Türkiye Cumhuriyeti'nin 50. yılı anma pulları

Türkiye Cumhuriyeti'nin 50. yılı anma pulları Kıbrıs Türk cemaatinin Posta İdaresi tarafından bastırılan ilk gerçek posta pullarıdır.

Tarihçe

Kıbrıs Rumları Birleşmiş Milletler nezdinde yapılan ve Kıbrıs Türklerinin temel insan haklarını kısıtlamayacakları konusunda yapılan bütün anlaşmalara karşı 9 Ocak 1973 günü posta çuvallarına el koyarak imha ettiler. Temel insan haklarından iletişim hakkının sürekli olarak engellenmesi karşısında Kıbrıs Türkleri Posta idaresi bir adım daha atarak ilk gerçek posta pullarının bastırılmasına karar verdiler.

Pulların özellikleri

Pullar Türkiye Cumhuriyeti'nin ellinci yılının kutlanması amacı ile çıkarılmışlardır. Pullar çeşitli yerel sanatçılar tarafından hazırlanmıştır. Basımları Ankara Devlet Basımevinde, perforasyonları İstanbul Darphanesinde gerçekleştirilmiştir. Pullar 3 milden 70 mile değişen yedi değişik değerde ve 100'lük tabakalar halinde basılmışlardır. Pulların baskı adetleri yani tirajları 50 000 ile 595 000 arasından değişmektedir. Satışa sürülmeleri 29 Ekim 1973 tarihinde başlanmıştır.

İlk Gün zarfı

Pullar için ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Ellinci Yılı özel amblemini taşıyan bir ilk gün zarfı da hazırlanmıştır, değişik kaynaklar bu zarfların 500 adet hazırlandığını belirtmektedir. Daha sonra Bozkurt Matbaasında 5000 zarf daha basılmıştır, sonradan basılan zarflardaki ellinci yıl amblemi daha küçük yapılmıştır. Hazırlanılan zarfların tamamının ilk gün damgası ile damgalanmadığı görüşünde olan filatelistler de vardır.

Pulların ve zarfların fiyatları

Pulların ve zarfların bilinen tirajlarına karşılık kataloglarda görülen fiyatları oldukça yüksektir. Pulların stokları yavaş yavaş ortaya çıkmakta ve fiyatları düşmektedir. Bu nedenle düşünerek alınması doğru olacaktır. Zarfların durumu biraz daha karışık görünmektedir, kaynakların belirttiği tirajlar ile zarfın bulunabilirliği tutarlı görünmemektedir.

Kaynakça

Mehmet Ertuğ, Postal history of the turkish cypriot posts, 3rd edition, 2001

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pul koleksiyonculuğu</span>

Posta pullarını ve posta pullarıyla ilgili zarfları ve benzeri nesneleri toplama ve biriktirme işlemine pul koleksiyonculuğu böyle koleksiyon yapan kişilere ise pul koleksiyoncusu denir. Dünyada günümüzde yüz milyon civarında pul koleksiyoncusu olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Filateli</span>

Filateli veya pulculuk, posta pullarını konu edinen uğraş alanına verilen isimdir. Posta pulları ile ilgili ilk gün zarfı, özel gün damgası, antiye, posta tarihi ve benzeri maddeler ile de ilgilenir.

Posta pulu, posta gönderilerinde posta ücretinin ödendiğini göstermek amacı ile kullanılan bir tarafı yapışkanlı, diğer tarafı çoğunlukla resimli ve yazılı kâğıt etiket. Posta pulları geçmişte gönderinin posta ücretini ödemenin en çok kullanılan şekliydi. Günümüzde ise gönderiler çoğunlukla damga makinesinden geçirilmekte ve kâğıt pul taşımamaktadır. Ayrıca posta idareleri tarafından hazırlanan antiye zarf ve antiye kart gibi ayrıca ek bir ücret veya pul gerektirmeyen yazı malzemeleri de postada kullanılmaktadır.

Antiye, Posta idaresi (PTT) tarafından postada pul yapıştırılmadan kullanılmak üzere hazırlanan; üzerinde pul görünümünde resim veya desen bulunan zarf, kart, kâğıt, band, aerogram gibi posta malzemelerine verilen isimdir. Pul görünümündeki resim veya desen (indicium) zarf, kart vb. gönderinin posta tarifesine uygun değer taşır; kartlar için yurt içi ve yurt dışı tarifeye uygun, aerogramlar için değişik uzaklıklara gidebilecek uygun tarifelerde, zarflar için yurt içi veya taahütlü tarifelere uygun vb. Genel olarak antiyeler de postanelerden satın alınabilirler.

Aerogram uçak postası ile yollanmak üzere özel olarak hazırlanmış ince, hafif ve kenarları zamklanmış bir kâğıttır. Aerogramda kâğıt ve zarf aynı kâğıttan oluşur, mektup yazıldıktan sonra katlanarak zarf hâline getirilir ve zamklı yerleri ıslatılarak yapıştırılır. Hava taşımacılığının başladığı dönemde taşınabilen ağırlık kısıtlı olduğu için postanın hafif olması çok önemliydi, aerogramda amaçlanan hafif bir mektup ile indirimli tarife sağlanması olduğundan içine başka şeyler konması yasaklanmıştır.

İtalya'nın Cenova Şehrinde bulunan I.G.A. Barabino & Graeve Matbaası tarafından basılan dört seri pul Türk filatelisinde Cenova Baskısı Pullar olarak bilinir. Bu seriler Türk pullarında Ankara Hükûmeti dönemi Anadolu pulları ile Türkiye Cumhuriyeti dönemi pulları arasında geçiş dönemini oluştururlar.

