İçeriğe atla

Türkiye-Yunanistan ilişkileri

Türkiye-Yunanistan ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Greece ve Turkey

Yunanistan
Türkiye
Diplomatik Misyon
Yunanistan'ın Ankara BüyükelçiliğiTürkiye'nin Atina Büyükelçiliği
Temsilcilik
Büyükelçi Kyriakos LoukakisBüyükelçi Burak Özügergin

Yunanistan'ın, 1821'de bağımsızlığını kazanmasından itibaren Türk-Yunan ilişkileri kısa dönemli uzlaşmalar hariç, genellikle gerginlikler ve savaşlarla belirlenmiştir. Bu savaşlar sırasıyla 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı, I. Balkan Savaşı, I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı ile birlikte doğrudan olmasa da dolaylı olarak 1974 Kıbrıs Harekâtı'dır.

Diplomatik misyonlar

İstanbul'un Sarıyer ilçesindeki Tarabya semtinde bulunan Yunanistan Elçiliği.

Tarihçe

Selçuklu-Osmanlı ve Bizans ilişkileri

Ana maddeler: Bizans-Selçuklu savaşları ve Bizans-Osmanlı savaşları

Selçuklu Hanedanı ve Bizans İmparatorluğu arasındaki ilk büyük çekişmeler 1048 yılında, Pasinler Savaşı ile başlamış; bunu takip eden süreçte iki imparatorluk arasında onlarca savaş yaşanmıştır. 1300'lü yılların başında, Selçukluların yıkılmasından sonra kurulan Osmanlı Devleti döneminde de iki ülke arasındaki rekabet devam etmiştir.

1453 yılında İstanbul'un Fethi'yle beraber Bizans'ın son büyük kalesi ve başkenti düşmüş, Osmanlı Devleti ise bölgedeki tek hakim güç haline gelmiştir. 1460 yılında Mora, 1522'de Rodos, 1571'de Kıbrıs ve 1699'da Girit Osmanlılar'ın eline geçmiştir. İyon Adaları da kısmen Osmanlı egemenliği altında yönetilmiştir.

Güncel olaylar

DHKP-C

  • 2013 yılında Yunan makamları tarafından, Yunanistan-Türkiye sınırına yakın iki ayrı noktada düzenlenen operasyonlarda dört DHKP-C militanı Türkiye'ye karşı bir saldırı hazırlığındayken yakalanarak tutuklandı.[1]
  • 2014 yılında yine Yunanistan tarafından düzenlenen bir dizi operasyon sonucunda aralarında üst düzey yöneticilerin de olduğu birçok örgüt üyesi tutuklandı.[2]
  • 28 Kasım 2017'de, Yunan polisinin Atina'da düzenlediği bir baskında dokuz Türk'ü (bir kadın ve sekiz erkek) birçok DHKP-C'li gözaltına alındı. Militanların Yunanistan'ı ziyareti sırasında Recep Tayyip Erdoğan'a karşı bir suikast planı hazırladıkları ortaya çıktı.[3]
  • Şubat 2018'de; Interpol tarafından kırmızı bültenle aranan bir şüpheli, Yunanistan'a kaçak yollardan girmeye çalışırken yakalandı. Yunan yargısı şüphelinin Türkiye'ye iade edilmesine hükmetti.[4]

Ayasofya'nın statüsü

21 Haziran 2017'de, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından Kadir Gecesi'ne özel düzenlenen bir programın çekimleri Ayasofya'da yapıldı. Ertesi gün 22 Haziran'da Yunan hükûmeti tarafından bir açıklamada, 'Ayasofya'nın UNESCO dünya mirası listesinde olduğu ve camiye çevrilmemesi gerektiği' vurgulandı. Açıklama, Türk merciiler tarafından kınandı. Bütün bu gelişmelere rağmen 10 Temmuz 2020 tarihinde Danıştay 10. Dairesi, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti. Bunun üzerine Ayasofya, tekrar cami statüsüne dönmüş oldu.[5]

