İçeriğe atla

Türk Hamam Müzesi

Koordinatlar: 40°10′11″K 31°55′01″D / 40.16972°K 31.91694°D / 40.16972; 31.91694
Türk Hamam Müzesi
Rüstem Paşa Hamamı
Harita
Açılış9 Haziran 2012 (12 yıl önce) (2012-06-09)
KonumBeypazarı, Ankara, Türkiye
Koordinatlar40°10′11″K 31°55′01″D / 40.16972°K 31.91694°D / 40.16972; 31.91694
TürHamam müzesi
Koleksiyon(lar)Türk hamam kültürünü belgeleyen ve sergileyen
  • takunyalar
  • bakır taslar
  • ibrikler
  • peştamallar
  • hamamcı minderleri
  • havlular
  • keseler
KüratörSema Demir
KurucuSema Demir
Toplu ulaşımEGO
Otopark?Yok
Resmî siteResmî site

Türk Hamam Müzesi; Ankara'nın Beypazarı ilçesinde bulunan bir müzedir. Gazi Üniversitesi'nde Türk kültürüne ve müzeciliğe yönelik dersler veren akademisyen Sema Demir tarafından kurulan müze, teması bakımından bu alanda Türkiye'nin ilk hamam müzesi olma özelliğini taşımaktadır.[1][2] 9 Haziran 2012 tarihinde, ilçede bulunan ve 16. yüzyılda Kanunî Sultan Süleyman döneminde yaptırılmış olan Rüstem Paşa Hamamı'nda[3] açılan müzenin temel amacı; Türk hamam kültürünü belgelemek ve sergileyerek geleceğe aktarmaktır. Bu bağlamda sadece objelerden oluşmamakta; müzede görev yapan anlatıcı ve rehberler bu geleneği çeşitli oyunlar ve canlandırmalar sergileyerek uygulamalı bir şekilde ziyaretçilere aktarmaktadır. Hamam kültürüne ait takunyalar, bakır taslar, ibrikler, peştamallar, hamamcı minderleri, havlular, keseler ve daha birçok nesne gösterime sunulurken; hamam anası, hamam babası, külhanbeyi gibi kavramlar hakkında da bilgiler verilmektedir.[4][5]

Müzenin bölümleri[6]

Soğukluk

Halk arasında daha çok "soyunmalık" olarak bilinen soğukluk, hamama gelen insanların kıyafetlerini çıkartıp peştamallara sarınarak yıkanmaya hazırlanmaları için bir soyunma odası görevi görmektedir. Müzenin bu bölümünde ipek peştamallar, gümüş işlemeli nalınlar, hamam tasları, gülabdanlar, sürmedanlar, buhurdanlar ve hamam bohçaları sergilenmektedir.

Ilıklık

Ilıklıklar, insanların soğuk bir ortamdayken aniden sıcağa girip rahatsızlanmamaları düşünülerek hamamlara eklenmiş bir geçiş bölümüdür. Buralarda sıcaklık dışarıya göre biraz daha yüksek ve içeriye göre nispeten düşük olur. Sıcağa dayanamayanlar, yaşlılar ve yeni gelinler genelde bu kısmı kullanırlar. Müzenin bu bölümünde havlu takımları, sedef kakmalı ve gümüş işlemeli nalınlar, el yapımı zeytinyağlı sabunlar sergilenmektedir.

Tıraşlık

Genelde ılıklık bölümünün yanında bulunan tıraşlıklar, insanların kişisel bakımlarını yapması için kullanılır. Bazen seyyar berberlerin de bulunabildiği bu kısımlarda saç ve sakal tıraşı yapılmasının yanı sıra sülük, hacamat gibi geleneksel tedavi yöntemleri de uygulanmaktadır. Müzenin bu bölümünde usturalar, stiller, berber leğenleri, kupalar, köseler ve zırnıklar sergilenmektedir.

Sıcaklık

Bir hamamın külhana en yakın ve en sıcak yeri olan kısmı sıcaklıktır. Müzede bu bölüm damat ve gelin hamamı olmak üzere ikiye ayrılmış ve her iki ritüelde gerçekleşen olayları anlatan sergiler kurulmuştur. Ayrıca gümüş işlemeli fildişi taraklar, peştamallar, sabunluklar ve kavatalar da burada sergilenmektedir.

