İçeriğe atla

Türkbank skandalı

Türkbank skandalı, 1998'de gerçekleşen ve aynı yıl Başbakan Mesut Yılmaz ve kabinesinin düşmesine yol açan siyasi bir skandaldır. Olay, Türk Ticaret Bankası veya diğer adıyla Türkbank'ın özelleştirme sürecinde gerçekleştiği için bu adla anılmıştır.[1][2]

Arka plan

1913'te Adapazarı İslam Ticaret Bankası olarak kurulan banka, Türkiye'nin ilk özel bankası olmuştur. Ocak 1994'te patlak veren krizin ardından o dönem 274 şubesi ve 4532 çalışanı olan banka zayıfladı.[3] Aynı yılın Mayıs ayında Hazine'ye devri gerçekleşmiştir. Ancak, bankanın %84,52'lik hissesi Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından kamu ihalesiyle satışa çıkarılmıştır.[4]

TMSF, 4 Mayıs 1998'de ihale açmak istedi. 18 Mayıs'ta İstanbul polisi, Devlet Güvenlik Mahkemesi'ne Korkmaz Yiğit'in cep telefonu organize suçla mevcut bağları ve para transferine ilişkin makul gerekçelerle dinleme izni almak için başvurdu.

4 Ağustos'ta yapılan ihalede Yiğit'in inşaat şirketi Bank Ekspress 600 milyon dolar ile en yüksek teklifi yaparken onu 595 milyon dolar ile Zorlu Holding'e bağlı DenizBank izledi. İhalenin tamamlanmasının ardından polis, Yiğit ile mafya babası Alaattin Çakıcı arasındaki ilişkiyi ve Çakıcı'nın ihaleye teklif veren diğer tarafları rahatsız ettiğini yazılı olarak TMSF'ye bildirdi.[5][6]

17 Ağustos 1998'de Çakıcı, Türk polisinin talebi üzerine Fransa'da yakalandı ve Türkiye'ye iade edildi. 29 Ağustos günü, Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili ve bir zamanlar Kültür ve Turizm Bakanlığı yapmış olan Fikri Sağlar'ın eline posta yoluyla Yiğit ve Çakıcı arasında Türkbank ihalesi hakkında bir konuşma kasedi geçti. 8 Ekim'de ise Sağlar bu kaseti televizyonda yayınlanmak üzere Kanal D haber direktörü Tuncay Özkan'a teslim etti. Kanal D bu konuda hiçbir şey yapmazken[7] Sağlar, 13 Ekim günü yaptığı basın toplantısıyla olayı kamuoyuna duyurdu. Bunun üzerine TMSF, 15 Ekim 1998'de ihaleyi geçersiz kıldı.

Yılmaz hükümetinin düşmesi ve yargılanma

Korkmaz Yiğit, 12 Kasım'da polise verdiği yazılı ifadede tüm bağlantılarını itiraf etti ve hukuka aykırı iş yaptığını kabul etti. Yiğit'in ifadesinin kamuoyunda yankı bulmasıyla konu siyasete de sıçradı. Skandala Başbakan Mesut Yılmaz ve ekonomiden sorumlu devlet bakanı Güneş Taner'in de karıştığı ortaya çıktı. Yiğit, bunu yapmaya kendisini Yılmaz ve Taner'in teşvik ettiğini, hatta bunun için kamu bankalarından kredi teklif ettiklerini iddia etti. Sonunda Yiğit, tutuklanmış ve hapse mahkûm edilmiştir. Bir süre sonra tüm malvarlığını kaybetmiştir.

Skandala karışan başbakana karşı Türkiye Büyük Millet Meclisinde soruşturma komisyonu kuruldu. Yılmaz ifadeye çağrıldı ve kabinesi güven oyunu kaybederek 11 Ocak 1999'da düştü.

Meclis komisyonu çok sayıda gazeteciyi dinledikten sonra Yılmaz'ı ihaleye fesat karıştırmaktan suçlu bulan bir rapor hazırladı ancak 1999 genel seçimleri araya girince rapor gündemden düştü ve hasıraltı edildi. 2002 genel seçimleri sonrası hem AKP hem de CHP, Türkbank skandalının çözüme kavuşması için kamuoyu oluşturma yoluna gitti. 9 Aralık 2002'de mecliste Yılmaz ve Taner'i tekrar dinleyecek bir komisyon oluşturuldu. 25 Haziran 2004'te yayınlanan binlerce sayfalık rapor öncekiyle aynı kanıya varıyor ve iki ismin Yüce Divan'da yargılanmasını öneriyordu.

