 Mart 1971 Muhtırası ve 12 Eylül 1980 Darbesi sonrasında kapatılmış, 1988 yılında TKP ile birleşerek TBKP kurulmuştur.

<i>Evrensel</i> (gazete) 7 Haziran 1995 tarihinden bu yana Türkiyede günlük yayımlanan bir gazete

Evrensel, 7 Haziran 1995 tarihinden bu yana Türkiye'de günlük yayımlanan bir gazetedir.

<span class="mw-page-title-main">İşçi Partisi (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1992–2015)

İşçi Partisi, 10 Temmuz 1992 tarihinde kapatılan Sosyalist Parti'nin yerine Doğu Perinçek tarafından 11 Temmuz 1992 tarihinde kurulmuş olan Türk siyasî parti. Rus milliyetçisi Aleksandr Dugin'in Neo-Avrasyacılık düşüncesini desteklemekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Şefik Hüsnü Deymer</span> Türk siyasetçi ve yazar

Mehmet Şefik Deymer, tarihsel Türkiye Komünist Partisinin ilk kuruluş yıllarından 1959 yılına dek liderliğini üstlenen komünist siyasetçi, tıp doktoru, gazeteci, yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist</span> 1972de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı Maocu komünist parti

Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (TKP/ML), 24 Nisan 1972'de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı komünist parti. Partinin siyasi düşünceleri doğrultusunda askeri kolu Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TİKKO) ve gençlik örgütü Türkiye Marksist-Leninist Gençlik Birliği'dir (TMLGB).

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (2001)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Partisi, 11 Kasım 2001 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TKP" şeklindedir. Simgesi çarkla çevrelenmiş çekiç ve üstünde bulunan yıldızdır. Genel Sekreteri Kemal Okuyan'dır. Ancak kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

<i>Köşeyi Dönen Adam</i>

Köşeyi Dönen Adam, Atıf Yılmaz'ın yönettiği 1978 yapımı siyasi içerikli komedi filmi. Senaryosu Müjdat Gezen'in 1974 yılında yazdığı Eşeğin Karnındaki Elmas isimli romanından Umur Bugay tarafından uyarlanmıştır.

Türkiye Devrimci Komünist İşçi Hareketi (TDKİH), 1989'da kurulan Marksist-Leninist görüşe sahip yasa dışı komünist örgüt.

Pravda, Eski Sovyetler Birliği'nde ve Rusya'da yayınlanan günlük gazete.

Azadiya Welat, Türkiye'de Kürtçe günlük yayın yapan Rojname gazetesinden sonra ikinci gazetedir. Gazete 26 Şubat 1994'ten 2006'ya kadar haftalık olarak yayınlanan bir gazeteydi. 15 Ağustos 2006'dan 16 Ağustos 2016'ya kadar günlük olarak yayımlanmaktaydı.

<i>Daily Mail</i> Birleşik Krallıkta tabloid olarak yayımlanan günlük gazete

The Daily Mail, Birleşik Krallık'ta tabloid olarak yayımlanan günlük gazete.

<span class="mw-page-title-main">Erkan Baş</span> Türk siyasetçi

Erkan Baş, Türk siyasetçi ve bilim tarihçisi. Türkiye İşçi Partisinin (TİP) mevcut genel başkanı ve İstanbul milletvekili. 2009 yılı başında Türkiye Komünist Partisi (TKP) genel başkanlığı yaptı, 2014'te Halkın Türkiye Komünist Partisi (HTKP) genel sekreterliği yaptı ve 2017'de TİP'i kurdu. 2018 Türkiye genel seçimlerinde partisinin seçim ittifakı doğrultusunda Halkların Demokratik Partisi (HDP) sıralarından milletvekili seçildi, daha sonra HDP'den istifa ederek yeniden Türkiye İşçi Partisine geçti.

<span class="mw-page-title-main">Komünist Parti (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Komünist Parti, Türkiye'de 17 Temmuz 2014'te Arif Hikmet Basa tarafından kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Partinin genel merkezi Çankaya, Ankara'da bulunmaktadır. Marksizm-Leninizmi benimsemiş olan ve komünizmi hedefleyen bir komünist partidir.

<span class="mw-page-title-main">İşçi Demokrasisi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

İşçi Demokrasisi Partisi 2014 yılında duyurulan ve 21 Ağustos 2015 tarihinde kurulan Troçkist partidir.

Ortam, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'de yayımlanan günlük gazetedir.

Sosyalist Emekçiler Partisi, 21 Nisan 2016 tarihinde Güneş Gümüş liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Partinin genel merkezi Çankaya, Ankara'da bulunmaktadır. Genel başkanı Ankara Üniversitesi'nden ihraç barış akademisyeni sosyolog Güneş Gümüş'tür.