Türk orgeneraller listesi
Bu listede Türkiye tarihi boyunca orgeneral rütbesine terfi etmiş kişiler bulunmaktadır. Orgeneral rütbesi, rütbe bekleyerek ulaşılan en üst rütbedir. Bu rütbenin Osmanlı İmparatorluğunda ve Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki karşılığı ferîk-i evvel (ya da diğer kullanımıyla birinci ferik) idi. 26 Kasım 1934 tarihinde Resmî Gazete'de yayınlanan Efendi, Bey, Paşa Gibi Lakap ve Unvanların Kaldırılmasına Dair Kanun ile askerî rütbeler yeniden düzenlenmiştir. Böylece ferîk-i evvel rütbesinin yeni adı orgeneral olmuştur.
Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu'na göre orgeneral kadrosu Kara Kuvvetleri Komutanlığında sekiz, Hava Kuvvetleri Komutanlığında ikidir. Jandarma Genel Komutanlığı, İçişleri Bakanlığına bağlı olduğu için ilgili kanunun kapsamında değildir ve belirlenmiş bir kadro yoktur. Genelkurmay başkanı ve kuvvet komutanlığı sırasında rütbe bekleme süresi dolan orgeneraller bu kadroların kapsamında değildir.
Kara Kuvvetlerinde orgeneral rütbesinin kıta görevi ordu komutanlığıdır. Hava Kuvvetlerinde ise 2014 yılından beri kuvvet komutanı dışındaki orgeneral, Muharip Hava Kuvveti Komutanı olarak görev yapmaktadır.
İlk Türk orgeneral, 3 Nisan 1921'de bu rütbenin o zamanki karşılığı olan ferîk-i evvelliğe terfi etmiş olan Fevzi Paşa'dır. Mustafa Kemal Paşa, ferîk ve ferîk-i evvel rütbelerini atlayarak 19 Eylül 1921 tarihinde kanunla mirlivalıktan müşirliğe (mareşal) terfi etmiştir.[1]
İtalik yazılanlar muvazzaftır.
Kara Kuvvetleri Komutanlığı
| Terfi yılı | Terfi sırası | Ad | En kıdemli görevi |
|---|---|---|---|
| 1921 | 1 | Fevzi Paşa[a] | Genelkurmay Başkanlığı |
| 1926 | 1 | İsmail Cevad Paşa | 3. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Yakub Şevki Paşa | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Fahreddin Paşa | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 4 | Kâzım Fikri Paşa | 3. Kolordu Komutanlığı | |
| 5 | İsmet Paşa | Genelkurmay Başkanlığı | |
| 1927 | 1 | Ali Said Paşa | 1. Ordu Komutanlığı |
| 1930 | 1 | İzzeddin Paşa | 2. Ordu Komutanlığı |
| 1935 | 1 | Kâzım Orbay | Genelkurmay Başkanlığı |
| 1937 | 1 | Asım Gündüz | Genelkurmay II. Başkanlığı |
| 1940 | 1 | Nafiz Gürman | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Salih Omurtak | Genelkurmay Başkanlığı | |
| 1942 | 1 | Mustafa Muğlalı | 3. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Cemil Cahit Toydemir | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 1945 | 1 | Sabit Noyan | 3. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Nuri Yamut | Genelkurmay Başkanlığı | |
| 1946 | 1 | Kurtcebe Noyan | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1947 | 1 | Ali Fuad Erden | Harp Akademileri Komutanlığı |
| 2 | Muzaffer Ergüder | Askerî Yargıtay Başkanlığı | |
| 3 | Mazlum İskora | Yüksek Askerî Şûra üyeliği | |
| 4 | Hakkı Akoğuz | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 1948 | 1 | Muzaffer Tuğsavul | 2. Ordu Komutanlığı |
| 2 | İzzet Aksalur | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Mahmut Berköz | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 4 | Asım Tınaztepe | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 1950 | 1 | Zekâi Okan | 1. Ordu Komutanlığı |
| 1951 | 1 | Şahap Gürler | 2. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Nurettin Baransel | Genelkurmay Başkanlığı | |
| 3 | Şükrü Kanatlı | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 4 | İshak Avni Akdağ | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 5 | Hasan Atakan | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 1952 | 1 | Abdülkadir Seven | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2 | Kemal Yaşınkılıç | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 1953 | 1 | Feyzi Mengüç | Genelkurmay Başkanlığı |
| 1955 | 1 | Hakkı Tunaboylu | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Nurettin Aknoz | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 1956 | 1 | Nazmi Ataç | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Necati Tacan | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 3 | Rüştü Erdelhun | Genelkurmay Başkanlığı | |
| 4 | Tahsin Çelebican | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 1957 | 1 | Vedat Garan | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Fazıl Bilge | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Osman Güray | Yüksek Askerî Şûra üyeliği | |
| 4 | Selahattin Selışık | Millî Savunma Yüksek Kurulu Genel Sekreterliği | |
| 5 | Cemal Gürsel | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 1958 | 1 | Suat Kuyaş | 2. Ordu Komutanlığı[b] |
| 2 | Salih Coşkun | Genelkurmay II. Başkanlığı | |
| 3 | Eşref Manas | Yüksek Askerî Şûra üyeliği | |
