İçeriğe atla

Türkiye Cumhuriyeti Liyakat Nişanı

Kontrol Edilmiş
Başlığın diğer anlamları için Liyakat Nişanı (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Türkiye Cumhuriyeti Liyakat Nişanı


Türkiye Cumhurbaşkanı tarafından verilmektedir
TürDevlet Nişanı
NitelikYabancı akademisyenler ve sanatçılar
Gerekçe"İlim ve sanatta Türkiye'nin uluslararası alanda tanıtılması ve yüceltilmesini sağlayan yabancı kişilere verilir"
DurumVerilmeye devam etmektedir
İstatistikler
Kuruluş7 Ağustos 1988
İlk veriliş8 Haziran 1990
Almanya Joseph Jacob Heinotten
Son veriliş11 Haziran 2014
Amerika Birleşik Devletleri Feroz Ahmad
Toplam veriliş55
Öncelik
Sonraki (üst)Türkiye Cumhuriyeti Cumhuriyet Nişanı
Sonraki (alt)yok

Liyakat Nişanı'nın eski hali

Türkiye Cumhuriyeti Liyakat Nişanı, Dışişleri Bakanlığı ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yüksek Danışma Kurulunun görüşleri alınarak ilgili bakanın teklifi ve Cumhurbaşkanının tevcihi ile verilen Türkiye'nin en yüksek üçüncü dereceli devlet nişanıdır.

Nişanın Veriliş Şekli

İlim ve sanatta Türkiye'nin uluslararası alanda tanıtılması ve yüceltilmesini sağlayan yabancı kişilere verilen madeni altın kaplama semboldür. Bu nişan Dışişleri Bakanlığı ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurulu'nun görüşleri alınarak ilgili bakanın teklifi ve Cumhurbaşkanı'nın tevcihi ile verilir.[1]

Nişanın şekli

  • Uzun kenarı veya çapı 8,15 cm.dir.
  • Gümüş (925 milyem) üzerine beyaz rodaj işlemi (rodyum kaplama) yapılır.
  • Kompozisyon ay yıldızın merkezinde Cumhurbaşkanlığı Armasının ortasında bulunan onaltı kollu güneşin yerleştirilmesi ile tamamlanır.
  • Kompozisyon üç parçalı ve beyaz minelidir.
  • Ağırlık: 65,20 gr (925 milyem) gümüş

Nişana ait rozetin şekli

  • Şekli Cumhurbaşkanlığı Armasında bulunan on altı kollu güneşin aynısıdır.
  • Güneşin uzun kollarında kırmızı, kısa kollarında beyaz mine uygulanır.
  • Rozet gümüş (925 milyem) madenden üretilir ve beyaz rodaj işlemi (rodyum kaplama) yapılır.
  • Ağırlık: 3,13 gr (925 milyem) gümüş.[2]

