İçeriğe atla

Türkiye'de nefret cinayeti kurbanı LGBT'ler

Türkiye'de nefret cinayeti kurbanı LGBT'lerin yer aldığı sıralı isim listesi. Türkiye'de onyıllardır LGBT'ler (lezbiyen, gey, biseksüel ve transseksüel) cinayetleri yaşanmaktadır.[1] Türkiye'de, ülke geneli[2] eşcinsellere yönelik nefret çok yaygındır.[3] Sayısız cinayet kurbanı LGBT'lerden işbu listede kaynaklandırılabilen Türk nefret suçu kurbanı LGBT'ler yer almaktadır.

Medyaya yansıyan cinayetler

Türkiye'de 2002'den bu yana 69 travesti ve transseksüel birey nefret cinayeti kurbanı olmuştur.[4]

Çetin Çalık

Ailesinden ayrı olarak Beşiktaş'ta yaşayan 28 yaşındaki mühendis Çetin Çalık, gey bardan evine bir gey partneri ile geldikten sonra işkence edilerek ve defalarca bıçaklanarak öldürülmüştür.[5]

Petro Melikşahoğlu

Harbiye, Şişli'de 16 Şubat 2001'de travesti, 29 yaşındaki Petro Melikşahoğlu Eskişehirli bir grup tarafından önce cinsel ilişkiye zorlanmış, kabul etmeyince öldürülmüş ve gasba uğramıştır. Katilleri yakalanmıştır.[6]

Berç Anahtarcı

37 yaşında işsiz Berç Anahtarcı en son ilişki kurduğu kişi tarafından Kumkapı'da öldürüldü ve gasba uğradı. Katili yakalandı.

Salem Demircigöz

Turizmci Salem Demircigöz bir erkekle uzun süreli ilişki yaşamış, sevgilisine kendi çalıştığı şirkette iş bulmuş ve ilişkileri bitince sevgilisini işten attırmıştır. Öfkeli genç bir gün geri dönerek eski sevgilisi Salem Demircigöz'ü Beyoğlu'nda öldürmüştür. Polis sorgusunda "Bana cinsel ilişki teklif ettiği için öldürdüm" demiş ancak katil zanlısı olarak tutuklanmıştır.

Aziz Çabuk

Mecidiyeköy civarında tanıştığı gençlerle birlikte olmuştur. Gençler bir süre sonra tekrar gelmiş ancak Aziz Çabuk görüştüğü gençler tarafınca vahşice öldürülüp ve gasba uğramıştır. Katilleri yakalandı.

Cemalettin Karakuş

Almanya'dan Türkiye'ye dönüş yapan 44 yaşındaki Cemalettin Karakuş, Beyoğlu'ndaki gey barların sürekli müşterilerindendi. Cinayet gecesi iki erkekle bardan ayrıldı. Şişli'de ölü bulunmuş, gasba uğramış, vahşice öldürülmüştür. Katilleri yakalandı.

Ekrem Yılmaz

İşçi emeklisi 49 yaşındaki Ekrem Yılmaz, 27 Ağustos 1999 tarihinde evinde ilişkiye girdiği gençler tarafından öldürüldü ancak katilleri bulunamadı.[7]

Ozan

2001 yılında Tarlabaşı'ndaki evinde öldürülen Ozan adlı eşcinsel için Emniyet Genel Müdürlüğü'nden herhangi bir açıklama yapılmamıştır.

İlk namus cinayeti: Ahmet Yıldız

Üsküdar, İstanbul'da 15 Temmuz 2008 tarihinde babası tarafından kaçarken öldürülmüştür. Ahmet Yıldız cinayeti Türkiye'nin ilk gey namus cinayetidir.[8]

Engin Temel

İstanbul'da bir gey bar mekân olan Love Point'in ortaklarından 24 yaşındaki eşcinsel Engin Temel 8 Aralık 2008 tarihinde Şişli'deki evinin önünde öldürülmüştür. Cinayetin ardından iş adamlarınında aralarında bulunduğu 467 kişinin sorgusuna başvurulmuş[9] ancak olay aydınlatılamamıştır.

