İçeriğe atla

Türkiye-IŞİD çatışması

Türkiye-IŞİD çatışması
IŞİD'e yönelik operasyonlar

Kuzey Suriye'de son durum:
Yeşil: Muhalifler, Kırmızı: Suriye Ordusu
Sarı: PYD, Siyah: IŞİD
Tarih11 Mayıs 2013 - günümüz
(11 yıl, 5 ay, 1 hafta ve 1 gün)
Bölge
Suriye'nin kuzeyi
Sonuç

Çatışmalar devam ediyor;

  • IŞİD, Türkiye topraklarında bombalı saldırılar düzenledi.[5][6]
  • İlk sıcak temas 23 Temmuz 2015'te Kilis sınırında yaşandı.[7]
  • Türk savaş uçakları IŞİD'i bombalamaya başladı.[8]
  • Fırat Kalkanı Operasyonu ile IŞİD'in Türkiye sınırı ile bağlantısı kesildi.[9]
Taraflar

Türkiye Türkiye

Destekleyen:
Diğer Güçler:
IŞİD
Komutanlar ve liderler
Türkiye Recep Tayyip Erdoğan
Türkiye Hulusi Akar
Türkiye Yaşar Güler
Ebu Bekir el-Bağdadi (ölü)
Ebu Ala El-Afri (ölü)
Ebu Ali El-Anbari (ölü)
Ebu Süleyman el-Nasır (ölü)
Güçler
423,299 askeri personel
182,805 Jandarma (toplam asker sayısı)
(23 Temmuz'daki çatışmaya dahil olanlar)
31,500–100,000 (toplam militan sayısı)
Kayıplar
73 ölü, 3 kayıp 3.000 ölü[10]
Sivil Kayıplar:
IŞİD bağlantılı saldırılarda toplam 211 kişi öldü, 1182 kişi yaralandı[11][12][13][14]

Türkiye-IŞİD çatışması, Türkiye'nin 2013 yılından bu yana IŞİD ile girdiği çatışmaları kapsamaktadır.

Arka plan

IŞİD'in Türkiye'de gerçekleştirdiği ilk önemli eylem Reyhanlı Saldırısı olmuş, IŞİD sorumluluk üstlenmiş ve Türkiye'yi tehdit etmiştir.

Bakanlar Kurulu’nun 30.9.2013 tarih ve 5428 sayılı kararı ile DAEŞ terör örgütü ilan edilmiş ve bu karar 10 Ekim 2013’te Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.[15]

Şubat 2014'te Türkiye, IŞİD'i Suriye hava sahasına girerek vurmuştur. IŞİD, Musul'u ele geçirdiğinde de Türk konsolosluk çalışanlarını rehin almış ve 2014 Türkiye Musul Başkonsolosluğu saldırısı sonrası Türkiye ile uzun süre pazarlıklar sonucu Türk rehineleri serbest bırakmıştır.[16]

Türkiye'nin IŞİD karşıtı koalisyona 2014 yılında katılmaya soğuk baktığı ve bundan dolayı da bazı Batılı ülkelerce eleştirildiği iddia edilmiştir.[] Bazı kesimler Türkiye'nin IŞİD militanlarının sınırlardan girip çıkmasına göz yumduğunu iddia etmişlerdir.[] Kobani Kuşatması'nda da Türkiye'nin YPG'ye yardım etmeye isteksiz davrandığı ileri sürülerek Türkiye'nin IŞİD'i desteklediği iddialarında bulunulmuştur.[]

Buna karşılık, bu iddiaların tamamen asılsız ve temelsiz olduğu ileri sürülmüş,[17] gerek hükûmet sözcüleri gerekse ABD yönetiminin temsilcileri ve IŞİD-karşıtı koalisyonun sahadaki sözcüleri tarafından bu iddialar hiçbir kanıttan yoksun, "saçma sapan ve gerçekten gülünç" olarak nitelenmiştir.[18] Diğerlerinin yanı sıra, Kobani'ye desteğe Türkiye'nin soğuk baktığı iddiasına cevaben Başbakan Davutoğlu, "Kobani'ye odaklanmak, Suriye'de teröre karşı; IŞİD'e karşı savaşla mücadelenin sembolü haline geldiği için önemli. Bu Suriye'de, özellikle Kobani'de olanlara büyük önem verdiğimizin göstergesi." demiştir.[19] Cumhurbaşkanı Erdoğan da Kobani'ye yardım konusunda "Hedef 2000 kadar Peşmergenin gelmesiydi. İlk etapta 500 göndereceklerdi fakat daha sonra PYD bu sayının 155'e inmesini… Hatta onlar 155'i de istemediler." şeklinde konuşmuştur.[20] Ardından, Irak'tan 32 araçla yola çıkıp Türkiye üzerinden Kobani'ye destek için gelen 155 peşmerge sınırda PYD yöneticilerinin buna soğuk bakması sonucu 43 saat bekletildikten sonra, ancak yanlarında getirdikleri bazı silahları Kobani'ye sokmamaları kaydıyla geçişlerine 31 Ekim 2014 günü izin verilmiştir.[21]

