İçeriğe atla

Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği

Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği
Kuruluş1949
Yasal statüKamu yararına dernek
AmaçKadın hakları
Merkezİstanbul
Resmî sitetukd.org.tr

Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği (Kısa adı: TÜKD), Türkiye'de üniversite mezunu kadınlar tarafından 1949 yılında kurulmuş, İstanbul merkezli sivil toplum örgütü.

Ülkede toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması, Türk kadınının yurtiçi ve yurtdışında Atatürk ilke ve devrimleri ışığında temsil edilmesi misyonu ile çalışır. Kamu yararına çalışan dernek statüsündedir. 2023 itibarıyla 29 şubesi bulunur.

Graduate Women International (kısaca GWI; Türkçe: Uluslararası Üniversite Mezunu Kadınlar) adlı kuruluşun Türkiye'deki yetkili organıdır. Amblemi, GWI ‘nin de amblemi olan “Dostluk Lambası”'dır.[1]

Kadın okuryazarlığını ve kız çocuklarının okullaşma oranını artırmak, özellikle kadın sayısının az olduğu alanlarda üniversite mezunu kadın sayısını artırmak, kadın istihdamını artırmak çalışma yaptığı alanlar arasındadır. Dört yıllık üniversite mezunu veya eşdeğer lisans diploması sahibi kadınlar üye olabilir.

Tarihçe

Türkiye’de yükseköğrenim kurumlarından mezun olan ilk nesil kadınlardan Sara Akdik, Londra’ya yaptığı bir iş seyahatinde Uluslararası Üniversite Mezunu Kadınlar Derneği çalışanları ile tanışmış ve yurda dönüşünde Türkiye'de Üniversiteli Kadınlar Derneği'nin kuruluşuna öncülük etmiştir. Dernek, 19 Aralık 1949 tarihinde kuruldu.[2]

Derneğin kurucu üyeleri farklı alanlarda Türkiye'de kadınların varlık göstermesine öncülük etmiş kimselerdir. Türkiye’nin ilk kadın hukukçularından Süreyya Ağaoğlu ve Beraat Zeki Üngör, profesör ünvanı alan ilk kadın akademisyenlerden Sara Akdik, Fazıla Şevket Giz, Fatma Müfide Küley, öğretmen Nebahat Karaorman, Türkiye'nin ilk kadın hukuk profesörü Türkan Rado, ilk kadın kimyageri Remziye Hisar, ilk kadın jinekolog ve İstanbul Boğazı’nı da yüzerek geçen ilk kadın unvanına sahip Pakize Tarzi, ilk kadın astronom, ilk kadın dekan ve ilk kadın senatör olan Nüzhet Toydemir Gökdoğan derneğin kurucu üyeleridir.[3]

Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği, 1953 yılında uluslararası faaliyet izni aldı ve 1955 yılında Uluslararası Üniversiteli Kadınlar Federasyonu üyesi oldu. 2002 yılında ise Avrupa Üniversiteli Kadınlar Birliği'ne üye oldu.

Derneğin ilk şubesi 1959 yılında Ankara'da kuruldu. 1980 ve 1990'larda şube sayısı arttı[4] ve 2023 itibarıyla yirmi dokuza ulaştı.[5] Dernek, 1970 yılında kamu yararına dernek statüsü elde etti.

Kaynakça

  1. ^ "Tüzük". tukd.org.tr. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  2. ^ "Tarihçe". tukd.org.tr. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  3. ^ "Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği ile çalışmalarını konuştuk". Sivil Toplum için Destek Vakfı. 12 Aralık 2018. 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  4. ^ Ovacık, Başak (2019). "Kadın STK'ların yasamadaki rolü: Medeni Kanun (2002) ve Ceza Kanunu (2004) değişiklikleri üzerinden bir inceleme". Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü doktora tezi. 
  5. ^ "Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği". tukd.org.tr. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Galatasaray SK</span> Türk spor kulübü

Galatasaray Spor Kulübü, daha yaygın olarak sadece Galatasaray ve bilinen adıyla Cimbom, İstanbul'un Avrupa yakasında Beyoğlu ilçesinde kurulan, futbol, kadın futbol, erkek basketbol, kadın basketbol, tekerlekli sandalye basketbolu, kadın voleybol, erkek voleybol, su topu, hentbol, atletizm, yüzme, kürek, yelken, judo, briç, binicilik, espor ve satranç branşlarında faaliyet gösteren bir Türk spor kulübüdür. Türkiye'nin en başarılı ve en çok taraftara sahip spor kulüplerinden biri olup, özellikle erkek futbol takımıyla tanınmaktadır.

