İçeriğe atla

Türkçe Vikipedi

Vikipedi ikonu Türkçe Vikipedi
Türkçe Vikipedi
Türkçe Vikipedi logosu
17 Nisan 2023 tarihli anasayfa
URLtr.wikipedia.org
SloganÖzgür ansiklopedi
Kullanılabilir dil(ler)Türkçe
Başlama tarihi5 Aralık 2002 (21 yıl önce) (2002-12-05)
Geçerli durumAktif
İstatistikler
Madde sayısı623.205
Kategori sayısı370.460
Dosya sayısı42.233
Değişiklik sayısı34.048.080
Üye sayısı (Aktif)1.618.734 (2.267)
sayısı21
Vikipediler arası sırası25

Türkçe Vikipedi, Vikipedi'nin 5 Aralık 2002'de başlatılan Türkçe sürümüdür. Madde sayısına göre 25. en büyük Vikipedi sürümüdür.[1] 23 Ekim 2024 günü saat 05.39 itibarıyla (UTC) 623.207 maddeye ulaşmıştır.

Tam olarak 1.618.741 kayıtlı kullanıcısından 2.267 kadarı aktiftir. Açıldığı günden beri 34.048.241 kez katkıda bulunulmuştur.[2]

23 Ekim 2024 günü itibarıyla Türkçe Vikipedi'de 370.460 kategori mevcuttur ve bunların 46.200 tanesi (%12.47) bir sayfaya sahiptir. 2020 yılı itibarıyla Türkçe Vikipedi'de en çok sayıda madde insan ve coğrafya kategorisindedir.

Tarihçe

Kasım 2006'da Altın Örümcek Web Ödülleri'nin fen kategorisinde aday olarak gösterildi. Ocak 2007'de bu yarışmada "En İyi İçerik" ödülünü kazandı. Ödül 25 Ocak 2007'de İstanbul Teknik Üniversitesi'nde yapılan bir törenle verildi.[3]

2014-15'te erişime engellenen maddeler

Türkçe Vikipedi'de bulunan bazı maddeler, 17 Kasım 2014 tarihinden itibaren Türkiye'deki kullanıcıların erişimine engellendi. Bu engelleme URL tabanlı olup sadece HTTP bağlantılar üzerinde etkili olmuştur.[4] Vikipedi ve kardeş projelerinde 2013 yılından beri kayıtlı kullanıcılar için HTTPS sistemi güvenlik nedeniyle zorunlu olduğu için bu engelleme onları etkilememiştir. 12 Haziran 2015 tarihinde Wikimedia Blog'u üzerinde yapılan duyuruda Wikimedia Vakfı 2011 yılından beri üzerinde çalıştıkları HTTPS şifreleme sisteminin tüm projelerde ve tüm kullanıcılar için aktifleştirildiğini kamuoyuna açıkladı. Böylelikle sadece anonim kullanıcıları etkileyen erişim engelleme durumu tek taraflı olarak kaldırılmış oldu. Ayrıca Vakıf yaptığı açıklamada HTTPS şifreleme sistemine geçişin, hükûmetlerin uyguladığı erişim engellemelerini kaldırmanın yanı sıra kullanıcıların internet trafiğinin hükûmet, internet sağlayıcı veya üçüncü grup kişiler tarafından takip edilmesini, değiştirilmesini ya da kullanıcı bilgilerinin çalınmasını da zorlaştırdığını söyledi.[5]

Madde Engellenme tarihi Engelleyen kurum Engellenme nedeni Durum Kaynak
HTTPHTTPS

İnsan penisi

17 Kasım 2014 TTNETBilinmiyor Engelli Erişime açık [4]
Kadın üreme organlarıEngelli Erişime açık [4]
Testis torbasıEngelli Erişime açık [4]
VajinaEngelli Erişime açık [4]
Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri için yapılan anketler6 Haziran 2015 Bilinmiyor Kısmi engelli[6]