Yunanistan başbakanı Papandreu ve Türkiye başbakanı Erdoğan, 2009
Yunanistan Dışişleri Bakanı Giorgos Gerapetritis ve Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Ankara'da, 5 Eylül 2023

2023 Kahramanmaraş depremleri

06 Şubat 2023'te 9 saat arayla gerçekleşen Kahramanmaraş depremleri sonrası Türkiye'ye ilk yardım teklifinde bulunan ülkelerden biri olması ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis'in Türkiye'ye destek vererek, yardım ekibi yollaması ile Türkiye Yunanistan ilişkilerinde yakınlaşmaya sebep olmuştur.

Doğu Akdeniz Krizi

Ayrıca bakınız: Doğu Akdeniz doğalgaz anlaşmazlığı

6 Şubat 2018’de başlayan ve Doğu Akdeniz’de Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Yunanistan ve Mısır ile ortaklaşa yürüttüğü münhasır ekonomik bölgesini (MEB) kapsayan diplomatik bir anlaşmazlıktır. Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Şubat 2018'de 2003 Kıbrıs-Mısır MEB anlaşmasının uluslararası geçerliliğinin olmadığını ve antlaşmanın reddi için BM'ye başvurduklarını ve Türkiye'nin bölgede gaz araştırmaları yapma niyetinin olduğunu açıklamasıyla başlamıştır. 9 Şubat'ta, Türk Donanması'nın Kıbrıs tarafından arama ruhsatı verilen İtalyan petrol şirketi ENI'ye ait bir sondaj gemisini, 3 numaralı parselde doğal gaz aramasını engellediğinde bölgedeki gerginlik daha da artmıştır.

Ayrıca bakınız

Konuyla ilgili yayınlar

  • Aydin, Mustafa and Kostas Ifantis (editors) (2004). Turkish-Greek Relations: Escaping from the Security Dilemma in the Aegean. Routledge. ISBN 978-0-203-50191-7. 
  • Bahcheli, Tozun (1987). Greek-Turkish Relations Since 1955. Westview Press. ISBN 0-8133-7235-6. 
  • Brewer, David (2003). The Greek War of Independence: The Struggle for Freedom from the Ottoman Oppression and the Birth of the Modern Greek Nation. Overlook Press. ISBN 978-1-84511-504-3. 
  • Keridis, Dimitris et al. (editors) (2001). Greek-Turkish Relations: In the Era of Globalization. Brassey's Inc. ISBN 1-57488-312-7. 
  • Ker-Lindsay, James (2007). Crisis and Conciliation: A Year of Rapprochement between Greece and Turkey. I.B.Tauris. ISBN 978-1-84511-504-3. 
  • Kinross, Patrick (2003). Atatürk: The Rebirth of a Nation. Phoenix Press. ISBN 1-84212-599-0. 
  • Smith, Michael L. (1999). Ionian Vision: Greece in Asia Minor, 1919–1922. University of Michigan Press. ISBN 0-472-08569-7. 
  • Dimitri Kitsikis, Yunan Propagandası, Kaynak Kitaplar, İstanbul 1974.
  • Dimitri Kitsikis, Türk-Yunan İmparatorluğu: Arabölge Gerçeği Işığında Osmanlı Tarihine Bakış, İletişim Yayınları, İstanbul 1996.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "DHKP/C arrests in Greece coordinated by CIA, MİT, EYP". Hürriyet Daily News. 23 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2018. 
  2. ^ "Captured DHKP-C terrorists in Athens plotted attacking Erdoğan, Greek media says". 1 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2018. 
  3. ^ "Arrested DHKP-C militants plotted to assassinate Erdoğan in Athens: Greek media". Hürriyet Daily News. 8 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2018. 
  4. ^ "Greek court rules to extradite suspected terrorist to Turkey". 8 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2019. 
  5. ^ "Turkey rejects Greek criticism of Hagia Sophia prayers". hurriyet. 8 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Yunanistan, resmî adıyla Helen Cumhuriyeti, Güneydoğu Avrupa'da bulunan bir ülkedir. Nüfusu 2022 itibarıyla yaklaşık 10,3 milyon olan ülkenin en büyük şehri ve başkenti Atina'dır. Kuzeybatısında Arnavutluk, kuzeyinde Kuzey Makedonya ve Bulgaristan, kuzeydoğusunda Türkiye, doğusunda Ege Denizi, batısında İyon Denizi, güneyinde Girit Denizi ve Akdeniz ile sınırlanan Yunanistan, Avrupa, Asya ve Afrika'nın kavşağında stratejik bir konumda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Trakya Türkleri</span> Yunanistanın Batı Trakya bölgesinde yaşayan Türk etnik azınlık

