Tülay Eratalay
Tülay Eratalay | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 21 Aralık 1945 Çorlu, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Vatandaşlık |  Türkiye |
| Meslek | Senarist, yapımcı, yönetmen |
| Etkin yıllar | 1968 - 2008 |
| Ödüller | Özlem...Düne, Bugüne, Yarına 32. Antalya Altın Portakal Film Festivali Dr. Avni Tolunay Jüri Özel Ödülü 1995 Düş, Gerçek, Bir de Sinema 10. Ankara Film Festivali En İyi Film - En İyi Yönetmen 1995 12. Adana Altın Koza Film Festivali En İyi Üçüncü Film 1995 |
Tülay Eratalay (d.21 Aralık 1945, Çorlu), Sinema yönetmeni, prodüktör, senaryo yazarı. 32. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi 2. Film Ödülü dâhil olmak üzere 3 dalda ödül almıştır.[1]
Hayatı
1945 yılında Tekirdağ, Çorlu'da dünyaya geldi. Babası Rıza Eratalay, annesi Macide Eratalay'dır. Babası Rıza Eratalay süvari astsubay olduğu için birçok ilde bulunmuştur. Gençliğinde uzun mesafe ve kros koşuyla ilgilendi ve Ankara Demirspor atletizm takımında yer aldı.[a] Gazi Lisesinden[b] sonra bir dönem hukuk okusa da devam etmedi.[c] Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Kamu Yönetimi Bölümünü bitirdi. 1 Mart 1968'de TRT'ye sınavla prodüktör olarak girdi.[2] Yeni kurulan TRT TV'de BBC personelinden çeşitli eğitimler almıştır. Eğitim, kültür, çocuk, müzik, belgesel ve drama programları yapmıştır. Onlarca eseri bulunan yönetmen popüler kültüre karşı halktan yana yayın yapan TRT okulunun son temsilcilerindendir. Halk arasında tanınmasa da ülkenin yetiştirdiği önemli yönetmenler arasındadır. Çok sayıda başarılı projeye imza atan Tülay Eratalay, 16 Eylül 2008 itibarıyla TRT Drama Programları'ndaki görevinden emekliye ayrılmıştır.
Ailesi
1973 yılında evlendiği Neriman Eratalay Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesinde Fransızca Ana Bilim Dalı başkanlığı yapmıştır. Oğlu Ogün 1975 yılında dünyaya gelmiştir.
Siyasi görüşleri
Sürekli sarı basın kartı sahibidir. Çağdaş Gazeteciler Derneği üyesidir. 1972 yılında kurucuları arasında yer aldığı Televizyon Programcıları Sendikasının genel sekreteri olmuştur.[3] 1980 öncesinde Türkiye İşçi Partisi sempatizanıydı. 27-30 Ekim 1982 tarihleri arasında TRT'de yayımlanan Aynaroz Kadısı adlı eserden dolayı hakkında dava açılsa da takipsizlik kararı alınmıştır. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1983 yılında hukuk dışı yollarla gözaltına alınmış, 5-13 Ekim 1983 tarihleri arasında Mamak Cezaevinde işkence görmüştür.[d] 2004 yılında TRT'de görev yapmaktayken AKP iktidarıyla yaşanan sorunlar sonucunda bir grup arkadaşıyla sadece televizyon yayınlarını seyretmekle görevlendirilse de, bu görevi kabul etmeyip dava açan ve kazanan tek kişidir.[4][5][6] 2007 yılı genel seçimlerinde Türkiye Komünist Partisi'ni desteklemiştir. Kendisi Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu Haber-Sen üyesidir. 2011 yılında TKP'nin yaptığı Cepheleşme Çağrısı adlı metne imza atanlar arasında yer almıştır.[7] Ülkenin 15 Temmuz darbe girişimi ardından oluşan politik atmosfere sıkıştırılmasını kabul etmeyenler arasında olarak, 4 Eylül 2016 tarihinde İstanbul’da büyük bir miting için çağrı yapanlar arasında yer aldı.[8]
Ödüllü filmleri
Yönetmenin sinema filmleri arasında yer alan Düş, Gerçek, Bir de Sinema (1995), 10. Ankara Film Festivali'nde En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Kadın Oyuncu, En İyi Müzik 12. Adana Altın Koza Film Festivali'nde ise En İyi Üçüncü Film ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödüllerini aldı. Yine 1995 yapımı Özlem...Düne, Bugüne, Yarına ise 32. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi İkinci Film, En İyi Senaryo, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu, 10. Ankara Film Festivali'nde ise En İyi Kadın Oyuncu ödüllerine layık görüldü.[9][10]
Tüm eserleri
Filmleri
Televizyon dramaları
- 2005: Sanatçının Ölümü[12]
- 2000: Bizim Evin Halleri[15]
- 2000: Baykuşların Saltanatı - 13 Bölüm Dizi[16]
- 1995: Öykülerde Yaşayanlar - 13 ayrı öykü
- Temmuz Ağustos Eylül - Selçuk Baran'ın aynı adlı eserinden Yusuf Kurçenli tarafından uyarlanmıştır[17]