Vikipedi'ye erişimin engellenmesi

Ana madde: Vikipedi'ye Türkiye'den erişimin engellenmesi

29 Nisan 2017'de Türkiye hükûmeti, Vikipedi'ye erişimi engelledi.[7] Sitenin, Türkiye-IŞİD ilişkileriyle ilgili maddeler nedeniyle engellendiği iddia edilse de, engel nedeni tam olarak belirtilmemiştir.[8][9] Aralık 2019'da Anayasa Mahkemesi, yasağın ifade özgürlüğünü ihlal ettiğine karar verdi. Engel, 991 gün sonra 15 Ocak 2020'de kaldırıldı.[10]

Kilometre taşları

  • Ocak 2004 — 100. madde
  • 15 Temmuz 2004 — 1.000 madde
  • 10 Kasım 2005 — 10.000 madde
  • 24 Haziran 2006 — 25.000 madde
  • 9 Mart 2007 — 50.000 madde
  • 3 Şubat 2008 — 100.000 madde[11]
  • 9 Aralık 2012 — 200.000 madde[12]
  • 13 Ekim 2017 — 300.000 madde
  • 27 Nisan 2021 — 400.000 madde
  • 9 Temmuz 2022 — 500.000 madde[12]
  • 6 Nisan 2024 — 600.000 madde

Özel logolar

Kilometre taşları

  • 50.000 madde logosu (2007)
    50.000 madde logosu (2007)
  • 100.000 madde logosu (2008)
    100.000 madde logosu (2008)
  • 150.000 madde logosu (2010)
    150.000 madde logosu (2010)
  • 300.000 madde logosu (2017)
    300.000 madde logosu (2017)
  • 500.000 madde logosu (2022)
    500.000 madde logosu (2022)
  • 600.000 madde logosu (2024)
    600.000 madde logosu (2024)

Yıldönümleri

  • 20. yıldönümü logosu (2022)
    20. yıldönümü logosu (2022)

Olaylar

  • Vikipedi'nin Türkiye'de erişime engellenmesinden sonra kullanılan logo (2017)
    Vikipedi'nin Türkiye'de erişime engellenmesinden sonra kullanılan logo (2017)
  • #WeMissTurkey kampanyası sırasında siteye Türkiye'den erişim engelini protesto için kullanılan logo (2018)
    #WeMissTurkey kampanyası sırasında siteye Türkiye'den erişim engelini protesto için kullanılan logo (2018)
  • Vikipedi'ye Türkiye'den erişim engelinin kaldırılmasından sonra kullanılan logo (2020)
    Vikipedi'ye Türkiye'den erişim engelinin kaldırılmasından sonra kullanılan logo (2020)

Kaynakça

  1. ^ "List of Wikipedias" (İngilizce). 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021. 
  2. ^ Özel:İstatistikler
  3. ^ "5. Altın Örümcek Sonuçları". altinorumcek.com. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013. 
  4. ^ a b c d e "'Özgür ansiklopedi' Vikipedi'ye 'vajina' ve 'insan penisi' sansürü". diken.com.tr. 17 Kasım 2014. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2015. 
  5. ^ "Securing access to Wikimedia sites with HTTPS". blog.wikimedia.org. Wikimedia Blog. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2015. 
  6. ^ Erem, Onur (19 Haziran 2015). "Vikipedi sansüre isyan etti". BirGün. 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2015. 
  7. ^ "Turkish authorities block Wikipedia". BBC News. BBC. 29 Nisan 2017. 29 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2017. 
  8. ^ "Terör destekçisi Wikipedia'ya yasak". Sabah. 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2017. 
  9. ^ "Turkey blocks Wikipedia over what it calls terror 'smear campaign'" (İngilizce). CNN. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2017. 
  10. ^ "Turkey restores access to Wikipedia after 991 days". NetBlocks. 15 Ocak 2020. 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2020. 
  11. ^ "List of Wikipedias/Table - Meta". 29 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ a b Wikipedia:Milestone statistics

Dış bağlantılar

Vikipedi
Vikipedi
Wikimedia Commons'ta Türkçe Vikipedi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi</span> Ücretsiz ve reklamsız internet ansiklopedisi

