İçeriğe atla

Türkiye Cumhuriyeti Gümrük ve Tekel Bakanlığı

Türkiye Cumhuriyeti Gümrük ve Tekel Bakanlığı
TürBakanlık
Oluşum31 Aralık 1931 (92 yıl önce) (1931-12-31)
İlk sahibiAli Rana Tarhan
Kaldırılma10 Temmuz 2018 (6 yıl önce) (2018-07-10)
Son sahibiBülent Tüfenkci
BağlılıkTürkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı

Gümrük ve Tekel Bakanlığı Türk hükûmet sisteminde 7. Türkiye Hükûmeti döneminde kurulmuş ve 45. Türkiye Hükûmeti kurulurken kaldırılmış bir bakanlıktır. Kurulduğu tarihte başbakan İsmet İnönü, kaldırıldığı tarihte başbakan Turgut Özal'dı.

5 Mayıs 1931 tarihinde kurulmuş olan bakanlığın o tarihteki adı Gümrük ve İnhisarlar Vekaletiydi.[1] Bakanlığın 29 Aralık 1937 tarihinde yürürlüğe giren yasasına göre bakanlık hem gümrüklerden, hem de sadece devlet tarafından üretilen ürünlerin üretilmesi ve pazarlanmasından sorumluydu. Bu ürünler, yüksek alkollü içkiler, tütün ürünleri, tuz, kibrit ve mühimmat gibi ürünlerdi. Kurucu bakan Ali Raha Tarhan 5 dönem bu görevi yürüttükten sonra Müstakil Grup başkanlığına geçtiği için görevi Raif Karadeniz'e devretti.

13 Aralık 1983 tarihinde 45. hükûmet kurulurken bu bakanlık lağvedildi.[2] Tekel bölümü kaldırılırken, gümrük bölümü için Gümrüklerden Sorumlu Devlet Bakanlığı kuruldu. 6 Temmuz 2011 tarihinde 61. Türkiye Hükûmeti kurulurken gümrük bölümü de Ticaret Bakanlığı bünyesine aktarıldı.

Bakanlar

№ Bakan Görev Başlangıcı Görev Bitişi Parti
Gümrük ve Tekel Bakanları (1931-1983)
1Ali Rana Tarhan31 Aralık 1931 26 Mayıs 1939 Cumhuriyet Halk Partisi
2Raif Karadeniz26 Mayıs 1939 9 Mart 1943
3Suat Hayri Ürgüplü9 Mart 1946 13 Şubat 1946
4Tahsin Coşkan19 Şubat 1946 10 Eylül 1947
5Şevket Adalan10 Eylül 1947 27 Mart 1948
6Mehmet Emin Erişirgil10 Haziran 1948 16 Ocak 1949
7Fazıl Şerafettin Bürge16 Ocak 1949 22 Mayıs 1950
8Nuri Özsan22 Mayıs 1950 9 Mart 1951 Demokrat Parti
9Rıfkı Salim Burçak9 Mart 1951 26 Ekim 1951
10Nuri Özsan26 Ekim 1951 2 Aralık 1951
11Sıtkı Yırcalı2 Aralık 1951 18 Eylül 1952
12Emin Kalafat8 Nisan 1953 9 Aralık 1955
13Hâdi Hüsman9 Aralık 1955 27 Mayıs 1960
14Fethi Aşkın30 Mayıs 1960 20 Kasım 1961 Askerî
15Şevket Buladoğlu20 Kasım 1961 25 Haziran 1962 Cumhuriyet Halk Partisi
16Orhan Öztrak25 Haziran 1962 25 Aralık 1963
17Mehmet Yüceler25 Aralık 1963 20 Şubat 1965
18Ahmet Topaloğlu20 Şubat 1965 27 Ekim 1965 Adalet Partisi
19İbrahim Tekin27 Ekim 1965 10 Aralık 1968
20Nahit Menteşe10 Aralık 1968 3 Kasım 1969
21Ahmet İhsan Birincioğlu3 Kasım 1969 26 Mart 1971
22Haydar Özalp26 Mart 1971 15 Nisan 1973
23Fethi Çelikbaş15 Nisan 1973 26 Ocak 1974
24Mahmut Türkmenoğlu26 Ocak 1974 17 Kasım 1974 Cumhuriyet Halk Partisi
25Baran Tuncer17 Kasım 1974 31 Mart 1975 Bağımsız
26Orhan Öztrak31 Mart 1975 21 Haziran 1977 Adalet Partisi
27Mehmet Can21 Haziran 1977 21 Temmuz 1977 Cumhuriyet Halk Partisi
28Gün Sazak21 Temmuz 1977 5 Ocak 1978 Milliyetçi Hareket Partisi
29Tuncay Mataracı5 Ocak 1978 12 Kasım 1979 Cumhuriyet Halk Partisi
30Ahmet Çakmak12 Kasım 1979 12 Eylül 1980 Adalet Partisi
31Recai Baturalp21 Eylül 1980 23 Aralık 1981 Askerî
32Ali Bozer23 Aralık 1981 13 Mayıs 1983 Anavatan Partisi
33Cafer Tayyar Sadıklar21 Mayıs 1983 13 Aralık 1983
Maliye ve Gümrük Bakanları (1983-1993)
1Vural Arıkan13 Aralık 1983 26 Ekim 1984 Anavatan Partisi
2Ahmet Kurtcebe Alptemoçin26 Ekim 1984 30 Mart 1989
3Ekrem Pakdemirli30 Mart 1989 29 Mart 1990
4Adnan Kahveci29 Mart 1990 20 Kasım 1991
5Sümer Oral20 Kasım 1991 25 Haziran 1993 Doğru Yol Partisi
6İsmet Attila25 Haziran 1993 13 Temmuz 1993
Gümrüklerden Sorumlu Devlet Bakanları (1993-2011)
1Mehmet Gölhan13 Temmuz 1993 24 Ekim 1993 Doğru Yol Partisi
2Mehmet Gazioğlu24 Ekim 1993 28 Kasım 1993
3Ali Şevki Erek28 Kasım 1993 30 Mayıs 1995
4Aykon Doğan30 Mayıs 1995 6 Mart 1996
5Yaman Törüner6 Mart 1996 28 Haziran 1996
6Namık Kemal Zeybek28 Haziran 1996 30 Haziran 1997
7Rifat Serdaroğlu30 Haziran 1997 11 Ocak 1999
8Şükrü Sina Gürel11 Ocak 1999 28 Mayıs 1999 Demokratik Sol Parti
9Mehmet Keçeciler28 Mayıs 1999 18 Kasım 2002 Anavatan Partisi
10Kürşad Tüzmen18 Kasım 2002 29 Ağustos 2007 Adalet ve Kalkınma Partisi
11Hayati Yazıcı29 Ağustos 2007 6 Temmuz 2011
Gümrük ve Ticaret Bakanları (2011-2018)
1Hayati Yazıcı6 Temmuz 2011 29 Ağustos 2014 Adalet ve Kalkınma Partisi
2Nurettin Canikli29 Ağustos 2014 28 Ağustos 2015
3Cenap Aşçı28 Ağustos 2015 24 Kasım 2015 Bağımsız
4Bülent Tüfenkci24 Kasım 2015 10 Temmuz 2018 Adalet ve Kalkınma Partisi

