İçeriğe atla

Türkiye Cumhuriyeti banknotları

Günümüzde kullanılan Dokuzuncu Emisyon Grubu (E9) banknotlar

1926'da Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı, 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 Türk lirası değerindeki birinci emisyon banknotları tedavüle sürdü. Birinci emisyon, üzerinde hem Fransızca hem de Arap alfabesiyle yazılmış Türkçe metinlerin basılı olduğu son emisyondur. Banknotların ön yüzünde ise Mustafa Kemal Atatürk portresi yer almaktadır.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 1937-1939 yılları arasında, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün portresini taşıyan ve ilk kez Latin alfabesiyle yazılmış Türkçe metinlerin yer aldığı yeni banknotları çıkardı. İsmet İnönü'nün portresinin banknotlara konması o dönem çeşitli tartışmalara neden oldu. 1942 yılında 1 Türk lirası yeniden piyasaya sürüldükten sonra, 1944 yılında II. Dünya Savaşı nedeniyle tedavüle sürülmeyen 50 kuruş tedavüle sürüldü. Ancak savaş sonrasında bu iki birim madenî paraya dönüştürüldü.

1950'lerin başında basılan banknotlarda ise Atatürk portresi yeniden yer aldı. 2½ Türk lirası değerindeki banknotlar, 1960 yılında madenî paralarla değiştirildi, aynısı 1974 ve 1981 yıllarında 5 ve 10 Türk lirası değerindeki banknotlarda da oldu. Daha yüksek değere sahip banknotlar 1980'lerde ve 1990'larda tanıtıldı: 1981'de 5000 Türk lirası, 1982'de 10.000 Türk lirası, 1988'de 20.000 Türk lirası, 1989'da 50.000 Türk lirası, 1991'de 100.000 Türk lirası, 1992'de 250.000 Türk lirası, 1993'te 500.000 Türk lirası, 1995'te 1.000.000 Türk lirası, 1997'de 5.000.000 Türk lirası, 1999'da 10.000.000 Türk lirası ve 2001'de 20.000.000 Türk lirası.

Birinci Emisyon Grubu (E1)

Dönemin Maliye Bakanı Abdülhalik Renda başkanlığındaki komisyon tarafından 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1.000 liralık kupürlerden oluşan banknotlar belirlenmiş; bir Birleşik Krallık firması olan De La Rue tarafından filigranlı kâğıtlara kabartma olarak basılmıştır.

Bu emisyon grubundaki banknotlar 1928'deki Harf Devrimi'nden önce bastırıldığı için ana metinleri Arap harfleriyle, kupür değerleri ise Fransızca olarak yazılmıştır.

Bu banknotlar 5 Aralık 1927 tarihinde dolaşıma çıkarılmıştır. Tedavülde bulunan mevcut evrak-ı nakdiyeler ise, 4 Aralık 1927 tarihinden itibaren dolaşımdan çekilerek 4 Eylül 1928 tarihinde değerlerini yitirmişlerdir.

Birinci Emisyon Grubu (E1) (1927)
Resim Değeri

Boyutları

(mm)

Ana rengi Bilgi Tarih
Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Tedavüle çıkarılışı Tedavülden çekilişi
1 166 × 90 Zeytin yeşili Meclis Binası, Ankara Kalesi, karasabanla çift süren bir köylü Eski Başbakanlık Binası 5 Aralık 1927 25 Nisan 1939
5 170 × 94 Lacivert Ankara Kalesi, Bozkurt ve Meclis Binası Ak Köprü15 Ekim 1937
10 175 × 99 Lila Ankara Kalesi ve BozkurtAnkara Kalesi'nden bir görünüm 16 Mayıs 1938
50 185 × 108 Kahverengi, zeytin yeşili Ortada bir motif, sağda Atatürk portresi Afyonkarahisar şehrinden bir görünüm 1 Nisan 1938
100 189 × 112 Zeytin yeşili Atatürk portresi Bir köy resmi 1 Mart 1938
500 194 × 120 Kahverengi ve sarı Solda Sivas Gökmedrese, sağda Atatürk portresi Sivas şehrinden bir görünüm 15 Haziran 1939
1 000 201 × 124 Lacivert Atatürk portresi Sakarya demiryolu hattı
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turkish Banknotes.info

İkinci Emisyon Grubu (E2)

3 Ekim 1931 tarihinde Merkez Bankası faaliyete geçmiş para basma yetkisi bu kuruluşa verilmiştir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kurulduktan sonra, Harf Devrimi'nden önce basılan eski yazılı banknotlar, yeni harfler ile basılmış yeni banknotlarla değiştirilmiştir.

