İçeriğe atla

Türkiye'de askerî tıp

Türkiye'de askerî kurumlarda tabiplik yapan subaylara askerî tabip, askerî hekim veya askerî doktor denilir. Rütbe teğmen olarak başlar ve en yüksek rütbe tuğgeneral rütbesiyle biter. Gülhane Askeri Tıp Fakültesi (GATF) kapatıldığı için eskiden GATF dekanına verilen tümgeneral rütbesi artık askerî tabiplere verilmemektedir.[1]

Tarihçesi

İlk askeri tıp fakültesi II. Mahmut tarafından 14 Mart 1827 de İstanbul da Mektebi Tıbbiye-i Şahane adı ile kurulmuştur. Ayrıca bu Türkiye de kurulan ilk tıp fakültesidir. Bu sebeple halen günümüzde 14 Mart Tıp bayramı olarak kutlanmaktadır. 1909 da sivilleşerek İstanbul Tıp Fakültesine dönüşmüştür.

Askeri tıp eğitiminin modernize edilmesi amacıyla II. Abdülhamid tarafından 30 aralık 1898 de İstanbul da Gülhane Seririyat Hastanesi kurulmuştur. 1941 de Ankara ya taşınmış ve 1947 den sonra Gülhane Askerî Tıp Akademisi adını almıştır. Kurulduğu yıllarda Mektebi Tıbbiyeyi Şahaneden mezun olan tabipler 1 yıl Gülhane'de eğitim aldıktan sonra askeri tabip olmuşlardır. 1909 yılından itibaren Harbiye Nezareti (MSB) adına İstanbul Tıp Fakültesi ve diğer tıp fakültelerinde okuyan öğrenciler mezun olduktan sonra Gülhanede 1 yıl eğitim gördükten sonra askeri tabip olmuşlardır.

7 Kasım 1980 tarih ve 2336 sayılı kanunla; Gülhane Askerî Tıp Akademisinin; Askerî Tıp Fakültesi ve Eğitim Hastanesi olarak iki bölümden oluştuğu belirtilerek Gülhane Askerî Tıp Fakültesinin kurulduğu ilan edilmiştir. Bu tarihten itibaren MSB kendi adına sivil tıp fakültelerinde öğrenci okutmayı sonlandırmıştır. Üniversite sınavında başarılı olanlar sağlık taraması, spor tesleri ve mülakatta başarılı olmak koşuluyla fakülteye kabul edilmişlerdir. Gülhane'den mezun olan öğrenciler askeri tabip olarak kabul edilmelerine karşın mezuniyet sonrası GATA'da 1 yıl askeri tabiplik eğitimi alıp sonra göreve başlamaktaydılar. Ayrıca MSB ihtiyaca binaen sivil tıp fakültesi mezunlarından askeri tabip alımlarına devam etmiştir. Sağlık taraması, spor testleri ve mülakatları geçen sivil tabipler GATA'da 1 yıl askeri tabiplik eğitimi aldıktan sonra askeri tabip olmuşlardır.

31 Temmuz 2016 tarihli 699 sayılı KHK ile Gülhane Sağlık Bilimleri Üniversitesine devredilmiş ve Sağlık Bakanlığına geçmiştir. Gülhane Askeri Tıp Fakültesi sivil fakülte olmuş ve adı Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi olmuştur. GATA ise Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi adını alarak sivil hastane olmuştur. 2017 yılında ara sınıflardan yatay geçişle sivil tıp fakültelerinden askeri öğrenci alımı yapılmıştır.

MSB ihtiyaca binaen 2018 yılından itibaren kendi adına Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi Kampüsünde Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı adına ayrıca Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Tıp Fakültesinde Milli Savunma Bakanlığı adına askeri öğrenci okutmaya başlamıştır. İlk mezunlarını 2024 yılında verecektir.

