İçeriğe atla

Türkiye'de azınlık milletvekilleri listesi

Türkiye'de azınlık milletvekilleri, Lozan Antlaşması'nda tanımlandığı şekliyle Müslüman olmayan Türk uyruklu milletvekilleridir.

I. ve II. Meşrutiyet Dönemleri

Bu dönemde ülke çok uluslu bir imparatorluk olduğundan azınlık kavramı kullanılmamıştır. Müslüman-gayrimüslim şeklinde ayrıldığında Meclis-i Mebûsan'da milletvekili dağılımı şu şekilde olmuştur:

Meclis-i Mebusan DönemiMüslümanGayrimüslimToplam Mebus Sayısı
1877 Mart-Haziran6946115
1877-1878564096
1908-191222749276
1912 Nisan-Ağustos24769316
1914-1918321648
1920 Ocak-Mart1230123

Cumhuriyet Dönemi

Cumhuriyet döneminde milletvekillerinin listesi şöyledir:[1]

MilletvekiliCemaatSiyasi PartiSeçim BölgesiTBMM dönemiTarih
Berç Türker (Keresteci)Ermeni (Gregoryen ?)BağımsızAfyon5., 6., 7.1 Mart 1935 – 5 Ağustos 1946
İstamat Zihni ÖzdamarTürk OrtodoksBağımsızEskişehir5., 6., 7.1 Mart 1935 – 5 Ağustos 1946
Nikola TaptasRum OrtodoksBağımsızAnkara5., 6.1 Mart 1935 – 8 Mart 1943
Abravaya MarmaralıMuseviBağımsızNiğde5., 6.1 Mart 1935 – 8 Mart 1943
Mihal KayaoğluRum OrtodoksBağımsızAnkara7.8 Mart 1943 – 5 Ağustos 1946
Avram Galanti BodrumluMuseviBağımsızNiğde7.8 Mart 1943 – 5 Ağustos 1946
Nikola FakaçelliRum OrtodoksCHPİstanbul8.5 Ağustos 1946 – 22 Mayıs 1950
Vasil KonosRum OrtodoksCHPİstanbul8.TBMM’ye katılmadan istifa etti.
Salamon AdatoMuseviDPİstanbul8., 9.5 Ağustos 1946 – 14 Mayıs 1954
Ahilya MoshosRum OrtodoksDPİstanbul9.22 Mayıs 1950 – 14 Mayıs 1954
Andre Vahram BayarErmeni (Gregoryen ?)DPİstanbul9.22 Mayıs 1950 – 14 Mayıs 1954
Hanri SorianoMuseviDPİstanbul10.14 Mayıs 1954 – 1 Kasım 1957
Aleksandros HacopulosRum OrtodoksDPİstanbul10., 11.14 Mayıs 1954 – 27 Mayıs 1960
Zakar TarverErmeni (Gregoryen ?)DPİstanbul10., 11.14 Mayıs 1954 – 27 Mayıs 1960
Yusuf SalmanMuseviDPİstanbul11.1 Kasım 1957 – 27 Mayıs 1960
İzak AltabevMuseviDPİstanbul11.1 Kasım 1957 – 27 Mayıs 1960
Hristaki YoannidisRum OrtodoksDPİstanbul11.1 Kasım 1957 – 27 Mayıs 1960
Mıgırdıç ŞellefyanErmeni (Gregoryen ?)DPİstanbul11.1 Kasım 1957 – 27 Mayıs 1960
Erol DilekMuseviBağımsızDevlet Başkanı Temsilcisi1961 Kurucu Meclisi6 Ocak 1961 – 25 Ekim 1961
Hermine Agavni KalustyanErmeni (Gregoryen ?)BağımsızDevlet Başkanı Temsilcisi1961 Kurucu Meclisi6 Ocak 1961 – 25 Ekim 1961
Kaludi LaskariRum OrtodoksBağımsızDevlet Başkanı Temsilcisi1961 Kurucu Meclisi6 Ocak 1961 – 25 Ekim 1961
Berç TuranErmeni (Gregoryen ?)APİstanbulSenato15 Ekim 1961 – 7 Haziran 1964
Cefi KamhiMuseviDYP › DTPİstanbul20.8 Ocak 1996 – 18 Nisan 1999
Erol DoraSüryaniBağımsız › HDPMardin24., 25., 26.28 Haziran 2011 – 24 Haziran 2018
Ali AtalanYezidiHDPBatman, Mardin25., 26.23 Haziran 2015 – 24 Haziran 2018
Selina DoğanErmeni GregoryenCHPİstanbul25., 26.23 Haziran 2015 – 24 Haziran 2018
Markar EsayanErmeni GregoryenAKPİstanbul25., 26., 27.23 Haziran 2015 – 16 Ekim 2020
Garo PaylanErmeni GregoryenHDPİstanbul, Diyarbakır25., 26., 27.23 Haziran 2015 – 14 Mayıs 2023
Feleknas UcaYezidiHDPDiyarbakır25., 26., 27.23 Haziran 2015 – 14 Mayıs 2023
Tuma ÇelikSüryaniHDP > BağımsızMardin27.7 Temmuz 2018 – 14 Mayıs 2023
George AslanSüryaniYSPMardin28.2 Haziran 2023 – günümüz
Sevan SıvacıoğluErmeni GregoryenAKPİstanbul28.2 Haziran 2023 – günümüz