Latin alfabesi ile hazırlanmış yeni banknotlar, 9 farklı değerde ve 11 tertipten oluşmaktadır. Söz konusu banknotlardan 50 kuruşluk olanı Almanya'da, diğerleri ise Birleşik Krallık'ta bastırılmıştır.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından dolaşıma ilk çıkarılan banknot olan 5 Türk liralık banknotu da içeren İkinci Emisyon Grubu banknotlar, 1937-1944 yılları arasında tedavüle çıkarılmıştır.

İkinci Emisyon Grubu içinde hem Atatürk, hem de İnönü portreli banknotlar yer almaktadır.

Bu emisyon grubu içinde Birleşik Krallık'ta bastırılan ancak, II. Dünya Savaşı sırasında banknotları Türkiye'ye getiren geminin Pire Limanında hücuma uğrayıp batması sonucunda denize dökülen İnönü portreli 50 kuruşluk ve 100 Türk liralık banknotlar ile yine Birleşik Krallık'ta bastırılan ancak, Londra'daki bir hava hücumu sırasında basıldığı matbaa zarar gören 50 Türk liralık banknotlar dolaşıma verilmemiştir.[1]

İkinci Emisyon Grubu (E2) (1937-1942)
Resim Değeri

Boyutları

(mm)

Ana rengi Bilgi Tarih
Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Tedavüle çıkarılışı Tedavülden çekilişi
0.5

(50 Kuruş)

125 × 55 Sarı ve açık yeşil Yeşil ve kahverengi İsmet İnönüTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Eski İdare Merkezi Binası 26 Haziran 1944 1 Ağustos 1947
1 135 × 60 Menekşe Mustafa Kemal AtatürkBoğaziçi'nden bir görünüm 25 Nisan 1942
2.5 145 × 65 Zeytin yeşili Ankara Zafer Anıtı 25 Nisan 1939 15 Temmuz 1952
5 155 × 70 Mavi Yeşil Güvenlik Anıtı 15 Ekim 1937 10 Kasım 1952
10 165 × 75 Bordo Ankara Kalesi'nden bir görünüm 16 Mayıs 1938 2 Haziran 1952
50 175 × 80 Menekşe Ankara keçileri1 Nisan 1938
100 185 × 85 Koyu kahverengi Çanakkale Boğazı'ndan bir görünüm 1 Mart 1938 15 Ekim 1942
500 195 × 90 Zeytin yeşili Rumelihisarı'ndan bir görünüm 15 Haziran 1939 24 Nisan 1946
İsmet İnönü'nün portresi 18 Kasım 1940
1 000 205 × 95 Kayrak mavisi Atatürk portresi Güvenpark Anıtı 15 Haziran 1939
İsmet İnönü'nün portresi 18 Kasım 1940
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turkish Banknotes.info

Üçüncü Emisyon Grubu (E3)

Tamamı İsmet İnönü portreli olarak bastırılmıştır. 1942-1947 yılları arasında dolaşıma çıkarılmıştır. 6 farklı değerde, 7 tertip olarak Birleşik Krallık, Almanya ve ABD'de bastırılmıştır.