Külhan

Külhanlar hamamı ve hamam suyunu ısıtan ateşin yandığı bölümlerdir. Külhanbeyleri ise bu kısımlarda görev yapan insanlara verilen addır. Müzenin bu bölümünde hamam aktif olarak kullanılmadığı için ateş yanmasa da, buranın çalışma prensibini açıklayan bir sergi ve bir adet kafe bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2018. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2018. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2018. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2018. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2018. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bursa Kent Müzesi</span>

Bursa Kent Müzesi, 2004 yılından bu yana kentin eski adliye binasında hizmet veren, Bursa’nın 7000 yıllık süreçte geçirdiği değişim ve dönüşümlerin sergilendiği müzedir. Bursa Kent Müzesi, şehrin tarihini ve kültürünü sergileyen bir müzedir. Müzenin amacı, Bursa’nın tarihi ve kültürel mirasını koruyup ziyaretçilere sunmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Bursa Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi</span>

Bursa Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi, Bursa'da tekerleğin at arabasından otomobile gelişimini sergileyen, Türkiye'nin ilk araba müzesidir. Müze, Umurbey Mahallesindeki 17.000 metrekarelik bir alanı kapsayan eski bir ipek fabrikasının Tofaş'ın sosyal sorumluluk projesi adı altında restore edilmesiyle Haziran 2002 tarihinde ziyarete açılmıştır.

Kars Müzesi 1959 yılında kurulmuştur ancak bugünkü hizmet binasına 1980 yılında taşınmıştır. Bu müze Kars'ın en büyük müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çorum Müzesi</span>

Çorum Müzesi, Çorum il merkezinde bulunan bir arkeoloji ve etnografya müzesidir. Müzede Alacahöyük, Boğazköy, Hattuşaş, Pazarlı ve Kuşsaray gibi arkeolojik kazı merkezlerinden çıkarılan buluntular sergilenmektedir. Çorum Müzesi ilk olarak 13 Ekim 1968 tarihinde, günümüzde kullanılmayan ilk binasında hizmete girmiştir. 1968 yılından itibaren 33 yıl hizmet veren müze binası, arkeolojik kazılardan elde edilen eserlerin yoğunluğu nedeniyle ihtiyaca cevap veremez duruma gelmiştir. Bunun üzerine yapımı 1908 yılında başlayıp 1914 yılında tamamlanan ve yapıldığı günden itibaren hastane, Ziraat Mektebi, Makine Meslek Yüksek Okulu olarak hizmet veren bina, Çorum Müzesi'nin yeni binası olarak kullanılmak üzere 1986 yılında tahsis edilmiştir. 1988 yılında yangın geçiren bina, 1989 yılında müze olarak kullanılmak üzere restore edilmeye başlanmıştır. Restorasyon çalışmalarının tamamlanması ile Çorum Müzesi; 11.03.2003 tarihinde, bu tarihî binada ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Müze Gemiler</span> İzmir, Türkiyede bir müze

İzmir Müze Gemiler ya da İnciraltı Deniz Müzesi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir denizcilik müzesidir. Balçova ilçesindeki İnciraltı İskelesi'nde demir atmış üç müze gemide denizciliğin sosyal, tarihsel ve ekonomik gelişimine ilişkin nesneler sergilenmektedir. Müze, 1 Temmuz 2007'de ziyarete açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Jandarma Müzesi</span> Ankaranın Ahlatlıbel yerleşmesinde yer alan bir müze

Jandarma Müzesi, Ankara'nın Ahlatlıbel ilçesinde bulunan bir müzedir. 1995 yılında böyle bir müzenin kurulması düşüncesi ortaya çıkmış, 1996 yılında ise çalışmalara başlanmıştır. Nihayetinde 21 Kasım 2005 tarihinde açılan müzenin kültür turizmine hizmet etmesi amaçlanmış; bu doğrultuda jandarma teşkilatının tarihini tanıtılması ve bu askeri kültür mirasını gelecek kuşaklara aktarılması hedeflenmiştir. Müzenin giriş katında Osmanlı Devleti dönemi sergi salonu, birinci katında ise Cumhuriyet Dönemi sergi salonları yer almaktadır. Bu salonlarda jandarma teşkilatının tarihi gelişimi, kullanılan silahlar, giyilen kıyafetler ve çekilen fotoğraflar kronolojik sırasıya göre sergilenmektedir. Jandarma Müzesi, 12 Temmuz 2007 tarihinde "Birinci Sınıf Askeri Müze" statüsü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Beypazarı Yaşayan Müze</span> Beypazarında müze

Yaşayan Müze; Ankara'nın Beypazarı ilçesinde 2007 yılında bir sivil inisiyatif girişimi ile kurulmuş halk bilim müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çubuk Şehir Müzesi</span> Ankaranın Çubuk ilçesindeki şehir müzesi

Çubuk Şehir Müzesi; Ankara'nın Çubuk ilçesinde bulunan bir müzedir. İlçedeki birkaç tarihi yapıdan biri olan ve zamanın zengin ailelerinden birine ait olan Bekir Ağalar Konağı'nın 2013 yılında restore edilip düzenlenmesiyle oluşturulan müze; 2015 yılında sergi salonu olarak açılmış, 2017 yılında ise Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kent müzesi unvanıyla tescillenmiştir. Bekir Ağalar Konağı, Mustafa Kemal Atatürk'ün 1933 yılında ilçeye yaptığı ziyaret esnasında konakladığı yer olarak da ayrı bir önem ve değer taşımaktadır. Müzede; 1402 Ankara Savaşı'nı ve 1900'lü yıllardaki yaşantıyı anlatan maketlerle, bir kısmı satın alma, bir kısmı da bağış yoluyla toplanan tarihi eşya sergilenmektedir.

