İçeriğe atla

Türkiye'deki vergi daireleri

Türkiye'deki vergi daireleri, mükellefi tespit eden, vergi tarh eden, tahakkuk ettiren ve tahsil eden dairelerdir.

Vergi daireleri, Türkiye'de, vergisel açıdan mükelleflere hizmet sunan temel idari birimdir. Mükelleflerin, hizmet alacağı vergi dairesi, normal şartlar altında ikametgâh ve işyeri adresleri üzerinden tespit edilir. Ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi dairelerinin yetki alanı ile vergi türleri, meslek ve iş grupları itibarıyla mükelleflerin bağlı olacakları vergi dairesini belirlemeye yetkilidir. İdari olarak vergi daireleri, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın taşra teşkilatı olan vergi dairesi başkanlıklarına bağlıdır. Vergi dairesi başkanlığı olmayan illerde ise defterdarlığa bağlıdır.

Günümüzde vergi dairelerinin birleştirilerek; her ilde tek bir vergi dairesi oluşturulması yönünde çalışmalar yürütülmektedir.[1] Tek vergi dairesi uygulamasında Eskişehir pilot bölge olarak belirlenmiştir.[2]

Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Hükümlerine göre, vergi daireleri aynı zamanda Tahsil Dairesi'dir.

Hizmet Birimleri

Vergi daireleri, vergi dairesi müdürleri tarafından yönetilir. Daire görev alanlarına göre bölümlere bölünür ve bu bölümlerin altında servisler yer alır. Bölümlerin yönetimi müdür yardımcıları, servislerin yönetimi ise şefler aracılığıyla gerçekleştirilir. 24 Aralık, 1994 tarih ve 22151 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan, "Vergi Daireleri Kuruluş ve Görev Yönetmeliği"nde, vergi dairelerinin hizmet birimleri ve görevleri açıklanmıştır.

Sicil-Yoklama Servisi

  • Vergi dairesinin görev alanında faaliyet gösteren ve sürekli yükümlülüğü gerektiren vergilerden dolayı mükellef ya da sorumlu durumunda bulunan gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülüğe giriş, çıkış ve değişikliklerle ilgili yoklama işlemlerini yapmak ve sicil kayıtlarını tutmak,
  • Götürü usulde vergilendirilen gelir vergisi mükelleflerine vergi karnesi vermek,
  • Gerekli görülen hallerde tebliğ işlemlerini yapmak.

Sürekli Yükümlülükler Vergilendirme Servisi

  • Vergi, resim, harç ile çeşitli kanunlarda belirtilen diğer Devlet gelirlerinin tahsil edilebilir hale gelmesini sağlayan iş ve işlemleri yapmak,
  • Mükelleflerin şahıs hesaplarını izlemek amacıyla hesap, kart ve defterlerini tutmak, saklamak ve her mükellef için bir hesap dosyası oluşturmak,
  • Vadesinde ödenmeyen amme alacaklarını takibe almak,
  • Şahıs hesaplarının dökümünü yapmak, şahıs hesapları ile genel hesaplar arasında uyum sağlamak,
  • Tarh, tahakkuk ve tahsil edilen vergi, resim, harç ve diğer mali yükümlülüklerde yapılan vergi hataları (tahakkuksuz veya tahakkuktan fazla tahsilatlar dahil), kanunlar ve yargı kararları gereğince yapılacak terkinleri ve fazla tahsilatların iadesi ile ilgili işlemleri düzeltme fişi kuralına göre yapmak,
  • Tecil ile ilgili işlemleri yapmak,
  • Sürekli yükümlülükler vergilendirme servisi ile ilgili kayıt ve defterleri tutmak,
  • Amme alacağını güvence altına almak için borçlulardan teminat istemek ve ihtiyatı haciz uygulaması ile ilgili işlemleri yapmak,
  • Ödeme emrinin tebliğini sağlamak, ödeme emri tebliğine rağmen borcunu ödemeyen veya mal bildiriminde bulunmayan borçlular için 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 60 ıncı maddesi gereğince hapsen tazyik talebinde bulunmak,
  • Haciz varakalarına ilişkin işlemleri tamamlayarak icra servisine intikal ettirmek,
  • 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre takipli alacakları vergi türleri itibarıyla icmal defterine işlemek ve izlemek.