Batı Trakya Türkleri, günümüzde, Yunanistan sınırları içindeki Batı Trakya bölgesinde yaşayan ve Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi çerçevesinin dışında tutulmuş Türk-Müslüman toplumu için ve bu toplum ile doğrudan bağları mevcut Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının memleketlerini ve/veya kökenlerini ifade etmek için de kullanılan tanımdır.

<span class="mw-page-title-main">Konstandinos Karamanlis</span> 3. Yunanistan cumhurbaşkanı

Konstantin Karamanlis, Yunan siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Yunanlar</span> Güneydoğu Avrupada yaşayan bir halk

Yunanlar ya da Helenler, Yunanistan, Kıbrıs, Arnavutluk, İtalya, Türkiye, Mısır ve Doğu Akdeniz'i çevreleyen diğer ülkelerde yaşamış veya yaşayan, aynı zamanda da dünya çapına yayılmış ve diasporalar oluşturmuş bir etnik grup.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye tarihi</span> Anadolu, Doğu Trakya, Güneybatı Kafkasya ve Yukarı Mezopotamya tarihi

Türkiye Cumhuriyeti'nin topraklarını oluşturan bölgenin tarihi olarak anlaşılan Türkiye tarihi, hem Anadolu'nun hem de Doğu Trakya'nın tarihini içerir. Daha önce siyasi olarak farklı olan bu iki bölge, MÖ 2. yüzyılda Roma İmparatorluğu'nun kontrolü altına girdi ve sonunda Bizans İmparatorluğu'nun çekirdeği haline geldi. Osmanlı döneminden önceki zamanlar için, Türk halklarının tarihi ile şimdi Türkiye Cumhuriyeti'ni oluşturan toprakların tarihi arasında da bir ayrım yapılmalıdır. Türkiye'nin bazı bölümlerinin Selçuklu Hanedanı tarafından fethedildiği zamandan bu yana, Türkiye tarihi Selçuklu İmparatorluğu'nun Orta Çağ tarihini, Osmanlı İmparatorluğu'nun Orta Çağ'dan modern tarihini ve 1920'lerden bu yana da Türkiye Cumhuriyeti'nin tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin dış ilişkileri</span> Türkiye Cumhuriyeti diplomasisine genel bakış

Türkiye Cumhuriyeti, bulunduğu konum nedeniyle Avrupa ve Asya'yı birbirine bağlamaktadır. Türkiye, hem bulunduğu konum, hem de dünya siyasetindeki aktif rolü sebebiyle dünyada diplomatik ağı en geniş ülkelerden birisidir. Türkiye dış ilişkiler konusunda birçok ülkeye, ülkelerin kalkınması için Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı ile yardım etmektedir. Türkiye aynı zamanda birçok ülkenin eğitiminin gelişmesi ve yardım ettiği ülkelerin vatandaşlarının daha iyi eğitim alması için Türkiye Maarif Vakfı ve Türkiye Bursu ile yardımlarda bulunmaktadır. Türkiye neredeyse bütün Afrika ülkelerinde Türkiye Bursu vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dimitris Kiçikis</span> Yunan akademisyen

Dimitri Kiçikis, Yunan Türkolog. Jeopolitik ve Uluslararası İlişkiler sahalarında dersler vermiş ve çalışmalar yapmıştır.

