İçeriğe atla

Türkiye Kadınlar Basketbol Şampiyonası

Türkiye Kadınlar Basketbol Şampiyonası, 1956-1980 arasında Kadınlar Basketbol Süper Ligi kurulana kadar kadınlar basketbolda Türkiye şampiyonunu ve Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'na gidecek Türk takımını belirlemek için yapılan spor organizasyonu.

Türkiye'de kadın basketbolunun başlangıcı

1950'li yılların ilk yarısında önce Fenerbahçe ve Galatasaray, sonrasında Beşiktaş ve Kadıköyspor'un liselerle anlaşmalı olarak kız basketbol takımlarını kurmasıyla kadınlararası basketbol faaliyetleri başlamıştır. İlk İstanbul Ligi 1954-55 sezonunda düzenlenmiş ve en güçlü rakibi Galatasaray’ı 7 Mayıs 1955 günü Teknik Üniversite Salonu'nda 22-17 yenen Fenerbahçe şampiyon olmuştur.[1] Aynı dönemde Ankara'da da TED Ankara Kolejliler SK ve Gazi Eğitim Enstitüsü gibi eğitim kurumlarında da kız basketbol takımları kurulmuş ve ilk müsabakalar yapılmaya başlanmıştır.

İlk Türkiye Şampiyonaları

1954-55 sezonunda Fenerbahçe'nin şampiyonluğuyla biten İstanbul Ligi'nin sonlanmasının ardından basketbol, voleybol, hentbol, masa tenisi ve tenis sporlarının bağlı olduğu Spor Oyunları Federasyonu erkeklerdeki gibi bir Türkiye Şampiyonası düzenlemeye karar vermiş, ancak Mayıs ayında öngörülen şampiyona önce Eylül ayına ertelenmiş,[2] daha sonra ise iptal edilmiştir.

Federasyon, bu fikrini 1956 sezonunda hayata geçirmeye karar vermiştir. Ankara takımlarının mali nedenlerden ötürü iştirak edememeleri üzerine ilk şampiyona İstanbul'da Fenerbahçe, Beşiktaş ve Kadıköyspor arasında düzenlenmiştir. Şampiyonu belirleyecek maçta Fenerbahçe, 15 Nisan 1956'da Kadıköy Halkevi Salonu'nda Beşiktaş'ı 37-14 yenerek ilk Türkiye şampiyonu olmuştur.[3] Hakemler Gündüz Aktuğ ve Yılmaz Bayülken'in idaresindeki maçta Fenerbahçe'den Süeda Özçiçekçi 17, kaptan Ayten Salih 11, Güneş Çapa 6, İnci Önen 2, Seta Yağcıoğlu 1 ve Oya Çapa 0 sayıyla oynarken, Beşiktaş'tan Şeniz 9, kaptan Güngör ve Aysel ikişer, Esin 1, Ülkü ve Gönül ise 0 sayıyla oynadılar.[4]

Bu şampiyonadan sonra 1957 ve 1958 sezonlarında da Fenerbahçe şampiyon olurken, İstanbul'da 13-15 Mart 1959 tarihlerinde bu defa şampiyonluk Ankara takımlarına geçti. Ankara ikincisi Kolej ve İstanbul ikincisi PTT'yi yenen Fenerbahçe ile Gazi Eğitim Enstitüsü 15 Mart günü finalde karşı karşıya geldiler ve maçı 44-37 kazanan Gazi Eğitim Enstitüsü şampiyonluğu Ankara'ya taşıdı.[5]

Bu tarihten 1980-81 sezonunda Kadınlar Basketbol Süper Ligi başlayana kadar iki yıl müstesna şampiyonluk Ankara takımlarında kaldı ve diğer spor dallarının aksine bu dalda İstanbul daha geride kaldı. Ankara'nın egemenliğini sadece 1961 ve 1962 sezonlarında İstanbul Üniversitesi kırabildi.

