İçeriğe atla

Türkiye'de öğretmenlik

Mustafa Kemal Atatürk, 20 Eylül 1928'de Kayseri'de Cumhuriyet Halk Fırkası önünde, halka yeni Türk harflerini öğretirken

"1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu'nun 43. Maddesine göre, öğretmenlik, devletin eğitim, öğretim ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleğidir."[1]

Türkiye'de yetişmeleri

"Öğretmenlik mesleğine hazırlık genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyonla sağlanır."[1]

Eskiden, öğretmen okullarında (köy enstitüleri, köy öğretmen okulları) yetişen ilkokul öğretmenleri; eğitim enstitülerinden çıkan ortaokul öğretmenleri; yükseköğretmen okullarıyla üniversitelerin edebiyat ve fen fakülteleri belirli dallarında okuyan ve öğretim lisansı almak için meslek bakımından gerekli ek dersleri (didaktik, pedagoji tarihi, pedagojik formasyon, psikoloji) gören üniversite mezunlarından Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı hizmetine geçen lise öğretmenleri, Memurluk Kanunu'nun kapsamına girerdi. Günümüzde ise öğretmen yetiştirme görevini, üniversitelerin ilgili Eğitim Fakülteleri ile Teknik Eğitim Fakülteleri üstlenmiştir.

Öğretmenler, bakanlığın hazırlattığı yönetmeliklere uygun şekilde, yetişmelerinin kendilerine sağladığı imkânlar çerçevesinde okullarda görev alırlar.

Görevleri

Millî Eğitim Bakanlığı'nın yönetmeliklerine göre genel olarak öğretmenlerin görevleri şunlardır;

  • Kendilerine verilen ve yetkili sayıldıkları dersleri okutmak.
  • Okuttukları derslerle ilgili uygulama ve deneyleri yapmak.
  • Serbest çalışma saatlerinde öğrencileri gözetlemek.
  • Ders dışında okulun eğitim, öğretim ve yönetim işlerine katılmak.
  • Kanun, yönetmelik ve emirlerle tespit edilen ödevleri yapmak.

Ayrıca öğretmenlerin öğrencilerini yetiştirme konusunda her fırsattan yararlanmaları, hizmet ruhu beslemeleri, ödevden kaçınmamaları, öğrencilerine iyi bir yardımcı ve kılavuz olmaları, eğitim işlerinde bütün tutum ve davranışlarıyla örnek olmaları istenir.

Öğretim görevi sırasında öğretmenlerin, öğrencileri kişisel çalışmalara yöneltmeleri, zümre öğretmenleriyle yakın bir işbirliği sağlamaları, öğrenci ödevlerini ilgili yönetmeliğe göre inceledikten sonra geri vermeleri, sınav yönetmeliğine göre görevlendirildikleri sınavlarda bulunmaları, öğrencilerinin başarılarını ölçerek değerlendirmeleri, kanaat dönemleri sonunda verilecek karne notları için gerekli sözlü-yazılı yoklamaları yapmaları beklenir.

Ders görevi sonunda öğretmenlerin yapmaları gereken işler bitmez.Mesai saati bitiminden sonra öğretmenlerden yıllık ders dağıtım planlarını yapmaları, dersler için hazırlık yapmaları bunun için materyaller hazırlamaları, yaptıkları yazılı yoklamaları değerlendirmeleri, öğrenci davranışlarıyla ilğili gözlem formlarını değerlendirerek öğrencinin gelişimini izlemeleri, öğrencilerinin daha iyiye ulaşması için ne gibi tedbirler alması gerektiğini inceleyip sorgulaması beklenir.

Eğitim çalışmaları sırasında öğretmenler, okul yönetiminin belirlediği günlerde okul nöbeti tutmakla, kendisine verilen eğitsel kulüpleri kurarak çalıştırmakla, öğretmenler kurulunun kararlarıyla kendisine verilen sınıfın eğitim işlerini düzenlemekle, Tebliğler Dergisi'ni okumakla yükümlüdürler. Öğretmenler, öğretim, eğitim ve bilim ödevinden başka bir ödev alamazlar. Kendi okullarından başka okullarda ek olarak bilim, öğretim ve eğitimle ilgili bir işte çalışacak olan öğretmenlerin Millî Eğitim Bakanlığı'ndan izin almaları şarttır.

Öğretmenler, önce okul müdürlerinin, sonra Millî Eğitim Müdürlüğü'nün İller Kanunu'na göre mahalli mülkiye amirinin, Millî Eğitim Bakanlığı müfettişlerinin denetimine bağlıdır. İlköğretim öğretmenlerinin nakil ve tayini il idaresince; lise öğretmenlerininki ise bakanlıkça yapılır. Öğretmenler, okullar saymanlığından maaş alırlar ve Emekli Sandığı'na bağlıdırlar. Aynı zamanda son günlerde Millî Eğitim Bakanlığı sözleşmeli öğretmenlik uygulamasına gitmiştir.

Türkiye'de her yıl 24 Kasım günü, Öğretmenler Günü ve o hafta Öğretmenler Haftası olarak kutlanır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Meydan Larousse Ansiklopedisi (c. 15, s. 323)
  • Temel Britannica Ansiklopedisi (c. 13, s.298)

Notlar

  1. ^ a b S. Ünal, S. Ada: "Öğretmenlik Mesleğine Giriş", s.10, ISBN 975-400-197-9

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Millî Eğitim Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat Kanunu, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kalkınma plan ve programları doğrultusunda millî eğitim hizmetlerini yürütmekle sorumlu olan bakanlık.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Hakkı Tonguç</span> Türk eğitimci

İsmail Hakkı Tonguç, Türk eğitim bilimci, köy enstitülerinin mimarı ve dönemin İlköğretim Genel Müdürü.

