İçeriğe atla

Türkiye'de tekstil

Coğrafi Keşiflere dek Türk pamuğu Anadolu'nun başlıca ihraç kalemiydi

Anadolu topraklarında antik çağdan beri dokuma yapılmaktaydı. Osmanlı'nın yükselişi ile Anadolu imparatorluğun tekstil üretiminin merkezi oldu. Hint pamuğunun Türk pamuğunu egale etmesi ve Sanayi Devrimi'nin teknolojisine yetişememek Anadolu tekstiline darbe vurdu.[1] İmparatorluğun batılılaşma çabaları neticesinde 19. yüzyıl sonlarında fabrika üretimi başladı. Osmanlı İmparatorluğu döneminde dokuma konusunda Denizli ve Tokat, ipekli ürünler konusunda da Bursa bölgesinde küçük işletmeler halinde üretim vardır. 1915 yılında önde gelen 22 kamu sanayi işletmesinin 18’i, 28 anonim şirketin 10’u, 214 özel sektör işyerinin 45’i ve toplam 264 sanayi işyerinin 73’ü tekstil sanayisinden oluşmaktaydı.[2] Cumhuriyet döneminde 1933'te Sümerbank yasasıyla Bakırköy, Kayseri, Ereğli bez fabrikaları ve Nazilli basma fabrikası; 1938'den sonra da Bursa Merinos, Malatya pamuklu ve Eskişehir basma fabrikaları kurulmuştur. Tüm tekstil ve konfeksiyon fabrikaları ve atölyeleri Sümerbank çatısı altında toplanmıştır.Tekstil sektörüne tasarımcı yetiştirmek üzere 1940 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde kumaş desenleri bölümü kurulur. 1977'de İzmir Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümü açılır. 1960'larda Özel sektör gelişmiştir. 1952 yılında sektör üretimi içinde yüzde 28 olan özel sektör payı 1962 yılında yüzde 62’ye, 1990 yılında ise yüzde 90’ın üzerine çıkmıştır.[2] Dokuma alanında Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesi gibi özel atölyelerde yazmalar ve geleneksel dokuma örnekleri yaşatılmıştır. Deniz Bilgin, Reyhan Kaya, Attila Ergür, Özdemir Altan, Ayla Salman gibi sanatçılar gelenksel Türk dokumacılığına çağdaş yorumlar getirmiştir.[3] Günümüzde devletin tekstil sektöründeki payı yüzde 1’in altındadır. Sümerhalı ve bazı diğer kamu kurumları tarafından el halısı üretimi gerçekleştirilmektedir. Türkiye'nin önemli ihraç alanlarındandır.

Kaynakça

  1. ^ http://yayinlar.yesevi.edu.tr/files/article/380.pdf[]
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 18 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2014. 
  3. ^ Türkiye Tarihi 4 - Çağdaş Türkiye 1908-1980, Oğuz Akkan- Sina Akşin, s.543

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Doğu Anadolu Bölgesi</span> Türkiyenin doğusundaki coğrafi bölgesi

Doğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu topraklarındaki konumunda doğuda yer alması nedeniyle Birinci Coğrafya Kongresi tarafından 1941 yılında böyle isimlendirilmiştir. Ülkenin, nüfus yoğunluğu ve nüfusu en az olan bölgesidir. Bunda bölgenin yüzölçümünün büyük olması başlıca etkilerindendir.

<span class="mw-page-title-main">İç Anadolu Bölgesi</span> Türkiyenin ortasındaki coğrafi bölgesi

İç Anadolu Bölgesi, Anadolu'nun orta kısmında yer alan, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Türkiye'de gelişmiş bölgeler arasında yer alır. Konumu sebe­biyle bu bölgeye "Orta Anadolu" da denir. İç Anadolu Bölgesi'nin yüzölçümü 151.000 km² olup bu alan Türkiye topraklarının %21'ini kaplar. Yüzölçümü bakımından Doğu Anadolu'dan sonra ikinci büyük bölgedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışında diğer bölgelerin hepsiyle komşudur. Aynı zamanda Türkiye'nin "tahıl ambarı" olarak da anımsanır. İç Anadolu Bölgesi'nde toplam 13 il vardır.

Tekstil mühendisliği, Mühendislik Fakültesine bağlı bir yükseköğretim bölümüdür. Tekstil mühendisliği bölümleri 4 yıllık lisans programlarına bağlı olarak özel sektöre yönelik Tekstil mühendisi yetiştirmektedir. tekstil hammaddelerini değişik tekniklerle işleme ve bu alanda yeni teknikler geliştirme konusunda eğitim ve araştırma yapan mühendislik dalıdır. Tekstil mühendisleri genelde dokuma ve konfeksiyon fabrikalarında, fiziksel kontrol laboratuvarlarında, yapay lif üreten fabrikalarda, boyarmadde ve tekstil yardımcı maddesi üreten fabrikalarda çalışırlar.

<span class="mw-page-title-main">Yıldırım, Bursa</span> Bursa ilinin bir ilçesi

Yıldırım, Bursa'nın merkezinde Osmangazi'den sonra en büyük ve metropol ilçesidir. Bursa'nın merkezinde 18 Haziran 1987 ve 3391 sayılı kanunla kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Bursa</span> Bursa ilinin merkezi olan şehir

Bursa, tarihî olarak Prusa, Türkiye'de Bursa ilinin merkezi olan şehirdir. Nüfus bakımından İstanbul, Ankara ve İzmir'in ardından Türkiye'nin 4. Büyük kentidir. Aynı zamanda Marmara Bölgesi'nin İstanbul'dan sonraki en büyük ikinci şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Reyhanlı</span> Hatayın bir ilçesi

Reyhanlı, Türkiye'nin Hatay iline bağlı bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hereke halısı</span>

Hereke halısı Türkiye'de Kocaeli'ne bağlı bir kıyı şehri olan Hereke'de üretilen halıdır. Çift düğüm tekniği kullanılması ve el yapımı olması onu diğer halılardan farklı kılar. Yapımı yıllar sürebilmektedir. Birinci sınıf İpek kullanılarak örülen halılar saraylarda dekorasyon olarak kullanıldı.

