İçeriğe atla

Türkiye'de hükûmet sistemi tercihine yönelik anketler

Bu maddede, Türkiye'de hükûmet sistemi tercihine yönelik anketler listelenmektedir.

Sistem tercihi anketleri

Bu listede, Türkiye'deki mevcut sistem olan Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi'nin mi yoksa muhalefet partilerinin uygulanmasını önerdiği güçlendirilmiş parlamenter sistemin mi tercih edildiğini gösteren anketler listelenmektedir.

Grafik gösterimi

Yıllar

2022

Tarih Anket şirketi Cumhurbaşkanlığı
Hükûmet Sistemi 		Güçlendirilmiş
parlamenter sistem		Kararsız
Eylül SAROS36,7 52,011,3
Yöneylem30,9 63,55,6
EDAR57,337,1 5,6
Ağustos Yöneylem29,1 64,96,0
AREA30,3 53,216,5
Haziran Yöneylem27,7 64,28,1
ORC32,4 51,915,7
Mayıs AREA28,1 61,610,3
SAROS31,8 55,412,8
Yöneylem30,9 59,89,3
Nisan AREA33,1 55,511,4
Mart AREA33,3 52,214.4
Yöneylem32,1 60,27,7
Şubat AREA32,0 54,913,1
Ocak AREA29,7 55,015,3
MAK31,0 64,05,0

2021

Tarih Anket şirketi Cumhurbaşkanlığı
Hükûmet Sistemi 		Güçlendirilmiş
parlamenter sistem		Kararsız
Aralık AREA34,6 65,4–
ASAL43,039,0 18,0
ORC35,2 57,87,0
Kasım AREA35,1 64,9–
Ekim Yöneylem33,0 48,118,9
AREA39,2 60,8–
Eylül AREA32,8 62,2–
Ağustos AREA40,3 59,7–
Temmuz AREA43,2 56,8–
Haziran AREA44,6 55,4–
Mayıs AREA44,3 55,7–
Nisan AREA38,4 61,6–
Mart AREA46,8 53,2–
Şubat MAK37,0 48,015,0
AREA43,1 56,9–
Ocak AREA42,0 58,0–

2019-2020

Tarih Anket şirketi Cumhurbaşkanlığı
Hükûmet Sistemi 		Güçlendirilmiş
parlamenter sistem		Kararsız
Aralık MetroPOLL34,5 57,77,8
Kasım Gezici35,4 50,913,7
AREA37,1 50,412,5
Ekim MAK37,0 40,09,0
Ağustos ADA40,0 46,613,4
Temmuz Avrasya32,0 58,99,1
Haziran AREA34,0 54,012,0
Mayıs AREA42,7 57,3–
Nisan AREA43,2 56,8–
2020
Haziran MetroPOLL39,4 58,62,0
2019

Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi memnuniyet anketleri

16 Nisan 2017 anayasa değişikliği referandumu ile 9 Temmuz 2018 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanan[1] hükûmet sisteminin başarısız olup olmadığıyla alakalı anketler burada listelenmektedir.

Grafik gösterimi

Yıllar

2022

Tarih Anket şirketi Çok başarılı Başarılı İdare eder Başarısız Çok başarısız Kararsız
Ağustos AREA– 30,7 – 55,0– 14,3
Mayıs AREA– 26,3 – 67,0– 6,7
Nisan AREA– 33,9 – 60,4– 5,7
Mart AREA– 34,7 – 60,0– 5,3
Şubat AREA– 34,0 – 58,6– 7,4
Ocak AREA– 20,9 – 73,9– 5,2
Sosyo Politik7 17,3 – 41,618,4 15,7