Nişan'ın tevcih edildiği kişiler

YılÜlkeİsimTevcih edenRef.
8 Haziran 1990 AlmanyaJoseph Jacob HeinottenTurgut Özal[3]
 AvusturyaClemens Holzmeister[3]
25 Ekim 1996 AlmanyaRupert WilbrandtSüleyman Demirel[3]
 AvusturyaWilhelm Leitner[3]
 AlmanyaAnnemarie Schimmel[3]
28 Ağustos 1997 MacaristanGeza Feher[3]
Gerö Gyözü[3]
Geza David[3]
 İrlandaDame Ninette Devalois[3]
14 Ocak 1998 FransaJean-Paul Roux[3]
Robert Mantran[3]
 JaponyaYuzo Nagata[3]
Shoichiro Toyoda[3]
Isao Yonekura[3]
 AzerbaycanKamil Veli Nerimanoğlu[3]
Tevfik İsmailov[3]
 ABDJustin McCarthy[3]
Stanford Shaw[3]
 Birleşik KrallıkBernard Lewis[3]
Andrew Mango[3]
Geoffrey Lewis Lewis[3]
 UkraynaOmeljan Pritsak[3]
Roziya Galiyevna Mukminova[3]
 KırgızistanBubina Oruzbayeva[3]
 RusyaEdhem Tenişev[3]
 UkraynaGubeydolla Aydarov[3]
13 Şubat 1998 AvusturyaBert G. Fragner[3]
 TürkmenistanOraz Yağmur[3]
14 Şubat 1998 FransaAndré Clot[3]
5 Ekim 1998 İtalyaAugusto Sinegra[3]
9 Ekim 1998 Birleşik KrallıkPatrick Kinross[3]
 MısırNasrullah Mübeşşir el-Tırazi[3]
Hüseyin Mucib el-Mısri[3]
1 Ocak 1999 KazakistanAbdimalik Nisanbayev[3]
4 Ocak 1999 Mısırİbrahim El-Mouelhy[3]
3 Haziran 2008 JaponyaSachihiro OmuraAbdullah Gül[3]
20 Ekim 2008 İsveçLars Johanson[3]
 MacaristanAndrás Róna-Tas[3]
 ABDRobert Dancoff[3]
Walter G. Andrews[3]
 RusyaViktor Guzev[3]
11 Haziran 2014 YunanistanEvangelia Balta[4]
 AlmanyaSuraiya Faroqhi[4]
 ABDCornell Fleischer[5]
 KanadaFeridun Hamdullahpur[4]
 MacaristanGyörgy Hazai[4]
 HollandaMachiel Kiel[4]
 Bosna-HersekFehim Nametak[4]
 RusyaDimitri Mihailoviç Nasilov[4]
 ABDJulian Raby[4]
 AvusturyaClaudia Römer[4]
 JaponyaTadashi Suzuki[4]
 TunusAbdeljelil Temimi[4]
 ÇinAbudurexıti Yakufu[4]
19 Ağustos 2014 ABDFeroz Ahmad[6]

Veriliş nedenleri

2008

Macaristan’dan Prof. Dr. Andreas Rona-Tas, İsveç’ten Prof. Dr. Lars Johanson ve Rusya Federasyonu’ndan Prof. Dr. Victor Grigorieviç Guzev: Çalışmalarıyla Türk dili, edebiyatı, tarihi ve kültürünün dönemleri ve günümüzdeki kollarıyla bütün olarak araştırılmasına ve yurt dışında tanıtılmasına büyük katkıları olan, Türkçeden hareketle başka diller için de kullanılan teoriler geliştiren, Türk dili ve edebiyatına karşı ön yargıların kırılması için çaba sarf eden, bu alandaki araştırmaların uluslararası saygınlık kazanmasında önemli rol oynayan, yeni akademisyenler yetiştiren, iş birliğine öncülük eden, Türkçenin yurt dışında öğretilmesinde, ülkelerinde Türkoloji geleneklerinin oluşmasında emekleri geçen, çalışmalarıyla Türkiye Cumhuriyeti’nin bilim ve edebiyatta tanıtılmasını ve yüceltilmesini sağladığı için.