13 Temmuz 2004'te 447 milletvekilinden 429'unun oyunu alan rapor onaylandı. Ancak Yılmaz, Anayasa Mahkemesi'nde yargılanmak istedi. Anayasa Mahkemesi, bunu davanın iki sanık için ayrılması gerektiğini söyleyerek geri çevirse de 27 Ekim günü mecliste yapılan oylamada iki isim ayrı ayrı Anayasa Mahkemesi'ne gönderildi.

Anayasa Mahkemesi 23 Haziran 2006'da Mesut Yılmaz ve Güneş Taner'i Türk Ceza Kanunu'nun 205. maddesi uyarınca görev süreleri içinde ihaleye fesat karıştırmaktan suçlu buldu.[8] Ancak cezaları ertelenmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Türk Ticaret Bankası geri dönüyor". Sabah. 8 Mart 2013. 17 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014. 
  2. ^ ""Resmen" hortumlanan banka". Aksiyon. 22 Aralık 2001. 5 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014. 
  3. ^ "5 Nisan 1994 Kararları, 1994 Ekonomik Krizin Nedenleri". ekodialog.com. 23 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 
  4. ^ "Korkmaz Yigit bids highest for Turkbank stake". Hurriyet Daily News. 5 Ağustos 1998. 7 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 
  5. ^ "Mesut Yılmaz'ı da Türkbank götürmüştü". Yaniçağ Gazetesi. 21 Aralık 2013. 21 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 
  6. ^ "Türkbank için Çakıcı'ya 40 milyon dolar". Takvim. 8 Temmuz 2010. 28 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 
  7. ^ "Türkbank Skandalının Kronolojisi ve Tuncay Özkan'ın Gazetecilik Ayıbı !!". Haber 3. 14 Temmuz 2004. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 
  8. ^ Han, Eda (7 Kasım 2006). "Yüce Divan Karar Verdi: Mesut Yılmaz Suçludur". Haber Vitrini. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mesut Yılmaz</span> 21. Türkiye başbakanı

Ahmet Mesut Yılmaz, Türk siyasetçi, 21. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı ve eski ANAP Genel Başkanı. 1991-1999 yılları arasında toplam 2 yıl 3 ay boyunca 3 kez başbakanlık ve çeşitli bakanlıklar yapmıştır. 1991-2002 yılları arasında ise ANAP genel başkanlığı görevini üstlenmiştir.

<i>Sabah</i> (gazete) Türkiyede faaliyetlerini sürdüren günlük gazete

Sabah, Türkiye'de 22 Nisan 1985'te yayımlanmaya başlanan günlük gazete. Sloganı "Türkiye'nin en iyi gazetesi"dir. Gazete, 1997 yılının Ocak ayından itibaren internet üzerinden de yayımlanmaya başlamıştır. 2007 yılında TMSF'ye devredilen ve ardından Turkuvaz Medya Grubu'na katılan gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Erdal Şafak'tır.

Susurluk Kazası veya Susurluk Skandalı, 3 Kasım 1996'da saat 19.25 sularında Balıkesir-Bursa kara yolunda Susurluk ilçesi Çatalceviz mevkisinde meydana gelen trafik kazası sonucu, devlet-polis-mafya ilişkilerinin ortaya çıkması ile patlak veren skandal. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli skandallarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Anavatan Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2009)

Anavatan Partisi, 1983 yılında Turgut Özal tarafından kurulmuş olan eski siyasi parti. Resmî kısaltması "ANAP" şeklindedir. 1983'ten 1991'e kadar aralıksız olarak tek başına iktidarda kalmış, 1996 ile 2002 yılları arasında da çeşitli koalisyon hükûmetlerinin içinde yer almıştır. 31 Ekim 2009 tarihinde Demokrat Parti ile birleşmiştir.

Erol Evcil ya da gerçek adıyla Erol Eşrefoğlu tefeci iş insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">55. Türkiye Hükûmeti</span> III. Yılmaz Hükûmeti (1997–1999)

55. Türkiye Hükûmeti, III. Yılmaz Hükûmeti veya ANASOL-D Hükûmeti, 30 Haziran 1997-11 Ocak 1999 tarihleri arasında görev yapan, Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti ve Demokrat Türkiye Partisi koalisyonunun oluşturduğu Türkiye hükûmetidir.