<span class="mw-page-title-main">Giresun Üniversitesi</span> Giresunda kurulu devlet üniversitesi

Giresun Üniversitesi, Türkiye Bakanlar Kurulunun 2006 yılı içerisinde aldığı bir kararla bağlı olduğu KTÜ'den ayrılarak Giresun ilinde açılan üniversite.

Pedagojik formasyon programı, Türkiye'de öğretmen olarak çalışmak isteyen kişilere yönelik sertifika programı olarak mevcut olmakla birlikte, YÖK, 2023 yılından itibaren pedagojik formasyon eğitimini lisans programlarında seçmeli ders olarak sunmaya karar vermiştir. Lisans programlarının sertifika programı olarak sunulan pedagojik formasyon eğitimi ile bağlantısı henüz kurulmamıştır. Pedagojik eğitim programının amacı, öğretmenlik dışındaki lisans programlarındaki mezunlara ve öğrencilere pedagojik bilgi ve yetenek kazandırmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Öğretmen</span> başkalarının bilgi, yeterlilik veya değerler edinmesine yardım eden kişi

Öğretmen veya eğitmen, eğitim kurumlarında önceden belirlenmiş hedefler doğrultusunda öğretim etkinliklerini planlı ve programlı bir biçimde düzenleyerek yürüten uzman eğitmendir. Anaokulu, okul, üniversite, akademi ve başka yerlerde görev yapar. Öğrencilerin öğretim uygulaması yoluyla bilgi, yeterlilik veya erdem kazanmalarına yardımcı olur.

Orta öğretim, ulusal eğitim sisteminde belirlediği müfredata ve süreçlere göre 14-18 yaşları arasındaki öğrencilerin genel, mesleki ve teknik alanlarda eğitimlerini sürdürebilmesini sağlayan kurum. Temel eğitimin ikinci ve son aşaması olarak kabul edilir. İlköğretim'den sonraki, yükseköğretim, lisansüstü, meslekî eğitim'den önceki aşamadır.

<span class="mw-page-title-main">İmam hatip lisesi</span> Türkiyede bir lise türü

İmam hatip lisesi, Türkiye'de bir resmî kuruluş. Amacı hatip ve imam yetişmesini sağlamak olan ortaöğretim düzeyinde mesleki okullara verilen isimdir.

Mehmet Rüştü Uzel, Türk bürokrat, eğitimci.

Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitüleri, Türkiye'de ilk kez 1945 tarihinde açılan, 2 yıllık eğitim veren ve döner sermaye ile işletilen eğitim kurumlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Kılıçkan</span> Türk bezeme sanatçısı ve yazar

Hüseyin Kılıçkan, Türk bezeme sanatçısı, yazar ve eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi</span>

Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, Marmara Üniversitesi rektörlüğüne bağlı olarak lisans düzeyinde eğitim-öğretim yapılan yükseköğretim kurumudur.

Anadolu Öğretmen Liseleri, Türkiye'de öğretmenlik mesleğini sevdirmek ve öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumları için öğrenci kaynağı oluşturmak üzere 1989-2014 arasında hizmet vermiş dört yıllık ortaöğrenim kurumlarını adıdır.

T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Açık Öğretim Lisesi, 1992 yılında Film Radyo ve Televizyon Eğitim Başkanlığı bünyesinde kurulmuştur. 2011 yılında 14 Eylül 2011 tarih ve 652 sayılı kanun hükmüylü birlikte Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü bünyesine bağlanmıştır.

Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi

Türkiye'de eğitim sistemi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununa dayanan; Milli Eğitim Bakanlığı ve bünyesindeki kamu tüzel üst sistemlerce yönetilen bir sistemdir. Amaç: Okullarda okuyan Türk vatandaşlarının sistemin ilkeleri doğrultusunda bir vatandaş olabilmesini sağlamaktır. Türkiye Cumhuriyeti'nde kadın ve erkek her vatandaş için 12 yıllık eğitim mecburidir. Bu eğitim sisteminde eğitimini tamamlayan her öğrenciye "Ortaöğretim Diploması" verilir.

Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sistemi, Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığının 2013-2014 Eğitim Öğretim yılından itibaren uygulamaya başladığı ve 2017-2018 Eğitim Öğretim yılında uygulamadan kaldırdığı ortaöğretime geçiş sistemine verilen addır.

Sosyal Bilimler Liseleri, Türkiye'de sosyal bilimler ve edebiyat alanlarında ilgi ve yeteneği olan öğrencileri bu alanlarda yüksek öğretime hazırlamak üzere bir yıl İngilizce hazırlık sınıfından sonra dört yıllık öğretim veren yatılı ve karma devlet okullarıdır.

İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu ya da ilk adıyla İstanbul Yüksek Muallim Mektebi, İstanbul'da 1924 yılında kurulan ve 1978 yılına kadar branş öğretmeni yetiştiren bir yüksek öğretmen okulu.

Mesleki Eğitim Merkezi,, eski adıyla Çıraklık Eğitim Merkezi, 09.12.2016 tarihinde, örgün ve zorunlu eğitim kapsamına alınmıştır.

Vedide Baha Pars, Türk eğitimci, yazar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.