Üçüncü Emisyon Grubu (E3) (1942-1947)
Resim Değeri

Boyutları

(mm)

Ana rengi Bilgi Tarih
Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Tedavüle çıkarılışı Tedavülden çekilişi
2.5 145 × 65 Mor ve kahverengi İsmet İnönüAnkara Halkevi 27 Mart 1947 15 Temmuz 1952
10 155 × 65 Turuncu ve bej Mahalli giysiler içinde üç Türk köylü kadını 15 Ocak 1942 1 Nisan 1950
50 175 × 80 Mor ve yeşil Mor Ankara keçileri25 Nisan 1942 1 Aralık 1951
Mavi ve pembe 17 Şubat 1947
100 175 × 75 Kahverengi Üzüm salkımı tutan kız 15 Ağustos 1942 25 Nisan 1946
500 185 × 85 Zeytin yeşili Ankara Sanat Okulu'nda uygulamalı ders yapan öğrenciler 24 Nisan 1946
1 000 195 × 95 Mavi İzciler
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turkish Banknotes.info

Dördüncü Emisyon Grubu (E4)

2 farklı değerde, 3 tertip olarak Amerika Birleşik Devletleri'nde bastırılmıştır. 1947 ve 1948 yıllarında dolaşıma çıkarılan banknotların tamamı İsmet İnönü portreli olarak bastırılmıştır.

Dördüncü Emisyon Grubu (E4) (1947-1948)
Resim Değeri

Boyutları

(mm)

Ana rengi Bilgi Tarih
Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Tedavüle çıkarılışı Tedavülden çekilişi
10 165 × 75 Kırmızı İsmet İnönüIII. Ahmet Çeşmesi 17 Şubat 1947 2 Haziran 1952
Açık kahverengi 15 Eylül 1948
100 181 × 83 Yeşil Rumeli Hisarı'ndan bir görünüm 18 Temmuz 1947 10 Ekim 1952
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turkish Banknotes.info

Beşinci Emisyon Grubu (E5)

Beşinci Emisyon Grubu banknotlar, 7 farklı değerde, 32 tertip olarak basılmış ve 1951-1971 yılları arasında dolaşıma çıkarılmıştır.

Dolaşıma verilen banknotlar 1958 yılında Banknot Matbaası kuruluncaya kadar Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık veya Almanya'da bastırılmış olup Türkiye'de basılan ilk banknot Beşinci Emisyon Grubu III. Tertip 100 Türk liralık banknottur. Halk arasında "Mor Binlik" olarak adlandırılan 1.000 Türk liralık banknot da bu emisyon grubu içinde yer almaktadır.

Beşinci Emisyon Grubu (E5) (1952-1971)
Resim Değeri

Boyutları

(mm)

Ana rengi Bilgi Tarih
Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Tedavüle çıkarılışı Tedavülden çekilişi
2.5 145 × 65 Kırmızımsı mor Kırmızımsı mor Mustafa Kemal AtatürkTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezi Ankara Eski Binası 15 Temmuz 1952 20 Ekim 1966
Kahverengi 3 Ocak 1955
Açık kırmızı 1 Temmuz 1957
Açık yeşil 15 Şubat 1960
5 150 × 68 Mavi Mavi Fındık toplayan köylü kızları 10 Kasım 1952 8 Ocak 1968
Yeşil 8 Haziran 1959
Mavi 25 Ekim 1961
4 Ocak 1965
10 155 × 71 Yeşil Yeşil Mecidiye Köprüsü2 Haziran 1952 4 Temmuz 1966
Koyu kırmızı 26 Ekim 1953
Kahverengi 24 Mart 1958
Yeşil 25 Nisan 1960
Kırmızı 15 Mayıs 1961
Yeşil 2 Ocak 1963
50 160 × 74 Kahverengi Kahverengi Ulus Meydanı'ndaki Zafer Anıtı 1 Aralık 1951 7 Mayıs 1979
Turuncu 2 Şubat 1953
Gül 15 Ekim 1956
Grimsi yeşil 1 Ekim 1957
Kahverengi 15 Şubat 1960
1 Haziran 1964
2 Ağustos 1971
100 170 × 80 Zeytin yeşili Gençlik Parkı10 Ekim 1952 12 Nisan 1976
Yeşil Yeşilimsi mavi 2 Temmuz 1956
Zeytin yeşili 4 Ağustos 1958
15 Mart 1962
1 Ekim 1964
Açık zeytin yeşili 17 Mart 1969
500 170 × 80 Kahverengi İstanbul Sultan Ahmet Camii, Dikilitaş ve Hipodrom15 Nisan 1953 1 Eylül 1976
Koyu gri 16 Şubat 1959
Kahverengi 1 Aralık 1962
Menekşe 3 Haziran 1968
1 000 Rumeli Hisarı'ndan Boğaziçi'nin bir görünümü 15 Nisan 1953 7 Mayıs 1979
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turkish Banknotes.info