| 1959 | 1 | Ragıp Gümüşpala | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Fahri Özdilek | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Cevdet Sunay | Genelkurmay Başkanlığı | |
| 4 | Canip İskilipligil | İzmir Garnizon Komutanlığı | |
| 1960 | 1 | Muzaffer Alankuş | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1961 | 1 | Muhittin Önür | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1963 | 1 | Ali Keskiner | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2 | Cemal Tural | Genelkurmay Başkanlığı | |
| 3 | Refik Yılmaz | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 1965 | 1 | Refik Tulga | 2. Ordu Komutanlığı |
| 1966 | 1 | Memduh Tağmaç | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Kemalettin Gökakın | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Fikret Esen | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 1967 | 1 | Nazmi Karakoç | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2 | Refet Ülgenalp | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Haydar Sükan | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 4 | Kemal Atalay | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 5 | Reşit Pasin | CENTO Daimi Temsilciliği | |
| 1968 | 1 | Zeki İlter | Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı |
| 2 | Faruk Gürler | Genelkurmay Başkanlığı | |
| 1969 | 1 | Semih Sancar | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Eşref Akıncı | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 3 | Faik Türün | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 1970 | 1 | Nihat Tulunay | 2. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Kemalettin Eken | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 3 | Hamza Gürgüç | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 4 | Kami Güzey | Yüksek Askerî Şûra üyeliği | |
| 1971 | 1 | Orhan Yiğit | Jandarma Genel Komutanlığı |
| 2 | Doğan Özgöçmen | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Suat Aktulga | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 1972 | 1 | Namık Kemal Ersun | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2 | Turgut Sunalp | Ege Ordu Komutanlığı | |
| 1973 | 1 | Adnan Ersöz | 1. Ordu Komutanlığı[c] |
| 2 | Şükrü Olcay | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Ali Fethi Esener | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 1974 | 1 | Kenan Evren | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Hamza Günalp | Harp Akademileri Komutanlığı | |
| 3 | Nurettin Ersin | Genelkurmay Başkanlığı | |
| 1975 | 1 | Vecihi Akın | 2. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Mithat Kopsavaş[d] | 5. Kolordu Komutanlığı | |
| 1976 | 1 | Mahmut Ülker | 3. Ordu Komutanlığı |
| 2 | İbrahim Şenocak | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Sait Özçivril | Ege Ordu Komutanlığı | |
| 1977 | 1 | Necdet Üruğ | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Sedat Celasun | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 3 | Selahattin Demircioğlu | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 1978 | 1 | Haydar Saltık | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2 | Bedrettin Demirel | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 1979 | 1 | Sedat Güneral | Müttefik Kara Kuvvetleri Güneydoğu Avrupa Komutanlığı |
| 2 | Celal Bulutlar | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 1980 | 1 | Süreyya Yüksel | Ege Ordu Komutanlığı |
| 2 | Necdet Öztorun | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 1981 | 1 | İsmail Hakkı Akansel | 2. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Mehmet Buyruk | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 3 | Ragıp Uluğbay | Müttefik Kara Kuvvetleri Güneydoğu Avrupa Komutanlığı | |
| 1982 | 1 | Necip Torumtay | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Fikret Oktay | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 1983 | 1 | Recep Ergun | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Hüsnü Çelenkler | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 1984 | 1 | Kemal Yamak | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2 | Adnan Doğu | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 1985 | 1 | Doğan Güreş | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Sabri Deliç | Harp Akademileri Komutanlığı | |
| 3 | Kaya Yazgan | Genelkurmay II. Başkanlığı | |
| 1986 | 1 | Sabri Yirmibeşoğlu | 3. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Burhanettin Bigalı | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 1987 | 1 | Muhittin Fisunoğlu | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2 | Mehmet Önder | Genelkurmay II. Başkanlığı | |
| 1988 | 1 | Nezihi Çakar | 3. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Aşir Özözer | Müttefik Kara Kuvvetleri Güneydoğu Avrupa Komutanlığı | |
| 3 | İbrahim Türkgenci | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 1989 | 1 | Fikret Küpeli | Ege Ordu Komutanlığı |
