İçeriğe atla

Türk Ortodoks Patrikhanesi

Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi
Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi
Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi
KurucuPapa Eftim
Bağımsızlık21 Eylül 1922 (İstanbul Ortodoks Patrikhanesi'nden)
TanınmaOrtodoks
BaşpiskoposPapa IV. Eftim
MerkeziMeryem Ana Türk Ortodoks Patrikhanesi (İstanbul Baş Episkoposluğu Anadolu Ortodoks Kilisesi), İstanbul
AlanTürkiye, Amerika Birleşik Devletleri
DilTürkçe
LiturjiBizans Riti

Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi, Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından tanınmayan bir Türk Kilisesidir.

Tarihçe

1921 yılında Türk Bağımsızlık Mücadelesini destekleyen Pavlos Karahisaridis tarafından Kayseri'de kurulmuştur. Kurucu Karahisaridis daha 1912’de diyakoz 1915’te[1] papaz olup Akdağmadeni'ne atanmış ve Eftim adını almıştı. 23 Nisan 1920’de Ankara'da Millet Meclisi'nin açılış duasını okuyan din adamları arasında Papa Eftim de vardı. Kurtuluş Savaşı’nda “Umum-i Anadolu Türk Ortodoksları Cemaatleri” olarak yer aldılar.

1924 yılında Karahisaridis ayinleri yönetmeye başlamış ve adını daha sonra Zeki Erenerol olarak değiştirmiştir. Karahisaridis ailesi Türk hükûmeti tarafından nüfus mübâdelesinden muaf tutulmuştur.[2]

Patrikler

  • Papa I. Eftim (1923-1962) - Pavlos Karahisaridis, daha sonra Zeki Erenerol ismini almıştır.
  • Papa II. Eftim (1962-1991) - Turgut Erenerol,
  • Papa III. Eftim (1991-2002) - Selçuk Erenerol,
  • Papa IV. Eftim (2002-) - Paşa Ümit Erenerol, bugün hala görevini sürdürmektedir.

Günümüzde

Patrikhanenin toplam üç kilisesi bulunmaktadır. Bunlar;

Meryem Ana Türk Ortodoks Kilisesi (İstanbul Baş Episkoposluğu Anadolu Ortodoks Kilisesi), Karaköy Aya Nikola Kilisesi ve Aziz Aya Yani Kiliseleridir.

Bu üç kilise, Kurtuluş Savaşı yıllarında Türk Ortodokslarına geçmiştir. O tarihten bu yana, Türk Ortodoks Patrikhanesinin kontrolündedir. İstanbul Ortodoks Patrikhanesi bu kiliselerin, Kurtuluş Savaşı yıllarında zorla alındığını iddia ederek, bu üç kiliseyi geri almak istemektedir. []

Meryem Ana Türk Ortodoks Kilisesi'nin girişi

Günümüzde Patrikhanenin, 350 kişi civarında üyesi olduğu bilinmektedir.[] Türk Ortodoks Patrikhanesi bugün Ali Paşa Değirmeni Sk. Beyoğlu/İstanbul'da varlığını sürdürüyorlar.

2008 yılında Patrik III. Eftim'in kızı Sevgi Erenerol, Ergenekon Operasyonları kapsamında gözaltına alınmış ve Türk Ortodoks Patrikhanesinin ise Ergenekon'un karargâhı olduğu iddia edilmiştir.[3]

Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Türk Ortodoks Kilisesi

Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Türk Ortodoks Kilisesi, Amerika Birleşik Devletleri'nde Patrikhane ile gevşek bağlara sahip olan ağırlıklı olarak Afrika kökenli kiliselerden oluşan eski bir Katolik grubuydu. 1966 yılında Afrika kökenli Amerikalı bir doktor olan Christopher M. Cragg tarafından kuruldu. 1966 yılında Papa II. Eftim tarafından Civet Kristof adıyla kutsanmıştır. Kilisenin varlığı 1980'de son bulmuştur.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Özel
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2015. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2015. 
  3. ^ "Ergenekon’un karargahı Türk Ortodoks Kilisesi 21 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.," Milliyet, 28 Ocak 2008 (Türkçe)
  4. ^ Melton, J. Gordon (ed.). The Encyclopedia of American Religions: Vol. 1. Tarrytown, NY: Triumph Books (1991); pg. 135
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi</span> Dini kurum

İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Fener Rum Patrikhanesi ya da Kostantiniyye Ekümenik Patrikhanesi, Hristiyanlığın Ortodoks mezhebini temsil eden Doğu Ortodoks Kilisesi'ni oluşturan 14 otosefal kiliseden biri ve birincisidir. Günümüzde İstanbul Başpiskoposu ve Ekümenik Patriği I. Bartholomeos tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Ortodoks Kilisesi</span> Bir Hristiyanlık mezhebi

Ortodoks Kiliseleri veya Bizans Ortodoks Kiliseleri, Bizans ayininin Reform öncesi kiliseleridir. Başlangıçtan itibaren hem katolik hem de havarilerin ardıllığında havariseldirler..

Patrik, Ortodoks Kilisesileri, Oriental Ortodoks Kiliseleri, Süryani Kilisesi ve diğer Doğu Kiliseleri'nde kilisenin başında bulunan en yüksek rütbeli piskopos.

Dadyan Ermeni İlköğretim Okulu, İstanbul'un Bakırköy ilçesindeki Zeytinlik mahallesinde bulunan bir ilköğretim kurumudur. Kurucusu olan Barutçubaşı Hovahannes Dadyan'ın ismini taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Otosefal Ortodoks Kilisesi</span>

Arnavutluk Otosefal Ortodoks Kilisesi, Başpiskoposluğu idaresi Tiran, Dıraç bölgeleriyle beraber, genelde ülkenin güney bölgesini kapsar. Ayin dili Arnavutçadır. Ortodoks cemaat yaklaşık yarım milyon üyeye sahiptir. ABD'de yaşayan 15.000 ortodoks Arnavut için iki ayrı idari birim kurulmuş olup, bunlardan birisi dolaysız şekilde İstanbul Ekümenik Patrikhanesi'ne bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rus Ortodoks Kilisesi</span>

Rus Ortodoks Kilisesi veya Moskova Patrikliği, dünyanın en büyük özerk Ortodoks Kilisesi. Rus Ortodoks Kilisesi, resmî olarak Ortodoks kiliselerinin öncelik sırasına göre, Rum Ortodoks Kilisesi'nin dört antik patrikhanesi olan, İstanbul, İskenderiye, Antakya ve Kudüs'ün hemen altında beşinci sırada yer alıyor.

<span class="mw-page-title-main">III. İoakim</span> Ekümenik Patrik ve İstanbul Başpiskoposu

Patrik III. İoakim ; İstanbul'da Ocak 1834'te doğdu ve 13 Kasım 1912'de öldü. 1878'de İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi tarafından Ekümenik Patrik seçildi. 1884'te istifaya zorlandı, 5 yıl İstanbul'da kaldıktan sonra 1889'da Aynoroz'a gitti ve 13 yıl orada sürgün hayatı yaşadı. 1901'de tekrar patrik seçildi ve ölümüne kadar bu görevde kaldı. Kruşevo kökenli patrik, Viyana'da eğitim gördü.

<span class="mw-page-title-main">II. Gennadios</span> 1454 yılından 1464 yılına kadar Rum Ortodoks Patrikhanesi lideri

II. Gennadios ve Gennadios Skolarios, 1454 yılından 1464 yılında kadar Rum Ortodoks Patrikhanesi lideri idi.

Sevgi Erenerol, Türk Ortodoks Patrikhanesi'nin 1991'den bu yana basın sözcüsü. Sevgi Erenerol, Fethullahçı terör örgütünün Ergenekon kumpas davalarında yargılanmış, üst düzey 5 yöneticisi arasında gösterilerek tutuklanmış, daha sonra tahliye edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Eftim</span> Tanınmayan Türk Ortodoks Patrikhanesi Patriği

I. Eftim ya da kamuoyunca bilinen adıyla Papa Eftim, Karamanlı Türk papaz ve Türk Ortodoks Patrikhanesi’nin kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Oryantal Ortodoksluk</span> Doğu Hristiyanlık dalı