Altıncı Emisyon Grubu (E6)

E6 banknotlar 7 farklı değerde, 18 tertipten oluşmaktadır. 1966-1983 yılları arasında dolaşıma çıkarılan bu banknotlardan I. Tertip 20 Türk lirası Birleşik Krallık'ta, diğerleri ise Türkiye'de basılmıştır.

Altıncı Emisyon Grubu (E6) (1966-1983)
Resim Değeri

Boyutları

(mm)

Ana rengi Bilgi Tarih
Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Tedavüle çıkarılışı Tedavülden çekilişi
5 135 × 60 Mor Mustafa Kemal AtatürkManavgat Şelalesi'nden bir görünüm 8 Ocak 1968 16 Mayıs 1983
20 Eylül 1976
10 140 × 65 Zeytin yeşili Kız Kulesi4 Temmuz 1966 21 Eylül 1981
7 Nisan 1975
20 143 × 66 Açık kahverengi Anıtkabir15 Haziran 1966 21 Ağustos 1987
24 Haziran 1974
29 Ağustos 1979
30 Mayıs 1983
50 160 × 71 Kahverengi Açık kahverengi Topkapı Sarayı'ndaki Mermer Çeşme 9 Nisan 1976
Açık kahverengi 4 Nisan 1983
100 170 × 77 Yeşil Kahverengi Ağrı Dağı15 Mayıs 1972 5 Mayıs 1986
24 Eylül 1979
20 Haziran 1983
500 170 × 80 Zeytin yeşili ve mavi İstanbul Üniversitesi Girişi 1 Eylül 1971 15 Haziran 1984
9 Eylül 1974
1 000 170 × 82 Menekşe Boğaziçi Köprüsü 29 Mayıs 1978 29 Eylül 1986
17 Aralık 1979
10 Haziran 1981
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turkish Banknotes.info

Yedinci Emisyon Grubu (E7)

1979 yılından itibaren dolaşıma verilmeye başlanan E7 grubu banknotlar 2002 yılı itibarıyla 15 farklı değerde, 36 tertipten oluşmaktadır. Banknotların tamamı Türkiye'de basılmıştır.

E7 Emisyon Grubu banknotlar 1 Ocak 2006 tarihinde tedavülden kaldırılmıştır.

Yedinci Emisyon Grubu (E7) (1979-1989)
Resim Değeri

Boyutları

(mm)