Roşin Ç

2012'nin temmuz ayında Kayapınar'da eşcinsel olduğu için aile içi şiddete maruz kaldığından[10] evden kaçan 17 yaşındaki Kürt R.Ç, daha sonra babası ve amcaları tarafından öldürülerek cesedi yol kenarına atılmıştır. Cinayeti işleyen baba ve amcaları suçlarını itiraf etmiştir. Duruşma sırasında Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal ve Ceren Kadın Derneği ve birçok LGBT derneği davaya müdahil olma talebinde bulunmuştur.[11] Mahkeme R.Ç'nin babasını ağırlaştırılmış müebbet, amcalarını ise müebbet hapisle cezalandırmıştır.[12]

Ferhat İlken

İskenderun, Hatay'da 20 Kasım 2013 tarihinde homofobik bir nefretle 27 yaşındaki Ferhat İlken'in elleri kelepçelenmiş, ayakları bağlanmış, çuval geçirilmiş kafası ezilerek ve boğularak öldürülmüştür. Yakalanan 3 Suriyeli zanlı polis sorgusunun ardından serbest bırakıldı.[13] Zanlı üç Suriye vatandaşından Zekeriye Ghirep cinayeti itiraf ettikten sonra cinayetten 1 ay sonra tekrar tutuklandılar.[14]

Çağla Joker

25 yaşındaki Çağla Joker ve Nalan isimli trans kadınlar, 21 Nisan 2014 tarihinde Beyoğlu'ndaki çalıştıkları evde iki kişinin silahlı saldırısına uğradı, Çağla Joker olay yerinde hayatını kaybetti.[15] Çağla Joker'i kasten öldürmekten yargılanan sanığa verilen müebbet hapis cezası, "haksız tahrik" ve "iyi hal" indirimleriyle sanığın 18 yaşından küçük olması nedeniyle 10 yıla düşürüldü.[16] Sanık, mahkemede verdiği ifadesinde "İki tane bayan zannettiğimiz kişiyle karşılaştık. Pazarlık yaptık. Erkek olduğunu söyledi. Verdiğim parayı geri istedim. Parayı geri vermeyeceğini söyleyerek ağır küfürler etti" demişti.[16]

Kaynakça

  1. ^ Yavuz, Sevinç (27 Mart 2001). "Bir yılda dokuz eşcinsel öldürüldü". Hürriyet. 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  2. ^ ANKA (2 Temmuz 2013). "Türkiye'de şiddetli bir homofobi var ama..." Radikal. 26 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  3. ^ Tugay K (9 Kasım 2012). "Homofobinin Türkiye'si..." Milliyet. 27 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  4. ^ "İzmir'de ilk Onur Yürüyüşü gerçekleştirildi". Sendika.org. 1 Temmuz 2013. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2014. 
  5. ^ "Bankacı cinayetini disketler çözecek". Sabah=. 25 Haziran 2002. 27 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  6. ^ "Travesti katilleri yakalandı". NTVMSNBC. 21 Şubat 2001. 27 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  7. ^ "Sır cinayeti fotoğraflar çözecek". Hürriyet. 27 Ağustos 1999. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  8. ^ Black, Jeff (19 Temmuz 2008). "Was Ahmet Yildiz the victim of Turkey's first gay honour killing?" (İngilizce). Independent. 18 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  9. ^ "Ünlü iş adamına 'gay bar cinayeti' sorgusu". Posta. 28 Ağustos 2011. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  10. ^ "17 Yaşındaki eşcinsel R.Ç'nin babası cinayeti itiraf etti, peki ya amca?". Radikal. 24 Mayıs 2013. 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  11. ^ "Eşcinsel cinayeti davasında karar". NTVMSNBC. 10 Şubat 2014. 26 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  12. ^ "Eşcinsel cinayetine müebbet". Milliyet. 10 Şubat 2014. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  13. ^ "Hatay'da Homofobik Nefret Cinayeti". KAOS GL. 25 Kasım 2013. 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  14. ^ "İskenderun'da Suriyeli cinayeti". İHA. 21 Kasım 2013. 26 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2014. 
  15. ^ "Beyoğlu'nda Trans Cinayeti". Bianet. 22 Nisan 2014. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2014. 
  16. ^ a b "Çağla Joker’in katil zanlısına yaş indiriminden sonra bir de ‘haksız tahrik’ indirimi" 2 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Diken. 1 Ekim 2015. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.