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), tasarruf sahiplerinin haklarını yolsuzluk ve usulsüzlüklerden korumak amacıyla kurulmuş devlet kurumudur.

Güneş Taner,, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Cavit Çağlar</span> Türk iş insanı, siyasetçi ve spor yöneticisi

Cavit Çağlar Türk iş insanı, medya patronu, siyasetçi ve eski spor yöneticisi. Bursaspor'un 10. başkanıydı. Bursa Milletvekilliği ve Devlet Bakanlığı görevlerinde bulundu. Nergis Holding'in ve Olay Medya Grubunun sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Kanal 6</span> Şatıroğlu Medya Grubu

Kanal 6, 4 Ekim 1992'de Ahmet Özal tarafından kurulmuş ve 22 Mayıs 2008 tarihine kadar yayın yapmış Türk televizyon kanalı. Karasal yayın frekansı ile Türksat uydusu, Kablo TV, Star Digital, Cine+Digital ve Digiturk gibi platformlarda yayın yapmıştır. Kanal Market adında bir de kardeş kanalı vardı. Kanal 6 Televizyonu ve 6 Gen Digital İçerik Platformu'nun 2022 yılı içerisinde Şatıroğlu Medya Grubu bünyesinde Seyrantepe, Kağıthane binasından yeniden yayında olması beklenmekteydi fakat çalışmalar ilerleyemediğinden dolayı iptal edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Ticaret Bankası</span> Türkiyede kurulan ilk özel banka

Türk Ticaret Bankası A.Ş.,, Türkiye'de özel sektör tarafından kurulan ilk bankadır.

İnterbank, 1888 yılında Selanik Bankası adıyla kurulmuş ve birçok kez el değiştirdikten sonra 2001 yılında feshedilmiş bir banka.

Bank Ekspres 18 Şubat 1992 tarihinde yabancı sermayeli bir banka olarak kurulmuştur. 1994 yılında Doğuş Holding tarafından satın alındı ve 1997 yılında Korkmaz Yiğit Holding tarafından satın alındı. Zararı özkaynaklarını aşan, mali bünyesi zayıflayan Bank Ekspres 23 Ekim 1998 sonunda Tasarruf Mevduatları Sigorta Fonu (TMSF) kapsamına alınmıştır. 30 Haziran 2001 yılında Tekfen Holding tarafından satın alınmasından sonra, 18 Ekim 2001 tarihinde Tekfen Yatırım ve Finansman Bankası A.Ş ile birleştirilmiştir. 26 Ekim 2001 yılında Tekfenbank A.Ş. adını almış ve 23 Şubat 2007 yılında Eurobank EFG tarafından satın alınmasından sonra 11 Ocak 2008 yılında Eurobank Tekfen adını almıştır.

17-25 Aralık Yolsuzluk ve Rüşvet Operasyonu veya 2013 Türkiye yolsuzluk skandalı, 2013-2014 yıllarında yürütülen ve bazı kâmu kurum ve kuruluşları ile aralarında dört bakanın da yer aldığı kâmu görevlilerinin görevi kötüye kullanma ve rüşvet ile suçlandığı soruşturmalardır.

Hayyam Garipoğlu, Türk iş insanı, televizyon kanalı eski sahibi ve yazardır.

Türkiye'de yolsuzluk, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılımını etkileyen bir konudur. Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2016 Yolsuzluk Algısı Endeksi ülkeyi 176 ülkeden 75'inci sıraya koyarken, 2017 endeksi Türkiye'yi 87'nci sıraya geriletti. Türkiye, Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2018 Yolsuzluk Algısı Endeksi kapsamında ankete katılan 180 ülkeden 78'inci sırada yer aldı. Bu durum Tunus (73.), Bulgaristan (77.) ve Çin (87.) ile karşılaştırılabilir.

Anayasa kitapçığı krizi, Anayasa fırlatma krizi ya da Kara Çarşamba, 19 Şubat 2001 Pazartesi tarihli Millî Güvenlik Kurulu toplantısında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in Başbakan Bülent Ecevit'e Türkiye Cumhuriyeti anayasa kitapçığını fırlatması ile başlayan siyasi kriz. Kısa süre içinde ülke piyasalarını etkiledi ve 2001 Türkiye ekonomik krizinin nedenlerinden biri hâline geldi.

Korkmaz Yiğit, Türk iş insanıdır.

Kamuran Çörtük, Türk iş insanıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.