2014

  • Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemleri ile modern Türkiye tarihi üzerine çok sayıda kitap, makale ve araştırmaya imza atan, Yeditepe Üniversitesi Tarih Bölümü Başkanı Feroz Ahmad (ABD)
  • Osmanlı dönemi iktisadi ve toplumsal tarihi ile Anadolu'daki Rum kültürü üzerine çalışan Evangelia Balta (Yunanistan),
  • Türkçe, Almanca ve İngilizce dillerinde Osmanlı dönemine ilişkin birçok yayında imzası bulunan, ODTÜ ve Boğaziçi'nin ardından İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde görev yapan Osmanlı tarihçisi Suraiya Faroqhi (Almanya)
  • Akademik çalışmaları 16. yüzyıl Osmanlı tarihi üzerine yoğunlaşan, Kanuni Sultan Süleyman dönemine ilişkin çok sayıda makalesi bulunan Şikago Üniversitesi'nde Osmanlı ve İslam Tarihi profesörü olarak görev yapan Cornell Fleischer (ABD),
  • Kanada ile Türkiye arasında eğitim alanındaki işbirliğinin geliştirilmesi, Türkiye'nin ve Türk kültürünün tanıtılması için çeşitli projelere imza atan Feridun Hamdullahpur (Kanada)
  • Lefkoşa Kıbrıs Üniversitesi Türkoloji Bölümü kurucusu, Dışişleri Bakanlığı tarafından "Üstün Hizmet Ödülü" ile taltif edilen Türkolog György Hazai (Macaristan)
  • Osmanlı-Türk dili, edebiyatı ve sanat tarihi eğitimi alan, Balkanlar'daki Osmanlı mimarisini inceleyen, Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi'nde görev yapan Machiel Kiel (Hollanda)
  • Türkçe-Arapça dil ve edebiyatı alanında çalışan, Boşnak edebiyatının Türkçe ile ilişkisi başta olmak üzere, Türk edebiyatı konusunda çok sayıda çalışmaya imza atan Fehim Nametak (Bosna-Hersek)
  • Eski Türkçe, Çağatay lehçesi ve Uygurca başta olmak üzere Türk dillerinin grameri ve leksikolojisi üzerine çok sayıda çalışması bulunan Türkolog Dimitry Mihailovic Nasilov 25 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusya Federasyonu),
  • Osmanlı-Türk çinileri, Osmanlı Padişahlarının portreleri, Osmanlı dönemi kıyafetleri üzerine çeşitli sergiler düzenleyen, Türk Sanatları Kongresi Uluslararası Komitesi onursal üyesi Julian Raby (ABD)
  • Viyana Üniversitesi Şarkiyat Enstitüsü Türkoloji / Arabistik bölümü mezunu olan, Osmanlıca ve Türkçenin linguistik yapısına ilişkin birçok esere imza atan Claudia Römer (Avusturya)
  • Osmanlı tarihi üzerine çalışan, yayımladığı çok sayıda kitap ve makalenin yanı sıra birçok Türkoloğun yetişmesine de yardımcı olan, Türk Tarih Kurumu şeref üyesi Tadashi Suziki (Japonya)
  • Mağrip bölgesinde Osmanlı kültürü, Osmanlı-Mağrip ilişkileri ve Osmanlı-Arap ilişkileri üzerine çok sayıda makale ve kitaba imza atan, Türk Tarih Kurumu şeref üyesi Abdeljelil Temimi (Tunus)
  • Uygurca başta olmak üzere Türki diller üzerine uzmanlaşan Abudurexiti Yakufu (Çin Halk Cumhuriyeti)[4]

Nişan Töreni

Kanuna göre, madalya ve nişanlar, düzenlenen bir törenle, Cumhurbaşkanı veya Cumhurbaşkanının görevlendireceği bir kişi tarafından beratı ve rozeti ile birlikte hak kazanana, hak kazananın hayatta olmaması halinde madalya ve nişanlar en büyüklerinden başlamak üzere erkek çocuklarına, yoksa kız çocuklarına, çocukları yoksa babasına, o da yoksa annesine, annesi yoksa eşine verilmektedir.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ mevzuat.adalet.gov.tr. "MADALYA VE NİŞANLAR KANUNU". 25 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2012. 
  2. ^ a b "DEVLET MADALYA VE NİŞANLARI YÖNETMELİĞİ". 2013. 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. Madde 6 –(Değişik : 28/10/2013 - 2013/5544 K.). Devlet nişanları ve verilme usulleri aşağıda gösterilmiştir. C) Liyakat Nişanı: İlim ve sanatta Türkiye Cumhuriyetinin uluslararası alanda tanıtılması ve yüceltilmesini sağlayan yabancı kişilere verilen semboldür. Bu nişan Dışişleri Bakanlığı ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yüksek Danışma Kurulunun görüşleri alınarak ilgili bakanın teklifi, Başbakanın onayı ile Cumhurbaşkanının tevcihi ile verilir. 
  3. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao "Cumhuriyet ve Liyakat Nişanları" (PDF). Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 11 Haziran 2014. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Haziran 2014. 
  4. ^ a b c d e f g h i j k l m "Çankaya Köşkü'nde nişan tevcih töreni". www.aa.com.tr. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. 
  5. ^ "CUMHURİYET VE LİYAKAT NİŞANLARI" (PDF). Kanat. Bilkent Üniversitesi. 2014. ss. 9-10. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. 
  6. ^ "Cumhurbaşkanı Gül, Feroz Ahmad'a Liyakat Nişanı Tevcih Etti". Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 19 Ağustos 2014. 21 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkoloji</span> Türk dili, tarihi, edebiyatı ve halk bilimi araştırmalarını konu edinen bilim dalı