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Nisan 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kırcaali</span> Güney Bulgaristanda kent

Kırcaali, Güneydoğu Bulgaristan'da, Kırcaali ilinin ve Kırcaali beldesinin merkezi. Eylül 2022 verilerine göre nüfusu 51.841 kişidir. Şehirde tren istasyonu bulunmaktadır. Kırcaali'den Hasköy ve Gümülcine (Yunanistan) yönlerine karayolları uzanır. Kırcaali Barajı da şehrin yakınında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Myanmar</span> Güneydoğu Asyada ülke

Myanmar, resmî adıyla Myanmar Birliği Cumhuriyeti, diğer isimleriyle Burma ya da Birmanya, Güneydoğu Asya'da bir ülkedir. Kuzeybatıda Bangladeş ve Hindistan, kuzeydoğuda Çin, doğuda Laos, güneydoğuda Tayland ile komşudur. Güney ve güneybatıda Andaman Denizi ve Bengal Körfezi'ne kıyısı vardır. Myanmar Güneydoğu Asya anakarasındaki en büyük, Asya genelinde ise 10. büyük ülkedir. 2017 verilerine göre nüfusu 54 milyondur. Başkenti Nepido, en büyük şehri Yangon'dur.

<span class="mw-page-title-main">Hak ve Özgürlükler Hareketi</span> Bulgaristanda bir siyasi parti

Hak ve Özgürlükler Hareketi, üyelerinin çoğunluğunu Bulgaristan Türklerinin oluşturduğu siyasi partidir.

Çorum Olayları veya Çorum Katliamı Çorum'da 1980 Mayıs-Temmuz aylarında meydana gelen, siyasi ve dini temelli olarak ortaya çıkan kanlı olaylardır. Ülkücülerin, Alevi mahallesi olarak bilinen Milönü mahallesine saldırması üzerine, çoğu Alevi olmak üzere resmî kaynaklarca 57 yurttaşın ölümü ve yüzlercesinin yaralanmasıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1965 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 13. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1965 Türkiye genel seçimleri, 10 Ekim 1965 tarihinde yapılan bu genel seçimler ile TBMM 13. dönem milletvekilleri seçildi. İlk kez Millî bakiye sisteminin uygulandığı bu seçimlerde, Türkiye tarihinde ilk defa bir sosyalist parti olan Türkiye İşçi Partisi milletvekili çıkararak meclise girdi.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">1999 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 21. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1999 Türkiye genel seçimleri, 18 Nisan 1999 tarihinde yapılan ve TBMM 21. dönem milletvekillerinin belirlendiği genel seçim. Türkiye'nin 80 ilindeki 84 seçim çevresinde, %10 ülke barajlı d'Hondt sisteminin uygulanarak gerçekleştirilen seçimlerde 550 milletvekili TBMM'ye girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Orhaniye, Kahramankazan</span> Kahramankazan, Ankara, Türkiyede mahalle

Orhaniye, Ankara ilinin Kahramankazan ilçesine bağlı bir mahalledir. 19.Dönem Ankara Milletvekili Hamdi Eriş Orhaniyelidir.

TBMM 5. dönem milletvekilleri listesi, 1935 Türkiye genel seçimleri ile seçilen ve 1 Mart 1935 - 27 Ocak 1939 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisinde görev yapmış milletvekillerinin listesidir. Bu dönemdeki tüm milletvekilleri Cumhuriyet Halk Partisi'nden seçildi. Bu yasama dönemi 920 kanunla TBMM tarihinde en fazla kanun kabul edilen dönem olmuştur.

TBMM 6. dönem milletvekilleri listesi, 1939 Türkiye genel seçimleri ile seçilen ve 3 Nisan 1939 - 15 Ocak 1943 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisinde görev yapmış milletvekillerinin listesidir. Bu dönemdeki tüm milletvekilleri Cumhuriyet Halk Partisi'nden seçildi.

