Türkiye'de havacılık ve uzay mühendisliği eğitimi
| Makale serilerinden |
Türkiye'de Eğitim |
|---|
 |
Havacılık ve uzay mühendisi, hava ile etkileşen her çeşit mühendislik ürünün tasarlanması ve inşaat projelerinin hazırlanması, üretilmesi, bakım ve onarım teknolojisi ve işletmesi konularında eğitim ve araştırma yapar. Yapımı düşünülen hava taşıtının dizaynını, ön projesini hazırlar. Uçak yapımı için gerekli üretim, yöntemleri arasından hangisinin niçin daha ekonomik olacağına karar verir. Bu konuda gerekli modelleri hazırlayarak deneylerini yapar, tasarladığı hava taşıtının performans özelliklerini saptar ve istemlere göre incelemesini yapar. Havacılık ve Uzay mühendisleri, Türkiye'de THY’de, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, Kara ve Hava Kuvvetleri'nde ana bakım üstlerinde, TUSAŞ ve bazı özel hava taşıtları şirketlerinde temel elemanlar olarak çalışabilecekleri gibi, eğitimleri sırasında almış oldukları otomotiv gibi mekanik bilgi gerektiren alanlarda da çalışabilmektedirler. Kendi alanlarında çalışma imkânları, ülke şartlarındaki gelişmelere paralel olarak artmaktadır.
Havacılık ve uzay mühendisliği programı havada seyreden her çeşit aracın tasarlanması ve inşa projelerinin hazırlanması, üretilmesi, bakım ve onarım teknolojisi ve işletmesi konularında eğitim ve araştırma yapar.
Türkiye'de havacılık ve uzay mühendisliği eğitim geçmişi
Türkiye'de havacılık ve uzay mühendisliği adı altında eğitim veren dokuz kurum vardır:
| Öğretime Başlama Yılları | Üniversite | |
|---|---|---|
| 2018-2019 | Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi | Havacılık ve uzay mühendisliği adı altında bir lisans programı yürütmektedir. Program Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü, Mühendislik ve Doğa Bilimleri fakültesi ile bağlantılıdır. Yükseköğretim Kurulu kararları doğrultusunda, üniversitenin Havacılık ve Uzay Bilimleri alanında ihtisaslaşması kararlaştırılmıştır. Bu doğrultuda kampüs kuzeybatısına 240 metre uzunluğunda bir insansız hava aracı pisti inşa edilmiştir. |
| 2019-2020 | Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi | |
| 2020-2021 | Atılım Üniversitesi | Türkiye'de havacılık ve uzay mühendisliği eğitimi veren bir vakıf üniversitesidir. |
| 2014-2015 | Gaziantep Üniversitesi | |
| 2020-2021 | İskenderun Teknik Üniversitesi | |
| İzmir Ekonomi Üniversitesi | ||
| 2014-2015 | Samsun Üniversitesi | |
| Orta Doğu Teknik Üniversitesi | Havacılık ve Uzay Mühendisliği adı altında bir lisans programı yürütmektedir. Program ABET Akreditasyonuna sahip olmakla birlikte bölüm bünyesinde Yüksek Lisans ve Doktora programları da mevcuttur. Uluslararası arenada birçok Avrupa ve Amerikan Üniversiteleri ile ortak çalışmaları bulunan bölümde rüzgar enerjisi, insansız hava araçları, helikopter, uçak, roket gibi sistemler ve bunlara ait alt sistemlerin tasarımına ilişkin projeler yürütülmektedir. | |
| 2019-2020 | Tarsus Üniversitesi |
Akademik dersler
Havacılık ve uzay mühendisliği bölümünde ilk yılda temel bilimler (fizik, kimya, matematik); sonraki 1-2 yılda termodinamik, statik, dinamik, mukavemet, akışkanlar mekaniği, bilgisayar, elektrik-elektronik gibi teorik; kalan sürede de aerodinamik, gaz dinamiği, yapı-malzeme, itki sistemleri, ısı transferi gibi uygulamalı temel mühendislik dersleri verilir.
Gereken nitelikler
Havacılık ve uzay mühendisliği bölümüne girmek isteyen bir kimsenin, normalin üstünde bir genel akademik yeteneğe sahip, matematik, fizik, kimya ve konularına ilgili ve bu alanlarda iyice yetişmiş, sabırlı, dikkatli, düzgün şekil çizebilen yaratıcı ve başka insanlarla işbirliği yapabilen, uyumlu bir kimse olması gerekir.
Kazandıkları unvan ve yaptıkları işler
Havacılık ve uzay mühendisliği bölümünden mezun olanlara "Havacılık ve uzay mühendisi" unvanı verilir. Havacılık ve uzay mühendisi, yapımı düşünülen hava taşıtının dizaynını, ön projesini hazırlar; uçak yapımı için gerekli üretim yöntemleri arasından hangisinin, niçin daha ekonomik olacağına karar verir, bu konuda gerekli modelleri hazırlayarak deneylerini yapar; tasarladığı hava taşıtının performans özelliklerini saptar ve istenen niteliklere göre incelemesini yapar, uçak yapımında, fabrikada üretimin planlamasını yaparak işlerin zamanında, istenen kalitede ve niteliklerde üretimini sağlar, yapım sonrası uçuş tecrübelerini planlar, bunlara bizzat katılarak yapılan hava taşıtının gerçek işleyişini saptar, bunların pazarlanmasında görev alır. Havacılık ve Uzay mühendisi ayrıca kullanıcı kuruluşlarda işletme ve bakım mühendisliği görevlerini de yürütür.
Çalışma alanları
Havacılık ve uzay mühendisleri, Türkiye'de THY'de, Kara ve Hava Kuvvetlerinde ana bakım üstlerinde, TUSAŞ'ta, Roketsan'da, Aselsan'da, Tübitak SAGE'de, Tübitak Uzay'da, Havelsan'da, Savunma Sanayi Müsteşarlığı'nda, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nde, MKE'de ve özel bazı havayolu şirketlerinde temel elemanlar olarak çalışabilecekleri gibi otomotiv sektöründe de çalışabilmektedirler.