Ana rengi Bilgi Tarih
Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Tedavüle çıkarılışı Tedavülden çekilişi
10 122 × 55 Pembe ve zeytin yeşili Mustafa Kemal AtatürkAtatürk'e çiçek sunan çocuk öğrenci grubu 25 Aralık 1979 21 Ağustos 1987
15 Kasım 1982
100 131 × 63 Mor ve kahverengi Ankara Kalesi, Mehmet Âkif Ersoy'un portresi, müze haline getirilen Ankara'daki evi ve İstiklâl Marşı'nın ilk iki dörtlüğü 26 Aralık 1983 21 Ağustos 1989
17 Eylül 1984
500 140 × 72 Mavi İzmir Saat Kulesi1 Temmuz 1983
21 Mayıs 1984
1 000 Menekşe Fatih Sultan Mehmed ve İstanbul31 Mart 1986 3 Ağustos 1992
19 Şubat 1988
5 000 Kahverengi, turuncu ve mavi Mevlana Türbesi ve Mevlana2 Kasım 1981 31 Ocak 1994
146 × 72 Kahverengi ve yeşil 29 Temmuz 1985
13 Haziran 1988
Afşin Elbistan Termik Santrali28 Mayıs 1990
10 000 Mor ve yeşil Yeşil Mimar Sinan ve Selimiye Camii25 Ekim 1982 15 Aralık 1995
13 Nisan 1984
24 Ocak 1989
22 Şubat 1993
20 000 152 × 76 Bordo Menekşe Ankara Merkez Bankası Genel Müdürlük Binası 9 Mayıs 1988 9 Eylül 1997
Sarı ve turuncu 3 Nisan 1995
50 000 Yeşil Yeşil Türkiye Büyük Millet Meclisi binası 15 Mayıs 1989 5 Kasım 1999
Yeşil ve koyu gri 20 Şubat 1995
100 000 158 × 76 Kahverengi ve yeşil Mustafa Kemal Atatürk ve Samsun'daki Onur AnıtıAtatürk'e çiçek sunan çocuk öğrenci grubu 11 Kasım 1991 5 Kasım 2001
15 Temmuz 1994
12 Ağustos 1996
250 000 Mavi Mustafa Kemal AtatürkKızılkule2 Ekim 1992 1 Ocak 2006
2 Ekim 1995
16 Mart 1998
500 000 160 × 76 Mor Çanakkale Şehitleri Anıtı18 Mart 1993
16 Mayıs 1994
26 Ağustos 1994
Mor Menekşe 10 Ekim 1997
1 000 000 Bordo ve mavi Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali16 Ocak 1995
9 Eylül 1996
10 Ocak 2002
5 000 000 162 × 76 Pastel sarı ve yeşilimsi kahverengi Anıtkabir6 Ocak 1997
10 000 000 Kırmızı Piri Reis Haritası 5 Kasım 1999
20 000 000 Yeşil Efes Antik Kenti 5 Kasım 2001
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turkish Banknotes.info

Sekizinci Emisyon Grubu (E8) (Yeni Türk lirası)

28 Ocak 2004 tarih ve 5083 sayılı "Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun" gereğince Türkiye'de ilk kez gerçekleştirilen Türk lirasından 6 sıfır atma operasyonu kapsamında 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren dolaşıma verilmiştir. E8 Grubu banknotlar 6 farklı değerden oluşmaktadır. Bu banknotların tamamı Türkiye'de basılmıştır.

E8 Emisyon Grubu banknotlar 1 Ocak 2010 tarihinde tedavülden kaldırıldı.

Sekizinci Emisyon Grubu (E8) (2005-2009)
Resim Değeri

yeni ₺

Boyutları

(mm)

Ana rengi Bilgi Tarih
Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Tedavüle çıkarılışı Tedavülden çekilişi
1 156 × 76 Bordo ve mavi Mustafa Kemal AtatürkAtatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali1 Ocak 2005 1 Ocak 2010
5 162 × 76 Pastel sarı ve yeşilimsi kahve Anıtkabir
10 Kırmızı Mor ve kırmızı Piri Reis Haritası
20 Yeşil Efes
50 152 × 81 Turuncu Açık kahverengi ve turuncu Kapadokya
100 158 × 81 Mavi İshak Paşa Sarayı
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turkish Banknotes.info

Güvenlik önlemleri

Resim İsim Açıklama
Emniyet şeridi Arka yüzde kesik gümüşi çizgilerden oluşur. Banknot ışığa tutulduğunda düz bir hat şeklini alır ve her iki yüzden görülür. Üzerinde "TCMB" harfleri bulunur.
Gizli görüntü Banknotun yatay konumda, göz hizasında ışığa doğru tutulması halinde görülebilen "TC" harflerinden oluşan gizli görüntü.
Filigran Ön ve arka yüzde, banknot ışığa tutulduğunda görülebilen, Atatürk portresinin küçüğünden ve 1 rakamından oluşan filigran.
Bütünleşik görüntü Banknot ışığa tutulduğunda, arka yüzdeki parçayla birbirini tamamlayan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası amblemi.
Kabartma baskı Ön yüzde parmakla dokunulduğunda hissedilebilen kabartma baskı.
Diğer özellikler Ultraviyole ışık altında görülebilen kırmızı ve mavi renkte kılcal lifler.
Arka yüzün sol üst tarafında siyah, sağ alt tarafında kırmızı renkte basılı ve ultraviyole ışık altında parlayan seri ve sıra numaraları.
Ultraviyole ışık altında parlamayan özel banknot kağıdı.

