İçeriğe atla

Türkiye'deki doğa tarihi müzeleri listesi

Türkiye'de doğa tarihi müzeciliği, 1830'lu yıllarda başlamış olup, Osmanlı döneminden günümüze birçok müze girişimi yapılmış, bu girişimlerin büyük bir kısmı kısa ömürlü olmuştur. Buna karşın günümüzde farklı büyüklüklerde koleksiyonların sergilendiği doğa tarihi müzeleri aktif durumdadır.

Doğa tarihi müzeleri

  • Burdur Doğa Tarihi Müzesi
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yer Bilimleri ve Doğa Tarihi Müzesi
  • Ege Üniversitesi Tabiat Tarihi Müzesi
  • İstanbul Teknik Üniversitesi - İhsan Ketin Doğa Tarihi Müzesi
  • Prof. Dr. Ali Demirsoy Doğa Tarihi Müzesi
  • Saint-Joseph Lisesi Doğa Bilimleri Merkezi
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tabiat Tarihi Müzesi
  • Şehit Cuma Dağ Tabiat Tarihi Müzesi (eski MTA Tabiat Tarihi Müzesi)
  • Trolian Park (Muğla)

İlişkili müze ve sergiler

Türkiye'de kapsam açısından doğa tarihi müzeleri ile ilişkili olan müze ve sergiler genel olarak üniversitelerin, kamu kurumlarının ve özel kurumların alan bazlı müze ve botanik bahçelerinde bulunmaktadır. Bu müzeler başlıca, jeoloji, biyoloji, hidrobiyoloji, zooloji, herbaryum, arboretum, botanik bahçesi gibi doğa tarihi ile ilişkili konular baz alınarak inşa edilmiştir. Bu kurumların listesi aşağıda verilmiştir.

Herbaryumlar

Osmanlı dönemi doğa tarihi müze ve koleksiyonları

Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul ve Anadolu'da kurulan fakat günümüzde sadece belirli kısımları kalmış veya tamamen yok olmuş kolekisyonların genel bir listesi aşağıda verilmektedir.

  • Darüşşafaka Müzesi Doğa Tarihi Koleksiyonu
  • Getronagan Ermeni Lisesi- Dr. Nazaret Dağavaryan Doğa Bilimleri Sergisi
  • İstanbul Doğa Tarihi Müzesi (Le Musée d’histoire naturelle d’école Imperiale de Medicine a Constantinople)
  • Merkezi Türkiye Koleji (Gaziantep) Mary Dickinson Doğa Tarihi Müzesi
  • Merzifon Anadolu Koleji Müzesi (Anatolia College)
  • Robert Kolej Doğa Tarihi Müzesi

Ayrıca bakınız

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arboretum</span>

Arboretum ya da ağaç parkı, esasen ağaçlar ile ağaççık ve çalı gibi diğer odunsu bitkilerin yetiştirilmesine adanmış botanik bahçesidir. Böyle bahçeler bilimsel araştırma ve gözlemler için kullanılmakla birlikte, çeşitli canlı ağaç türlerinin derlemini (koleksiyonunu) barındıran birer müzedir. Bunun dışında, bir botanik bahçesinde bulunan ve ağaç, ağaççık ve çalıların dikimine ayrılmış olan bölüm de "arboretum" olarak anılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ), merkez kampüsü İstanbul'un Fındıklı semtinde bulunan devlet üniversitesidir. Ağırlıklı olarak görsel sanatlar, mimarlık, sahne sanatları ve müzik alanında eğitim vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Trakya Üniversitesi</span> Edirnede kurulu devlet üniversitesi

Trakya Üniversitesi, Edirne merkezli bir devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi</span>

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Cumhuriyet döneminin ilk kurulan fakültesi Ankara Üniversitesi'nin mühendislik ve temel bilim alanlarındaki öncü kuruluşlarındandır. Kuruluşundan bu yana fakülte Türkiye'de bilim ve teknolojinin gelişmesinde, ülkenin kalkınmasında, çağdaş düzeyde temel ve uygulamalı araştırmalar yapılmasında önemli katkılarda bulunmuştur.

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Oyuncak Müzesi, Türkiye'nin ilk oyuncak müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Müze</span> kazılarda bulunan yapıtların, eski devirlerden kalan antikaların, sanata ve bilime ilişkin nesnelerin, sanat ve bilim yapıtlarının, budunbilimsel vb. nesnelerin bir arada ya da ayrı ayrı sergilendiği, saklandığı, korunduğu yapı

Müze, somut ve somut olmayan kültürel mirası araştıran, ilgili nesneleri toplayan, muhafaza edip sergileyen kurumlar ve sergileme mekanlarıdır.

Cumhuriyetin ilanını takiben, Türkiye müzeleri Atatürk'ün Anadolu'nun insan eliyle yapılan faydalı şeylerinin sergi ve araştırmasına önem vermesi dolayısıyla kaydedilebilir şekilde gelişti. Türkiye ilan edildiğinde, İstanbul'da "Asar-ı Atika Müzesi", olarak adlandırılan İstanbul Arkeoloji, Aya İrini'nin ev sahipliğini yaptığı Askeri Müze, Süleymaniye Camii'nde Türk ve İslam Eserleri Müzesi ve Anadolu'nun birkaç büyük şehrinde Osmanlı İmparatorluğu Müzesi müzeleri vardı.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi</span> Türkiyenin ilk Fen Fakültesi.