İlgili Araştırma Makaleleri

Gey, eşcinsel anlamında bir sıfat, terim ve isim. Genellikle eşcinsel erkekleri belirtmek üzere kullanılan terim, aynı zamanda eşcinsel kadınları tanımlamak için de kullanılmaktadır. Türkçeye İngilizcedeki "gay" kelimesinden; İngilizceye ise Eski Fransızcadaki "gai" kökeninden geçmiştir. Aslen "neşeli, umursamaz" ve "canlı renkli, gösterişli" anlamlarına gelen gey terimi ilk olarak 1960'lı yıllardan itibaren erkek eşcinseller tarafından kendilerini tanımlamak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. İngilizcedeki "gay" kelimesinin diğer anlamlarında kullanımı da zamanla yok olmaya yüz tutmuştur. Kadın eşcinsel anlamına gelen lezbiyen kelimesi ise 1800'lü yıllardan beri kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Homofobi</span> homoseksüel ve LGBT bireylere karşı hoşnutsuzluk veya ön yargı

Homofobi, eşcinsellere veya eşcinselliğe karşı duyulan nefret, önyargı, hoşnutsuzluk, korku veya ayrımcılıktır. Geniş manası ile diğer cinsel yönelimlere sahip olan LGBT kişileri de içerir. Sıfat olarak, homofobisi olan kişiler homofobik olarak anılır. Homofobik davranış ilkelerini sergileyen kişinin gerçekleştirdiği eylemler bütünü "homofobi" sadece psikiyatrik bir kavram değildir. Her 48 saatte bir, eşcinsel bir kişinin homofobiyle bağlantılı şiddete maruz kalarak öldürüldüğü tahmin edilmektedir. Uluslararası Af Örgütü'ne göre yaklaşık 70 ülkede eşcinsellere şiddet uygulanmaktadır ve 8 ülkede eşcinsellere idam cezası verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">LGBT</span> Lezbiyen, gey, biseksüel ve trans bireyler için kullanılan kısaltma

LGBT veya GLBT ya da LGBTQ+, 1990'larda LGB kısaltmasından sonra ortaya çıktı ve 1980'lerin ortaları ile sonlarından bu yana gey sözcüğü yerine kullanılarak LGBT topluluğunu temsil etmeye başladı. Birçok etkinci, gey topluluğu kullanımının eksik bir tanımlama olduğunu düşünerek LGBT topluluğu kullanımına geçti.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de LGBT hakları</span> Türkiyede lezbiyen, gey, biseksüel ve trans bireylerin hakları

Türkiye'de lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler diğer vatandaşlara göre dezavantajlı durumdadırlar. Türkiye eşcinsel ilişkileri tanısa da medeni kanununda cinsel yönelim ya da cinsiyet kimliği gibi bir ifadeye yer vermez ve eşcinsel çiftlerin birlikteliklerini yasal zeminde tanımaz. 2013 yılında ILGA-Europe, Türkiye'yi LGBT haklarının korunması konusunda 49 ülke arasında 39. sıraya yerleştirmişti ancak 2024 yılında 46. sıraya geriledi. Türkiye'yi sıralamada sadece Azerbaycan ve Rusya takip etti.

Cinsel yönelimi değiştirmeye yönelik tecavüz, kurbanın cinsel yönelimini değiştirmek amacıyla eşcinsel, biseksüel veya heteroseksüellikten farklı bir cinsel yönelime sahip birinin heteroseksüele dönüştürülmesi amacıyla gerçekleştirilen tecavüz türüdür.