2021

Tarih Anket şirketi Çok başarılı Başarılı İdare eder Başarısız Çok başarısız Kararsız
Aralık AREA– 30,5 – 65,3– 4,2
Kasım AREA– 30,6 – 65,5– 3,9
Ekim AREA– 33,9 – 57,8– 8,3
Artıbir10,2 16,4 14,7 32,626,1 –
Eylül AREA– 36,6 – 58,0– 5,4
Ağustos AREA– 33,7 – 56,0– 6,8
Temmuz AREA– 40,7 – 51,6– 7,7
Haziran Sosyo Politik– 20,2 – 58,3– –
AREA– 43,1 – 49,8– 7,1
Mayıs AREA– 42,5 – 51,3– 6,2
Nisan AREA– 36,0 – 53,9– 10,1
Mart AREA– 44,6 – 48,9– 6,5
Şubat AREA– 39,9 – 51,4– 9,7
MAK– 37 – 53– 10
Ocak AREA– 39,3 – 54,2– 6,5

2019-2020

Tarih Anket şirketi Çok başarılı Başarılı İdare eder Başarısız Çok başarısız Kararsız
Aralık KHAS18 20,7 29,314,9 17,1 –
Ekim Artıbir15,7 22,5 9,9 27,624,3 –
Haziran AREA– 36,8 – 54,2– 9
Nisan SAD– 31,2 32,5 36,3– –
2020
Haziran MetroPOLL– 41 – 51– 8
2019

Ayrıca bakınız

  • 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu anketleri

Kaynakça

  1. ^ Yıldız Yazıcıoğlu (9 Temmuz 2018). "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Resmen Başladı". Amerika'nin Sesi. 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de siyaset</span> Türkiye Cumhuriyetinin siyasi yapısı

Türkiye'de siyaset, Türkiye'nin kuvvetler ayrılığı ilkesine dayalı bir yapısı vardır. Yasama, Yürütme ve Yargı erklerinden oluşan üçlü kuvvet ayrılığı ilkesi temel alınmıştır. Buradaki üç erk; Yasama (TBMM), Yürütme (Cumhurbaşkanı) ve Yargı (Mahkemeler) tarafından oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Başkanlık sistemi</span> ülke yönetim sistemi

Başkanlık sistemi, kuvvetler ayrılığının uygulandığı sistemlerde hükûmet başkanının yasama organından ayrı bir yürütme organına liderlik ettiği bir yönetim şeklidir. Hükümet başkanı çoğu ülkede aynı zamanda devlet başkanıdır. Yasama, yürütme ve yargı ilkeleri arasında katı bir ayrılık olur. Parlamenter sisteme göre farklarından biri, yürütme ile yasama arasındaki ayrımdan dolayı hükûmet başkanının direkt halk oyuyla iktidara gelerek, seçilmiş bir yasama organının güvenini kazanmadan bunu sağlamasıdır. Parlamenter sistemde ise yürütme ile yasama arasında güçlü bir işbirliği bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Anayasası</span> 1982 yılından beri yürürlükte olan Türkiye Anayasası

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası veya resmî olmayan kullanımıyla 1982 Anayasası, Türkiye'nin 9 Kasım 1982'den bu yana geçerli olan anayasasıdır. 12 Eylül Darbesi sonrasında askerî yönetimin emriyle Danışma Meclisi tarafından hazırlanmış, 23 Eylül 1982 tarihinde Danışma Meclisi tarafından ve 18 Ekim 1982 tarihinde Millî Güvenlik Konseyi tarafından kabul edilmiştir. Devlet Başkanı Kenan Evren, Anayasa'nın ilk üç maddesinin "değiştirilemeyeceğini ve değiştirilmesinin teklif edilemeyeceğini" dördüncü madde olarak taslağa ekletmiştir. 7 Kasım 1982 Pazar günü yapılan halk oylaması sonucu yüzde 91,37 oranında kabul oyu ile kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cumhurbaşkanlığı Kabinesi</span> Türkiye Cumhuriyetinin yürütme organı

Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, Hükûmet veya Kabine, Türkiye'de Cumhurbaşkanının başkanlık ettiği ve tüm bakanların bir araya gelip kararlar aldığı kuruldur. Her bakan, kendi bakanlığını ilgilendiren iş ve emri altındaki kamu personelinin yerine getirdikleri işlem ve eylemlerinden sorumludur.