Süreksiz Yükümlülükler Vergilendirme Servisi

  • Süreksiz yükümlülükler vergilendirme işlemlerine ilişkin olarak sürekli yükümlülükler vergilendirme servisinde sayılan işlemleri yapmak.

İhtilaflı İşler Servisi

  • Mükelleflerce vergi, resim, harç ve cezalar ile diğer alacaklara ilişkin işlemlere karşı açılan davalarla ilgili olarak dava dosyalarını oluşturmak, vergi dairesi savunmasını hazırlamak ve ilgili yargı mercilerine göndermek,
  • Gerektiğinde vergi mahkemesi kararlarına karşı, süresinde bölge idare mahkemeleri nezdinde itirazen, Danıştay nezdinde temyizen dava açmak, tashihi karar talebinde bulunmak.

Vezne Servisi

  • Amme borçlusu adına yapılacak ödemeleri vergi dairesi alındısı (makbuzu) düzenleyerek kabul etmek,
  • Tahsildar ve icra memurlarının tahsilatını usulüne uygun olarak kabul etmek,
  • Veznece tahsil olunan paraları belirlenen esaslara uygun olarak bankaya yatırmak,
  • Teminat olarak alınan veya haczedilen menkul değerler ile kıymetli evrakı veznede saklamak,
  • Alındılarla ilgili kontrol, kayıt ve dağıtım işlerini yapmak.

Muhasebe Kayıt Servisi

  • Devlet Muhasebesi Yönetmeliği ile Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğinde belirtilen iş ve işlemleri yapmak,
  • Düzeltme ve terkin yolu ile red veya iadesine karar verilen paraların hak sahiplerine nakden veya mahsuben ödenmesine ilişkin işlemleri yapmak.

İcra Servisi

  • Amme borçluları ile ilgili olarak 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde haciz uygulaması ve taşıma işlemini yapmak,
  • Aciz halinde bulunan borçluları tespit etmek, aciz fişi düzenlemek ve bu borçluların durumunu sürekli olarak izlemek.

Satış Servisi

  • Haciz tutanağında gösterilen menkul malların koruma ve saklama işlemlerini yapmak,
  • Amme borçluları ile ilgili olarak 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde haczedilen malların satış gününü belirlemek ve ilan etmek,
  • Haciz edilen menkul malların satışını yapmak,
  • Gayrimenkul satışlarında satış şartnamesini hazırlamak, satış ilanını yapmak, satış dosyasını oluşturarak satış komisyonuna göndermek.

Tarama ve Kontrol Bölümü

  • Bölüm ve servislerin iş ve işlemlerinin yürürlükteki mevzuat hükümlerine uygunluğunu kontrol etmek,
  • Bölüm ve servislerdeki iş ve işlemlerde ortaya çıkan aksaklıkları tespit etmek ve vergi dairesi müdürü veya vergi müdürüne yazılı olarak bildirmek,
  • Vergi dairesi müdürü veya vergi müdürü tarafından yazılı ya da sözlü olarak bildirilen tarama ve kontrol işlerini yapmak,
  • Kanun ve ilgili mevzuat ile yasaklanan hususlar gözönünde bulundurulmak kaydıyla halkla ilişkiler konularında mükelleflere yardımcı olmak ve gerektiğinde aydınlatmak,
  • Vergi Dairesinden istenilen istatistik amaçlı bilgileri ilgili birimlerden temin etmek.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Vergi dairelerine bankacılık modeli geliyor". Milliyet.com.tr. 28 Aralık 2014. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2015. 
  2. ^ "Tek Vergi Dairesine doğru..." Evdb.gov.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vergi</span>

Vergi, ekonomik birimlerden siyasi cebir altında ve karşılıksız devlete kaynak (para) olarak aktarılmasıdır. Kamu hizmeti yapmak durumunda olan devlet, bunu yaparken mal ve hizmet üretiminde bulunur. Gerekli üretim faktörlerini sağlarken kamu fonlarını kullanır. Bu fonlar içerisinde vergi gelirlerinin oranı yüksektir. Sanayileşmiş toplumlarda %100'e ulaşmaktadır. Devlet, belirtilen temel amaç dışında kamu faaliyetlerine paralel diğer bazı fonksiyonları da vergilere yükleyebilir. Bu arada gelir dağılımının kontrolü, piyasada fiyat istikrarının sağlanması gibi fonksiyonlar da kısmen vergiye yüklenebilir.