Gey dostu; LGBT kültürü içerisinde eşcinseller arasındaki bireysel ilişkileri ifade eden eşcinsel ilişki ve eşcinsel seksi destekleyen, tüm yönelimlere saygılı olan, eşit davranan ve onları yargılamayan bir çevre yaratmak amacıyla eşcinsellere ve LGBT topluluğunun her üyesi dahil olmak üzere; açık ve onları hoş karşılayan, diğer mekanlardaki olabilecek homofobik tavırlara ve yasaklara karşı gey mekanları, politikaları, insanları veya kurumları ifade eder. Gelişmiş batı ülkelerinde ve yine birçok medeni ülkede eşcinsellerin kendilerini rahat hissettikleri, onlara özel; saunalar, sinemalar ve gey dostu konaklama ile diğer LGBT mekanları bulunmaktadır.

Siyah Pembe Üçgen; resmî adıyla Siyah Pembe Üçgen İzmir Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği Araştırmaları ile Ayrımcılığına Karşı Dayanışma Derneği, Türkiye'de kurulmuş beşinci LGBT derneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Yıldız cinayeti</span>

Ahmet Yıldız cinayeti, 15 Temmuz 2008 tarihinde, İstanbul'un Üsküdar ilçesinde işlenen nefret cinayeti. Babası Yahya Yıldız tarafından işlendiği iddia edilen cinayet, kimilerine göre Türkiye'nin ilk Eşcinsel namus cinayetidir.

<i>Kraliçe Fabrikada</i> film

Kraliçe Fabrika'da, yönetmenliğini Ali Kemal Güven'in yaptığı, eşcinsel aşk temalı, 2008 yapımı Türk filmi.

<span class="mw-page-title-main">Tekyön</span>

Tekyön veya Kulüp Tekyön, Beyoğlu Sıraselviler Caddesi'nde bulunan İstanbul'da gey gece kulübü. Türkiye'de son yıllarda eşcinsel hakları örgütlerinin destekleri, onur yürüyüşleri ve aktivist eylemleriyle birlikte artan gey barlar ve büyüyen gey kültürünün de etkisiyle LGBT'lerin eğlenebileceği yerlerin başında barlar, kulüpler ve sinemalar gelmektedir. Türkiye'de gey topluluğu kültüründe öne çıkan gece kulübü gece 23'ten sabah 4'e kadar açık alkollü eğlence mekanıdır.

Otoban katilleri, 20-23 Ekim 2006 tarihleri arasında kiraladıkları arabayla otobanda yolculuk ederken 52 saat içinde 6 farklı şehirde 7 kişiyi öldüren Yiğit Bekçe ve Mehmet Karahasan ikilisine medya tarafından verilen isimdir. Basın tarafından seri katil olarak adlandırılsalar da, cinayetlerin türleri nedeniyle seri katil değil spree katil oldukları da iddia edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da LGBT hakları</span>

Azerbaycan'da LGBT hakları, Azerbaycan sınırları içerisindeki eşcinsel bireylerin yaşam biçimidir. Azerbaycan'da LGBT bireyler için hiçbir yasal güvence bulunmamakla birlikte ülke genelinde homofobik yaklaşım bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">LGBT turizmi</span>

LGBT turizmi ya da gey turizmi olarak adlandırılan LGBT bireylere yöneliktir turistik etkinliklerdir. LGBT bireylere son yıllarda toplumsal yapıda geniş kabul uygulaması başlatılmış, kapsamı; eşcinsel turiste yönelik gerçekleştirilen bu etkinlik veya mekanlar Avrupa ülkeleri ve bazı Kuzey Amerika ülkelerinde özellikle yaygındır. Genellikle bu yerler cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ayrımı olmaksızın LGBT'lere, açık alanlarda kabul etmeyen, farklı cinsel yönelime yer vermeyen, kalıplaşmış, gelenekçi hizmet anlayışına sahip iş veya mekanların aksine, özgür, kişisel güvenliklerini sağlayan, daha sağduyulu olma eğiliminde, eşcinsel topluluğa şiddete karşı güvenlikli, cinsel çeşitliliği isteyen yerler olma özelliği gösterir.