Dokuzuncu Emisyon Grubu (E9)

5083 sayılı "Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun"un[2] 1. maddesi uyarınca, Bakanlar Kurulu Yeni Türk lirası ve Yeni Kuruş'ta yer alan "Yeni" ibarelerini kaldırmaya yetkili kılınmış olup "Yeni" ibarelerinin 1 Ocak 2009 tarihinde kaldırılmasına ilişkin söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı 5 Mayıs 2007 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.

E9 Emisyon Grubu Türk lirası banknotlar 6 farklı sık bulunan kupürden oluşmaktadır. Banknotların tamamı Türkiye'de basılmıştır.

2 Nisan 2013 tarihinde Merkez Bankası, 5 liralık banknotların hakim rengini mor olarak değiştirdi. Yeni banknotlar 8 Nisan 2013'te tedavüle verildi. Sebebi ise 5 liralık banknotların 50 liralık banknotlar ile karıştırılmasıydı.[3]

Dokuzuncu Emisyon Grubu (E9) (2009-günümüz)
Resim Değeri

Boyutları

(mm)

Ana rengi Bilgi Tarih
Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Tedavüle çıkarılışı Tedavülden çekilişi
5130 × 64 Kahverengi Mustafa Kemal AtatürkOrdinaryüs Prof. Dr. Aydın Sayılı’ın bir portresi, güneş sistemi, atomun yapısı, DNA ve ilk çağ mağara resimleri 1 Ocak 2009 N/A
Mor 8 Nisan 2013
10 136 × 64 Kırmızı Ordinaryüs Prof. Dr. Cahit Arf’ın bir portresi, “Arf Değişmezi”nden alınan bir kesitin yanı sıra “aritmetik diziler, abaküs, sayılar ve bilgisayar teknolojisinin temeli olan sayısal sistemi belirten ikili (Binary) sayı sistemini ifade eden rakamlar 1 Ocak 2009
20 142 × 68 Yeşil Mimar Kemaleddin’in bir portresi, “Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası”nın çizgisel bir çalışması ile “kemer, dairesel motif ve mimarinin üç boyutlu yapısını simgelemek üzere küp, küre, silindir” gibi formlar
50 148 × 68 Turuncu Fatma Aliye Topuz’un bir portresi, “hokka, tüy kalem, kâğıt ve kitap” gibi figürler ile kadın zarafetini simgeleyen “çiçek” motifleri
100 154 × 72 Mavi Itri’nin bir portresi, “notalar, kudüm ve ud gibi enstrümanlar” ile Itri’nin Mevlevi kişiliğine uygun olarak “ney üfleyen Mevlevi dervişi” figürü
200 160 × 72 Mor Yunus Emre’nin bir portresi, “Yunus Emre’nin anıt mezarı, dizelerinde yer verdiği gül motifi, barışı ve kardeşliği simgeleyen güvercin motifi ile felsefesini en iyi vurgulayan ‘Sevelim, Sevilelim’ dizesi
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turkish Banknotes.info

Kaynakça

  1. ^ "Batan geminin banknotları". haber7.com. 1 Temmuz 2005. 3 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017. 
  2. ^ "Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun". 17 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2009. 
  3. ^ "Mor 5 liralar tedavüle çıkıyor". www.aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 3 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

1927 bir yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Para</span> devletçe bastırılan, üzerinde değeri yazılı kâğıt veya metalden ödeme aracı, nakit

Para, mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanılan araçlardan en yaygın olanı. Para sözcüğü ile genellikle madenî para ve banknotlar kastedilmekle birlikte; ekonomide, vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da parayı meydana getiren unsurlardan sayılır. Vadeli mevduat, devlet tahvili gibi değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Türk lirası</span> Türkiyenin para birimi

Türk lirası, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde resmî olarak, Suriye Geçici Hükûmetinin ve Suriye Kurtuluş Hükûmetinin kontrol ettiği bölgelerde ise gayriresmî olarak kullanılan para birimidir. Alt birimi kuruş olan Türk lirasının basma ve yönetme faaliyetleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından sürdürülür.