TBMM 7. dönem milletvekilleri listesi, 1943 Türkiye genel seçimleri ile seçilen ve 8 Mart 1943 - 14 Haziran 1946 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisinde görev yapmış milletvekillerinin listesidir. Bu dönemdeki tüm milletvekilleri Cumhuriyet Halk Partisi'nden seçildi. Tek partili son meclistir.

Türkiye'deki azınlıklar, etnik ve dinî azınlıklar olarak ikiye ayrılmaktadır. Türkiye birçok etnik grubu barındıran bir ülkedir. Nüfus sayımlarında 1965'ten bu yana etnik köken sorulmadığı için bir etnik kümenin nüfusunun ne kadar olduğunun tam olarak tespiti yapılamamaktadır. Bazı kişi ve gruplar tahminler yapsalar da genelde objektif kalmayı başaramamaktadırlar. Osmanlı İmparatorluğu gibi geniş topraklara yayılan ve yüzlerce yıl hüküm süren bir imparatorluğun 20. yüzyıl başında çöküşü sonrasında, imparatorluğun çeşitlilik gösteren demografik mirası içinden bazı etnik gruplar Türkiye'de yaşamaya devam etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 25. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri, 7 Haziran 2015 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi 25. Dönemi'nin 550 yeni üyesini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir. Seçim, Türkiye Cumhuriyeti siyasi tarihi'nin 24. genel seçimleridir.

Türkiye'de din, çeşitli dinî inançlardan oluşur. Ülkedeki en yaygın dinin İslam olduğu bilinmekle beraber, bu dine mensup kişilerin oranına ilişkin yayınlanan veriler çelişkilidir. Pew Araştırma Kuruluşu'nun yayımladığı 2012 yılı raporuna göre Müslümanların nüfusa oranı %98'dir. Sabancı Üniversitesi'nin katkılarıyla yapılan bir ankete göre de bu oran %98,3'e ulaşmaktadır. Ipsos'un 2016 tarihli anketine göre Türkiye'deki Müslümanlar nüfusun %82'sini oluşturmaktadır. Optimar'ın 2019'da yayınladığı ankete göre ise Müslümanların nüfusa oranı %89,5'tir. 2021 KONDA anketine göre insanların %92'si Müslüman olarak tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Aydın'da Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri</span>

Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri'nde Aydın ilinin 7 milletvekili seçilmiştir. Toplu sonuçlar resmî seçim sonuçlarına göre girilmiş olup, il bazlı sonuçlar YSK'nın SEÇSİS sistem sonuçlarına göre girilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara'da Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri</span>

Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde resmî adıyla 26. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimi. Bu seçimde Ankara ilinin 32 milletvekili seçilmiştir. Sonuçlar resmî verilerdir. Toplu sonuçlar resmî seçim sonuçlarına göre girilmiş olup, il bazlı sonuçlar YSK'nın SEÇSİS sistem sonuçlarına göre girilmiştir. Başkentin nüfusundan dolayı seçim 2 bölge halinde yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya'da İslam</span>

Kuzey Makedonya'da İslam, ülkede Hristiyanlık'tan sonra en çok takipçisi olan dindir. 2002 yılında yapılan nüfus sayımına göre 2.022.547 vatandaştan 674.015'i Müslümandır. Bu oran toplam nüfusun %33,33'ünü teşkil etmektedir. Bu oranlara göre Kuzey Makedonya; Türkiye, Kosova, Arnavutluk ve Bosna Hersek ardından en fazla Müslüman vatandaşı barındıran 5. Avrupa ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek'te İslam</span>

İslam, Bosna-Hersek'teki en yaygın dindir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek fetihleri sonucu 15. ve 16. yüzyıllarda yerel nüfus İslam ile tanıştı. Müslümanlar, Bosna-Hersek'teki en büyük dini topluluktur (%51), diğer iki büyük grup, hepsi Bosnalı Sırplar olarak tanımlanan Doğu Ortodoks Hristiyanları (%31) ve neredeyse tamamı Bosnalı Hırvatlar olarak tanımlanan Katolikler'dir (%15).

<span class="mw-page-title-main">Lüksemburg'da İslam</span>

Lüksemburg'daki Müslümanlar, Protestanlar, Ortodoks Hristiyanlar ve Yahudilerle birlikte bir azınlıktır. İslam, 2015'ten beri ülkede yasal olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Romanya'da İslam</span>

Romanya'da İslamiyet, Romanya toplam nüfusunun % 0,3 ünün inandığı bir dindir. Romanya'da İslam toplumunun oluşması, bölgenin bir kısmının Osmanlı Devletinin idaresine girmesinden sonra başladı. Günümüzde Romanya'daki Müslümanların çoğunluğu Tatar ve Türk etnik kimliğine mensuptur.