Görevleri

  • Askeri kışlalarda bulunan revirlerde çalışmak ve hastalanan asker, rütbeli personel ve rütbeli personel ailelerine bakmak. Ayrıca emrine verilen sıhhiye bölüğünün amirliğini yapmak.
  • Acemi er eğitim birliklerinde askere alım muayenelerini yapmak
  • Tabur ve daha üst seviye yurt içi veya sınır ötesi operasyonlara katılmak ve yaralanan personele müdahale etmek.
  • Bağlı olduğu kuvvetin (Kara,Deniz,Hava) yapmış olduğu tatbikatlara katılmak .
  • Deniz Kuvvetleri Komutanlığı personeli ise gemi ile sefere çıkmak, Hava Kuvvetleri komutanlığı personeli ise uçuş tabipliği yapmak.[2]
  • Mecburi hizmet süresi mezuniyetten itibaren 15 yıldır.[3]

Akademik kariyer

Tıpta uzmanlık sınavını kazanmak şartı ile Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde uzmanlık eğitimi alabilmektedir. Uzman doktor olduktan sonra sağlık bakanlığına bağlı hastanelerde çalışmaktadır.[4] Uzmanlık sonrası tabipler Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde yardımcı doçentlik yapabilmekte ve doçentlik sınavında başarılı olur ise doçent olup öğretim görevlisi olabilmektedir.[5]

Dipnotlar

  1. ^ Askeri hastaneler sağlık bakanlığına devredildiği için en üst rütbe ve temsil ettiği makam net değildir.
  2. ^ Kuvvetler tıp fakültesinden mezun olduktan sonra kura çekilerek belirlenmektedir.
  3. ^ Uzmanlık eğitimi alır ise eğitim süresinin yarısı mecburi hizmetten sayılmaktadır.
  4. ^ Halen Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesinde MSB adına askerî tabiplere uzmanlık eğitimi verilmektedir. Ancak askerî hastaneler sağlık bakanlığına devredilip sivilleştirildiğinden mezunların nerede çalışacağı konusu netlik kazanmamıştır.
  5. ^ Askerî hastaneler Sağlık Bakanlığına devredildiğinden dolayı bu konu şu an net değildir.

İlgili Araştırma Makaleleri

Teğmen, birçok ülkenin kara, hava ve deniz kuvvetlerinde asıl görevi takım komutanlığı olan ve Asteğmenle Üsteğmen arasındaki askerî rütbedir. Osmanlı'da Mülâzımı Sâni olarak anılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Üniversitesi</span> Erzurumda kurulu devlet üniversitesi

Atatürk Üniversitesi, 1957 yılında Erzurum'da kurulmuş üniversitedir.

<span class="mw-page-title-main">Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi</span> Sağlık Bakanlığına bağlı bir hastane

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi (GEAH) veya eski adıyla Gülhane Askerî Tıp Akademisi (GATA), II. Abdülhamit tarafından 1898 yılında İstanbul'da Gülhane Seririyat Hastanesi olarak kurulmuş olup günümüzde Etlik, Keçiören'de Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak devam etmektedir.

Tıphane, Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane veya Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane, kökü Osmanlı Padişahı II. Mahmud'un 14 Mart 1827'de açtığı Tıphaneye uzanan Türkiye tarihindeki ilk tıp fakültesidir. Bugünkü İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ve İstanbul Tıp Fakültesinin Osmanlı'nın son dönemlerindeki adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yıldırım Aktuna</span> Türk siyasetçi

Yıldırım Aktuna, Türk nöropsikiyatr ve siyasetçi.

Kaya Kılıçturgay, Türk siyasetçi ve bilim insanıdır.

Nusret Karasu Türk tıp doktoru, akademisyen, asker ve devlet adamı.

Nafiz Körez, Türk siyasetçi ve doktor.

<span class="mw-page-title-main">Mim Kemal Öke</span> Türk hekim ve siyasetçi

Kemalettin Öke, Türk hekim.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Şevki Atasagun</span> Türk siyasetçi (1899–1984)

İbrahim Şevki Atasagun, Türk siyasetçi ve doktordur. 2 Şubat–28 Mart 1966 tarihleri arasında Cemal Gürsel'in bitkisel hayata girmesi sebebiyle cumhurbaşkanı vekili olarak görev yapmıştır.

