İçeriğe atla

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi, İstanbul’da Çemberlitaş’taki tarihi bir binada hizmet veren Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’ne bağlı bir müzedir. Türkiye’nin ilk, dünyanın dördüncü basın müzesidir.[1]
1988 yılında hizmete giren müzede basın teknolojinin geçirdiği değişiklikleri göstermek üzere; taşbaskı örnekleri, düz baskı makinesi, rotatif tipo entertip, prova tezgâhları, giyotin, eski daktilolar, teleksler, telefotolar sergilenir.[1]

Müzenin bölümleri

Basın tarihinden örnekler” bölümünde İbrahim Müteferrika’nın kurduğu Osmanlı Devleti’ndeki ilk matbaanın birebir maketi, bu matbaada basılmış bazı örnekler, 1828 tarihli “Vekayi-i Mısriye” gazetesi ile, Türk gazetecilik tarihinin gelişimini anlatan belge ve gazeteler yer alır.[2]

Dizgi ve baskı makineleri” bölümünde 19. yüzyıldan kalma ve kullanılabilir durumda bir cilt presi ile bir kabartma makinesi sergilenir. Ayrıca radiofoto ve telefoto cihazlarının ilk örnekleri ve teleks cihazları, 1970’li yıllarda kullanılmaya başlayan dizgi makinesi örneği, tipo baskı için kullanılan aletler, klişe yapmakta kullanılan araç gereçler sergilenir.[2]

Anı eşyaları bölümünde Türk basın hayatında iz bırakmış kimi gazetecilerin anı eşyaları bulunur. Müzede ayrıca güncel sergi salonları, kütüphane ve dokümantasyon merkezi, el sanatları sergi salonu bulunur.

Müze binası

Müze binası, Maarif Nazırı Safvet Paşa tarafından 1865 yılında inşa ettirilmiş neo-klasik tarzda inşa edilmiş dört katlı bir yapıdır. Maarif-i Umumiye Nezareti ve Darülfünun (üniversite) hizmetinde kullanıldı.

Türk resim sanatının ikinci sergisi 1 Temmuz 1875’te, o sırada Darülfünun olarak hizmet vermekte olan bu binada açıldı (birincisi 27 Nisan 1873’te Sultanahmet’teki Sanayi Mektebi’nde açılmıştı). Şeker Ahmet Paşa’nın öncülüğünde düzenlenen karma sergide ressamın kendi eserleri ile diğer Türk ressamların ve yabancı ressamların eserleri yer alıyordu.[3]

Bina, II. Abdülhamit döneminde "Sansür Heyeti"'ne tahsis edildi. Bu devirde gazetelere girecek bütün yazıların provaları akşam gazetelerin yazı işleri müdürleri tarafından heyete sunulmakta; sansür memurları tarafından kimi yazı, paragraf ve bölümler çıkarıldıktan sonra gazeteye gönderilmekteydi.

Sinsür binası, 1908 yılında Şehremaneti’ne (İstanbul Belediyesi) devredildi. 1983 yılın kadar Belediyenin çeşitli bölümleri bu binada hizmet verdi.[1]

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’ne kiralanan yapı[4] 1984-1988 yılları arasında restore edildi ve 9 Mayıs 1988 tarihinde Basın Müzesi olarak hizmete açıldı.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Türkiye Gazeteciler Cemiyeti web sitesi, Basın Müzesi, Erişim tarihi:26.09.2011". 31 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2011. 
  2. ^ a b "3gistanbul.com sitesi, Basın Müzesi, Erişim tarihi:24.09.2011". 21 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2011. 
  3. ^ "Sanatsehri.com sitesi, Şeker Ahmet Paşa, Erişim tarihi:26.09.2011". 7 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2011. 
  4. ^ "Tarihçe". web.archive.org. 24 Mart 2023. 24 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Semih Balcıoğlu</span>

Semih Balcıoğlu, Türk karikatürist.

<span class="mw-page-title-main">Behçet Uz</span> Türk politikacı ve pediatrist

Ömer Behçet Uz, Türk tıp doktoru ve 1931-1941 yılları arasında İzmir Belediye Başkanlığı, ardından iki dönem Sağlık Bakanlığı yapmış devlet ve hizmet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türk ve İslam Eserleri Müzesi</span> müze

Türk ve İslam Eserleri Müzesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan, İslâm sanatı eserlerini topluca kapsayan ilk Türk müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bâb-ı Âli</span> Osmanlı Devletinde sadrazam sarayı

Bâb-ı Âlî ya da basitleştirilmiş şekli ile Bâbıâlî, Osmanlı Devleti döneminde sadrâzam sarayına verilen isimdir. Onsekizinci yüzyıl sonlarına yakın bir zamana kadar Paşa sarayı, Paşa kapısı, Bâb-ı Âsafî gibi adlarla da anılan sadrazam sarayına I. Abdülhamid zamanından itibaren Bâb-ı Âlî denilmeye başlanmıştır. Günümüzde İstanbul Valiliği valilik konağı olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Gazeteciler Cemiyeti</span> İstanbul merkezli gazetecilik kuruluşu

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, 10 Haziran 1946'da kurulmuş merkezi İstanbul'da olan bir gazetecilik cemiyetidir.