Oryantal Ortodoksluk Birinci İznik Konsili, Birinci Konstantinopolis Konsili ve Birinci Efes Konsili'nden oluşan ilk üç ekümenik konsili tanıyan Ortodoks Doğu Hristiyan inancı. Dünya çapında yaklaşık 84 milyon inananı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Aya Yorgi Patrikhane Kilisesi</span>

Aya Yorgi Patrikhane Kilisesi veya Aziz Yorgi Katedrali, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Fatih ilçesinin Fener semtinde bulunan ve İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi'ne ev sahipliği yapan kilise. Özellikle dünya Hristiyanlığı'ndaki durumu göz önüne alındığında nispeten küçük bir kilisedir; bununla birlikte, tüm İslami olmayan binaların camiler gibi ilgili İslami binalardan daha küçük ve alçakgönüllü olması gerektiğini belirleyen Osmanlı İmparatorluğu'nun İslami yasaları ile açıklanabilir: Osmanlı'nın İstanbul'u fethinden önce Patrikhane kilisesi Ayasofya'ydı.

<span class="mw-page-title-main">IV. Meletios</span> Atina ve Tüm Yunanistan Başpiskoposu, Ekümenik Patrik ve İstanbul Başpiskoposu, İskenderiye Papası ve Patriği

Patrik IV. Meletios,, 25 Kasım 1921 ile 10 Temmuz 1923 yılları arası Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesinin, 260. Ekümenik Patriği olarak görev yapmıştır. Emmanuel Metaxakis adıyla doğan Patrik, Konstantinopolis'ten sonra 1926-1935 yılları arası İskenderiye Rum Ortodoks Patrikhanesi'nde II. Meletios adıyla Papalık yapmıştır.

III. Parthenios, II. Joannicius'ın yerine Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi'nin 202. patriği oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Ortodoks Kilisesi - Kiev Patrikhanesi</span>

Ukrayna Ortodoks Kilisesi – Kiev Patrikhanesi, Ukrayna Ortodoks Kilisesi ve Ukrayna Ortodoks Kilisesi'nin yanı sıra Ukrayna'daki üç büyük Ortodoks kilisesinden biridir. Kilise şu anda kanonik Doğu Ortodoks kiliseleri tarafından tanınmamaktadır, ancak şimdi ana kilise olan Ekümenik Patrikhane tek başına otosefal statü verebilir ve Ukrayna Hükûmeti ve halkının kilisenin resmen tanınma talebini ve dilekçesini incelemektedir. 11 Ekim 2018 tarihinde İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Kiev Patrikhanesi'nin bağımsızlık isteğinin kabul edildiğini açıklamıştır.

Papa IV. Eftim, Türk Ortodoks Patrikhanesi'nin dördüncü patriğidir ve hala patrik unvanına sahiptir. Bir Hristiyan mezhebi olan Türk Ortodoks Kilisesi ve IV. Eftim diğer Ortodoks kiliseleri tarafından tanınmamaktadır.

Papa II. Eftim veya doğum adıyla Turgut Erenerol, 1962-1991 yılları arasında Türk Ortodoks Patrikhanesi Patriği ve İstanbul Başpiskoposu olarak görev yapan Türk Ortodoks din adamı ve hekim. Tanınmayan bir Ortodoks Hristiyan mezhebi olan Otosefal Türk Ortodoks Patrikhanesi'nin kurucusu Papa I. Eftim'in büyük oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">III. Eftim</span>

Papa III. Eftim veya doğum adıyla Selçuk Erenerol, 1991-2002 yılları arasında Türk Ortodoks Patrikhanesi Patriği ve İstanbul Başpiskoposu olarak görev yapan Türk Ortodoks din adamı. Tanınmayan bir Ortodoks Hristiyan mezhebi olan Otosefal Türk Ortodoks Patrikhanesi'nin kurucusu Papa I. Eftim'in küçük oğluydu.

Konya Metropolidi Prokobiyos, Osmanlı'nın son döneminde bir süre piskoposlukta baş olarak görev yapan Rum Ortodoks ve Türk Ortodoks metropoliti.

Rus Ortodoksluğu, Doğu Ortodoks Hristiyanlığının daha büyük cemaati içinde yer alan ve ayinleri geleneksel olarak Kilise Slavcası dilinde yapılan veya yapılmış olan çeşitli Kiliselerin bütünüdür.