İçeriğe atla

Türkiye'nin uç noktaları

Türkiye'nin en uç noktaları şunlardır:

Yerleşim merkezleri

Türkiye'nin en uç il merkezleri:

Türkiye'nin en uç ilçe merkezleri:

Türkiye'nin en uç köyleri:

  • Kuzey: Kırklareli'nin Kofçaz ilçesine bağlı Ahlatlı köyü
  • Güney: Hatay ilinin Yayladağı ilçesine bağlı Kızılçat köyü. Topraktutan daha güneyde olmakla birlikte bu köy sel riski nedeniyle terk edilmiştir.[1]
  • Doğu: Hakkâri'nin Şemdinli ilçesine bağlı Alan köyü.
  • Batı: Çanakkale iline bağlı Gökçeada'nın Uğurlu köyü.

Deniz kıyısındaki uç noktalar

Türkiye'nin dört ana yöndeki dört uç noktasından üçü deniz kıyısında değildir. Kıyılardaki en uç noktalar şunlardır:

  • Kuzey: İnceburun (42°05'52"K, 34°56'41"D) Karadeniz kıyısında, Sinop ilçe merkezi sınırları içindedir.
  • Güney: Yayladağı'na bağlı Denizgören köyünün 2,3 km. güney batısında Suriye hududunun Akdeniz'e ulaştığı kumsal. Arapça El-Semra adı verilen,[2] büyük kısmı Türkiye'de kalan, Suriye tarafındaki nispeten küçük kısmı ise Lazkiye vilayetine bağlı olan bu kumsal, Mersin'deki Anamur Burnu'na göre 9,7 km. daha güneydedir.
  • Doğu: Artvin'in Hopa ilçesine bağlı Sarp köyü sahili. (41°31'13"K, 41°32'49"D)
  • Batı: Tüm Türkiye'nin en batı noktası olan Gökçeada'daki İncirburnu, aynı zamanda ülkenin deniz kıyısındaki en batı noktasıdır.

İrtifa

  • Türkiye'nin en yüksek noktası 5.137 m. rakımlı Ağrı Dağı'dır.
  • En alçak noktası Çukurova'daki Akyatan Gölü yakınlarındaki isimsiz çöküntü alanıdır. (-2,8 m.)
  • En yüksek rakımlı il merkezi Erzurum'dur. (1.890 m.)
  • En yüksek rakımlı ilçe merkezi Van'ın Başkale ilçesidir. (2.460 m.)[3]

Diğer

  • Türkiye'nin en kuzey noktası genellikle Sinop merkez ilçe sınırlarındaki İnceburun olarak bilinir. İnceburun'un Anadolu'nun en kuzey noktası olduğu doğrudur, ancak Trakya'da Kofçaz'ın Bulgaristan sınırı, İnceburun'dan yaklaşık 800 metre daha kuzeye uzanır.
  • Türkiye'nin en batı noktası olarak bazen Çanakkale iline bağlı Baba Burnu gösterilir. (39°28'46"K, 26°3'48"D) Baba Burnu hem Anadolu hem de Asya anakaralarının en batıdaki noktasıdır. Ancak Türkiye'nin bazı Ege adaları ve Trakya topraklarının bir kısmı Baba Burnu'nun daha batısında yer alır.
  • Türkiye'nin anakaradaki en batı noktası ise Trakya'da Edirne ili Enez ilçe merkezi sınırlarında Meriç nehrinin Ege'ye döküldüğü noktada yer alır. (40°43'45"K 26°2'9"D) Bu nokta, Anadolu anakarasının en batıdaki noktası olan Baba Burnu'nun 2,4 km. batısındadır.
  • Anamur Burnu, bazı kaynaklarda hatalı olarak Türkiye'nin en güney noktası olarak gösterilir. (36°1'0"K, 32°48'10"D) Oysa Yayladağı'nın Suriye sınırına göre Anamur Burnu 23,5 km kuzeyde yer alır.
  • Türkiye'nin denizlere en uzak köyü Hakkâri'nin Çukurca ilçesine bağlı Üzümlü köyüdür. Türkiye-Irak sınırı üzerinde köyün yaklaşık 7 km. batısında 2.300 metre yüksekliğe ulaşan sıradağ, ülkenin denizlere en uzak noktasıdır. Bu noktanın Hazar Denizi'ne ve Karadeniz'e uzaklığı yaklaşık 485 km., Akdeniz'e uzaklığı 645 km., Basra Körfezi'ne uzaklığı 940 km'dir.
  • Ülkenin hem sınırlarına hem de kıyılarına en uzak (en "iç") noktası, Kırşehir'in Kaman ilçesine bağlı Çağırkan köyünün birkaç kilometre güneybatısıdır. (yaklaşık olarak 39°19'7"K, 33°46'24"D) Bu nokta, Akdeniz ve Karadeniz'e yaklaşık 290'ar km, Ege'ye 585 km., Suriye sınırına 370 km., İran sınırına 880 km uzaklıktadır.

