İçeriğe atla

Türk Hava Kurumu

Türk Hava Kurumu
Kuruluş16 Şubat 1925 (1925-02-16) (99 yıl, 249 gün önce)[1]
KurucuCevat Abbas Gürer
TürHavacılık
MerkezAltındağ, Ankara, Türkiye
Kayyum Heyeti BaşkanıKemal Yurtnaç
Resmî sitethk.org.tr
25 Mayıs 1935 Cumhuriyet gazetesinde Tayyare Cemiyeti'ne dair çizim.
Türk Hava Kurumu

Türk Hava Kurumu veya kısaca THK, Türkiye'de havacılık sanayisini kurmak; askerî, sivil, sportif ve turistik havacılığın gelişmesini sağlamak için 16 Şubat 1925 tarihinde Mustafa Kemal Paşa'nın emriyle kurulmuş bir dernektir. Atatürk'ün işareti ile kurulduğunda Cevat Abbas Gürer kurucu ve başkan idi ve dernek "Türk Tayyare Cemiyeti" adını taşımaktaydı, 1935 yılında "Türk Hava Kurumu" adını aldı.

THK, Türkiye'nin "Havacılık Federasyonu" yetkisini taşır. 5 Ağustos 1925 tarihinden itibaren "kamu yararına çalışan dernek" statüsündedir. Merkezi Ankara'dadır. Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu THK'nın manevi koruyucularındandır. Cumhurbaşkanı, Kuvvet Komutanları, Ankara Valisi doğal üyeleri arasında bulunmaktadır.

Kurum; üye aidatları, kurban derisi, fitre, zekat toplama faaliyetleri; pul satışı, kurum işletmelerinin etkinlikleri gibi kaynaklardan gelir elde eder.

Türk Hava Kurumu, 1954'ten bu yana kesintisiz olarak Uçan Türk adlı kurum dergisini iki ayda bir ücretsiz olarak yayımlamaktadır.

Tarihçe

Türkkuşu öğretmenlerinden pilot Emrullah Ali Yıldız, 12 Haziran 1938 tarihinde 14 saat, 20 dakika süren bir planör uçuşuyla dünya rekorunu kırdı. Öğrencisi Ziya Aydoğan, THK İnönü Eğitim Merkezi'nden Kayseri'ye kadar 466 km'lik bir mesafeyi planörle uçtu.

THK'nin planör eğitimleri için gerekli olan planörler, kurumun Ankara'daki Akköprü atölyesinden sağlanıyordu. Bu atölyede 1940 yılına kadar yüzlerce planör üretimi, motor ve planör onarımları yapıldı. 1940 yılı sonlarında ise Akköprü'de sınırlı bir kadroyla çalışan atölye fabrika haline getirildi ve burada İngiliz Miles Magister eğitim uçaklarının seri montajına başlandı.

1939-1941 yılları arasında II. Dünya Savaşı öncesinde Genelkurmay Başkanlığının da isteğiyle Etimesgut Uçak Fabrikası kuruldu. 1944 yılında üretime Etimesgut Uçak Fabrikası'nda, Magister uçaklarının yanı sıra THK-1, 3, 4, 7, 9, 13 planörleri ile THK-2, 5 ve 10 tiplerinde eğitim, sağlık ve nakliye uçakları üretildi.

Türkiye'deki ilk motor fabrikası THK tarafından Gazi Orman Çiftliği'nde kuruldu. Bu fabrikanın çalışmaları 1951 yılına kadar sürdü ve dönemin getirdiği koşullar nedeniyle aynı yıl Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumuna devredildi. Bu fabrika 1952'de tamamen kapatıldı, hâlen Türk Traktör Fabrikası olarak işletilmekte ve traktör üretimiyle ülke ekonomisine katkıda bulunmaktadır.

THK'nin yetiştirdiği havacı gençler, 1974 Kıbrıs Harekâtı sırasında gerçekleşen Hava İndirme Harekatına paraşütçü olarak katıldı. Harekât sırasında kurumun uçak ve pilotlarına da önemli görevler verildi.

