İçeriğe atla

Tümleşik geliştirme ortamı

Anjuta, GNOME ortamı için bir C ve C++ TGO'su
C++ IDE'si örneğidir

Tümleşik geliştirme ortamı (İngilizce: integrated development environment, kısaca IDE), bilgisayar programcılarının hızlı ve rahat bir şekilde yazılım geliştirebilmesini amaçlayan, geliştirme sürecini organize edebilen birçok araç ile birlikte geliştirme sürecinin verimli kullanılmasına katkıda bulunan araçların tamamını içerisinde barındıran bir yazılım türüdür.[1]

IDE'nin amacı, birden fazla geliştirme yardımcı programını bir araya getirmek için gereken yapılandırmayı azaltmaktır. Bunun yerine, tek bir uyumlu birim ile aynı yetenek kümesini sağlar. Bunlar; kurulum süresini kısaltmak, özellikle IDE'yi kullanmayı öğrenmenin tüm bireysel araçları manuel olarak entegre etmekten ve öğrenmekten daha hızlı olduğu durumlarda geliştirici verimliliğini artırabilmektedir.[2] Tüm geliştirme görevlerinin daha sıkı entegrasyonu, yalnızca kurulum görevlerine yardımcı olmanın ötesinde genel üretkenliği artırma potansiyeline sahiptir. Örneğin, kod düzenlenirken sürekli olarak ayrıştırılabilir, sözdizimi hataları ortaya çıktığında anında geri bildirim sağlamaktadır. Böylece geliştiricilerin bir IDE ile kodu çok daha hızlı ve daha kolay bir şekilde hata ayıklamasına izin vermektedir.[3]

En bilinen tümleşik geliştirme ortamlarına örnek olarak Eclipse, Microsoft Visual Studio, Code::Blocks, Dev-C++, Anjuta, KDevelop, NetBeans gibi ortamlar verilebilmektedir.[4]

IDE ve daha geniş yazılım geliştirme ortamının diğer bölümleri arasındaki sınır iyi tanımlanmamıştır; bazen bir sürüm kontrol sistemi veya bir grafik kullanıcı ara yüzünün (GUI) oluşturulmasını basitleştirmek için çeşitli araçlar entegre edilmiştir.[5] Birçok modern Ide'nin ayrıca nesne yönelimli yazılım geliştirmede kullanılmak üzere bir sınıf tarayıcısı, bir nesne tarayıcısı ve bir sınıf hiyerarşisi diyagramı vardır.[6]

Başlıca Özellikler

  • Sözdizimi vurgulama
  • Kod tamamlama
  • Derleyici
  • Otomatik Refactoring için destek sağlama
  • Versiyon kontrolü sağlanması
  • Hata ayıklama
  • Kod satırı aratma
  • Görsel programlama
  • Dil desteği

Tarihçe

Maestro I adlı Softlab Münih’e ait bir IDE olan Maestro I, 1975'te dünyanın ilk entegre yazılım geliştirme ortamı olmuştur ve 1970'ler ve 1980'lerde bulunduğu pazarda dünya 1.siydir. Dünyanın her bir yanından gelen 22.000 programcı tarafından kurulmuştur. Bugün Maestro I tarihe aittir ve yalnızca Arlington'daki Bilgi Teknolojileri Müzesi'nde bulunabilmektedir.[7]

Yapay Zeka

IDE'lerin bazı özellikleri yapay zekadaki ilerlemelerden yararlanabilmektedir. Özellikle, IDE özelliklerini geliştirmek için geliştiriciler arasında IDE eylemlerinden bilgi toplayabilmektedir. Örneğin, kod tamamlama için veri odaklı bir yaklaşım, akıllı kod tamamlama ile sonuçlanmaktadır.[8]

Kaynakça

  1. ^ Kimmig, Markus; Monperrus, Martin; Mezini, Mira (1 Kasım 2011). "Querying source code with natural language". 2011 26th IEEE/ACM International Conference on Automated Software Engineering (ASE 2011). Lawrence, KS, USA: IEEE: 376-379. doi:10.1109/ASE.2011.6100076. ISBN 978-1-4577-1639-3. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  2. ^ "Interaktives Programmieren als Systems-Schlager". www.computerwoche.de (Almanca). 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  3. ^ "TOP IDE Top Integrated Development Environment index". pypl.github.io (İngilizce). 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  4. ^ "Integrated Development Environments". www.cs.odu.edu. 11 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  5. ^ "Programming languages - Programming software and the IDE - GCSE Computer Science Revision". BBC Bitesize (İngilizce). 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  6. ^ "4.4. Searching Code - Eclipse Cookbook [Book]". www.oreilly.com (İngilizce). 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  7. ^ "Introduction — Flycheck 0.18-cvs". web.archive.org. 10 Mart 2014. 7 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  8. ^ Rehman, Rafeeq Ur (2003). The Linux development platform : configuring, using, and maintaining a complete programming environment. Christopher Paul. Upper Saddle River, N.J.: Prentice Hall PTR. ISBN 978-0-13-009115-4. OCLC 54116412. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Delphi, Object Pascal'ı temel alan bir olaya dayalı programlama dili ve masaüstü, mobil, web ve konsol yazılımları için tümleşik geliştirme ortamıdır (IDE). Delphi, 2008 yılından beri Embarcadero Technologies tarafından geliştirilmektedir.