Ayrıca bakınız

  • Dünya'nın uç noktaları

Kaynakça

  1. ^ T.C. Yayladağı Kaymakamlığı web sitesi [1] 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 13 Ekim 2013 tarihinde erişildi.
  2. ^ Syria Travel Guide, Tiki Travel [2] (İngilizce)
  3. ^ T.C. Saray Kaymakamlığı İlçe Gıda, Tarım ve Hayvanılık Müdürlüğü web sitesi [3] 4 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu'nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120–180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye'nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi'nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

<span class="mw-page-title-main">Gökçeada</span> Çanakkalenin ilçesi

Gökçeada veya 1970 yılına kadar kullanılan adıyla İmroz (Osmanlıca: ايمروز, Yunanca: Ίμβρος Imvros), Çanakkale'nin bir ilçesi ve Türkiye'nin en büyük adasıdır. Ege Denizi'nin kuzeyinde, Saros Körfezi girişinde yer almaktadır. 91 km kıyı şeridine sahiptir. Yıllık yağış miktarı metrekareye 950 – 1050 mm arasında değişmektedir. Adanın batısında yer alan İncirburnu Türkiye'nin de en batı noktasını oluşturmaktadır. 2011 ve 2012 yıllarında haftada 2 kez Gökçeada-İstanbul uçak seferleri yapılmış olup, 2013 ve sonrasında ticari yolcu uçuşları yapılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avrasya</span> bir bütün olarak Avrupa ile Asya

Avrasya, Avrupa ile Asya'yı kapsayan coğrafi bölgeye verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Anamur Burnu</span> Türkiyede bir burun

Anamur Burnu, Türkiye'nin en güney ikinci noktasıdır. Koordinatları 36°01′17″K 32°48′07″D dır.

<span class="mw-page-title-main">Kızılırmak</span> Türkiye topraklarından doğup Türkiye topraklarından denize dökülen en uzun akarsu

Kızılırmak, eskiden Halis veya Alis, Sivas'ın İmranlı ilçesindeki Kızıldağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Bafra ilçesinde Karadeniz'e dökülen bir nehir. 1.355 km. uzunluğu ile Türkiye'nin kendi sınırları içerisinde doğup kendi sınırları içinde denize dökülen en uzun akarsuyu olma özelliğini taşır. Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Çankırı, Çorum, Sinop ve Samsun illerinden geçen Kızılırmak, aralarında Delice Irmağı, Devrez ve Gökırmak gibi çok sayıda akarsu ve çayın sularını da toplayarak büyük bir kavis çizerek Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e ulaşır.

<span class="mw-page-title-main">Yayladağı</span> Hatay ilçesi

Yayladağı, Hatay'a bağlı ilçedir ve Türkiye'nin coğrafi olarak en güneydeki ilçesidir. 36°- 42° paralelleri arasındaki Türkiye'nin 36'ncı paraleline yakındır. Yayladağı sınır kapısı ve gümrüğü Türkiye'nin Suriye'ye açılan kara kapılarındandır. Komşu ilçeleri; Altınözü, Samandağ ve Defne'dir.

<span class="mw-page-title-main">İnceburun</span>

İnceburun, Anadolu'nun en kuzey noktasıdır. Karadeniz'e uzanan Sinop Yarımadasının kuzeybatı ucunda yer alır. Sinop il merkezine 20 km uzaklıktadır.

Boztepe Burnu, Sinop Burnu veya 19. yüzyılın son dönemlerine kadar bilinen adıyla Laz Limanı, Sinop il merkezinin büyük bir kısmının da içinde bulunduğu bir yarım adadır. İnceburun üzerinden çıkan bir burun gibidir. Burnun başından sonuna kadar uzunluğu yaklaşık 8–9 km'dir. Güney yakasından Gerze, kuzey yakasından Hamsilos'un girişi, Akliman ve Başkaya Burnu görülebilir.

Başkaya Burnu, Sinop il sınırları içinde bulunan ve Türkiye'nin en kuzey ucunu oluşturan İnceburun üzerinden çıkan ikinci burundur. İnceburun'a varmadan görülen diğer burun ise Sinop (Boztepe) Burnu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Hamsilos</span> Tabiat Parki (05.01.0020)

Hamsilos; Sinop il sınırları içinde, Türkiye'nin en kuzey ucunu oluşturan İnceburun üzerinde bulunan bir koy. Deveci Deresi'nin ağız kısmından karaya doğru 300-400 metrelik deniz girintisidir.