Özellikle 1980'li yıllardan sonra THK, sportif havacılık konusunda 1990 yılından sonra da uluslararası ilişkilerinde büyük gelişmeler kaydetti. FAI, Genel Kurul ve Komisyon toplantılarında etkili bir politika izlenerek THK ve Türkiye ön plana çıkarıldı. Mevcut olan planör, paraşüt, uçuş okulu ve model uçak okuluna ilave olarak 1996 yılında bünyesinde balon, yelkenkanat ve yamaç paraşütünün bulunduğu Çok Hafif Hava Araçları Okulu kuruldu.

1995'te Dünya Paraşüt Şampiyonası, 1996'da 1. Dünya Hava Oyunları Test Yarışmaları, 1997'de 1. Dünya Hava Oyunları, kurumun ev sahipliğinde gerçekleşti.

Haziran 2000'de 6 dalda 1. Türkiye Hava Oyunları, Temmuz 2002'de ise 2. Türkiye Hava Oyunları, Haziran 2004'te 3. Türkiye Hava Oyunları gerçekleştirildi.

19 Mayıs 2002 tarihinde Ankara’da Türk Hava Kurumu Müzesi açıldı.

Türk Hava Kurumu Üniversitesi

Ana madde: Türk Hava Kurumu Üniversitesi

Türk Hava Kurumu, Türkiye'de nitelikli eleman açığı olan sektörlerden biri olan havacılık sektöründeki eleman ihtiyacını karşılamak amacıyla[2] 3 Mart 2011 tarihinde 27863 sayılı Resmî Gazete'deki 6114 sayılı Kanun ile Ankara ilinde bir üniversite kurmuştur. 2011-2012 döneminde ilk öğrencilerini kabul eden üniversite 4 fakülte, 2 yüksekokul ve 3 enstitü ile eğitim faaliyetlerine başlamıştır.

Başkanlar

№BaşkanGörev BaşlangıcıGörev Bitişi
1Cevat Abbas Gürer16 Şubat 192518 Ekim 1925
2Ahmet Fuat Bulca18 Ekim 1925Ocak 1939
3Şükrü KoçakOcak 193925 Haziran 1947
4Seyfi Düzgören26 Haziran 194728 Mayıs 1949
5Şükrü Sökmensüer29 Mayıs 194923 Ağustos 1950
6Mustafa Zeren1 Temmuz 195118 Kasım 1961
7Adnan Özsoy19 Kasım 196131 Ağustos 1962
8Nuri Aslantaş2 Eylül 196231 Ocak 1967
9Mehmet Bük31 Ocak 196710 Ekim 1967
10Cemal Engin11 Ekim 196712 Ağustos 1969
11Lemi Tüzün13 Ağustos 196920 Aralık 1970
12Kani Madasoğlu21 Aralık 197012 Mayıs 1975
13Mehmet Bilir22 Mayıs 19754 Eylül 1975
14Şefik Aktuğlu5 Eylül 197522 Eylül 1977
15Hasan Basri Yurdakul23 Eylül 197720 Eylül 1979
16Abdullah Orakçılar21 Eylül 197929 Eylül 1981
17Yılmaz Oral30 Eylül 198120 Eylül 1985
18Baki Aydın22 Eylül 198520 Ekim 1987
19İnanç Ayas21 Ekim 19873 Ağustos 1990
20Attila Taçoy25 Ağustos 19901 Kasım 1999
21İbrahim Büyükyumukoğlu1 Kasım 199925 Mayıs 2000
22Erdoğan Karakuş25 Mayıs 200022 Eylül 2002
23Rasim Arslan22 Eylül 200213 Aralık 2004
24Yusuf Güngör13 Aralık 200417 Ekim 2009
25Osman Yıldırım17 Ekim 200928 Aralık 2014
26Vacit Öktem28 Aralık 2014[3]11 Ekim 2015
27Kürşat Atılgan11 Ekim 2015[4]12 Ekim 2018
28Ahmet Bertan Nogaylaroğlu13 Ekim 201816 Ekim 2019
29Cenap Aşcı (Kayyum)16 Ekim 201915 Aralık 2021
30Hacı Abdullah Kaya (Kayyum)15 Aralık 202115 Mart 2023
31Ali Yüksel (Kayyum)15 Mart 20232 Kasım 2023
32Kemal Yurtnaç (Kayyum)2 Kasım 2023Görevde[5]