Kaynakça

  1. ^ "7. hükûmet sayfası". 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2021. 
  2. ^ "45. hükûmet sayfası". 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Gül</span> 11. Türkiye cumhurbaşkanı (2007–2014)

Abdullah Gül, Türk ekonomist, akademisyen, siyasetçi ve Türkiye'nin 11. cumhurbaşkanı. Cumhurbaşkanlığı görevini 2007 - 2014 yılları arasında sürdürmüştür. Bu görevinden önce 4 aylığına 2002 - 2003 yılları arasında Türkiye Başbakanı olarak görev almıştır. 2003 - 2007 yılları arasında Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olarak görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye başbakanları listesi, Türkiye Cumhuriyeti başbakanı olarak görev yapmış kişileri içeren liste.

<span class="mw-page-title-main">Tansu Çiller</span> 22. Türkiye başbakanı

Tansu Çiller, Türk ekonomist, akademisyen, siyasetçi ve 22. Türkiye Başbakanı. Başbakanlık görevini 1993-1996 yılları arasında sürdüren Çiller, Türkiye siyasi tarihindeki ilk ve tek kadın başbakandır. 1993-2002 yılları arasında Doğru Yol Partisi genel başkanlığı görevini yürütmüştür. 1996-1997 yılları arasında Başbakan yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cemil Çiçek</span> 25. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Cemil Çiçek ; Türk avukat, siyasetçi ve eski TBMM başkanı. 2011-2015 yılları arasında TBMM Başkanlığı görevini sürdürmüştür. 2007-2011 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 60. Türkiye Hükûmetinde başbakan yardımcısı olarak yer aldı. Bu görevinden önce 2002-2007 yılları arasında Abdullah Gül tarafından kurulan 58. Türkiye Hükûmetinde ve Erdoğan tarafından kurulan 59. Türkiye Hükûmetinde Adalet Bakanı olarak yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Ali Bozer</span> Türk hukukçu ve siyasetçi

Ali Hüsrev Bozer, Türk hukukçu ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Şükrü Sina Gürel</span> Türk akademisyen ve siyasetçi

Şükrü Sina Gürel, Türk akademisyen ve siyasetçi.