Türkoloji (Osmanlı Türkçesi: Türkiyat [تركيات], İngilizce: Turcology, Fransızca: Turcologie) veya Türklük bilimi; Türk halklarının filolojisi, antropolojisi, edebiyatı ve tarihi başta olmak üzere genel bir somut ve somut olmayan kültürel miraslarını sistematik bir şekilde derleyen, araştıran ve inceleyen bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Madalya</span>

Madalya veya diğer adıyla madalyon, savaşta yararlık gösterenlere, yarışlarda derece alanlara ödül, bazen de önemli bir olay dolayısıyla ilgililere hatıra olarak verilen metal nişan. Ödülleri inceleyen bilime faleristik denir.

<span class="mw-page-title-main">Ekmeleddin İhsanoğlu</span> Türk akademisyen, politikacı ve diplomat

Ekmeleddin Mehmet İhsanoğlu, Türk bilim insanı, kimya ve bilim tarihi profesörü, akademisyen, diplomat, devlet adamı, yazar. 2004 ve 2014 yılları arasında Birleşmiş Milletler'den sonra ikinci büyük uluslararası örgüt olan İslam İşbirliği Teşkilatı’nın genel sekreterliğini sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">İskender Pala</span> Türk profesör, şair ve yazar

İskender Pala, Türk profesör, yazar ve divan edebiyatı araştırmacısı, T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu Başkanı.

Feroz Ahmad, Hint kökenli Amerikalı ve Türk tarihçi.

Geoffrey Lewis Lewis önde gelen Türkçe araştırmacılarındandır. Oxford Üniversitesi emekli profesörüdür.

Erik-Jan Zürcher, Hollandalı tarihçi, akademisyen ve türkolog.

<span class="mw-page-title-main">5. Uluslararası Türkçe Olimpiyatları</span>

5. Uluslararası Türkçe Olimpiyatları, Uluslararası Dil Öğretimi Derneği tarafından düzenlenen, tüm dünyadaki Türkçe öğrencilerinin katıldığı dil olimpiyatlarının beşincisidir. Bu yılki teması "Türkçenin 100 Akları" ve "100 ülke sevgi diliyle buluşuyor, yarışıyor." olan olimpiyatlara 105 ülke katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Silahlı Kuvvetleri Şeref Madalyası</span>

Türk Silahlı Kuvvetleri Şeref Madalyası 1967 yılından itibaren Türk Silahlı Kuvvetleri'nin başarılı personeline verdiği madalya. Savaşın sevk ve idaresinde ve kazanılmasında önemli rol oynayanlara altın kaplama; hayatı tehlikede olan kişi ve birlikleri, kendi hayatını tehlikeye koyarak kurtaran Türk ve yabancı uyruklu asker ve sivil kişilere gümüş kaplama şeref madalyası verilir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı</span> Siyasi, ekonomik, kültürel, manevi ve fahri alanlardaki başarılardan dolayı Almanya Federal Cumhuriyetinin verdiği en yüksek dereceli nişan

Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı, Almanya Federal Cumhuriyeti'nin en yüksek dereceli nişanıdır. Nişan siyasi, ekonomik, kültürel, manevi ve fahri alanlardaki başarılardan dolayı verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası</span>

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası, Türkiye Cumhurbaşkanı'nın tevcihi ve Türkiye Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun kararı ile verilen altın kaplama sembol.