Kaynak kodu, yazılımı oluşturan yazıdır. Kaynak kod, herhangi bir yazılımın işlenip makine diline çevrilmeden önce insanların okuyup üzerinde çalışabildiği programlama diliyle yazılmış halidir. Kaynak kod bir tümleşik geliştirme ortamında açılabilir, derlenebilir, çalışabilir kaynak kod dosyalarının tümü birleştirilip, hedef bilgisayarlarda kullanılabilir hale getirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Eclipse (yazılım)</span>

Eclipse, açık kaynak kodlu ve özgür bir tümleşik geliştirme ortamıdır (IDE). Ana odak noktası Java ve Java ile ilişkili teknolojiler olsa da, esnek yapısı sayesinde C ve Python gibi farklı diller için de kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">NetBeans</span> Vikimedya kategorisi

NetBeans, Oracle tarafından geliştirilen bir Java geliştirme ortamıdır (IDE) ve ücretsiz olarak dağıtılmaktadır. Özellikle kullanıcı arayüzü tasarımında sağladığı kolaylıklardan dolayı tercih edilmektedir. Henüz Eclipse kadar popüler olmasa da popülerliği giderek artmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Anjuta</span>

Anjuta, GNOME projesi için yazılmış bir C, C++ tümleşik geliştirme ortamıdır. GNU Genel Kamu Lisansı ile dağıtılır. Başta C ve C++ olmak üzere Java, JavaScript, Python ve Vala programlama dillerini desteklemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Code::Blocks</span>

Code::Blocks, özgür açık kaynak kodlu bir C++ tümleşik geliştirme ortamıdır. wxWidgets tabanlı tamamen özelleştirilebilir arabirimiyle, GNU/Linux, Microsoft Windows, MacOS platformlarında sorunsuzca kullanılabilmektedir. Gelişmiş plugin desteğiyle kod yazımı esnasında ihtiyaç duyabileceğiniz birçok yardımcı fonksiyon sunar ve kod üzerinde tam bir hakimiyet kurmanıza olanak tanır.

Microsoft Visual Studio, Microsoft tarafından geliştirilen bir tümleşik geliştirme ortamıdır (IDE). Microsoft Windows, Windows Mobile, Windows CE, .NET Framework, .NET Compact Framework ve Microsoft Silverlight tarafından desteklenen tüm platformlar için yönetilen kod ile birlikte yerel kod ve Windows Forms uygulamaları, web siteleri, web uygulamaları ve web servisleri ile birlikte konsol ve grafiksel kullanıcı arayüzü uygulamaları geliştirmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Processing</span>

Processing, dijital sanat ve görsel tasarım toplulukları tarafından programlamanın temellerini görsel bir yaklaşımla öğretmek için kullanılan veya elektronik bir eskiz defteri görevi de görebilen açık kaynaklı bir programlama dili ve tümleşik geliştirme ortamıdır (IDE). 2001 yılında Casey Reas ve Benjamin Fry tarafından başlatılan proje Java üzerine kurulmuş olup daha basit bir grafik programlama modeli ve sözdizimine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">C++Builder</span>

C++Builder, hızlı uygulama geliştirme (RAD) ortamıdır, Borland ve şu anki sahibi olan Embarcadero Technologies tarafından geliştirilmektedir, yazılan programlar C++ programlama dilinde yazılır. C++Builder, Visual Component Library ve IDE olarak yazılan, Delphi ile C++ derleyicisini birleştirir. Daha önceki ilk sürümlerde, C++Builder ile birlikte Delphi'de de büyük gelişmeler olmuştur. Fakat yine de son sürümler Delphi ile birlikte eşzamanlı olarak yayınlanmıştır. Delphi'deki birçok gelişmiş bileşen, ufak değişiklikler yaparak ya da hiçbir değişiklik yapmadan, C++Builder ile kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">CodeLite</span>

Codelite (IDE), tamamen açık kaynak üzerine oluşturulmuş, güçlü, hafif, kullanımı kolay, Windows, Mac OS X ve Linux üzerinde çalışabilen bir C/C++ Tümleşik Geliştirme Ortamı'dır. Son derece kullanıcı dostu bir arayüze sahip olan Codelite bu basitliğine rağmen profesyonel kullanıcıların isteklerini geri çevirmeyecek düzeydedir. Codelite MinGW C/C++ Derleyici'si ile entegre gelmektedir. Bilgisayarınıza kurulumdan sonra size düşen sadece kod yazmaktır. Açık kaynak felsefesi üzerine kurulduğu için ücretsizdir.