Bursa ili Osmangazi ilçesine bağlı mahalle. Bursaya bağlı eski bir mahalledir. Bugun mahallede çoğunlukla K.Balıklının yerli halkı ile karadeniz, doğu illerinden ve 1951 - 1978 yılları arasında Bulgaristan'dan gelen göçmenler yaşamaktadır. Mahallede az sayıda da, 1938 yılında zorunlu göçe tabi tutulan Tuncelili göçmenler ve Yugoslavya'dan gelen Arnavut, Boşnak ve Türk göçmenler bulunur. Mahallenin bugünkü nüfusu 40.000'dir. Küçükbalıklı mahallesi 1981 yılında belediye sınırları içine alınıp mahalle olmuştur. Verimli Bursa Ovası'nın merkezinde bulunan semt, tarımsal özelliğini kaybetmiş durumdadır. 2000 yılında yönetimsel alan genişliğinin idari hizmet kalitesini düşürdüğü gerekçesiyle batı ve doğu kesimlerinden idari bölümlenme ile Altınova ve Taşlıtarla Mahalleleri oluşturulmuştur. Semtin kuzeyinde Tekstil atölyeleri ve Oto yan sanayi fabrikaları mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Sümerbank</span> 1933 yılında kurulmuş, ticari nitelikte mal üreten firma ve banka

Sümerbank, özel bütçenin temelini oluşturan katma bütçeli idare uygulamasının başladığı 1933 yılında kurulmuş, ticari nitelikte mal üreten kuruluş. Tekstil sanayisi ile aynı anda banka konumunda.

Sümerbank Merinos Yünlü Sanayi Dokuma Fabrikası, Türkiye'nin ilk sanayileşme atılımları çerçevesinde 1938'de Bursa'da hizmete girmiş tekstil fabrikasıdır. Önceleri sadece iplik üretirken 1944'te dokuma, 1946'da apre tesisleri ilave edilmiş; böylece Ortadoğu ve Balkanlar'ın en büyük entegre yünlü kumaş fabrikası olmuştur. Cumhuriyet tarihinin sembol işletmelerinden birisidir. 1960'larda Bursa şehrinin ekonomisine en önemli katkıyı sağlayan kurum haline gelen fabrika, 2004 yılında kapatıldı ve arazisi Bursa Büyükşehir Belediyesi'ne bedelsiz devredildi.

<span class="mw-page-title-main">Sümer Holding</span>

Sümer Holding AŞ, Türkiye’de faaliyet gösteren holding kuruluşu.

<span class="mw-page-title-main">Burnley</span>

Burnley, Birleşik Krallık'ta İngiltere'nin Kuzey Batı bölgesinde birinci seviyede yerel idare olan Lancashire Kontluğu ve ikinci seviyede yerel idare olan Burnley (borough) sınırları içinde bulunan yerleşim merkezidir. Burnley Lancashire Kontluğu'na bağlı ikinci seviyede "metropolitan olmayan bölge" statülü yerel idare Burnley (borough)'un merkez şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Özdilek</span> Türk iş adamı

Hüseyin Özdilek, Türk iş insanı. Özdilek Holding'in kurucusudur.

Ren Holding, İzmir'de faaliyet gösteren holding kuruluşu. Tekstil ve konfeksiyon sektöründe faaliyet gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de sanayi</span> Türkiye ekonomisinin sektörlerinden biri

Türkiye'de sanayi günümüzde GSYİH'nın %27'sini, ihracatın yaklaşık %93'ünü oluşturmaktadır. Sanayinin Osmanlı'nın son zamanlarında temelleri atılmış, bu günlere kadar gelişerek devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de tarım</span>

Türkiye'de tarım, istihdam, ihracat ve ulusal gelire yaptığı katkı ile önemli bir sektördür.

Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası, İzmir İktisat Kongresi'nde alınan kararlar doğrultusunda 1925 yılında bir devlet bankası olarak kurulmuştur. 19 Nisan 1925 tarihli 633 sayılı kanunla, kurulan banka, 1 Mayıs 1925 tarihinde çalışmalarına başlamıştır. Banka, özel kesim tarafından yeni kurulacak sanayi ve madencilik kuruluşlarına kredi sağlamak, özel kesimle ortaklıklar kurmak ve devlete ait sanayi kuruluşlarını geçici olarak işletmek ve zaman içinde bu kuruluşları özel kesime devretmek amacıyla kurulmuş bir ilk kalkınma bankasıdır. Banka, Türkiye'de kamu kesiminin özel kesime kaynak aktarması sürecinin başlangıç düzenlemesi ya da kurumlaşması olarak görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Makine sanayi</span>

Makine sanayi veya makine endüstrisi, tarım, ulaşım, savunma gibi alanlarda ekonomik faaliyet gösteren sanayi kolları için makine imalatı ve bakım ihtiyaçlarını karşılayan temel endüstri sektörüdür. Geleneksel olarak ağır sanayi alanında hizmet veren bu sektör, günümüz serbest piyasalarında iş yapan şirketler tarafından hafif sanayinin bir parçası olarak kabul edilmektedir.

Sümerbank Kayseri Bez Fabrikası, Kayseri'de 1932-1935 yılları arasında faaliyet göstermiş sanayi tesisidir.