Vikipedi, kullanıcıları tarafından ortaklaşa olarak birçok dilde hazırlanan; özgür, bağımsız, ücretsiz, reklamsız ve kâr amacı gütmeyen bir internet ansiklopedisidir. MediaWiki yazılımı kullanılarak hazırlanmaktadır. Sürekli eklemeler ve değişiklikler yapıldığı için hiçbir zaman tamamlanmayacağı varsayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Japonca Vikipedi</span> Vikipedinin Japonca sürümü

Japonca Vikipedi (ウィキペディア), Vikipedi'nin Japonca sürümüdür. 23 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Japonca Vikipedi'nin 1.434.393 maddesi, 2.249.551 kullanıcısı ve 40 hizmetlisi bulunmaktadır ve böylece Vikipedi'nin 10. büyük sürümü Japonca sürümüdür. Eylül 2002'de başlayıp Nisan 2006'da 200.000 madde sınırını geçti ve Haziran 2008'de 500.000 madde sınırını geçti. 23 Ekim 2024 günü itibarıyla 1.434.393 maddesi vardır. 2.249.551 kayıtlı kullanıcısından 12.753 kadarı aktiftir, 40 hizmetlisi vardır, açıldığı günden beri 102.103.056 kez katkıda bulunulmuştur. Madde sayısına göre 13. büyük Vikipedi sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Portekizce Vikipedi</span> Vikipedinin Portekizce sürümü

Portekizce Vikipedi Portekizce: Wikipédia em português, Vikipedi'nin Portekizce sürümüdür. Haziran 2001'de başlatılmıştır ve beşinci Vikipedi sürümüdür. Madde sayısına göre, sekizinci en büyük Vikipedi sürümüdür ve 23 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Portekizce Vikipedi'nin 1.135.645 maddesi, 3.139.333 kullanıcısı ve 51 hizmetlisi bulunmaktadır. Açıldığı günden beri 68.681.577 kez katkıda bulunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Katalanca Vikipedi</span> Vikipedinin Katalanca sürümü

Katalanca Vikipedi, Vikipedi'nin Katalanca sürümüdür. 16 Mart 2001'de, Almanca Vikipedi oluşturduğundan sadece birkaç dakika sonra, Katalanca Vikipedi oluşturuldu. Mamafih, iki ay süresinde, Katalanca Vikipedi, maddelere sahip olan tek İngilizce olmayan Vikipedi sürümüydü. 23 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Katalanca Vikipedi'nin 761.633 maddesi, 495.676 kullanıcısı ve 27 hizmetlisi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çince Vikipedi</span> Vikipedinin Çince sürümü

Çince Vikipedi (中文維基百科/中文维基百科), Vikipedi'nin Çince sürümüdür. Mayıs 2001'de başlatıldı ve 23 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Çince Vikipedi'nin 1.447.899 maddesi, 3.604.341 kullanıcısı ve 63 hizmetlisi bulunmaktadır. Açıldığı günden beri 84.379.162 kez katkıda bulunulmuştur. Madde sayısına göre 12. büyük Vikipedi sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Fransızca Vikipedi</span> Vikipedinin Fransızca sürümü

Fransızca Vikipedi Fransızca: Wikipédia en français, Vikipedi'nin Fransızca sürümüdür. "Vikipedi"nin Fransızca yazılışı "Wikipédia"dır. Mart 2001'de başlatıldı.

<span class="mw-page-title-main">İngilizce Vikipedi</span> Vikipedinin İngilizce sürümü

İngilizce Vikipedi, Vikipedi'nin İngilizce sürümü. 6.000.000'u geçkin maddeye sahip olan İlk Vikipedi sürümü olarak, 15 Ocak 2001'de başlatıldı. Şu an en çok maddeye sahip Vikipedi sürümüdür. İkinci en büyük sürümü olan Sebuanca Vikipedi'den yaklaşık 800.000 fazla madde sayısına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Slovakça Vikipedi</span> Vikipedinin Slovakça sürümü

Slovakça Vikipedi Vikipedi'nin Slovakça sürümüdür. Ekim 2003'te başlatıldı, ama bir tek 2004'ün yaz aylarında aktif olmaya başladı. Eylül 2005'te 15.000 madde sınırını geçti ve Ağustos 2006'da 50.000. maddesi oluşturuldu.