Şampiyonlar

1956 yılından 1980'dek toplam 23 kez düzenlenen şampiyonada 6 kez şampiyon olan Yükseliş Koleji ve TED Ankara Kolejliler SK en çok birincilik alan takımlar oldu. Ankara'nın bu iki takımını, 5 şampiyonlukla Gazi Eğitim Enstitüsü, üçer şampiyonlukla Fenerbahçe ve Ankara DSİ ile 2 şampiyonlukla 1960 yılından itibaren İstanbul'da Fenerbahçe'den üstünlüğü devralan İstanbul Üniversitesi izlediler.

Türkiye Şampiyonaları'nın yer ve tarihleri ile ilk dörde giren takımları gösteren liste aşağıdadır:[6]

Sezon Şampiyon İkinci Üçüncü Dördüncü Yer ve tarih
1956FenerbahçeBeşiktaşKadıköyspor-İstanbul, 13-15 Nisan 1956
1957FenerbahçeTED Kolejliler--Ankara, Nisan 1957
1958FenerbahçeGazi Eğitim EnstitüsüTED Kolejliler-İstanbul, 5-6 Nisan 1958
1959Gazi Eğitim EnstitüsüFenerbahçeTED Kolejlilerİstanbul PTTİstanbul, 13-15 Mart 1959
1960TED KolejlilerGazi Eğitim Enstitüsü?-Ankara, 18-20 Mart 1960
1961İÜSBKTED KolejlilerGazi Eğitim Enstitüsü-İstanbul, 24-26 Şubat 1961
1962İÜSBKGazi Eğitim EnstitüsüTED Kolejliler-İstanbul, 21-23 Mart 1962
1963Gazi Eğitim EnstitüsüİÜSBKTED KolejlilerKonya Şekersporİzmir, 1-3 Mayıs 1963
1964Gazi Eğitim EnstitüsüİÜSBKTED Kolejlilerİzmirsporİstanbul, 1-3 Mayıs 1964
1965TED KolejlilerGazi Eğitim EnstitüsüİÜSBKFenerbahçeAnkara, 5-9 Mayıs 1965
1966Gazi Eğitim EnstitüsüİÜSBKTED KolejlilerBalıkesir Yüce KurtuluşBolu, 4-9 Mayıs 1966
1967Gazi Eğitim EnstitüsüİÜSBKTED KolejlilerAltınorduİzmir, 19-23 Nisan 1967
1968TED KolejlilerİÜSBKGazi Eğitim EnstitüsüFenerbahçeİzmit, 19-22 Nisan 1968
1969TED KolejlilerİÜSBKGazi Eğitim EnstitüsüBeşiktaşAntalya, 8-11 Mayıs 1969
1970TED KolejlilerİÜSBKGazi Eğitim EnstitüsüBeşiktaşManisa, 30 Nisan-3 Mayıs 1970
1971Yükseliş KolejiTED KolejlilerİÜSBKBeşiktaşİzmir, 1-5 Nisan 1971
1972Yükseliş KolejiBeşiktaşİÜSBKTED KolejlilerAntalya, 4-8 Mayıs 1972
1973Yükseliş KolejiBeşiktaşGazi Eğitim EnstitüsüİÜSBKİzmir, 9-12 Mayıs 1973
1974Yükseliş KolejiBeşiktaşTED Kolejliler??, 1974
1975Yükseliş KolejiTED KolejlilerBeşiktaşKarşıyakaİzmit, 23-24 Nisan 1975
1976YükselişTED KolejlilerAnkara DSİBeşiktaşEskişehir, 29 Nisan-3 Mayıs 1976
1977Ankara DSİTED Kolejlilerİstanbulspor?Bursa, 1-5 Nisan 1977
1978TED KolejlilerİstanbulsporYükseliş Koleji?Eskişehir, 29 Nisan-3 Mayıs 1978
1979Ankara DSİ???Ankara, 28 Mayıs-2 Haziran 1979
1980Ankara DSİBeşiktaşODTÜİzmirsporİzmir, 28 Nisan-4 Mayıs 1980

