Türk Hamamı (tablo)

Türk Hamamı (Fransızca: Le Bain turc), 1852-1859 arasında yapılan, ancak 1862'de değiştirilmiş olan Jean-Auguste-Dominique Ingres eseri yağlı boya tablo.^[1] Resim bir hamamda yıkanan bir grup kadını tasvir eder. Batı dünyası için bir mit olan Doğu'daki yaşamı erotik ve oryantalist bir şekilde yansıtır. Ingres özellikle Valpinçon Bather (1808) ve La Grande Odalık (1814) gibi, başka ressamların aynı konudaki eserlerini inceledi.

Ingres, eserini yaklaşık 82 yaşında olduğu 1862 yılında imzalanmıştır.^[2] Eserin orijinal dikdörtgen biçimini tondo olarak değiştirdi. Charles Marville tarafından çekilen orijinal halinin bir fotoğrafı bugüne ulaşmıştır.^[2]

Betimleme

Resim, ince bir renklendirme, bir banyo alanının mahremiyetinde oturan kadınların solgun cildi ile bilinir. Figürlere neredeyse soyut, "ince ve kıvrımlı" bir form verilmiştir. Bu durum zaman zaman iskelet eksikliği gibi görülmüştür. Çok uyumlu, dairesel bir duzende, resmin erotizmini artıran kavisli bir kompozisyona sahiptir. Oryantalist hissin elde edilmesinde vazoların, akan suyun, meyvelerin ve mücevherlerin dahil edilmesinin yanı sıra soluk beyazdan pembe, fildişi, açık grilere kadar değişen bir paletin dahil edilmesi etkendir.

Ingres, eserinde yaşını (AETATIS LXXXII, "82 yaşında") yazarak erotik bir eser üretmenin ironisini sevdini göstermiştir. 1867'de başkalarına "hala otuz yaşında bir adamın ateşini koruduğunu" söyledi. Bu işi canlı modellerden değil, kroketlerden ve önceki resimlerinden birkaçından aldığı, yataklarda ya da bir banyoda yanında çizdiği ya da çizdiği bilinmektedir.

Valpinçon Bather'dan gelen figür, sonraki kompozisyonun merkezi elemanı olarak hemen hemen aynı görünüyor, ancak şimdi bir mandolin çalıyor. Arkada kolu genişletilmiş ve bir fincan tutan kadın Madam Moitessier (1856) portresindeki bakıcıya benziyor. Başının sağ üstünde kollarını kaldıran kadının yüzü sanatçının eşi Delphine Ramele benzer^[2] Diğer cisimler, arkalarındaki çeşitli ışıksız alanlarda yan yana yerleştirilmiştir.

Ingres, 19. yüzyıl akademik sanatı, Neoklasisizm ve geç Maniyerizm dahil olmak üzere çok çeşitli ressam kaynaklarından etkilendi.

Oryantalist etkiler

Ingres, Napolyon'un Mısır'ı istilasıyla yeniden başlayan Oryantalizm modasından etkilendi. 1806 yılında İtalya'ya giderken, o defterlerine yazdığı yazılarda "Sultanın kanepeler ile çevrili bir odaya gider [...] ve bu kullanım için hedeflenen birçok kadın, banyodaki sultana katılıyor, yakışıklı vücudunu siliyor ve en yumuşak parfümleri cildine sürüyor; o zaman şehvetli bir dinlenme yapması gerekiyor. " şeklinde metinlere rastlanmıştır.

İngiliz diplomat kocasına 1716'da Osmanlı İmparatorluğu'nda eşlik eden Leydi Mary Wortley Montagu'nun Mektuplardan Doğu'dan Mektupları'nı kopyaladı. Ingres'in kopyaladığı pasaj " Adrianople'deki kadın hamamının tanımı" başlığını taşıyor ve şöyle diyor: "Bence orada toplamda iki yüz kadın var. Çeşitli pozlarda güzel çıplak kadınlar ... bazıları sohbet ediyor, bazıları işlerinde, diğerleri kahve veya şerbet içiyor ya da bazı köleler (genellikle 17 ya da 18 yaşındaki büyüleyici kızlar) saçlarını fantastik şekillerde örüyor." Ancak Türk Hamamı'nın çevresi, Lady Montagu tarafından tarif edilen halka açık banyoya pek benzemiyor.^[3]

Cezayir haremini ziyaret eden Eugène Delacroix'in aksine, Ingres hiçbir zaman Afrika'ya veya Orta Doğu'ya gitmedi.^[4] Ingres'e göre oryantal tema her şeyden önce kadın çıplaklığını pasif ve cinsel bir bağlamda tasvir etmek için bir bahane idi. Egzotik unsurlar görüntüde çok azdır: müzik aletleri ve birkaç süs.

Köken

Ressamın ilk alıcısı, Napolyon III'ün bir akrabasıydı, ancak birkaç gün sonra karısı "uygunsuz" ("peu convenable") bulmuştu. 1865 yılında erotik resimler koleksiyonuna ekleyen eski bir Türk diplomat olan Halil Bey tarafından satın alındı.^[5]

Edgar Degas, Türk Hamamı'nın, karşıt tepkiler veren Exposition Universelle'de (1855) gösterilmesini istedi: Örneğin Paul Claudel, onu "kurtçuklarla dolu bir pasta" ile karşılaştırdı. 20. yüzyılın başında, eser sahipleri Louvre'a Türk Hamamını sunmak istediler, ancak müzenin konseyi iki kez reddetti. Münih Ulusal koleksiyonlarından satın almak için teklif veren Louvre nihayet 1911 yılında satın aldı.^[]

Kaynakça

^ "The Turkish Bath". Louvre. 18 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2018.
^ ^a ^b ^c Tinterow, Gary (1999). Portraits by Ingres Image of an Epoch.
^ Yeazell (Bahar 1994). "Public Baths and Private Harems: Lady Mary Worley Montagu and the Origins of Ingres's Bain Turc". Yale Journal of Criticism. 7 (1). s. 116.
^ Ali, Isra (2015). "The Harem Fantasy in Nineteenth-Century Orientalist Paintings". Dialectical Anthropology. 39 (1): 33–46.
^ Haskill (1982). "A Turk and His Pictures in Nineteenth-Century Paris". Oxford Art Review. 5 (1). ss. 40-47.