<span class="mw-page-title-main">Kurtuluş Savaşı Müzesi</span> I. TBMM Binası (1920–1924)

Kurtuluş Savaşı Müzesi veya I. TBMM Binası, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir tarih müzesidir. Ulus Meydanı'na komşu olan yapı, 1924 yılına kadar Türkiye Büyük Millet Meclisinin ilk binası olarak kullanılmıştır. 1961 yılında müzeye çevrilerek "Türkiye Büyük Millet Meclisi Müzesi" adıyla ziyarete açılmıştır. Teşhir salonlarının ve koleksiyonun yenilenmesiyle 23 Nisan 1981 tarihinde Kurtuluş Savaşı Müzesi adıyla yeniden hizmete girmiştir. Hâlen Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde hizmet veren müzede Kurtuluş Savaşı yılları ve Cumhuriyet'in ilanına ilişkin eserler sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Picasso Müzesi (Paris)</span> Pariste sanat müzesi

Picasso Müzesi, Paris’te, üç binden fazla Picasso eseri ile Picasso’ya ait sanat koleksiyonunun sergilendiği, 1985’ten bu yana hizmet vermekte olan müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Rahmi M. Koç Müzesi</span> Müze

Rahmi M. Koç Müzesi, İstanbul'un Hasköy semtinde, Haliç kıyısında bir sanayi müzesidir. 1994 yılında iş insanı Rahmi Koç'un desteği ile açılmış müze, Türkiye'de sanayi, ulaşım, endüstri ve iletişim tarihine adanmış ilk önemli müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Şeker Ahmet Paşa</span> Osmanlı ressamı, asker ve bürokrat

Şeker Ahmet Paşa, Osmanlı ressamı, asker ve bürokrat. Asıl adı Ahmet Ali'dir.

Darülfünun, Arapça dar ve fünun (fenler) sözcüklerinden türetilmiş, "üniversite" anlamında kullanılan bir sözcüktür. Aynı zamanda 1900 yılında Avrupa üniversiteleri tarzında kurulan Darülfünun-ı Şahane veya İstanbul Darülfünununu ifade eder. Bu kurum 1933 reformuyla İstanbul Üniversitesi'ne dönüştürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Pera Müzesi</span> İstanbulda bir sanat müzesi

Pera Müzesi, İstanbul'un Tepebaşı semtinde bulunan özel bir müzedir.

Saygı Öztürk, Türk araştırmacı gazeteci ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Resim ve Heykel Müzesi</span> Ankaradaki sanat müzesi

Ankara Resim ve Heykel Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde, Namazgâh tepesinde bulunan sanat müzesi ve kültür merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Bergama Müzesi (İzmir)</span>

Bergama Müzesi, İzmir’in Bergama ilçesinde bulunan ve 1936 yılından beri Kültür bağlı olarak hizmet veren bir arkeoloji ve etnografya müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Fuat Paşa Kuvayı Milliye Müzesi</span>

Ali Fuat Paşa Kuvayı Milliye Müzesi, Sakarya ili, Geyve ilçesi, Alifuatpaşa mahallesindedir. Müzede kurtuluş savaşı komutanlarından Ali Fuat Cebesoy ve Kuvvayi Milliyeye ait eşyalar sergilenir.

İstanbul Üniversitesi Zooloji Müzesi, İstanbul Üniversitesi Vezneciler Kampüsünde Biyoloji bölümünün en üst katından bulunan ve Türkiye faunasını yansıtır nitelik taşıyan müzedir. Türkiye’nin ilk zooloji müzesi olma özelliğini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Müzesi</span>

Sakarya Müzesi, Sakarya ili, Adapazarı ilçesi sınırlarındaki bir müzedir.

MTA Tabiat Tarihi Müzesi, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'ne (MTA) bağlı Ankara'da bulunan doğa tarihi, paleontoloji, madencilik, mineroloji ve jeoloji müzesi.

Trabzon Basın Tarihi Müzesi, Trabzon Gazeteciler Cemiyeti ve Ortahisar Belediyesi tarafından, Trabzon Ortahisar’taki tarihi bir binada bulunan müze.

Erzurum Atatürk Evi Müzesi, Erzurum’un Yakutiye ilçesinde bulunan, Erzurum Kongresi sırasında Mustafa Kemal Paşa'nın arkadaşları ile birlikte ikamet ettiği konakta hizmet veren müze.