Türk Telekom Telekomünikasyon Müzesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir müzedir. İletişim alanında uygulamalı öğrenmenin sağlandığı müze, bu bağlamda kurulmuş ilk ve tek müzedir. İki sergi ve bir uygulama salonundan oluşan müzede 402 parça eser sergilenmektedir.

Milli Savunma Bakanlığı Arşiv Müzesi veya kısaca Arşiv Müzesi; Ankara'nın Çankaya ilçesine bağlı Bilkent semtinde yer alan bir müzedir. 8 Ocak 2005 tarihinde, Milli Savunma Bakanlığı bünyesine bağlı olarak General Şefik Erensü Kışlası'nda kurulan müzede; Osmanlı'nın son dönemlerinden, Kıbrıs Barış Harekâtı'na kadar olan süreçte Türk ordusunun katıldığı savaş ve operasyonlara dair çeşitli dokümanlar ve belgeler sergilenmektedir.

Topçu ve Füze Okulu Sınıf Müzesi; Ankara'nın Polatlı ilçesinde bulunan bir müzedir. 1973 yılının Nisan ayında açılan müze Topçu ve Füze Okulu Komutanlığı'na bağlı olup, askeriye sınırları içerisinde yer almaktadır. Topçu sınıfının gelişimini gözler önüne sermek ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla kurulan müze; bahçe, ana bina ve şeref salonu olmak üzere üç kısımdan oluşmaktadır.

Anamur Müzesi Mersin ili Anamur ilçesinde kurulmuş olan arkeoloji ve etnografya müzesidir.

İzmir Kadın Müzesi, İzmir'in Konak ilçesindeki Basmane semtinde bulunan bir müze. 23 Ocak 2014 tarihinde Konak Belediyesi'nin Kadın ve Aile Hizmetleri birimine bağlı olarak kuruldu. Türkiye'de fiziki mekâna sahip ilk kadın müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ödemiş Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi</span> Ödemişte bir etnografya müzesi

Ödemiş Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi (ÖYKAM) İzmir ilinin Ödemiş ilçesinde yer alan bir etnoğrafya müzesidir. Müze kent merkezinde Hacı Sadık caddesinde ve 38°13′37″K 27°58′11″D koordinatarındadır. Müze binası 1927 yılında açılan Yıldız Oteli'dir. Planını, Musevi Mimar Mario Efendi’nin çizdiği neo-klasik tarzdaki otel, Doğu cephesindeki giriş kapısı üzerine konulmuş kitabeye göre, 1926 yılında inşa edilmiştir. Bina 2006 yılında Ödemiş belediyesince kamulaştırılmıştır. Yapılan tadilat sonucu binanın 14 odası ile ve komşu Keçecizade hanı alt katındaki sergi salonu, 25 Şubat 2012 tarihinde müze olarak hizmete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çankırı Müzesi</span>

Çankırı Müzesi, Türkiye'nin Çankırı ilinde yer alan bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Su Müzesi</span>

İstanbul Su Müzesi (İSUM) Türkiye'nin İstanbul şehrinde bulunan müze.

<span class="mw-page-title-main">Karaman Müzesi</span>

Karaman Müzesi, Karaman ilinde, Hatuniye Medresesi'nin arkasında kalan ve tarihteki pek çok döneme ait eserlerin sergilendiği müzedir.

Isparta'da ilk müzecilik çalışmaları 1933 yılında Halkevi'nin açılmasıyla başlamıştır. Çevreden toplanan arkeolojik eserler ve İslami mezar taşları müze salonu olarak düzenlenen halkevi binasının bir odasında sergilenmiştir. Halkevi'nin kapatılması ile birlikte eserler çeşitli depolara kaldırılmıştır. 1973 yılında Halil Hamit Paşa Kütüphanesi'nin bir odası müze deposu olarak kullanılmış ve ilk müze memurluğu kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Oyuncak Müzesi (Çamlıdere)</span>

Oyuncak Müzesi, Ankara'nın Çamlıdere ilçesinde bulunan müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Hamam Müzesi</span>

Hamam Müzesi, Gaziantep ilinin Şahinbey ilçesinde bulunan tematik müzedir.Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından denetlenen belgeli özel müze statüsündedir. Hamam Müzesi, 1577 yılında Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırılan Paşa Hamamı'nın, 2015 yılında Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilmesiyle ziyarete açılmıştır.