21-22 Şubat 2015 tarihlerinde Türk Silahlı Kuvvetleri, Suriye sınırını geçerek Süleyman Şah Türbesi'nin yerini değiştirmiştir. IŞİD ile herhangi bir çatışmaya girilmemiştir.[22]

5 Haziran ve 20 Temmuz 2015 tarihleriyle sırasıyla Diyarbakır ve Suruç'ta meydana gelen saldırıları IŞİD'in gerçekleştirdiği anlaşılmıştır.[23]

Çatışmalar

IŞİD ile ilk sıcak temas 23 Temmuz 2015 tarihinde yaşanmıştır. Sınırın Suriye tarafından açılan ateş sonucu bir astsubay şehit olmuş ve iki asker yaralanmıştır.[7] Türk askerleri anında karşılık vermiş ve IŞİD militanları etkisiz hale getirilmişlerdir.[24] Ertesi gün Türk savaş uçakları IŞİD mevzilerini bombalamaya başlamışlardır.[25]

ABD, IŞİD'e karşı mücadele için İncirlik Üssünün kullanılmasını talep etmiştir. Türkiye, Suriye sınırında 'IŞİD'den arındırılmış bölge' sözü karşılığında İncirlik Üssünü Amerikan savaş uçaklarına açmayı kabul etmiştir.[26] 12 Ağustos'ta Amerika savaş uçakları IŞİD'i İncirlik Üssünden kalkan uçaklarla vurmaya başlamıştır. Türk savaş uçakları da Ağustos sonu itibarıyla hava saldırılarında ABD'ye destek vermiştir.[27]

İlgili film

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Turkey, US to create 'ISIL-free zone' inside Syria". Hurriyet Daily News. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  2. ^ "Turkey allows Iraqi Kurds across borders to fight Isil in Kobane, in pictures". Telegraph.co.uk. 29 Ekim 2014. 21 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  3. ^ "Turkey to let Iraqi Kurds join Kobane battle". Al Jazeera English. 21 Ekim 2014. 24 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  4. ^ Martin Chulov. "Turkey to allow Kurdish peshmerga across its territory to fight in Kobani". the Guardian. 7 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  7. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 28 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  9. ^ "'IŞİD'in Türkiye sınırıyla bağlantısı kesildi'". BBC Türkçe. 5 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2016. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2016. 
  11. ^ "Terör örgütü IŞİD'in Türkiye'ye yönelik gerçekleştirdiği saldırılar". www.haberturk.com. 11 Temmuz 2016. 14 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2016. 
  12. ^ "Turkey admits Reyhanli was attacked by al-Qaeda — Al-Monitor: the Pulse of the Middle East". Al-Monitor. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  13. ^ "Şanlıurfa Suruç'ta patlama". www.haberturk.com. 22 Temmuz 2015. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  14. ^ "4 Dead 350 Wounded in Double Bomb Attack Against HDP in Amed". kurdishquestion.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2019. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2019. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2019. 
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2019. 
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2019. 
  21. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2019. 
  22. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  23. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  24. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  25. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  26. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  27. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kobani</span> Suriyede bir kent

Kobani veya Ayn el-Arab, Suriye'de bir kent. Türkiye'nin Şanlıurfa, Suruç ilçesinin güneyinde yer alır. 54.681 nüfusa sahiptir. Nüfusunun yaklaşık %90'lık kesimini Kürtler oluşturmaktadır. 2012'de Kürt askerî gücü YPG'nin kontrolüne geçinceye kadar Suriye'nin Halep İli'nin, Ayn el-Arab İlçesi'nin merkezi idi. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tarafından Fırat Bölgesi'nin merkezi ilan edildi. Aynı zamanda kentte Türkmen, Arap ve Ermeniler de yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürdistanı çatışmaları</span> Kuzey Suriyede askeri ve siyasi çatışma

Rojava Savaşı ya da Suriye Kürdistanı Çatışmaları, Suriye'nin kuzeyindeki taraflar arasındaki çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">YPG</span> Suriyede aktif Kürt milliyetçisi örgüt

YPG tam adı ile Halk Koruma Birlikleri veya Halk Savunma Birlikleri, Suriye'de faaliyet gösteren, fiilen özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ne bağlı çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu silahlı örgüt. Suriye Demokratik Güçleri bileşendir ve silahlı gücünün çoğunu oluşturur. Kadın Koruma Birlikleri (YPJ), YPG'nin kadın kolu, YPG Enternasyonal ise yabancı gönüllülerden oluşan koludur.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı sırasında Suriye-Türkiye sınırındaki çatışmalar</span>

Türkiye-Suriye Krizi, 2011 yılının Mart ayında, Suriye İç Savaşı'nın başlamasıyla birlikte, Türkiye ile Suriye arasında yaşanan, askeri ve siyasi gerilimler, çatışmalar dizisidir.

