İçeriğe atla

Türkiye'de heykel

Makale serilerinden
Türkiye arması
Toplum
Sanat ve edebiyat
Diğer
Semboller
Türkiye'de heykelciliği hazırlayan kurum Sanayi-i Nefise Mektebi (Mimar Sinan Üniversitesi)
Günümüzde Mimar Sinan Üniversitesi

Türkiye'de heykelcilik 19. yüzyılın ilk yıllarına dayanmaktadır.

Osmanlı Dönemi

Mimari Kabartma, Türk heykelciliğinin ilk beliren ögelerini oluşturur. İslamdan önce insan figürleri kabartmalarda yer alırken Osmanlı kabartmalarında insan figürüne yer verilmemiştir.[1] Mohaç Seferi'nden dönerken Pargalı İbrahim Paşa'nın bazı heykeller getirdiği ve bunları sergilediği kaydedilmiştir.[2] Serbest heykel ancak 19. yüzyılda batılılaşma hamleleri ile söz konusu olacaktır.19. yüzyılda hayvan heykelleri Osmanlı saray ve köşklerinde yer alır. Sanayi-i Nefise Mektebi batılı hedefler doğrultusunda mimar ve ressam yetiştirmek amacıyla açılır. Yervant Oskan(1855-1914) Sanayi-i Nefise Mektebi'nde yetişen, bilinen ilk Osmanlı heykeltıraşıdır. Aynı zamanda hocalık da yapar[3] Heykeltıraşlığı sanat amacıyla yapan ilk kişi İhsan Özsoy'dur. İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde antik eser tamircisi ve 1908-1933 yılları arasında Sanayi-i Nefise Mektebi'nde atölye şefi olmuştur. Cumhuriyet öncesi ve Cumhuriyet kuşağı birçok heykeltıraşın yetişmesini sağlamıştır. Oskan Efendi'nin Öğrencilerinden olan İsa Behzat(1875-1916) heykel bölümünü bitirip resim ve tiyatroyla da ilgilenmiştir.[1]

Osmanlı döneminde heykel yaptığı söylenen Mesrur İzzet, Elen Şeneb, Mehmet Bahri ve Basri gibi sanatçılar hakkında çok az bilgi vardır. Osmanlı ressamlarından olan Mesrur İzzet'in bir çocuk büstü çalışması günümüze ulaşmıştır. Mısır'da Osmanlı mekteplerinde hocalık yapmıştır. Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Gazetesi'nde yazıları yayımlanmıştır[4]

Cumhuriyet dönemi

Mehmet Mahir Tomruk (1885-1954), Ratip Aşir Acudoğu (1898-1937), Nijat Sirel (1897-1959) gibi sanatçılar Sanayi-i Nefise Mektebi'nde yetişip cumhuriyet dönemi heykelciliğinde ürün vermiştir.[5] 1970 sonrasında ise Seyhun Topuz geometrik soyut formlu eserler vermiştir.[6]

Bibliyografya

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2014. 
  2. ^ H. Gezer, 50 Yılın Türk Resim ve Heykeli, İstanbul, 1973, s. 3
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2014. 
  4. ^ Türkiye Tarihi 4 - Çağdaş Türkiye 1908-1980, Oğuz Akkan- Sina Akşin, s.543
  5. ^ http://www.msgsu.edu.tr/data/infopack/guzsanfak/heykl_trk.pdf[]
  6. ^ Olcay Ataseven. "Oluşum Sürecine İlişkin Türk Heykel Sanatına İlişkin Kısa Bir Değerlendirme". SDÜGSF. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Çallı</span> Türk ressam

İbrahim Çallı, Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ), merkez kampüsü İstanbul'un Fındıklı semtinde bulunan devlet üniversitesidir. Ağırlıklı olarak görsel sanatlar, mimarlık, sahne sanatları ve müzik alanında eğitim vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Zühtü Müridoğlu</span> Türk heykeltıraş

Zühtü Müridoğlu, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Sanâyi-i Nefîse Mektebi</span> Osmanlı güzel sanatlar yüksek okulu

Sanayi-i Nefise Mektebi, güzel sanatlar alanında eğitim vermek üzere II. Abdülhamit döneminde İstanbul’da 1882’de kurulmuş bir yüksekokuldur.

İhsan Özsoy, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Osgan Efendi</span>

Oskan Efendi ya da Yervant Osgan, (1855-1914) Osmanlı-Ermeni heykeltıraş ve müzeci.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Avni Lifij</span> Çerkes asıllı Türk vatandaşı ressam

Hüseyin Avni Lifij, Çerkes asıllı Türk vatandaşı ressam.

Alexandre Vallaury, İstanbullu Fransız asıllı mimar.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Onat</span> Türk ressam

Hikmet Onat, Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Ressamlar Cemiyeti</span> Osmanlı ressamlar derneği

Osmanlı Ressamlar Cemiyeti, dönemin sanat ve sanatçı sorunlarına çözüm bulmak üzere Osmanlı Devleti'nde 1909-1919 yılları arasında faaliyet gösteren bağımsız bir ressam örgütüdür.

Ahmet Mesrur Durum, Türk heykeltıraş, ressam, para, pul ve madalya modelcisi.

Sabiha Ziya Hanım, Türk ressam ve heykeltıraş. Sanayi-i Nefise Mektebi'nin heykel bölümünden mezun olan ilk kadın sanatçıdır.

Güzel Sanatlar Birliği İstanbul'lu sanatçıların 1909 yılında kurdukları bir örgütlenmedir. Mimarlık bölümüne ek olarak diğer sanat dalları da mevcut idi.

Ratip Aşir Acudoğu,, Türk heykeltıraş. Serbest figüratif heykelleri ve anıt çalışmalarıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İnas Sanâyi-i Nefîse Mektebi</span> Osmanlı güzel sanatlar üniversitesi

İnas Sanayi-i Nefise Mektebi, kadınlara güzel sanatlar eğitimi vermek için İstanbul'da 1914 yılında kurulan ve 1920’lerde kız-erkek ayrımının kalkmasına kadar hizmet veren okuldur.

Mustafa Nusret Suman, Türk heykeltıraş ve ressam. Portre ve anıt heykelciliğinde eserler vermiş bir sanatçıdır. Son yapıtı, bir dönem Ankara'nın simgesi olan Hitit Güneş Kursu Anıtı'dır.

Salvatore Valeri, İtalyan ressam.

<span class="mw-page-title-main">Nijat Sirel</span> Türk heykeltıraş

Ali Nijat Sirel, Türk heykeltıraştır.

Müzdan Arel, Osmanlı ve cumhuriyet döneminin ilk kadın ressamlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Resim ve Heykel Müzesi heykel koleksiyonu</span>

İstanbul Resim ve Heykel Müzesi (İRHM) heykel koleksiyonu, geç Osmanlı döneminden 1980’lere kadar çağdaş Türk heykel sanatına yön vermiş olan önemli heykel sanatçılarının eserlerini içeren sanat koleksiyondur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.