| 2 | İsmail Hakkı Karadayı | Genelkurmay Başkanlığı | |
| 1990 | 1 | Eşref Bitlis | Jandarma Genel Komutanlığı |
| 2 | Hikmet Bayar | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 3 | Kemal Yavuz | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 1991 | 1 | Aydın İlter | Jandarma Genel Komutanlığı |
| 2 | Doğan Bayazıt | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 1992 | 1 | Hikmet Köksal | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2 | Necati İkizoğlu | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 1993 | 1 | Hüseyin Kıvrıkoğlu | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Teoman Koman | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 1994 | 1 | Atilla Ateş | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2 | Fikret Özden Boztepe | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 1995 | 1 | Çevik Bir | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Doğu Aktulga | Ege Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Necati Özgen | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 1996 | 1 | Hilmi Özkök | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Rasim Betir | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 1997 | 1 | Necdet Timur | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Nahit Şenoğul | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 1998 | 1 | Edip Başer | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Aytaç Yalman | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 1999 | 1 | Çetin Doğan | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Tunçer Kılınç | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Tamer Akbaş | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 2000 | 1 | Yaşar Büyükanıt | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Şener Eruygur | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 2001 | 1 | Hurşit Tolon | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Oktar Ataman | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 2002 | 1 | İlker Başbuğ | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Fevzi Türkeri | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 2003 | 1 | Fethi Tuncel | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Şükrü Sarıışık | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Orhan Yöney | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 2004 | 1 | Işık Koşaner | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | İsmail Koçman | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 2005 | 1 | Ergin Saygun | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2006 | 1 | Hasan Iğsız | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Atila Işık | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 2007 | 1 | Necdet Özel | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Erdal Ceylanoğlu | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 3 | Saldıray Berk | 3. Ordu Komutanlığı | |
| 2008 | 1 | Aslan Güner | Genelkurmay II. Başkanlığı |
| 2 | Hayri Kıvrıkoğlu | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 2009 | 1 | Bekir Kalyoncu | Jandarma Genel Komutanlığı |
| 2 | Nusret Taşdeler | Ege Ordusu Komutanlığı | |
| 2010 | 1 | Yalçın Ataman | 1. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Servet Yörük | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 2011 | 1 | Hulusi Akar | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2 | Abdullah Atay | Jandarma Genel Komutanlığı | |
| 3 | Ahmet Turmuş | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 2012 | 1 | Galip Mendi | Jandarma Genel Komutanlığı |
| 2013 | 1 | Salih Zeki Çolak | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2 | Yaşar Güler | Genelkurmay Başkanlığı | |
| 3 | Ümit Dündar | Kara Kuvvetleri Komutanlığı | |
| 2014 | 1 | Kamil Başoğlu | Eğitim ve Doktrin Komutanlığı |
| 2 | Adem Huduti | 2. Ordu Komutanlığı | |
| 3 | Abdullah Recep | Ege Ordusu Komutanlığı | |
| 2015 | 1 | İsmail Serdar Savaş | 3. Ordu Komutanlığı |
| 2 | İhsan Uyar | Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanlığı | |
| 2016 | 1 | Musa Avsever | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2018 | 1 | İsmail Metin Temel | 2. Ordu Komutanlığı |
| 2020 | 1 | Metin Gürak | Genelkurmay Başkanlığı |
| 2021 | 1 | Selçuk Bayraktaroğlu | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2 | Ali Sivri | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 2023 | 1 | İrfan Özsert | Ege Ordusu Komutanlığı |
| 2 | Kemal Yeni | 1. Ordu Komutanlığı | |
| 2024 | 1 | Levent Ergün | 2. Ordu Komutanlığı |
| 2 | Metin Tokel | 1. Ordu Komutanlığı |
- ^ Fevzi Paşa, 3 Nisan 1921'de ferîk-i evvel (orgeneral) rütbesine, Büyük Taarruz'daki başarılarından dolayı 31 Ağustos 1922'de müşîr (mareşal) rütbesine terfi etmiştir.