<span class="mw-page-title-main">Tel Abyad</span> Suriyede bir şehir

Tel Abyad, Balıh Nehri boyunca yer alan ve idari olarak Rakka Valiliği'ne ait Suriye şehridir. Kürt, Arap, Ermeni ve Türkmen'lerden oluşan 200.000 kişilik bir nüfusa sahiptir. Osmanlı döneminde Şanlıurfa ilinin Akçakale ilçesiyle aynı idi.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Irak Taarruzu (Haziran 2014)</span> Irak Şam İslam Devletinin Irak ve Suriye saldırıları

Kuzey Irak Taarruzu , IŞİD ve onları destekleyen Sünni aşiretler ve eski Baas partisi mensuplarının Musul'a yaptıkları taarruzla başlayan çatışmalardır. Kuzey Irak'taki IŞİD ilerlemesi, IŞİD'in güneye doğru ilerlemeye başladığı ve Tikrit'e saldırdığı 26 Haziran'a kadar devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kobani Olayları</span> 7-12 Ekim 2014 tarihinde Türkiyede çıkan eylemler

Kobani Olayları veya 6-7 Ekim Olayları, IŞİD'in Kobani'yi kuşatmasına karşılık YPG militanlarının Türkiye sınırları üzerinden silah nakli yapmasına izin vermeyen 62. Türkiye Hükûmeti'ne tepki olarak HDP Merkez Yürütme Kurulunun 6 Ekim'de aldığı kararla ve sokağa çıkma çağrısıyla başlayan protesto eylemleri ve silahlı çatışmalar bütünü. Silahlı çatışmalar, YDG-H üyelerinin öncülüğünde başlatıldı ve daha sonra HÜDA-PAR taraftarlarının ve ülkücülerin de çatışmalara katılımıyla ve ardından polis güçlerinin müdahaleleriyle büyüdü. Olaylar sırasında güneydoğu Anadolu'da Türk güvenlik güçleri ile PKK militanları arasında meydana gelen ve can kayıplarıyla sonuçlanan çatışmalar da gerginliğin tırmanmasına katkıda bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Kobani Kuşatması</span> Kobani kasabasının kırsal bölgesinde yaşanan silahlı çatışmalar

Kobani Kuşatması, Suriye'nin Halep vilayetine bağlı Kobani kasabasının kırsal bölgesinde 13 Eylül 2014 tarihinde Irak Şam İslam Devleti militanlarının PYD'nin kontrolünde bulunan köylere taarruzuyla başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">YPJ</span> Suriyede çoğunluğu Kürt kadınların oluşturduğu silahlı örgüt

YPJ veya Kadın Koruma Birlikleri YPG 'nin kadın koludur. 2012 yılında YPG'nin kadın tugayı olarak kurulmuştur. 2014'te 18 ile 40 yaşları arasında 7000'den fazla gönüllü savaşçı kadroya ulaşmıştır. Jineoloji YPJ'nin fikir bütünlüğünü oluşturan düşüncelere temel olan doktrinlerden biridir. Irak ve Şam İslam Devleti'nin Yezîdî soykırımına karşı savaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Haziran 2015 Kobani saldırısı</span> Vikimedya liste maddesi

Haziran 2015 Kobani saldırısı, IŞİD'in Kobani kentine gerçekleştirdiği saldırıdır. Tel Abyad'ın YPG'nin eline geçtiği ve YPG'nin Rakka'ya doğru ilerlediği dönemde gerçekleşen bu saldırı, IŞİD'in Kobani'yi yeniden ele geçirmekten ziyade dikkatleri bu yöne çekelbilmek için gerçekleştirdiği bir intihar saldırısı olarak değerlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2015 Suruç saldırısı</span>

2015 Suruç saldırısı, diğer adıyla Suruç Katliamı, 20 Temmuz 2015'te yerel saatte 12.00 civarında Şanlıurfa ilinin Suruç ilçesinde düzenlenen bombalı intihar saldırısı. Saldırıda, saldırgan dâhil 34 kişi öldü, 100'den fazla kişi yaralandı. Saldırı; aralarında Ezilenlerin Sosyalist Partisi'nin (ESP) gençlik kolu Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyelerinin de bulunduğu 300 kişinin Amara Kültür Merkezi bahçesinde Irak ve Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) Kobani Kuşatması sonrası, Kobani'nin yeniden inşa çalışmaları konusunda basın açıklaması yaptığı sırada meydana geldi. Saldırıyı IŞİD üstlendi. Canlı bombanın da IŞİD ile ilişkisi olan Dokumacılar grubu mensubu Şeyh Abdurrahman Alagöz olduğu belirlendi.