<span class="mw-page-title-main">IntelliJ IDEA</span>

IntelliJ IDEA Java'da bilgisayar yazılımı geliştirmek için kullanılan bir tümleşik geliştirme ortamıdır (IDE). JetBrains şirketi tarafından geliştirilmektedir. Hem Apache 2 lisansı altında yayınlanan topluluk sürümü hem de özel mülk ticari sürümü bulunmaktadır. Her ikisi de ticari amaçlı geliştirmelerde kullanılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Android yazılımı geliştirme</span>

Android yazılım geliştirmesi Android işletim sistemi için yeni uygulamaların oluşturulduğu süreçtir. Uygulamalar genellikle Android yazılım geliştirme kiti (SDK) kullanılarak Java programlama dilinde geliştirilir; ancak diğer geliştirme ortamları da mevcuttur. Google, Android uygulamaları Kotlin, Java ve C++ dilleri kullanılarak Android yazılım geliştirme kiti (SDK) kullanılarak yazılabilir" ve diğer dilleri kullanmak da mümkün olduğunu belirtiyor. Go, JavaScript, C, C++ veya Assembly gibi Java sanal makinesi (JVM) dışı tüm diller, muhtemelen kısıtlı API desteğiyle araçlar tarafından sağlanabilecek JVM dil kodunun yardımına ihtiyaç duyar.

<span class="mw-page-title-main">Xcode</span>

Xcode macOS, iOS, watchOS, tvOS ve visionOS için yazılım geliştirmek için Apple tarafından geliştirilen macOS için entegre bir tümleşik geliştirme ortamıdır. Yazılım geliştirme araçlarını içerir. İlk kez 2003 yılında piyasaya çıkan hizmetin en istikrarlı sürümü, sürüm 8.3.3'tür ve Mac App Store'den macOS Sierra kullanıcıları için ücretsiz olarak sunulmaktadır. Kayıtlı geliştiriciler, Apple Developer web sitesinden paketi önizleme sürümlerini ve önceki sürümlerini indirebilirler. Bununla birlikte, Apple son zamanlarda yazılımın sürüm 9 beta 2'nin beta versiyonunu Apple Developer hesaplarıyla halka açık hale getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Arduino IDE</span>

Arduino için Entegre Geliştirme Ortamı(IDE), C ve C ++ dilleri ile yazılmış bir platformlar arası uygulamadır. Arduino uyumlu kartlara program yazmak ve yüklemek için kullanılır, aynı zamanda 3. taraf çekirdekler ve satıcıların geliştirme kartları için de kullanılabilir.

AppCode Swift, Objective-C, C++, C ve JavaScript geliştirmek için tümleşik geliştirme ortamı (IDE)'dır. JetBrains tarafından geliştirilmektedir. Ücretli bir uygulamadır.

<span class="mw-page-title-main">Ultimate++</span>

Ultimate++ -aynı zamanda Ultimatepp, U++ veya Upp olarak da bilinir - C++ özelliklerinden kapsamlı bir şekilde yararlanarak tipik masaüstü uygulamalarının kod karmaşıklığını azaltmayı amaçlayan bir C++ hızlı uygulama geliştirme programıdır. Bu yazılım ile oluşturulan programlar, platforma özel kod yazmaya gerek kalmadan birden fazla işletim sistemi ve donanım mimarisi üzerinde çalışabilir.

<span class="mw-page-title-main">Cloud9 IDE</span>

Cloud9 IDE, sürüm 2.0'dan sürüm 3.0'a kadar açık kaynak olarak yayınlanan bir Çevrimiçi IDE'dir. C, C++, PHP, Ruby, Perl, Python, Node.js ile JavaScript ve Go gibi birçok programlama dilini destekler.

GitHub Copilot, kullanıcıların kod yazma sürecinde yardımcı olan bulut tabanlı bir yapay zeka aracıdır. GitHub ve OpenAI tarafından geliştirilen araç, Visual Studio Code, Visual Studio, Neovim ve diğer entegre geliştirme ortamlarının (IDE'ler) kullanıcılarına destek vermek için tasarlanmıştır. GitHub Copilot, teknik önizleme için 29 Haziran 2021'de duyurulmuş ve daha sonra JetBrains pazarında bir eklenti olarak yayınlanmıştır. GitHub, Copilot'un kullanıcıların belgeleri okumak için harcadıkları süreyi azaltarak programcıların bilmedikleri kodlama çerçevelerinde ve dillerinde gezinmelerine olanak tanıdığını belirtmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kaynak kodu düzenleyicisi</span> yazılım kaynak kodunu düzenlemede uzmanlaşmış metin editörü

Kaynak kodu düzenleyicisi, bilgisayar programının kaynak kodunu düzenlemek için özel olarak tasarlanmış bir metin düzenleyici programıdır. Bağımsız bir uygulama olabileceği gibi bir tümleşik geliştirme ortamı (IDE) veya web tarayıcısı içine de yerleştirilebilir. Kaynak kodu düzenleyicileri temel bir programlama aracıdır, çünkü programcıların temel işi kaynak kodu yazmak ve düzenlemektir.

Turbo C, programlamada kullanılan eski bir tür tümleşik geliştirme ortamıdır. Turbo C, 1980'lerin sonunda ve 1990'ların başında popüler hale geldi ve özellikle C dilinin öğrenilmesi ve uygulanması için birçok öğrenci ve profesyonel tarafından tercih edildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.