TSK nın Kara, Deniz ve Hava Harp Okullarında yetiştirmediği sınıf ve branşlardaki açığı kapatmak için askerî lise ve lise çıkışlı olmak şartı ile sınavla seçilen öğrenciler yurt içi ve yurt dışındaki fakülte ve yüksek okullarda askeri öğrenci olarak öğrenim görürler. Bu görevi yürütmek maksadı ile Ankara Cebeci'de Fakülte ve Yüksek Okullar Komutanlığı kurulmuş olup daha sonra bu uygulamadan vazgeçilmiş ve sadece Bando Sınıfına yönelik subay ihtiyacının karşılanmasında kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi</span> Samsunda bir tıp fakültesi

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, tıp fakültesi olarak Hacettepe Üniversitesi bünyesinde 1973 yılında eğitim ve akademik yapılanmasına başlanmış, 1975 yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nin kurulmasıyla kendi üniversitesine bağlanmıştır. Hacettepe'de öğrenim gören öğrencileri 5. ve 6. sınıfa geldiklerinde 1978 yılından itibaren Samsun Göğüs Hastalıkları Hastanesi'nin bir bölümünde hizmet sunmaya başlayan tıp fakültesinde eğitim görmeye başladılar. Tüm sınıfları 1982 yılından sonra Samsun’da eğitim görmeye başladı ve 1986 yılında da Kurupelit yerleşkesindeki yeni binalarına taşındıktan sonra gelişimini hızlandırarak Türkiye'nin saygın Tıp Fakülteleri arasındaki yerini aldı. Ayrıca başkanlığını İskender Sayek'in yaptığı ve Türkiye'deki tıp fakültelerinin mezuniyet öncesi eğitim programlarını değerlendirip akredite eden Ulusal Tıp Eğitim Akreditasyon Kurulu tarafından akredite edilen 8. fakülte olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kâmil Kırıkoğlu</span> Türk siyasetçi

Kâmil Kırıkoğlu, 1971-1973 yılları arasında CHP genel sekreterliği yapmış olan Türk siyasetçidir.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Tıp Fakültesi 3 Temmuz 2000 tarihinde Bakanlar Kurulu kararı ile kurulmuş bir tıp fakültesidir. Fakülte 2007 yılından itibaren öğrencilerine Çanakkale’de eğitim vermeye başlamıştır. ÇOMÜ Tıp Fakültesi Çanakkale ilinde bulunan tek üçüncü basamak sağlık kuruluşudur.

Marmara Tıp Fakültesi, Marmara Üniversitesine bağlı tıp fakültesidir. 1983'te Haydarpaşa Kampüsünde kurulmuştur. Okul birincisi kontenjanı ile beraber 216 kişilik kontenjanı vardır. Seçkin akademik kadrosu ve verdiği eğitim ile Türkiye'nin önde gelen fakültelerindendir. Mevcut durumda iki tane klinik eğitimin verildiği hastanesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Cezmi Türk</span>

Mehmet Cezmi Türk, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Tıp fakültesi</span> tıp alanında eğitim veren kurum

Tıp fakültesi, tıp biliminin öğretildiği ve bu bilim içindeki çeşitli dallarda araştırmalar yapılan fakülte. Mezunları, tıp doktoru unvanı almaktadır. Ayrıca mezuniyet sonrası uzmanlık eğitimi ile uzman doktor, operatör doktor gibi unvanlar verilir. Temel tıp bilimleri alanında yüksek lisans ve doktora eğitimleri de verilmektedir. Türkiye’de tıp fakülteleri liseden sonra ülke genelinde yapılan bir merkezi sınavla öğrenci kabul etmektedir. Eğitim süresi 6 yıldır. Okullar farklı eğitim modellerini tercih etse de ülke genelindeki fakültelerde ilk 3 yıl teorik eğitim laboratuvar dersleriyle beraber verilir sonraki 2 yıl çeşitli bölümlerde stajlara devam edilirken öğrencilerin bilgileri sözlü sınavlarla da sınanmaya başlanır ve okulun son sınıfında Intörn (stajyer) adıyla hastanede gözetim altında çalışmaya başlar. Intörn (stajyer) maaşı, 2022 yılında asgari ücret olarak verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Askerî hastane</span>

Askerî hastane, silahlı kuvvetlerin sahip olduğu ve işlettiği bir hastanedir. Genellikle askerî personelin kullanımına mahsusturlar, ancak bazı ülkelerde sivillere de hizmet verilmektedir. Askerî üslerde bulunabilirler. Türkiye'de Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi eskiden bir askerî hastane idi. 15 Temmuz 2016 darbe girişimi sonrası Sağlık Bakanlığına bağlı olarak güncellenmiştir.

Yılmaz Tezcan, Türk akademisyen ve siyasetçi

Prof. Dr. Evren Yaşar, Türk akademisyendir. Yozgat Bozok Üniversitesi rektörüdür.