LGBT topluluğu veya LGBT toplumu, lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireylerin ortak çıkarları, sorunları ve hedefleri doğrultusunda birleşmesi, bir bütün haline gelmesi. LGBT olup farklı sorunları olan gruplar, topluluklar, altkültürel hareketler, gey mahalleleri ve LGBT örgütlerinden oluşmaktadır. Bu amaçla oluşturulan LGBT topluluğu eşcinsel bireylerin insan hakları hareketinin temelini attı.

<span class="mw-page-title-main">Gey mahallesi</span>

Gey köyü ya da gey mahallesi, genellikle LGBT bireylerin çoğunlukta olduğu veya LGBT bireylere yönelik önemli tesis ve hizmetlerin yer aldığı tanınmış veya belirlenmiş kentsel alan. İlk olarak cinsel devrimden önce 1960'ların Kuzey Amerika'sında eşcinsellerin çoğunluğuna dayalı semtlere verilen İngilizce: "gay village" anlamından türemiştir. Gey köyler genellikle gey barlar, gece kulüpleri, hamam, restoranlar, butikler ve kitapçılar gibi eşcinsel odaklı veya gey dostu kuruluşlardan oluşur. Bu tür yerleşim alanında LGBT'ler sosyal yaşantısında kendilerini daha iyi ifade edebilmekte, normal kentte LGBT'lere karşı sosyopolitik ayrımcılık, ön yargı ve şiddetin bu şekilde uygulanabilirliğinin önüne geçilmeye çalışılmıştır. Ancak bu mahalleler de genellikle şehrin işçi sınıfının ağırlıkta olduğu bölgelerinde ya da şehir dışında kurulmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde LGBT hakları</span>

Kuzey Kıbrıs'ta LGBT haklarına dönük yasal çalışmalar sürmektedir. Kuzey Kıbrıs'ta 2014 tarihi itibarıyla eşcinsel ilişkiler yasaldır. Eşcinsellere karşı kamu ve kuruluşlarda ayrımcılık karşıtı yasalar da mevcuttur. Kuzey Kıbrıs'ta LGBT haklarını savunan birden fazla dernek bulunmaktadır. Bunlardan birine örnek Kuir Kıbrıs Derneği'dir.

Roşin Çiçek cinayeti veya kamuoyunda cinsel rüşt yaşını tamamlamadığı için kısaltma adıyla bilinen adıyla R.Ç cinayeti, Diyarbakır'da eşcinsel olduğu için babası ve iki amcası tarafından toplamda on dört yerinden kurşunlanarak öldürülen nefret cinayeti kurbanı 17 yaşındaki eşcinsel çocuğun öldürülmesi olayı. Cinayetten önce eşcinsel olduğu gerekçesiyle ailesi ve yakın çevresi tarafından dışlanarak şiddete maruz kalan ve bu nedenle evden kaçan Roşin Çiçek, 2 Temmuz 2012 tarihinde babası ve iki amcası tarafından öldürülmüştür.

Mesut Şaban Okan cinayeti olarak kamuoyunda anılan, 28 yaşındaki trans kadın İrem Okan Bursa'da cinsel ilişkiye girdiği kişi tarafından vahşice, toplamda 12 bıçak darbesi ile darp edilerek öldürülen nefret cinayeti kurbanı.

Yasin Börü'nün öldürülmesi, 16 yaşındaki lise öğrencisi Yasin Börü'nün 2014 yılında Diyarbakır'da gerçekleşen Kobani Olayları sırasında öldürülmesi.

<span class="mw-page-title-main">Letonya'da LGBT hakları</span>

Letonya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Letonya'da hemcins cinsel ilişkiler hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır, ancak karşı cins çiftlerin sahip olduğu yasal korunmalar, hemcins çiftlerinin başta olduğu hanehalklarına mevcut değildir. Hemcins çiftler evlenemez ve evlat edinemez. Letonya, hemcins evlilikleri ya da kayıtlı birliktelikler gibi diğer birliktelikleri tanımaz.