<span class="mw-page-title-main">Banknot</span>

Banknot ya da kâğıt para; taşıyana üzerinde yazan miktarın ödenmesi basan kurum tarafından garanti edilen, faiz taşımayan, yasal bir ödeme aracı. İngilizcedeki bank ve note yani banka ve not kavramlarının birleşiminden gelir. Banknotun, altın, gümüş, döviz gibi menkul kıymetlerden teşekkül eden bir karşılığı bulunmayabilir. Eskiyen para tedavülden çekilerek imha edilir.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan somu</span> Özbekistan para birimi

Özbekistan'ın önceki para birimleri: Buhara tengesi, Hokand tengesi ve Harezm tengesi.

<span class="mw-page-title-main">Tenge</span> Kazakistan para birimi

Tenge, Kazakistan'ın para birimidir. Ülkenin SSCB'den ayrılması sonucu ekonominin yeniden yapılandırılması ve 1993 yılında ulusal para birimi olan tenge, Kazakistan Ulusal Bankası tarafından tedavüle sürüldü. Kazakistan'ın bağımsız bir ekonomik gelişme yolunda ilerleme çabaları 1996 yılından itibaren sonuç vermeye başladı ve bağımsızlık tarihinde ilk defa büyümeye geçmiş, aynı yıl içerisinde enflasyon denetim altına alınmaya başlanmıştır.

Renminbi (人民币) Çin'in resmi parası, birimi Yuan'dır kullanılmaktadır. İşaret: “¥”. Çin Halk Bankası tarafından basılır. 1948 yılından bu yana tedavüldedir. Seriler halinde basılmaktadır. Son Çin Renminbi ya da Çin Yuanı serisi 2005 yılında basılmıştır. Çin Yuanı uluslararası numarası 156 olarak kayıtlarda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni dramı</span> Ermenistanın millî para birimi

Dram Ermenistan'ın millî para birimidir. Dramın alt birimi "luma" (լումա)dır. "Dram" kelimesi Ermenicede para demektir, Yunanca drahmi (δραχμή) kelimesinden gelmektedir. Ermenistan Merkez Bankası tarafından tedavüle sürülmüştür. Ermeni dramının uluslararası numarası 051'dir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan manatı</span> Azerbaycanda kullanılan para birimi

Manat, Azerbaycan'da kullanılan para birimidir. Azerbaycan'ın millî parası olarak 15 Ağustos 1992'te Ruble ile beraber kullanılmaya başlanmıştır. 1 Ocak 1994'ten beri ülkede geçerli olan tek para birimidir.

Konvertibıl mark ya da değiştirilebilir mark, Bosna-Hersek'in para birimidir. Kısaltması KM'dir. 1 avro = 1,95583 KM olarak sabitlenmiştir. Ülkede euro da satıcılar tarafından kabul edilebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet rublesi</span> para birimi

Sovyet rublesi, Sovyetler Birliği'nin para birimiydi. Sovyet rublesinin alt birimi kopektir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Türk Lirası</span> Türkiyenin 2005 ile 2008 yılları arasındaki para birimi

Yeni Türk Lirası, 1 Ocak 2005 ile 31 Aralık 2008 tarihleri arasında Türkiye'nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin para birimi olmuştur. Yeni lira, 100 yeni kuruşa bölündü. Sembol YTL ve ISO 4217 kodu TRY idi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti madenî paraları</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde Türkiye Cumhuriyeti madenî paralarını göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye lirası</span> Suriyenin para birimi

Suriye lirası, Suriye'de kullanılan para birimidir. Bir lira, yüz kuruştan (piastre) oluşmaktadır. Ancak günümüzde Suriye lirasında kuruşlar tedavülde kullanılmamaktadır. Suriye Lirası'nın uluslararası kısaltılışı SYP'dir. Suriye Lirası'nın üzerinde ihracat kısıtlamaları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore wonu</span> Güney Kore wonu, ya da sadece won, Güney Korede kullanılan resmî para birimidir.