<span class="mw-page-title-main">Jagiellon Üniversitesi</span>

Jagiellon Üniversitesi, Polonya'nın güneyinde yer alan Kraków kentinde bulunan üniversitedir. 1364 yılında Polonya kralı III. Kazimierz tarafından kurulan üniversite, kuruluş tarihi itibarıyla Polonya'nın en eski, Orta Avrupa'nınsa en eski ikinci yükseköğretim kurumu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Devlet Şeref Madalyası</span> Devlet Şeref Madalyası, Türkiye Cumhuriyetinin en yüksek dereceli sivil madalyasıdır.

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Şeref Madalyası, Bakanlar Kurulunun onayı ve Cumhurbaşkanı'nın tevcihi ile verilen altın kaplama madalya. Devlet Şeref Madalyası, Türkiye Cumhuriyeti'nin en yüksek dereceli sivil madalyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Devlet Nişanı</span> Türkiyenin en yüksek devlet nişanı

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Nişanı, Cumhurbaşkanı'nın tevcihi ile verilen Türkiye'nin en yüksek devlet nişanıdır. Türkiye Cumhuriyeti ile mensup olduğu devlet arasında dostça ilişkilerin geliştirilmesini ve milletlerin birbirlerine yakınlaşmalarını sağlayan ülkelerin devlet başkanları, cumhurbaşkanları ve kraliyet mensuplarına verilmektedir. Devlet Nişanı, 1994-2024 yılları arasında toplam 31 ülkenin devlet başkanı ve cumhurbaşkanına tevcih edildi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Cumhuriyet Nişanı</span>

Türkiye Cumhuriyeti Cumhuriyet Nişanı, Cumhurbaşkanı'nın tevcihi ile verilen Türkiye'nin en yüksek ikinci devlet nişanıdır.

Türkiye Cumhuriyeti Madalya ve Nişanları, Bakanlar Kurulunun onayı ve Türkiye Cumhurbaşkanı'nın tevcihi ile verilen altın kaplama semboldür. Devlet madalya ve nişanlarının çeşidini, verilecek kişileri, verilme, tescil, taşıma ve geri alınma usullerini, mirasçılara intikal şeklini, zayi halinde yapılacak işlemleri, bunların giderleri ile cezai müeyyidelere ilişkin esasları düzenler. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda ayrıntılı olarak yer verilen № 2933 sayılı Madalya ve Nişanlar Kanunu'nda Türkiye Cumhuriyeti devleti tarafından madalya ve nişanlar nasıl ve hangi koşullarda verileceği ayrıntılı olarak yer almaktadır. Türk Silahlı Kuvvetleri'nce verilen madalyalar kanunla kendi içerisinde birinci ve ikinci derece olmak üzere iki ayrı şekilde verilir.

Prof. Dr. Phil. Dr. H. C. Lars Johanson, İsveçli Türkolog ve dilbilimcidir.

Fehim Nametak, Bosnalı Türkolog, çevirmen, akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Evangelia Balta</span> Yunan tarihçi

Evangelia Balta, Yunan tarihçi. Osmanlı sosyo-ekonomik tarihi, Anadolu'daki Yunan kültürü ve Karamanlıca üzerine çalışmaktadır. Türk Tarih Kurumu şeref üyesi ve Türkiye Cumhuriyeti Liyakat Nişanı sahibidir.

Sergi Cikia, Gürcü Oryantalist ve Gürcü Türkolojisinin kurucusu. 200'den fazla yazılı araştırması ve makalesi bulunan Cikia, Gürcistan Ulusal Bilimler Akademisi üyesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.