Nahit Menteşe, Türk avukat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Fethi Çelikbaş</span> Türk siyasetçi

Fethi Çelikbaş Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">59. Türkiye Hükûmeti</span> I. Erdoğan Hükûmeti (2003–2007)

59. Türkiye Hükûmeti veya I. Erdoğan Hükûmeti olarak da isimlendirilen hükûmettir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Şimşek</span> Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanı

Mehmet Şimşek, Kürt asıllı Türk ekonomist ve siyasetçi. Mevcut Türkiye hazine ve maliye bakanıdır. 2009-2015 yılları arasındaki görevinin ardından 2023 yılında bu göreve tekrar atandı.

<span class="mw-page-title-main">Cumhurbaşkanlığı Kabinesi</span> Türkiye Cumhuriyetinin yürütme organı

Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, Hükûmet veya Kabine, Türkiye'de Cumhurbaşkanının başkanlık ettiği ve tüm bakanların bir araya gelip kararlar aldığı kuruldur. Her bakan, kendi bakanlığını ilgilendiren iş ve emri altındaki kamu personelinin yerine getirdikleri işlem ve eylemlerinden sorumludur.

Naci Ağbal, Türk bürokrat, siyasetçi, Hazine ve Maliye Bakanlığı eski müşaviri. Maliye bakanı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe başkanı ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası başkanı olarak görev yapmıştır. Maliye bakanlığı görevini 2015-2018 yılları arasında sürdüren Ağbal, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi Bayburt milletvekili olarak meclise girdi. Bu görevinden önce 2009-2015 yılları arasında maliye bakanlığı müsteşarlığı görevini üstlendi.

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Bakanlığı ilk olarak 1946'da Başbakan Mehmet Recep Peker başkanlığında kurulan 15. hükûmet döneminde oluşturuldu. Bu hükûmet döneminde ilk Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mümtaz Ökmen, ilk Devlet Bakanı ise Mustafa Abdülhalik Renda oldu.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Schumann</span> Fransız siyasetçi (1911 – 1998)

Maurice Schumann, Fransız devlet adamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Nurettin Canikli</span> Türk politikacı

Nurettin Canikli, Türk siyasetçi, Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekili, Başbakan Yardımcısı ve bakan. 24 Mayıs 2016 tarihinde Binali Yıldırım tarafından kurulan 65. Türkiye Hükûmeti'nde önce Başbakan Yardımcısı, daha sonra da Millî Savunma Bakanı görevlerine getirildi. Adalet ve Kalkınma Partisi'nden 2002, 2007, 2011 ve Kasım 2015 genel seçimlerinde Giresun; 2018 genel seçimlerinde İstanbul milletvekili olarak meclise girdi.

<span class="mw-page-title-main">61. Türkiye Hükûmeti</span> III. Erdoğan Hükûmeti (2011–2014)

61. Türkiye Hükûmeti veya III. Erdoğan Hükûmeti, AK Parti genel başkanlığını ve hükûmet başkanlığını Recep Tayyip Erdoğan'ın yaptığı hükûmettir. 2011 Türkiye genel seçimlerinin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül hükûmeti kurma görevini vermesinin ardından kurulan hükûmettir.

Cenap Aşcı, Türk bürokrat ve eski Gümrük ve Ticaret Bakanı. Ahmet Davutoğlu tarafından kurulan 63. Türkiye Hükûmeti'nde 28 Ağustos 2015 - 24 Kasım 2015 tarihleri arasında Gümrük ve Ticaret Bakanı olarak atandı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti'nin kadın bakanları listesi</span> Türkiye Cumhuriyetinde bakanlık yapmış kadınların listesi

26 Mart 1971'de kurulan 33. Türkiye Hükûmeti'ne, Nihat Erim'in Türkan Akyol'u Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı olarak atamasıyla birlikte ilk defa bir kadın, bakan olarak hükûmette yer aldı. Akyol'un bakan olduğu günden bugüne kadar 28 farklı kadın, 43 kez Türkiye hükûmetinin kabinesinde bakan olarak yer aldı. Kadınların en çok atandığı bakanlık 15 atamayla Devlet Bakanlığı olurken 2011 yılında Devlet Bakanlığı'nın kaldırılmasıyla Selma Aliye Kavaf, son kadın devlet bakanı oldu. Devlet Bakanlığı'nı 10 atamayla, farklı isimlerle faaliyet gösteren Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı takip etti.

İmar ve İskan Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti hükûmetinde eski bir bakanlığın adıdır. Bu bakanlık varlığını iki ayrı dönemde sürdürmüştür.

Köyişleri Bakanlığı, Türkiye hükûmet sisteminde kurulmuş ve daha sonra feshedilmiş bir bakanlıktır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.