Kaynakça

  1. ^ "Milliyet, 8 Mayıs 1955". 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2011. 
  2. ^ "Milliyet, 21 Mayıs 1955". 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2011. 
  3. ^ Cumhuriyet, 16 Nisan 1956
  4. ^ Fenerbahçe Spor Gazetesi, 1956 Mayıs sayısı; İstanbul (1956)
  5. ^ "Milliyet, 16 Mart 1959". 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2011. 
  6. ^ "Türkiye Basketbol Federasyonu resmi sitesi" (PDF). 5 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2011. 

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de spor</span> Türkiyedeki spor etkinlikleri hakkında inceleme

Türkiye nüfusunun % 29’unu 12-24 yaş grubu oluşturmaktadır. Geriye kalan orta yaş ve yaşlı nüfusu oluşturan grupla birlikte genç nüfusun spora olan ihtiyacı oldukça fazladır. Şöyle ki; günümüzde gerek bilim ve teknolojideki gelişmeler, gerekse tıp alanındaki gelişmeler ortalama yaşam sınırını yükseltmiştir. Böylece spor yapmaya olan ihtiyaç artmaktadır. Spora ihtiyaç gösteren grupların spor yapabilmesi ise öncelikle spor kulüpleri ile okullarda olabilmektedir. Ancak Türkiye’de spor kulübü sayısı, 1999 verilerine göre 5.988’dir. Bunun 4.828’i futbol branşında, 1.160’ı ise diğer spor branşlarında faaliyet göstermektedir. Yani, her 10.455 kişiye bir spor kulübü düşmekte, futbol branşı baz alındığında ise her 12.967 kişiye bir futbol spor kulübü düşmektedir. İl bazında ise, Uşak'ta 3874 kişiye bir spor kulübü düşerken, Ankara’da 14.004 kişiye, İstanbul’da 14.474 kişiye bir spor kulübü düşmektedir. Böylece, Ankara, İstanbul gibi büyük iller Türkiye ortalamasının altında kalmaktadır. Nüfusa göre spor kulübü başına düşen en fazla insan sayısı ise Kilis'te bulunmaktadır (36.681).

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (kadın basketbol takımı)</span> Türk kadın basketbol takımı

Fenerbahçe , Fenerbahçe Spor Kulübü'nün kadın basketbol şubesidir. Fenerbahçe kadın basketbol takımı, maçlarını 2.500 kişilik Metro Enerji Spor Salonu'nda oynamaktadır.

Aydan Siyavuş,, Türk eski basketbolcu ve basketbol antrenörü.

İstanbul Kadınlar Voleybol Ligi ya da İstanbul Kızlar Voleybol Ligi, bayan voleybolda İstanbul'un en büyüğünü ve Türkiye Şampiyonası'na katılacak takımları belirlemek amacıyla 1955-1984 arasında düzenlenen spor organizasyonu.

Halil Dağlı, Türk eski millî basketbolcu ve yönetici.

İstanbul Kadınlar Basketbol Ligi 1955-1980 arasında kadınlar basketbolda İstanbul şampiyonunu ve Kadınlar Basketbol Süper Ligi kurulana kadar Türkiye Kadınlar Basketbol Şampiyonası'na katılacak İstanbul takımlarını belirlemek için yapılan spor organizasyonu.

Türkiye Kadınlar Voleybol Şampiyonası ya da Türkiye Kızlar Voleybol Şampiyonası, 1956-1983 arasında Türkiye Kadınlar Voleybol Ligi kurulana kadar kadınlar voleybolunda Türkiye şampiyonunu ve Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'na gidecek Türk takımını belirleyen spor organizasyonu.