1974 Kıbrıs Darbesi veya 1974'te Kıbrıs'ta askerî ihtilâl veya Kıbrıs'ta Yunan Darbesi, 15 Temmuz 1974 tarihinde Yunanistan'daki askeri cunta desteği ile Kıbrıs'ta enosis'e yönelik milliyetçi Rumların III. Makarios'u devirmesi ve 20 Temmuz 1974'te Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kıbrıs'a harekât düzenlemesine neden olan askerî müdahale.

<span class="mw-page-title-main">Müslüman Rumlar</span> Etnik grup

Müslüman Rumlar veya Müslüman Yunanlar, Osmanlı döneminde İslam’ı kabul eden Rum kökenli bir halktır. Özellikle yeniçerilerin soyundan gelenler ve Yunan Makedonyası, Girit, Kuzeydoğu Anadolu ve Pontus Alpleri bölgesinde bulunan halk İslam’ı kabul etmiştir. Günümüzde çoğunlukla Türkiye’nin batı kısmında ve kuzeydoğu kısmında bulunurlar. Ayrıca Yunanistan, Kıbrıs, Gürcistan, Lübnan ve Suriye'de de Müslüman Rum bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Helenotürkizm</span>

Helenotürkizm, 11. yüzyıldan itibaren beraber yaşayan Yunan ve Türk halklarının kültürlerinin ortak bir medeniyet teşkil ettiğini öne süren ve bu medeniyet olgusundan yola çıkarak ortak bir Türk-Yunan siyasi birliği, ulusu ve kültürel kimliği oluşturulmasını hedefleyen bir politik ideolojidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Rumları</span>

Osmanlı Rumları Osmanlı Devletinde yaşayan Rumlara verilen isimdir. Kuruluşundan itibaren pek çok Rum topluluğu Osmanlı sınırları içindeki İç Anadolu (Kapadokya), Ege ve Karadeniz bölgelerinde yaşamıştır ve devletin son dönemlerine kadar önemli rol oynamışlardır. Bugün büyük çoğunluğu Rum Kırımı ve Mübadele'den dolayı Yunanistan'da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'da İslam</span>

Yunanistan'da İslam, iki ayrı topluluk tarafından temsil edilmektedir; Osmanlı İmparatorluğu döneminden beri Yunanistan'da yaşayan Müslümanlar ve 20. yüzyılın son çeyreğinde, özellikle Atina ve Selanik'e gelmeye başlayan Müslüman göçmenler.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna-Yunanistan ilişkileri</span>

Yunan-Ukrayna ilişkileri, Yunanistan ile Ukrayna arasındaki ilişkilerdir. Yunanistan 31 Aralık 1991'de Ukrayna'yı tanıdı. Her iki ülke de 1992'de diplomatik ilişkiler kurdu. Yunanistan 1993 yılında Kiev'de bir büyükelçilik açtı, Mariupol ve Odessa'da başkonsolosluklar kuruldu. Ukrayna, Atina'da bir büyükelçilik ve Nisan 2004'ten beri Selanik'te bir başkonsolosluk açtı. Her iki ülke de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ile Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'nın tam üyesidir. Ukrayna'da yaşayan büyük bir Yunan topluluğu vardır. Ukrayna, ilk olarak Yunanlar tarafından MÖ 500 gibi erken bir tarihte kuruldu. Ukrayna'nın Odessa şehri, Filiki Eterya gizli örgütünün de kurulduğu yer olan eski Yunan sömürgecileri tarafından kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Türk milliyetçiliği</span>