Güney Kore wonu ya da sadece won (원), Güney Kore'de kullanılan resmî para birimidir. Won, merkezi Güney Kore'nin başkenti Seul'de bulunan Kore Bankası tarafından servis edilir. Won, yüz tane Jeon'a bölünür; ancak jeonlar artık günlük ticarî işlemlerde kullanılmamaktadır ve sadece döviz kurlarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan doları tarihi</span> ABD para birimi

Amerika Birleşik Devletleri Dolarının tarihi, Amerika Birleşik Devletleri Kıta Kongresi'nin 1775'te Kıta Para Birimi'nin çıkarılmasına izin vermesinden bu yana 240 yıldan fazla bir süreye atıfta bulunmaktadır. 2 Nisan 1792'de Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, ülkenin standart para birimi olarak ABD dolarını yarattı. Dolar terimi ise İspanyollar tarafından, Yeni İspanya'da kullanılan sekiz gerçek madeni paraya atıfta bulunulduğu, sömürge döneminden beri zaten yaygın olarak kullanılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Transdinyester rublesi</span>

Transdinyester'de geçerli olan ve 100 kopek biçiminde olan ruble. Transdinyester sınırlı şekilde tanınan devlet olduğundan, paranın ISO 4217 kodu yok. Ancak, Agroprombank ve Gazprombank gibi bazı resmi olmayan Transdinyester organizasyonları PRB kodunu kullandı. Trans-Dinyester Cumhuriyet Bankası bazen RUP kodunu kullanır.

<span class="mw-page-title-main">100 Amerikan doları banknotu</span> Amerikan dolarının banknotu

100 Amerikan doları banknotu veya kısaca yüz dolar ($100), Birleşik Devletler para birimi olan Amerikan dolarının en çok kullanılan banknotudur. Bu değere sahip ilk Birleşik Devletler Senedi 1862'de yayımlandı ve Federal Rezerv Senedi versiyonu diğer kupürlerle birlikte ancak 1914'te piyasaya sürülebildi. Banknotun ön yüzünde 1914'ten beri, Amerikalı devlet adamı, mucit ve diplomat olan Benjamin Franklin; arka yüzünde ise 1929'den beri, Philadelphia şehrindeki Independence Hall yer alıyor. 500 dolarlık, 1.000 dolarlık, 5.000 dolarlık ve 10.000 dolarlık banknotların tedavülden kalktığı 13 Temmuz 1969'dan bu yana basılan ve dolaşıma giren en büyük banknot 100 dolarlık banknottur. Gravür ve Baskı Bürosu, dolaşımdaki 100 dolarlık bir banknotun ortalama ömrünün, aşınma ve yıpranma nedeniyle 90 ay olduğunu söylüyor.

<span class="mw-page-title-main">200 Türk lirası banknotu</span>

200 Türk lirası, bir Türk lirası banknotudur. En yüksek kupür değerine sahip banknot tedavüle çıktığı 2009'dan beri kullanılmaktadır. Diğer banknotlar içerisinde boyut açısından da en büyüğüdür. Aralık 2023 itibarıyla dolaşımdaki paraların %70'ini temsil etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni rublesi</span>

Ruble, 1919-1923 yılları arasında Birinci Ermenistan Cumhuriyeti ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bağımsız para birimiydi. Birinci Transkafkasya Rublesi'nin yerini almış ve Ermenistan'ın Transkafkasya Sovyet Federal Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası olmasından sonra yerini ikinci Transkafkasya Rublesi'ne bırakmıştır. Rublenin hiçbir alt bölümü çıkarılmadı ve para birimi sadece banknot olarak varlığını sürdürdü.