<span class="mw-page-title-main">Rumence Vikipedi</span> Vikipedinin Rumence sürümü

Rumence Vikipedi, Vikipedi'nin Rumence sürümüdür. 23 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Rumence Vikipedi'nin 499.028 maddesi, 660.265 kullanıcısı ve 16 hizmetlisi bulunmaktadır; madde sayısına göre, 29. en büyük Vikipedi sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Azerice Vikipedi</span> Vikipedinin Azerice sürümü

Azerice Vikipedi, Vikipedi'nin Azerice sürümüdür. Ocak 2002'de kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Özbekçe Vikipedi</span> Vikipedinin Özbekçe sürümü

Özbekçe Vikipedi, Vikipedi'nin Özbekçe sürümüdür. 23 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Özbekçe Vikipedi'nin 296.335 maddesi, 146.638 kullanıcısı ve 16 hizmetlisi bulunmaktadır. Madde sayısına göre 56. en büyük Vikipedi sürümüdür. Ayrıca Türk dilleri'ndeki Vikipedilerin arasında Türkçe ve Kazakça Vikipedilerinden sonra üçüncü en büyük Vikipedi sürümüdür. Özbekistan'da Özbekçe Vikipedi'ye erişim engellenmiştir. Engellenme sebebi olarak hükûmetin çalışmalarının makalelerde eleştirilmesi gösterilmiştir. Başka spekülasyonlara göre de hükûmetin Özbekçeyi sadece kendi tahakkümünde görmek istediği için vikipediyi engellediği hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Sebuanca Vikipedi</span> Vikipedinin Sebuanca versiyonu

Sebuanca Vikipedi Vikipedinin Sebuanca versiyonudur. 23 Ekim 2024 itibarıyla, 6.116.935 maddesi, 120.988 kullanıcısı ve 5 hizmetlisi bulunmakta olup İngilizce Vikipedi ile birlikte en fazla maddeye sahip olan iki Vikipedi sürümünden birisidir.

Türkiye'de sansür, hükûmetin siyasi ve toplumsal gerekçelerle geleneksel medya, internet ve sosyal medya üzerinde uygulanan yasaklar ve sansür uygulamalarını işaret eden ifade. Günümüzde sansür genellikle Türklüğe hakaret sayılan kanun maddesi ve siyasi aşırılığı ifade eden yazılı veya sözlü beyanları sınırlayan yasalardan kaynaklanmaktadır. Yine Türkiye, Sınır Tanımayan Gazetecilerin 2017 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde 180 ülke arasında 155. sırada yer almakta ve gazeteciler özelinde "dünyanın en büyük cezaevi" olarak anılmaktadır. Sınır Tanımayan Gazeteciler bu ithamın nedenini baskıcı kanunlar, geniş ve muğlak yasal düzenlemeler ve paranoyak yargı olarak açıklamakta ve çözüm olarak terörle mücadele yasasının ve diğer kanun maddelerinin tamamen gözden geçirilmesini önermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi'de cinsiyet dengesizliği</span> Vikipedi topluluğunun büyük kısmının erkek olmasıyla sistematik ön yargıya neden olan durum

Vikipedi'de cinsiyet dengesizliği, Vikipedi topluluğuna mensup kişilerin %84 veya %91'inin erkek olması sonucunda ortaya çıkan ve sistematik önyargıya neden olan bir durumdur. Cinsiyet dengesizliği, Vikipedi'ye yönelik eleştirilerin en önemlilerinden biridir. Bu yüzden, Vikipedi topluluğundaki cinsiyet uçurumunu azaltmak için çeşitli girişimler ortaya çıktı. Vikipedi'nin kurucularından Jimmy Wales, Ağustos 2014'te BBC'ye verdiği bir röportajda, Wikimedia Vakfı'nın Vikipedi'deki cinsiyet dengesizliğini azaltmayı hedeflediğinden bahsetti. Wales, vakfın daha fazla sosyalleşmeye ve daha fazla yazılım değişimine açık olduğundan da bahsetti.