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Türk Hava Kurumu". Sabah. 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2016. 
  2. ^ "Bu okuldan mezun olanın işi hazır, en düşük maaş üç bin lira". hurriyet.com.tr. 28 Mayıs 2012. 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012. 
  3. ^ "THK'nın yeni başkanı Vacit Öktem". NTV.com.tr. 28 Aralık 2014. 29 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2014. 
  4. ^ "THK'nın yeni başkanı Kürşat Atılgan oldu". 15 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016. 
  5. ^ "Türk Hava Kurumu yeni yönetimi belli oldu". Aydın Denge Gazetesi. 6 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2023. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nezihe Viranyalı</span> Türk pilot

Nezihe Viranyalı, ilk Türk kadın pilotlardan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Vecihi Hürkuş</span> Türkiyenin ilk yerli uçağını üreten pilot, mühendis ve girişimci

Vecihi Hürkuş, Türk savaş pilotu, havacılık mühendisi ve havacılık öncüsüdür. Türkiye'nin ilk uçağı VECİHİ K-VI'yı inşa etmiş ve ülkenin ilk sivil uçuş okulunu kurmuştur.

Yıldız Eruçman, ilk Türk kadın paraşütçüdür.

<span class="mw-page-title-main">THK-16</span> Eğitim uçağı

THK-16 diğer adıyla Mehmetçik, 1952 yılında Türk Hava Kurumu tarafından tasarlanan jet eğitim uçağıdır.

1905 yılında Paris'te kurulan Uluslararası Havacılık Federasyonu (FAI), dünyada sportif havacılığın en yetkili kuruluşudur. Kuruluş amacı; sportif havacılığın dünya çapında gelişmesini sağlamak, politika, dil, din, ırk, ayrımı gözetmeksizin insanları karşılıklı dostluk ve anlayış içinde bir araya getirmektir.

<span class="mw-page-title-main">Nuri Demirağ</span> Türk sanayici (1886–1957)

Memet Nuri Demirağ, Türk iş insanı ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Kurumu Müzesi</span> Ankara, Türkiyede bir müze

Ankara Türk Hava Kurumu Müzesi ya da kısaca THK Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan müzedir. Ankara'da tarihi Paraşüt Kulesi'nin yanında havacılık tarihine, Türk Hava Kurumu'nun çalışmalarına ilişkin belge, fotoğraf ve maketlerin sergilendiği müze 19 Mayıs 2002'de ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İnönü Eğitim Merkezi</span>

İnönü Eğitim Merkezi, Türk Hava Kurumunun Türkkuşu Genel Müdürlüğü'ne bağlı Eskişehir'in 36 km batısındaki İnönü ilçesinde bulunan eğitim tesisleri.

THK-2, tek kişilik, tek motorlu, havada akrobasi yapabilen; Türkiye'de 1944 yılında olası savaş pilotları için gelişmiş eğitmen olarak geliştirilmiş, Etimesgut Uçak Fabrikası'nda üretilmiş bir savaş eğitim uçağıdır. Yapımında, düşük kanat konsol bir eliptik planform kullanılmıştır. Kokpitte tailwheel iniş temel birimleri kapalı olduğundan geriye kanat içine yerleştirilmiştir.

Güvercinlik Havalimanı Ankara'nın 10 km batısında bir askerî havaalanıdır. Ankara'nın ilk havaalanı ve Türk Hava Yolları'nın ilk teknik bakım merkezi olmuş, daha sonra askerî amaçlara tahsis edilmiştir. Günümüzde Kara Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer almaktadır. Havaalanı'ndan Kara Kuvvetleri ve Jandarma Genel Komutanlığına bağlı birlikler ve Genelkurmay Başkanlığına doğrudan bağlı bazı birimler yararlanmaktadır. Kara Havacılık Komutanlığı da burada konuşlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Etimesgut Havalimanı</span>

Etimesgut Havaalanı, Ankara'nın 10 km batısında yer alan havaalanıdır. Türk Hava Kurumu ve Türk Hava Kuvvetleri tarafından ortaklaşa kullanılmaktadır. Uluslararası Savunma Endüstri Fuarı (IDEF) ve sivil havacılık fuarları (Airshow) bazı yıllarda burada düzenlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">THK-15</span>

THK-15 veya diğer adıyla MKEK-4 Uğur, 1955-1963 yılları arasında Türk Hava Kuvvetleri tarafından kullanılan temel bir eğitici hava aracıydı. Başlangıçta THK-15 olarak geliştilmiş olup uçağın tasarımı, Miles Magister eğitim hava aracı temel alındı ve toplam 57 adet üretildi. Bu uçakların tamamı TuAF uçuş okulunda kullanıldı.