Kıbrıs Türk milliyetçiliği, Kıbrıs'ta Rumlar'ın domine ettiği Kıbrıs Cumhuriyeti'nden ayrı bir ülke kurmayı hedefleyen bir tür etnik milliyetçiliktir. Adanın iki entite arasında bölüşülmesi fikrine taksim denmektedir. Kıbrıs Türk milliyetçilerinin bir özelliği de Türkiye Cumhuriyeti'ne bağlı olmayan bir ülkede yaşamayı istemeleridir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Yunanistan ilişkileri</span>

İsrail-Yunanistan ilişkileri, Yunanistan Cumhuriyeti ile İsrail Devleti arasındaki ikili ilişkidir. İki ülke arasındaki ilişkiler 20. yüzyılın sonlarında gerildi, ancak 2008'den beri Doğu Akdeniz'in en güçlüleri arasında yer aldılar. İsrail ve Yunanistan birbirlerini askeri, istihbari, ekonomi ve kültürel açıdan güçlü işbirlikçiler olarak görüyor. Her iki ülke de 2015 yılına kadar hem İsrail hem de Kıbrıs'tan petrol ve gaz çıkarılmasına atıfta bulunan ve Yunanistan üzerinden bir boru hattıyla Avrupa ana karasına teslim edilecek olan Enerji Üçgeni'nin bir parçasıdır. Gazze filosu saldırısının ardından İsrail'in Türkiye ile ilişkilerindeki bozulma, Yunanistan-İsrail ilişkilerinin güçlenmesine büyük katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Yunanistan ilişkileri</span>

İki ülke arasında derin tarihî, siyasî, kültürel ve dinî bağlardan dolayı, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Yunanistan devletleri arasında sürdürülen diplomatik ilişkiler oldukça olumlu hâldedir ve her iki ülke birbirini müttefik olarak görmektedir. Günümüz Yunanistan, ABD'nin Dünya'daki en yakın müttefiklerinden biridir. İki ülke arasındaki çağdaş diplomatik ilişkiler 1830'larda, yani Yunan Bağımsızlık Savaşı sonrasında, kuruldu, ve günümüzde samimi olarak algılanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Yunanistan ilişkileri</span>

Yunanistan'daki Arnavut göçmenlerin ve Arnavutluk'taki Yunan azınlığın varlığı, tarihi ve kültürel bağlar ve ayrıca Arnavutluk ve Yunanistan hükûmetleri arasındaki sık sık üst düzey temaslar nedeniyle, iki ülkenin bugün güçlü, ancak zaman zaman karmaşık diplomatik ilişkileri devam ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan-Yunanistan ilişkileri</span>

Suudi Arabistan-Yunanistan ilişkileri, Yunanistan ve Suudi Arabistan arasındaki mevcut ve tarihi ikili ilişkiyi ifade eder. Yunanistan'ın Riyad'da bir büyükelçiliği ve Suudi Arabistan'ın Atina'da bir büyükelçiliği var. Yunanistan'ın ayrıca Cidde'de bir başkonsolosluğu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yunan diasporası</span>

Omogenia olarak da bilinen Yunan diasporası, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi dışında yaşayan Rum topluluklarıdır. Bu yerler Arnavutluk, Kuzey Makedonya, Balkanlar'ın bazı bölümleri, güney Rusya, Ukrayna, Anadolu, Doğu Karadeniz bölgesi, Doğu Anadolu, Gürcistan, Güney Kafkasya, Mısır, güney İtalya ve Korsika'daki Cargèse'dir. Terim aynı zamanda bu geleneksel alanların dışında Yunan göçüyle Avustralya, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde kurulan topluluklara da atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Akropol Kuşatması (1821-1822)</span>

Birinci Akropolis Kuşatması, Yunan Bağımsızlık Savaşı'nın ilk aşamalarında 1821-1822 yılları arasında, Atina Akropolisi'nin Yunan devrimci güçleri tarafından kuşatılması olayıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.