Bu maddede, 16 Nisan 2017 tarihinde yapılmış olan Türkiye anayasa değişikliği referandumu için yapılan anketler listelenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu</span> Türkiyede yapılan yedinci halk oylaması

2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu, 16 Nisan 2017'de gerçekleşen halk oylamasıdır. Seçmenler, mevcut Türkiye Anayasası'nın 18 maddesi üzerindeki değişikliklerini oyladı. Hükûmetteki Adalet ve Kalkınma Partisi ve kurucularından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından desteklenen madde değişiklikleriyle ilgili tartışmalar uzun süre devam ettikten sonra muhalefetteki Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) desteğiyle birlikte meclisten geçerek halk oylaması kararı alındı. Değişiklik paketi, yürürlükteki parlamenter sistemin kaldırılarak yerine başkanlık sisteminin getirilmesini, başbakanlık makamının ortadan kaldırılmasını, meclisteki vekil sayısının 550'den 600'e çıkarılmasını ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun (HSYK) yapısında değişiklikler yapılmasını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı</span> Türkiyede bir resmî makam

Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanından sonra devlet protokolünde 2. sırada yer alan makamdır. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi üyesidir. Makam, 16 Nisan 2017'de gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumu ile oluşturuldu ve 2018'deki cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra yeni cumhurbaşkanının 9 Temmuz 2018'de göreve başlamasıyla yürürlüğe girdi.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır'da 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri</span> Diyarbakırda TBMM 27. dönem milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı tercihleri

2018 Türkiye genel seçimlerinde resmî adıyla 27. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi. Bu seçimde Diyarbakır ilinin 12 milletvekili seçilmiş ve cumhurbaşkanlığı seçimi için oy kullanılmıştır. Milletvekili seçim sonuçları YSK'nin kesin seçim sonuçları iken, cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları YSK'nin Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS) verileridir.

<span class="mw-page-title-main">Balıkesir'de 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri</span> Balıkesirde TBMM 27. dönem milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı tercihleri

2018 Türkiye genel seçimlerinde resmî adıyla 27. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi. Bu seçimde Balıkesir ilinin 9 milletvekili seçilmiş ve cumhurbaşkanlığı seçimi için oy kullanılmıştır. Milletvekili seçim sonuçları YSK'nin kesin seçim sonuçları iken, cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları YSK'nin Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS) verileridir.

<span class="mw-page-title-main">Kayseri'de 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri</span> Kayseride TBMM 27. dönem milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı tercihleri

2018 Türkiye genel seçimleri'nde resmî adıyla 27. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi,Bu seçimde Kayseri ilinin 10 milletvekili seçilmiş ve Cumhurbaşkanlığı seçimi için oy kullanılmıştır. Milletvekili seçim sonuçları YSK'nın kesin seçim sonuçları iken, Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları YSK'nın Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS) verileridir.

<span class="mw-page-title-main">Kütahya'da 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri</span> Kütahyada TBMM 27. dönem milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı tercihleri

2018 Türkiye genel seçimleri'nde resmî adıyla 27. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi,Bu seçimde Kütahya ilinin 5 milletvekili seçilmiş ve Cumhurbaşkanlığı seçimi için oy kullanılmıştır. Milletvekili seçim sonuçları YSK'nın kesin seçim sonuçları iken, Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları YSK'nın Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS) verileridir.

<span class="mw-page-title-main">Şanlıurfa'da 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri</span> Şanlıurfada TBMM 27. dönem milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı tercihleri

2018 Türkiye genel seçimleri'nde resmî adıyla 27. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi,Bu seçimde Şanlıurfa ilinin 14 milletvekili seçilmiş ve Cumhurbaşkanlığı seçimi için oy kullanılmıştır. Milletvekili seçim sonuçları YSK'nın kesin seçim sonuçları iken, Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları YSK'nın Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS) verileridir.