THK-5, Türkiye'de 1945 yılında tasarlanan ve Etimesgut Uçak Fabrikası'nda üretilen iki Gipsy Major motorlu, iki dümenli ambulans uçaktır. İçinde iki pilot, hastalar için iki sedye ve bir sağlık görevlisi taşıyabilecek yer bulunur. Uçağın üretiminde içinde altı kişilik yardımcı ulaştırma sürümü belirlenmişti. Uçağın bir üst modeli olan THK-5A'dan üç prototip yapıldı. 1950 yılında bir adet THK-5 Danimarka'ya satılmıştır. İsveç ve Danimarka tekrar sipariş vermek istese de fabrika kapandığı için ihracat gerçekleşmemiştir.

Türkkuşu, Türk Hava Kurumu (THK) bünyesindeki uçuş okulu. Çeşitli motorlu ve motorsuz hava araçları ile sivil uçuş eğitimi verir. Halihazırda İnönü, Efes, Erzincan ve Karain olmak üzere 4 adet eğitim merkezi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ekrem Pakdemirli Havalimanı</span> Çeşme, İzmirde yapılması planlanan havalimanı

Ekrem Pakdemirli Havalimanı, Türkiye'nin İzmir ilinin Çeşme ilçesinde yapımı planlanan bir havaalanıdır. Yapım ihalesi 20 Nisan 2018'de gerçekleştirildi. Yap-işlet-devret modeliyle hayata geçirilecek olan havalimanının yer alacağı bölgede kamulaştırma çalışmaları tamamlandı. 25 Mayıs 2018'de havalimanına Ekrem Pakdemirli'nin adının verileceği duyuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Hava Kuvvetleri Müzesi</span> Ankaranın Etimesgut ilçesi sınırlarında yer alan askeri havacılık müzesi

Ankara Havacılık Müzesi ya da Ankara Hava Kuvvetleri Müzesi, Türk Hava Kuvvetleri'nin sahip olduğu ve işlettiği askeri havacılık müzesidir. Müze, Ankara'nın Etimesgut ilçesi sınırlarında, İstanbul Yolunun 12. kilometresinde Şaşmaz mevkiinde yer almaktadır. Müze alanı 64.321 m2 (692.350 ft2)'dir.

THK-13, Etimesgut Uçak Fabrikası (THK) tarafından 1940'ların sonlarında Türkiye'de inşa edilen deneysel kuyruksuz bir planördü.

<span class="mw-page-title-main">Türk savunma sanayii</span> Türkiyenin savunma sanayisine genel bakış

Türk savunma sanayii, Türkiye'nin askeri ihtiyaçlarını karşılamak ve savunma yeteneklerini geliştirmek amacıyla ülkenin kendi sınırları içinde üretim, tasarım ve Ar-Ge faaliyetlerini yürüten bir sektördür. Bu sanayi; askeri araçlar, silah sistemleri, iletişim teknolojileri, siber güvenlik ve diğer savunma alanlarındaki ürün ve hizmetleri kapsar. Türk savunma sanayiinin büyümesi, yerli üretimi teşvik etme ve dışa bağımlılığı azaltma hedefleri doğrultusunda stratejik bir öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Rüzgar Tüneli (ART)</span>

Ankara Rüzgâr Tüneli’nin (ART) ya da o zamanki adıyla “Ankara Hava Tüneli”nin kurulması kararı İkinci Dünya Savaşı yıllarına kadar dayanmaktadır. 1941 yılında dönemin Başbakanı Şükrü Saraçoğlu, Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel, Türk Hava Kurumu(THK) Başkanı Şükrü Koçak tarafından Türkiye’de havacılık sektörünün yeterli ve tam bağımsız bir sanayi kolu olarak işlemesi için üç önemli karar alınmıştır:

THK Etimesgut Uçak Fabrikası, Türk Hava Kurumu'nun bulunduğu arazi üzerine Kayseri Uçak Fabrikası'na destek olması amacıyla 1939 yılında kurulmuş, 1941 yılında faaliyete geçmiştir. Atatürk'ün Cumhuriyet devrimi kapsamında havacılık alanında açılması için çabaladığı fabrikalardan biridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.