<span class="mw-page-title-main">Çeçence Vikipedi</span> Vikipedinin Çeçence sürümü

Çeçence Vikipedi, Vikipedi'nin Çeçence sürümüdür. 28 Şubat 2005'te oluşturuldu. 16 Şubat 2013'te toplam 1604 madde bulunuyordu. Yönetim kadrosu değiştirildikten sonra takım çalışmasına önem verildi.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi'ye Türkiye'den erişimin engellenmesi</span> 29 Nisan 2017den 15 Ocak 2020ye kadar sürdürülmüş erişim engeli

Vikipedi'nin çevrimiçi tüm dillerinin Türkiye'den engellenmesi, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından, 5651 sayılı kanununun verdiği yetkiye dayanarak 29 Nisan 2017 tarihinde aldığı idari tedbir kararı sonucu meydana geldi. "Türkiye'yi terör örgütleriyle aynı zeminde gösteren ifadelerin bulunması" engele gerekçe olarak gösterildi. 2 Mayıs'ta verilen itiraz dilekçeleri sonucunda İngilizce Vikipedi'de yer alan "Turkish occupation of northern Syria", "Foreign involvement in the Syrian Civil War" ve "State-sponsored terrorism" maddelerinde Türkiye'ye ayrılan bölümlerin erişim engeline neden olduğu öğrenildi. 5 Mayıs'ta Vikipedi'nin bağlı bulunduğu Wikimedia Vakfı, idari tedbir kararı alan Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliğine başvurarak kararın kaldırılmasını istedi, fakat itiraz reddedildi.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi'nin sansürlenmesi</span> çeşitli ülkelerde çeşitli sebeplerle gerçekleşmiş uygulama

Vikipedi'nin sansürlenmesi, aralarında Birleşik Krallık, Çin Halk Cumhuriyeti, Fransa, İran, İtalya, Özbekistan, Pakistan, Rusya, Suriye Cumhuriyeti, Suudi Arabistan, Tunus ve Türkiye'nin olduğu çeşitli ülkelerde çeşitli sebeplerle gerçekleşmiş bir uygulamadır. Bazı durumlar, aralarında Vikipedi içeriğinin de olduğu genel internet sansürünün örneğidir. Bazıları ise uygunsuz kabul edilen belirli içeriklerin görüntülenmesini engellemeye yönelik önlem olarak gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi logosu</span> yapboz parçalarından inşa edilmiş, bitmemiş bir küre şeklindeki logo

Vikipedi logosu, internet tabanlı çok dilli ücretsiz bir ansiklopedi olan Vikipedi'nin logosudur. Logo, yapboz parçalarından inşa edilmiş bitmemiş bir küre şeklindedir. Yapbozun üstteki bazı parçaları eksiktir. Yapboz parçalarının üstünde birçok farklı alfabeden harfler vardır. Vikipedi'nin Türkçe versiyonunun web sayfasında görülebileceği üzere, logonun altında ücretsiz açık kaynaklı Linux Libertine yazı stilinde "Vikipedi" ve bunun altında "Özgür Ansiklopedi" metni bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi topluluğu</span> çevrimiçi ansiklopedi Vikipediyi oluşturan ve sürdüren katılımcılar topluluğu

Vikipedi topluluğu, çevrimiçi ansiklopedi Vikipedi'yi oluşturan ve sürdüren katılımcılar topluluğudur. Bireysel katkıda bulunanlar "Vikipedist" olarak bilinir. OxfordDictionaries.com Ağustos 2012'de "Wikipedian" kelimesini sözlüğüne ekledi.

<span class="mw-page-title-main">Min-Nan Vikipedi</span> Vikipedinin Min-Nan dili sürümü

Min-Nan Vikipedi, Vikipedi'nin Min-Nan dili sürümüdür. 23 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Min-Nan Vikipedi'nin 433.387 maddesi ve 295 dosyası bulunmaktadır. Min-Nan dili Vikipedi'nin, 64.704 kayıtlı kullanıcısı (aktif kullanıcı:86 ) ve 4 hizmetlisi vardır. Açıldığı günden beri 3.217.092 kez katkıda bulunulmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.