XII. Uluslararası Kadın Hakları Cemiyeti Kongresi Anma Pulları, 1935 yılında İstanbul'da toplanan XII. Uluslararası Kadın Hakları Cemiyeti Kongresi toplantısı için TBMM tarafından kabul edilen özel kanun ile çıkartılan pullardır. Bu pullar postada kullanılmak ve Uluslararası Kadın Hakları Cemiyetine yardım toplamak amacı ile 2673 sayılı ve 13-3-1935 tarihli kanuna uygun olarak çıkartılmışlardır. Pullar İsviçre'nin La Chaux de Fonds şehrinde Courvoisier Matbaasında fotogravür tekniği kullanılarak basılmışlardır. Bu pulların satışa çıkışı 18 Nisan 1935 tarihindedir ve postada 31 Aralık 1935 tarihine kadar geçerli olmuşlardır. Pullar 20 para+20 para dan 100 kuruş+100 Kuruş değerine kadar 15 değişik değerde basılmışlardır. En düşük değerli pul 1 000 000 adet en yüksek değerli pul 100 000 adet basılmıştır, ancak pullardan tam seri olarak sadece 6 880 seri satılmıştır, pullardan kalanlar 26 haziran 1936 tarihinde imha edilmiştir. 100 kuruş + 100 kuruş değerli pul üzerinde bulunan Atatürk portresi Türk filatelistlerinin beğenisini kazanmıştır. Pulların tirajı oldukça yüksek olduğu için ve pul için ödenen ücretin yarısı yardım sadece yarısı posta ücretine geçerli olduğu için pullara talep olmamasına karşılık pulların imhasından sonra talep çok hızlı şekilde artmıştır. Türk filatelisinde bir dönem pula talep fazla arz ise az olduğu için piyasa fiyatı günden güne yükselmişsede daha sonra İsviçre'de bulunan stokların Türkiye'ye yavaş yavaş gelmesi ile fiyatı bugünkü düzeylere inmiştir.

Ayyıldız posta pulları Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş döneminde posta pulu ihtiyacını karşılayabilmek amacı ile Türkiye'de basılan ilk pullara verilen isimdir. Pulların Ayyıldız adını almasının nedeni ortalarında bulunan ayyıldız resmidir, pullar ressam Ahmet Nazmi Bey tarafından hazırlanmıştır. Pullar 10 paradan başlayan ve 500 kuruşa kadar çıkan 19 değişik değerde basılmıştır. Pullardan kullanım dolayısı ile tükenen değerler ihtiyaç üzerine daha sonra yeniden basılmıştır. Pulların basımı 1923 yılında Cumhuriyet'in ilanından hemen önce başlamış ve 1924 yılına kadar devam etmiştir. Tabakaları 100 puldan oluşmaktadır.

Cemaat Meclisi sosyal yardım pulları 1970 yılında Kıbrıs Türkleri tarafından yardım ve posta gönderilerinde kullanılmak amacı ile çıkarılan pullardır.

Kıbrıs Türk Postaları, "Ay-yıldızlı" damga Kıbrıs Türk postalarının başlangıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pul kataloğu</span>

Pul kataloğu, çeşitli posta pullarının listelendiği bir kitaptır. Temel olarak pulların resimleri, tanımları ve fiyatları bulunur, ancak pul koleksiyoncuları için nerede ise zorunlu bir araçtır.

İlk gün zarfı (İGZ), bir posta pulunun veya posta pulu serisinin satışa sunulduğu ilk gün zarfa yapıştırılarak damgalanması ile hazırlanan zarflara verilen addır.

Köprülü pullar büyük kâğıtlara iki tabaka pulun birbirine bitişik olarak basılmasına verilen isimdir.

Resmî pul veya Resmî posta pulu resmî kuruluşlar tarafından posta ücretlerinin ödenmesinde kullanılması için posta idaresince bastırılan pulların adıdır.

Türkiye'nin postacılık tarihi ve posta pulları Türkiye'nin pulculuk mirasının ve onun önceki devleti Osmanlı İmparatorluğu'nun bir yoklamasıdır. Türkiye'nin postacılık tarihi 18. yüzyıllara tarihlenir, bu zamanda Osmanlı İmparatorluğu içindeki yabancı ülkeler habercilik işlerini kendilerinin konsoloslukları ile sürdürüyorlardı. Postacılık servisinin gecikmiş olmasına karşın, 1863 yılında Türkiye Asya'da yapışkan posta pullarını basarak ikinci bağımsız ülke haline geldi. 1875 yılında Genel Posta Birliği'nin kurucu üyesi oldu. Daha sonra Dünya Posta Birliği oldu. Osmanlı Devleti 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti oldu ve onu takip eden yıllarda onun postacılık hizmetleri çok modern ve yeterli hale geldi ve kendi posta pullarını ustaca dizayn edip üretti.

Bu Rusya'nın posta pulları ve posta hizmetleri tarihinin bir araştırmasıdır. Geleneksel olarak pul meraklıları ayrıca bu kategoride Sovyetler Birliği'ni de hesaba katar.

Çin'in posta tarihi ve posta pulları hikâyesi Çin İmparatorluğu'nun çöküşü, sivil savaş yılları ve 1930 ve 1940 Japon işgalleri nedeniyle karmaşıktır.

Bu Kazakistan'ın posta pulları ve posta tarihinin bir araştırmasıdır.

Lefkoşa Posta Dairesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefkoşa Sarayönü mevkiinde posta işlemlerinin yapıldığı mekândır.

Azərmarka, Azerbaycan'ın tüm posta pullarının üretimi ve dağıtımından sorumlu Azerbaycan devlet şirketi.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.