<span class="mw-page-title-main">Irak İç Savaşı (2013-2017)</span>

Irak İç Savaşı (2013-2017), IŞİD'in Musul'a saldırmasıyla başlayan iç çatışmaları kapsamaktadır. IŞİD ve IŞİD'e destek veren eski Baas partisi mensupları, Sünni Arap aşiretleri ve diğer radikal örgütler ile Irak Ordusu, Peşmerge, İran destekli Şii milisler, Süryani/Asuri/Yezidi azınlık savaşçıları ve merkezi hükûmete destek veren Sünni ve Şii Arap, Kürt ve Türkmen aşiretleri arasındaki çatışmalar günümüzde de devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı'nın kronolojisi</span>

Suriye İç Savaşı'nın kronolojisi, Suriye İç Savaşı'nın önemli olaylarının verildiği tarihsel süreci kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Azez Muharebesi (2012)</span> Suriye İç Savaşı dahilinde 2012de gerçekleşmiş bir muharebe

Azez Muharebesi, Türkiye-Suriye sınırındaki Halep iline bağlı Azez nahiyesinde Suriyeli muhalifler, IŞİD, Suriye Demokratik Güçleri ve Suriye rejimi arasındaki çatışmalardır.

Türkiye-SDG çatışması veya Türkiye-YPG çatışması, 2015 yılından bu yana Türkiye ile Suriye Demokratik Güçleri arasında yaşanan çatışmalar bütünü. PYD tarafından Suriye İç Savaşı sırasında Suriye'nin kuzeyinde tek taraflı olarak Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ni ilan etmesi sonucunda, bu duruma karşı olduğunu belirten Türkiye hükûmetinin gerekli askerî müdahaleleri yapması sonucu iki taraf arasında yaşanan çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Tel Abyad Muharebesi</span>

Tel Abyad Muharebesi, Suriye İç Savaşı sırasında Irak ve Şam İslam Devleti'nin 27 Şubat 2016 günü Tel Abyad'a saldırması sonucu çıkan ve 1 Mart'a kadar süren çatışmalar bütünü.

<span class="mw-page-title-main">Mazlum Kobani</span> Suriye Demokratik Güçleri Başkomutanı

Mazlum Kobani, Mazlum Abdi, Ferhat Abdi Şahin veya kod adı ile Şahin Cilo, Kürt lider. Suriye Demokratik Güçleri başkomutanı. Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı ve Interpol tarafından kırmızı bültenle aranmaktadır. Kendi açıklamalarına göre 2012 yılına kadar PKK'ya mensup olan Kobani, örgüt içerisinde yöneticilik dahil birçok pozisyonda görev almıştır. Türk yetkilileri; PKK tarafından gerçekleştirilen birçok saldırı emrinin Kobani tarafından verildiğini belirtmektedir.

Suriye İç Savaşı'na Türkiye'nin müdahalesi veya Suriye İç Savaşında Türkiye, 2011 yılından bu yana devam eden Suriye İç Savaşına kara bağlantısı olmamasına karşın müdahale eden Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya ile birlikte güneyde en uzun kara sınırına sahip Türkiye'nin sınırları içerisinde iç savaş ile direkt bağlantılı olarak olayların meydana gelmesi ve bölgesel huzurun bozulması ile buna gerekçe olarak Türk Silahlı Kuvvetleri'nin doğrudan müdahalesi ile devam eden bir dizi askerî kara ve hava harekâtı anlamına gelmektedir. NATO'nun bir üyesi olarak Türkiye sınırlarını koruma hakkına doğrudan sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Dokumacılar (örgüt)</span> Irak ve Şam İslam Devletine bağlı silahlı örgüt

Dokumacılar, Suriye İç Savaşı'nda IŞİD'e karşı savaşan YPG'yi özel olarak hedef alan Irak ve Şam İslam Devleti ile bağlantılı Türklerden oluşan bir örgüttü. IŞİD'e katılan yaklaşık 60 Türk militanından oluştuğu düşünülen örgütün, hem 2015'te Diyarbakır'da 4 kişinin hayatını kaybettiği miting bombalamalarıyla hem de 2015'te 32 kişinin hayatını kaybettiği Suruç bombalamasıyla bağlantısı vardı.