Türk Matematik Derneği, Türkiye'de matematikçi Cahit Arf önclüğünde 1948 yılında kurulmuş, kamu yararına çalışan bir dernektir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kızılay</span> Türk yardım kuruluşu

Türk Kızılay ya da resmî adıyla Türkiye Kızılay Derneği, Türkiye'deki en büyük insani yardım kuruluşudur ve Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketinin bir parçasıdır. Türk Kızılay, kâr amacı gütmeyen (NGO), yardım ve hizmetleri karşılıksız olarak sağlayan ve kamu yararına çalışan bir gönüllü sosyal hizmet kuruluşudur. Personelinin bir kısmı gönüllü olarak, bir kısmı ise maaşlı olarak çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Kurumu</span> Türkiyede havacılık alanında faaliyet gösteren bir dernek

Türk Hava Kurumu veya kısaca THK, Türkiye'de havacılık sanayisini kurmak; askerî, sivil, sportif ve turistik havacılığın gelişmesini sağlamak için 16 Şubat 1925 tarihinde Mustafa Kemal Paşa'nın emriyle kurulmuş bir dernektir. Atatürk'ün işareti ile kurulduğunda Cevat Abbas Gürer kurucu ve başkan idi ve dernek "Türk Tayyare Cemiyeti" adını taşımaktaydı, 1935 yılında "Türk Hava Kurumu" adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Devlet Üniversitesi</span>

Lomonosov Moscow State University (MSU), QS World University Rankings®'in küresel ilk 150'si arasında tutarlı bir konuma sahip, Rusya'daki en yüksek dereceli üniversitedir. Rusya'nın en prestijli üniversitelerinden biri olarak kabul edilen, dünyanın en yüksek eğitim binasına ev sahipliği yapmakta ve 47.000'den fazla öğrenciye ev sahipliği yapmakta ve her yıl 4.000 uluslararası öğrenciyi ağırlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Süreyya Ağaoğlu</span> yazar, hukukçu ve avukat

Süreyya Ağaoğlu, Azerbaycanlı Türk avukat ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi</span> uluslararası insani hareket

Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi; görevi din, inanç, dil, ırk, toplumsal sınıf veya politik görüş farkı gözetmeksizin insan hayatı ve sağlığını korumak, insan varoluşunun saygı görmesini sağlamak, insanların acı çekmesini önlemek ve acılarını dindirmek olan uluslararası bir insani harekettir.

<span class="mw-page-title-main">Zeynep Karahan Uslu</span>

Zeynep Karahan Uslu, Türk siyasetçi ve akademisyen.

Hatice Nüzhet Gökdoğan, Türk gökbilimci ve akademisyen.

Ali Mukbil Gökdoğan, Türk akademisyen.

Jale Yasan, Türk ressam ve kadın hakları aktivisti.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Elitaş</span> Türk politikacı

Mustafa Elitaş, Türk siyasetçi. 24 Kasım 2015 tarihinde kurulan 64. Türkiye Hükûmeti'nde Ekonomi Bakanlığı görevine atanmıştır.

Ayşe Sula Köseoğlu, Türk avukat ve siyasetçidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi 25. dönem ve 26. dönem Trabzon milletvekili olan Ayşe Sula Köseoğlu siyaset yaşamını Adalet ve Kalkınma Partisi'nde sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği</span>

Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği, 1996 yılında Ankara’da bir grup kadın tarafından kurulan bir sivil toplum örgütüdür.

Fazıla Şevket Giz, Türk zoolog.

Fatma Müfide Kazım Küley, Türk doktordur.

Çiğdem Toker, Türk gazeteci yazar ve hukukçu.

<span class="mw-page-title-main">Canan Güllü</span> Türk kadın hakları savunucusu, aktivist

Canan Güllü, Türk kadın hakları savunucusu, aktivist, organizatör ve Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu başkanı.

Türkiye Yardımsevenler Derneği , 1928 yılında Ankara'da kurulan yardım derneği.

<span class="mw-page-title-main">Mediha Eldem</span> Türk doktor

Mediha Eldem, Türk doktor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.