<span class="mw-page-title-main">Bayburt'ta 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri</span> Bayburtta TBMM 27. dönem milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı tercihleri

2018 Türkiye genel seçimlerinde resmî adıyla 27. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi. Bayburt ilinin 1 milletvekili seçilmiş ve cumhurbaşkanlığı seçimi için oy kullanılmıştır. Milletvekili seçim sonuçları YSK'nin kesin seçim sonuçları iken, cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları YSK'nin Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS) verileridir.

<span class="mw-page-title-main">Karaman'da 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri</span> Karamanda TBMM 27. dönem milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı tercihleri

2018 Türkiye genel seçimleri'nde resmî adıyla 27. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi,Bu seçimde Karaman ilinin 3 milletvekili seçilmiş ve Cumhurbaşkanlığı seçimi için oy kullanılmıştır. Milletvekili seçim sonuçları YSK'nın kesin seçim sonuçları iken, Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları YSK'nın Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS) verileridir.

<span class="mw-page-title-main">Elazığ'da 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri</span> Elazığda TBMM 27. dönem milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı tercihleri

2018 Türkiye genel seçimlerinde resmî adıyla 27. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi. Bu seçimde Elazığ ilinin 5 milletvekili seçilmiş ve cumhurbaşkanlığı seçimi için oy kullanılmıştır. Milletvekili seçim sonuçları YSK'nin kesin seçim sonuçları iken, cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları YSK'nin Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS) verileridir.

<span class="mw-page-title-main">Manisa'da 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri</span> Manisada TBMM 27. dönem milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı tercihleri

2018 Türkiye genel seçimleri'nde resmî adıyla 27. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi,Bu seçimde Manisa ilinin 10 milletvekili seçilmiş ve Cumhurbaşkanlığı seçimi için oy kullanılmıştır. Milletvekili seçim sonuçları YSK'nın kesin seçim sonuçları iken, Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları YSK'nın Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS) verileridir.

Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Türkiye cumhurbaşkanı tarafından yürütme yetkisine ilişkin konularda yayınlanan yasal düzenleme aracıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi</span> Türkiyede Nisan 2017 referandumuyla kabul edilen başkanlık tipi hükûmet sistemi

Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi, Türkiye'de 16 Nisan 2017 Referandumu'yla kabul edilen ve 9 Temmuz 2018 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanan kuvvetler ayrılığına dayalı başkanlık tipi bir hükûmet sistemidir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın sekizinci maddesine göre, yürütme yetkisi ve görevi, cumhurbaşkanı tarafından, anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir. Bu sistem Meclis ile Hükûmeti birbirinden ayırmış olup Türkiye'de uzun yıllardır süregelen istikrar, yürütmenin bürokrasi üzerindeki zayıf otoritesi ve erken seçim sorunlarını büyük ölçüde ortadan kaldırmıştır. Parlamenter sistemin aksine hükûmet artık atamalar yolu ile değil, doğrudan halk tarafından seçimle gelen bir hükûmet başkanı tarafından oluşturulmaktadır. Cumhurbaşkanlığı, cumhurbaşkanlığı teşkilatı hakkındaki 1 sayılı cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenmiştir. 1 sayılı cumhurbaşkanlığı kararnamesi, 539 maddelik mufassal bir kararnamedir. Bu kararname, cumhurbaşkanlığının her yönünü ayrıntılarıyla düzenlemektedir.

Azınlık hükûmeti, parlamenter sistemde meclis çoğunluğu olmayan partinin veya partilerin oluşturduğu hükûmeti ifade eder. Hükûmetin meclis çoğunluğu bulunmadığı için diğer partiler tarafından desteklenmesi ve güvenoyu alması şarttır.

14 Mayıs 2023 tarihinde düzenlenecek olan Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi için çeşitli şirketler Türkiye'deki oy verme eğilimlerini göstermek için kamuoyu yoklamaları yapmaktadır ve yapılan anketlerin sonuçları bu maddede listelenmektedir. Anketler yalnızca yurt içindeki seçmenleri kapsamaktadır ve yurt dışında oy kullanan gurbetçileri hesaba katmamaktadır. Anketlerin tarih aralığı, 24 Haziran 2018'de yapılan bir önceki seçimden günümüze kadardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.