Varlık Vergisi, Türkiye'de 11 Kasım 1942 tarih ve 4305 sayılı kanunla konulan olağanüstü servet vergisinin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhasebe</span> Ekonomik kuruluşlarla ilgili finansal bilgilerin ölçülmesi, işlenmesi ve iletilmesi

Muhasebe, bir işletmenin varlıkları ve kaynakları üzerindeki mali nitelikteki bilgileri kayıt, sınıflandırma, özetleme, analiz etme ve yorumlama gibi fonksiyonlar ile takip eden bilimsel bir sistemdir.

Limited şirket bir veya daha çok gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret unvanı altında kurulan ticaret şirketi. Limited şirketler, ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanırlar. Sermayesi belirli olup, bu sermaye esas sermaye paylarının toplamından oluşur. TK m. 573/3'e göre limited şirket kanunen yasak olmayan her türlü ekonomik amaç ve konu için kurulabilir. Limited şirketler bankacılık ve sigortacılık yapamazlar. Sayısı anonim şirketlerden fazladır. 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun Altıncı Kısım Birinci Bölüm hükümleri uyarınca tek ortaklı limited şirket kurmak mümkün hale gelmiştir. Ortak sayısı en fazla 50 olabilir. Ortakların sorumlulukları anonim şirketteki gibi sermayeleri ile sınırlıdır. Limitet şirketler 50.000 TL esas sermaye ile kurulabilir.

CIF, uluslararası ticaretle ilgili bir terimdir. Sözcük karşılıkları mal bedeli, sigorta ve navlun anlamındadır. Bu tip ticarette satıcı, CFR teriminde olan yükümlülükleri aynen üstlenmekte, ancak bunlara ek olarak taşıma sırasında malların kayıp ve hasar riskine karşı deniz sigortası sağlama yükümlülüğünü de almaktadır. Burada sigorta sözleşmesini akdetmek ve sigorta primini ödemek, satıcıya düşmektedir.

Faktoring, firmaların mal ve hizmet satışlarından doğmuş veya doğacak vadeli, fatura veya fatura yerine geçen bir belgeye dayanan alacakların faktoring şirketi tarafından temlik alınması yoluyla, finansman, garanti ve tahsilat hizmetlerinin sunulduğu bir finansal üründür.

Vergi hukuku, kamu hukuku içinde yer alan ve devletin mali faaliyetlerinin hukuki yönünü inceleyen mali hukukun bir alt dalıdır. Mali hukuk; vergi (gelir) hukuku, harcama (gider) hukuku ve bütçe hukuku olmak üzere üç alt sınıflandırmaya tabidir. Vergi hukuku, devletin kamu gücüne dayanarak elde ettiği kamu gelirlerinin hukuki rejimini inceler.

Doğan Şirketler Grubu Holding A.Ş. veya kısaca Doğan Holding, iş dünyasına ilk adımını Aydın Doğan’ın 1959 yılında Mecidiyeköy Vergi Dairesi’ne kaydolması ve 1961’de otomotiv alanında ilk şirketini kurması ile atan şirkettir. 1980 yılında holdinge dönüşmüştür. Enerji, demir-çelik sanayisi, otomotiv, finans, gayrimenkul ve eğlence sektörlerinde faaliyet gösteren İstanbul merkezli bir holdingtir.

İkmalen tarh, vergi beyannamesinin belirlenen sürede verilmemesi, gerekli belgelerin doğru şekilde tutulmaması, yaptırılması gereken onaylama ve imzalama işlemlerinin geregi gibi yaptırılmaması neticesinde yaptırılan tarhtır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de yargı teşkilatı</span>

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 9. maddesi uyarınca “Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır.” Ancak, 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yetkileri Hakkındaki Kanun içinde yer alan bazı belirleyici hükümler haricinde tüm yargı teşkilatının görev ve yetkisini belirleyen kapsayıcı ve genel bir yasal düzenleme yapılmamıştır. Dolayısıyla, hangi durumda hangi mahkemenin yetkili olacağı çeşitli kanunlarda dağınık ve sistematikten uzak bir biçimde yer aldığından mevcut mevzuat konuya genel bir bakış sağlamaktan uzak bir görüntü sunmaktadır.