1933 Üniversite reformu ile birlikte kurulan İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, yurt dışından davet edilen öğretim üyelerinin de katkıları ile Zeynep Hanım Konağı'nda eğitim öğretime başlamış, 1935 yılında Rasathane, 1936 yılında Botanik Enstitüsü binaları tamamlanmış, ancak 28 Şubat 1942 tarihinde çıkan yangın ile Zeynep Hanım Konağı tamamen yanmıştır. Yeni binanın yapımına başlanmış ve 1952 yılında tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Resim ve Heykel Müzesi</span>

İstanbul Resim ve Heykel Müzesi (İRHM), 20 Eylül 1937’de Türkiye’nin ilk Güzel Sanatlar müzesi olarak Dolmabahçe Sarayı’nın Veliaht Dairesi’nde hizmete giren, günümüzde Tophane'deki Antropo No:5'te hizmet veren sanat müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Salzburg Üniversitesi</span> Avusturyada Üniversite

Salzburg Üniversitesi bazen üniversitenin kurucusu olan Prens Paris Londron'un ismi ile de üniversitenin adı Paris Lodron Üniversitesi olarak da söylenmektedir.

İstanbul Üniversitesi Zooloji Müzesi, İstanbul Üniversitesi Vezneciler Kampüsünde Biyoloji bölümünün en üst katından bulunan ve Türkiye faunasını yansıtır nitelik taşıyan müzedir. Türkiye’nin ilk zooloji müzesi olma özelliğini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Doğa Tarihi Müzesi (Londra)</span>

Londra Doğal Tarih Müzesi, Londra'da bulunan bu müze doğal tarihinin çeşitli kesimlerinden gelen örneklerden geniş bir yelpazede sergiler.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Arboretumu</span> İstanbulda bir arboretum

Atatürk Arboretumu, İstanbul'un Sarıyer ilçesinde, Kemerburgaz-Bahçeköy yolu üzerinde, ağaç ve odunsu bitkilerin sergilendiği geniş yeşillik alandır.

Fazıla Şevket Giz, Türk zoolog.

Türkiye'deki üniversite müzeleri gerek bilimsel çalışmalara destek olmak gerekse çeşitli araştırmaların sonuçlarını ve bulgularını durağan veya etken bir ortamda izleyicilere sunmak amacıyla kurulmuşlardır. Bazı müzeler bir araştırma merkezine bağlı olarak işlev görürken diğerleri bağımsız olarak hizmet veriler. Uluslararası Müzeler Platformu Türkiye'deki Üniversite Müzelerini bir araya getirerek düzenli konferanslar düzenlemektedir. 2017 yılında düzenlenen 4. Uluslararası Müzeler Platformu Kongresi için Eskişehir Anadolu Üniversitesi seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hacettepe Sanat Müzesi</span> Sanat müzesi

Hacettepe Sanat Müzesi; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan, Hacettepe Üniversitesi'ne bağlı bir müzedir. 4 Ekim 2005 tarihinde kurulan müzede, başta Burhan Doğançay olmak üzere; ülke ve dünya çapında isim yapmış birçok önemli sanatçıdan eserler bulunmaktadır. Şeref Akdik, Hikmet Onat, Feyhaman Duran, Avni Arbaş, Nevzat Akoral, Nuri Abaç, Fikret Otyam ve Hayati Misman gibi usta sanatçılardan çalışmaları bünyesinde barındıran müze 2015 yılında onarıma alınmış ve iki yıl ziyarete kapalı kaldıktan sonra 17 Ekim 2017 tarihinde, Hacettepe Üniversitesi'nin 50. kuruluş yıldönümünde tekrar açılmıştır.

Alfred Heilbronn, Alman-Türk botanikçi. Türkiye’de modern botaniğin kurucusudur. Nazi Almanyası'ndan kaçarak Türkiye'ye sığındı. İstanbul Üniversitesi'nde akademisyen olarak çalıştı. Asuman Baytop onun üniversitedeki asistanıydı. Alfred Heilbronn Botanik Bahçesi de Türkiye'deki faaliyetlerinin önemli bir parçasıydı. Türkçeye çevrilen başlıca eserleri Nebat Biyolojisi (1940), Botanik ve Genetiğe Giriş (1943), Kalıtım Biliminin Temel Anlamları ve Temel Vakıaları'dır (1947).

Herbaryumlar, genellikle üniversitelere bağlı fakülte ve enstitüler bünyesinde kurulurlar. Botanik, ekoloji, biyocoğrafya ve iklim bilimi gibi doğa bilimlerinin bir parçası olan bölümlerde oluşturulanlar, daha çok bitkinin genetiğini araştırma, belirli bir coğrafya üzerindeki dağılış ve yayılışını inceleme ve gelecek nesiller adına koruma altına alma amacıyla kullanılırken eczacılık gibi daha çok uygulamaya dayalı bölümlerde ilaç üretim teknikleri ve aşamaları konusunda kaynaklık etmesi için yararlanılır.

MTA Tabiat Tarihi Müzesi, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'ne (MTA) bağlı Ankara'da bulunan doğa tarihi, paleontoloji, madencilik, mineroloji ve jeoloji müzesi.

<span class="mw-page-title-main">Curt Kosswig</span> Almanya ve Türkiyede çalışmış Alman Zoolog

Curt Kosswig Kariyerinin çoğunu İstanbul Üniversitesi (1937–1955) ve Hamburg Üniversitesi'nde (1955–1969) geçiren Alman zoolog ve genetikçi. Curt Kosswig, Türk Zoolojisinin kurucusu olarak bilinir.