<span class="mw-page-title-main">TED Ankara Kolejliler SK</span> Türk spor kulübü

TED Ankara Kolejliler Spor Kulübü, 1954 yılında Ankara'da kurulan spor kulübüdür. Basketbol, voleybol, yüzme, modern pentatlon, hentbol, futbol, atletizm, futsal ve masa tenisi gibi alanlarda mücadele eden TED Ankara Kolejliler Spor Kulübü, basketbol karşılaşmalarını 10.400 / 13.000 kişi kapasiteli Ankara Spor Salonu'nda, voleybol karşılaşmalarını ise 7.623 kişi kapasiteli Başkent Voleybol Salonu'nda oynamaktadır.

Fenerbahçe 1953-54 sezonunda İstanbul Erkekler Basketbol Ligi'nde mücadele etti. Galatasaray'ı ilk kez mağlup eden sarı-lacivertli takım Kadıköyspor'a sürpriz bir şekilde yenilince çok yaklaştığı şampiyonluğu kaçırdı.

Fenerbahçe 1954-55 sezonunda İstanbul Erkekler Basketbol Ligi'nde tarihinde ilk kez şampiyon oldu.

Fenerbahçe 1955-56 sezonuna ilk kez kazandığı Teşvik Turnuvası birinciliğiyle girdi ve İstanbul Erkekler Basketbol Ligi'nde tarihinde ikinci kez şampiyon oldu.

Fenerbahçe 1957-58 sezonuna bir sezon öncesinin namağlup İstanbul ve Türkiye şampiyonu kadrosu zayıflamış bir şekilde girdi. Sezon başlangıcında Teşvik Turnuvası'nı üçüncü kez kazanmasına rağmen altıncı oyuncu sıkıntısı göze çarptı. İstanbul Erkekler Basketbol Ligi'nde ilk yarıyı namağlup bitiren sarı-lacivertliler, ikinci yarı aldığı 2 yenilgiyle ligi 4 sene sonra ikinci bitirdi.

Fenerbahçe 1970-71 sezonunda Türkiye Basketbol Ligi'nde son dört sezonda üçüncü kez ikinci oldu ve şampiyonluğu İTÜ'ye kaptırdı.

Fenerbahçe 1972-73 sezonunda Türkiye Basketbol Ligi'nde zayıflamış bir kadroyla mücadele verdi ve şampiyonluk yarışından uzakta kalarak ligi yedinci tamamladı.

Her sezon güç kaybeden Fenerbahçe 1974-75 sezonunda Türkiye Basketbol Ligi'nde dokuzuncu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe-Galatasaray derbisi (basketbol)</span>

Bu madde, Fenerbahçe ile Galatasaray takımları arasında oynanan basketbol maçlarının bir listesini içermektedir.

Fenerbahçe 1970-71 sezonunda İstanbul Ligi'nde dokuzuncu kez şampiyon oldu. Türkiye Şampiyonası'na doğrudan katılan sarı-lacivertliler başarılı olamadılar ve dördüncülükte kaldılar. Erkek takımının 1969-70 sezonundan sonra bu sezonda da Türkiye Erkekler Voleybol Ligi'ne yükselememesi kulüpte voleybol karşıtlarını harekete geçirdi ve şube kapanma noktasına geldi. Nihayetinde A erkek ve genç erkek takımlarının faaliyetleri durdurulurken, kadın takımı kapanmaktan son anda kurtuldu ve bir sonraki sezon da salonlarda boy gösterdiği gibi Türkiye şampiyonluğuna ulaştı.

Fenerbahçe 1956-57 sezonunda tarihinde on beşinci kez İstanbul Ligi şampiyonu oldu.

Beşiktaş-Fenerbahçe Derbisi, Beşiktaş ve Fenerbahçe Spor Kulüpleri'nin basketbol sporunda karşı karşıya geldikleri maçları tanımlayan bir ifadedir.

Bu madde, Fenerbahçe ile Galatasaray takımları arasında oynanan voleybol maçlarının bir listesini içermektedir.