- ^ Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Cemal Gürsel'in 3 Mayıs 1960'ta İzmir'e izne gönderilmesi üzerine 27 Mayıs Darbesine kadar Kara Kuvvetleri Komutan Vekili olarak görev yapmıştır.
- ^ Kara Kuvvetleri Komutanının atanamaması üzerine 1 Haziran 1977 - 5 Ağustos 1977 tarihleri arasında vekâlet etmiştir.
- ^ 30 Ağustos 1975 tarihinden geçerli olmak üzere orgeneral rütbesine terfi ettirilerek Yüksek Askerî Şûra üyeliğine atanan Kopsavaş, yeni görevine başlayamadan 18 Ağustos 1975 tarihinde ölmüştür.
Hava Kuvvetleri Komutanlığı
| Terfi yılı | Terfi sırası | Ad | En kıdemli görevi |
|---|---|---|---|
| 1948 | 1 | Zeki Doğan | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1951 | 1 | Muzaffer Göksenin | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1955 | 1 | Fevzi Uçaner | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1959 | 1 | Tekin Arıburun | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1963 | 1 | İrfan Tansel | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1967 | 1 | Reşat Mater | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1969 | 1 | Muhsin Batur | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1970 | 1 | Emin Alpkaya | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1971 | 1 | Nahit Özgür | Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği |
| 1972 | 1 | Ahmet Dural | Yüksek Askerî Şûra üyeliği |
| 1973 | 1 | İrfan Özaydınlı | Yüksek Askerî Şûra üyeliği |
| 1974 | 1 | Ethem Ayan | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1977 | 1 | Tahsin Şahinkaya | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1979 | 1 | Halil Sözer | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1981 | 1 | Halit Toroslu | Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği |
| 1983 | 1 | Cemil Çuha | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1986 | 1 | Saftar Necioğlu | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1988 | 1 | Siyami Taştan | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1990 | 1 | Halis Burhan | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1992 | 1 | Ahmet Çörekçi | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1995 | 1 | İlhan Kılıç | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1997 | 1 | Ergin Celasin | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 1999 | 1 | Cumhur Asparuk | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2001 | 1 | İbrahim Fırtına | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2003 | 1 | Faruk Cömert | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2005 | 1 | Aydoğan Babaoğlu | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2007 | 1 | Hasan Aksay | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2009 | 1 | Bilgin Balanlı | Harp Akademileri Komutanlığı |
| 2011 | 1 | Mehmet Erten | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2013 | 1 | Akın Öztürk | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2014 | 1 | Abidin Ünal | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2016 | 1 | Hasan Küçükakyüz | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2017 | 1 | Atilla Gülan | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2022 | 1 | Ziya Cemal Kadıoğlu | Hava Kuvvetleri Komutanlığı |
| 2023 | 1 | İsmail Güneykaya | Muharip Hava Kuvveti Komutanlığı |
Jandarma Genel Komutanlığı
| Terfi yılı | Terfi sırası | Ad | En kıdemli görevi |
|---|---|---|---|
| 2017 | 1 | Arif Çetin | Jandarma Genel Komutanlığı |
| 2021 | 1 | Ali Çardakcı | Jandarma Genel Komutanlığı |
| 2024 | 1 | Hüseyin Kurtoğlu | Jandarma Genel Komutan Yardımcılığı |
Kaynakça
- ^ "Büyük Millet Meclisi Reisi Başkumandan Mustafa Kemal Paşa Hazretlerine "Gazilik" Unvanı İta ve Rütbei Müşirî Tevcihine Dair Kanun". Mevzuat Bilgi Sistemi. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2022.
- Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri 12 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Milliyet Gazete Arşivi 22 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cumhuriyet Arşivi 11 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