Vergi İncelemesi

Türkiye'deki vergi mahkemeleri, Türkiye'de idari yargı kolunun içinde yer alan mahkemelerden biridir. Vergi mahkemeleri vergi yargısında ilk derece mahkemesi olarak görev alırlar. Vergi mahkemelerinin görevine giren uyuşmazlıkların çözümü İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda gösterilen kurallara tabidir. Bulundukları ilin adı ile adlandırılır. İhtiyaç sayısına göre birden fazla kurularak numaralandırılabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nun ekonomik tarihi</span>

Osmanlı İmparatorluğu'nun ekonomik tarihi, iki alt döneme ayrılır. Birincisi, oluşturulan kapalı tarım ekonomisinin imparatorluk içinde bölgesel fark gösterdiği klasik çağ (genişleme); ikincisi ise devlet ve kamu işlevleri üzerine, idari ve politik düzenlemeler ile başlayan devlet örgütlü reformları kapsayan reform dönemidir. Askerî reformlar ile başlayan değişim; kamu ve zanaatkar loncalarına uzanmıştır.

Motorlu taşıtlar vergisi, Karayolları Trafik Kanunu'na göre trafik şube veya bürolarına kayıt ve tescil edilmiş bulunan motorlu kara taşıtları; Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne kayıt ve tescil edilmiş olan uçak ve helikopterler, liman veya belediye siciline kayıt ve tescil edilmiş olan motorlu deniz taşıtlarının tabi olduğu vergilendirmedir.

Vergilendirme Türkiye ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır. Türkiye'nin GSYİH'ye oranı %41,65'tir (2021). Vergiler genelde hükûmet tarafından alınır, ancak bazı özel vergiler belediyeler aracılığıyla alınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gelir İdaresi Başkanlığı</span> Vergiler ile diğer gelirleri tahsil etmekle sorumlu kurum

Gelir İdaresi Başkanlığı eski adıyla Gelirler Genel Müdürlüğü, vergiler ile diğer gelirleri tahsil etmekle sorumlu olan, Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı bir devlet kurumudur. Teşkilat yapısı ve görev alanları, 5345 Sayılı Gelir İdaresi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir.

Türkiye'deki vergi mükellefiyeti, Türk vergi sisteminde yer alan vergi mükellefiyeti kavramını inceler.

<span class="mw-page-title-main">Verginin tarhı</span>

Verginin tarhı, vergi alacağının kanunlarda gösterilen matrah ve oranlar üzerinden hesaplanarak miktarının belirlenmesidir. Verginin tarhı idarece yapılır. Türkiye'de bu işi vergi daireleri yapmaktadır. Vergi tarhı idari bir işlemdir ve hukuka aykırılığı iddiasıyla vergi mahkemesinde dava konusu edilebilir. Verginin tarhı Vergi Usul Kanunun 20. maddesinde tanımlanmıştır. Vergi Usul Kanunun 25.-39. maddelerinde tarh yöntemlerine ilişkin düzenlemeler yer almaktadır. Buna göre vergi tarhı aşağıdaki yöntemlerle yapılmaktadır. 4 çeşit Tarh vardır.

Ekolojik vergi veya ekolojik vergilendirme, çevreyi ve doğal kaynakları korumayı ve aşırı tüketimi önlemeyi hedefleyen bir vergilendirme biçimidir. Kavram İngilizce literatürde ekoloji ve vergi (tax) sözcüklerinin birleşiminden oluşan ecotax ile ifade edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gümrükler Genel Müdürlüğü</span>

Gümrükler Genel Müdürlüğü, görev ve yetki alanına giren hususlar itibarıyla gümrük ve dış ticaret mevzuatının uygulayıcısı olarak faaliyet gösteren Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlükleri ve bağlantıları gümrük müdürlükleri ile eş güdüm içerisinde çalışmakta olup Ticaret Bakanlığı'na bağlı bir genel müdürlüktür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.