<span class="mw-page-title-main">Habur Çayı</span>

Habur Çayı, Habur Suyu olarak da bilinir, Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Dicle Irmağı'nın kollarından biri. Güneydoğu Toroslar'ın en yüksek kütlesi olan Hakkâri Dağları'ndan çıkan küçük akarsuların birleşmesiyle oluşur. Genellikle kuzey-güney doğrultusunda akarak Şırnak ilinin Uludere ilçesinden Irak topraklarına geçer. Burada önce güneybatıya, sonra da batıya yönelir. Zaho'nun batısında kuzeydoğudan Hezil Çayı (Nizil) kolunu alır. Bundan sonra yaklaşık 20 km boyunca doğu-batı doğrultusunda Türkiye-Irak sınırını çizer. Şırnak'a bağlı Silopi ilçesinin güneyinde, Türkiye-Suriye-Irak sınırlarının birleştiği noktada doğudan Dicle Irmağına karışır.

<span class="mw-page-title-main">Almanya coğrafyası</span>

Bu madde Almanya coğrafyasını anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki deniz fenerleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Türkiye'deki fenerler listesidir.

<span class="mw-page-title-main">İncirburnu</span>

İnce Burun ya da eski adıyla Avlaka Burnu olarak da bilinir. 25° 38' 59 doğu meridyeni üzerinde Çanakkale il sınırları içinde yer alır ve Gökçeada'nın en batı noktası olma özelliğini taşır. Gökçeada'ya bağlı Uğurlu Köyü içindedir. Gökçeada limanı ile burun arası yaklaşık 30 kilometredir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği'nin en uç noktaları</span> Vikimedya liste maddesi

Avrupa Birliği'nin en uç noktalarını anlatan liste:

Balkaya Dağı, Türkiye'nin güneydoğu ucunda, Hakkâri ilinin sınırları içerisinde yer almaktadır. Dağ, Şemdinli ilçesinin güneybatısında Türkiye-Irak sınırında yer alır. Dağın batı yamaçları boyunca Türkiye - Irak sınırı uzanır.

<span class="mw-page-title-main">45. doğu meridyeni</span> Başlangıç meridyeninin 45 derece doğusunda yer alan meridyen

45. doğu meridyeni, Başlangıç meridyeni Greenwich'ten 45 açısal derece doğuda yer alan, kuzey kutbundan güney kutbuna uzanan hayali çizgi. 45°D meridyeni, Kuzey kutbu, Kuzey Okyanusu, Avrupa, Asya, Afrika, Hint Okyanusu, Güney Okyanusu, Antarktika üzerinden uzanır. Türkiye'nin matematik konumu; 26°-45° doğu meridyenleri, 36°- 42° kuzey paralelleridir. Türkiye'nin uç noktalarından olan meridyen, Türkiye'nin en doğusundan geçer. Iğdır ili Aralık ilçesindeki Dilucu Sınır Kapısı'nın 1,2 km. doğusunda, Azerbaycan sınırını oluşturan Aras Nehri'den Türkiye'nin en doğudaki meridyeni uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye-Türkiye sınırı</span> uluslararası sınır

Suriye-Türkiye sınırı, Suriye ile Türkiye arasındaki 877 km'lik kara sınırıdır. Batıda Akdeniz'den başlar ve doğuda Irak sınırıyla kesişen noktada sona erer. İki ülke sınırı hem Suriye'nin hem de Türkiye'nin en uzun sınırıdır.

Kaledran Çayı Mersin ili Anamur ilçesinde yer alan bir çaydır. Çayın adı Toros Dağları üzerindeki Kaleduran adındaki bir kale öreninden gelmektedir. Bölgedeki yazın kuruyan birçok çayın aksine her mevsim belli bir debiye sahip olan çay 36°06′01″K 32°33′46″D koordinatlarında Akdeniz'e dökülür. Çayın kaynağı Toros Dağlarında Anamur'a bağlı Güngören köyü kuzeyindedir. Güneye doğru akan çay Akdeniz'e dökülmeden önce Mersin ili batı sınırını çizer. Çayın batısı Antalya ili Gazipaşa ilçesi, doğusu ise Anamur ilçesidir. Eskiden bu bölgede bulunan ve çayla aynı isme sahip olan köyün bazı kısımları çayın batısında kalmıştı. Bu sebepten köy ikiye ayrıldı ve doğudaki köy Anıtlı batıdaki köy de Yakacık adını aldı. Ancak halk arasında her iki kısım da hala Kaledran adıyla anılır.

Kusyr Platosu, Hatay ili güneyinde, Suriye sınırında yer alan bir platodur. Doğu ve güneyden Suriye toprakları, kuzeyden Amik Ovası, batıdan Akdeniz ve Asi Nehri sınırlandırır. 35° 48′ ile 36° 16′ N enlemleri ve 35° 55′ ile 36° 24′ D boylamları arasındadır. Büyük kısmı Yayladağı ve Altınözü ilçe sınırlarında, az bir kısmı Samandağ ve Antakya ilçe sınırlarındadır.