- Aşk Artık Burada Oturmuyor - Nazlı Eray'ın aynı adlı eserinden Aykut Tankuter tarafından uyarlanmıştır[18]
- Boşlukta Bir Yer - Ahmet Cemal'in aynı adlı eserinden Aykut Tankuter tarafından uyarlanmıştır[19]
- Serada Aşk - Barlas Özarıkça'nın aynı adlı eserinden Aykut Tankuter tarafından uyarlanmıştır[20]
- Haliç Rüzgârı - Oktay Akbal'ın aynı adlı eserinden Aykut Tankuter tarafından uyarlanmıştır[21]
- Ah - Ayfer Tunç'un Mağara Arkadaşları adlı kitabı içindeki Alafranga İhtiyar adlı öykü Tülay Eratalay tarafından Ah adıyla televizyon draması olarak uyarlanmıştır[22]
- 1993: Ferhunde Hanımlar[23]
- 1990: Öyle Bir Şey ki - 3 Bölüm Dizi
- 1972: Gecikenler
- 1972: Bir Yılbaşı Hikâyesi[24]
- 1972: Cengiz Han’ın Bisikleti
- 1973: Hayattan Yapraklar
- 1973: Don Kişot
- 1973: Fatih
- 1975: Fareler ve İnsanlar[25]
- 1975: Böyle Bir Aşk[e]
- 1976: Ağustos Böceği
Belgeseller
- 1977: Petrol Belgeseli
- 1978: Gülyağı Belgeseli
- 1988: Korkma Sönmez
Diğer çalışmaları
- 1968: Gençler Bilmek İstiyor
- 1968: Lozan
- 1969: Neyzen Tevfik
- 1969: Yaşasın Edebiyat
- 1970: A'dan Z'ye
- 1970: Bağımsızlığa Doğru
- 1970: Gençlik Liderleri Konuşuyor
- 1970: Karacaoğlan
- 1970: Kolera Salgını[26]
- 1970: Parti Liderleri Konuşuyor
- 1998: 23 Nisan Gala Programı
- 2000: 23 Nisan Gala Programı
Senaryoları
- Cadı Ağacı (1994)[27]
- Hrisantos'u Ben Öldürdüm (Komiser Muharrem Alkor'un Hatıraları) adlı eseri sinemaya uyarlamak için senaryolaştırdıysa da, TRT yönetimi tarafından onay almayan proje rafa kaldırılmıştır.[28]
Ödüller
- 1995: 32. Altın Portakal Film Festivali - "En İyi İkinci Film Ödülü" - Düş, Gerçek, Bir de Sinema
- 1998: 10. Ankara Uluslararası Film Festivali - "En İyi Film Ödülü" - Düş, Gerçek, Bir de Sinema
- 1998: 11. Altın Koza Film Festivali - "En İyi Üçüncü Film Ödülü" - Düş, Gerçek, Bir de Sinema
Notlar
- ^ Bu dönemde ünlü atlet Muharrem Dalkılıç ile birlikte çalışma fırsatı bulmuştur
- ^ Bu dönemde Gazi Lisesinde öğretmenlik yapan Arif Nihat Asya'nın derslerine girmiştir
- ^ Bu dönemde Coşkun Üçok'un derslerine girmiştir
- ^ Sıkıyönetim dönemi olduğu için Gülhane Askerî Tıp Akademisinde sağlık kontrolünden geçtikten sonra işkence gördüğünü tutanak altına aldırabilmiştir
- ^ Ünlü Çek yazar Pavel Kohout'un 1957 yılında yazdığı Taková láska orijinal isimli tiyatro oyununun dramasıdır
Kaynakça
- ^ "Festival arşivleri, 10 Eylül 2016 tarihinde erişilmiştir". 16 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2016.
- ^ "TRT'nin kuruluşuyla ilgili olarak Can Dündar'ın 31.01.2008 tarihli yazısı". 10 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2009.
- ^ Başkanlığını Atik Çatalpınar'ın yaptığı sendika özellikle ilk TRT personelinin kadro ve özlük haklarının kazanılmasında belirleyici olmuştur. Bakınız 8 Şubat 2004 tarihli 26 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Evrensel haberi 17 Mayıs 2016 tarihinde erişilmişti
- ^ "Konuyla ilgili Akşam Gazetesindeki haber". 6 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2008.
- ^ İlgili 23 Kasım 2008 tarihli 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. soL haberi 22 Şubat 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ Bu haberde de haklarında karar alınan TRT personeli "bankamatik memuru" yaftasıyla karalanmaktadır 19 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 13 Eylül 2016 tarihinde erişilmiştir
- ^ 11 Ocak 2011 tarihli 21 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. soL haberi 22 Şubat 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ 26 Ağustos 2016 tarihli 28 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Sol portal haberi, 28 Ağustos 2016 tarihinde erişilmiştir
- ^ "Yönetmenin geçmişi ile ilgili 04 Ocak 2005 tarihli haber, 07 Mart 2010 tarihinde erişilmiştir". 4 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2010.
- ^ "Türk Kültürü portali, 07 Mart 2010 tarihinde erişilmiştir". 12 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2010.
- ^ Eserin Youtube linki 17 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 17 Ağustos 2022 tarihinde erişilmiştir
- ^ a b Eserin Youtube linki 3 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 17 Ağustos 2022 tarihinde erişilmiştir
- ^ Eserin Youtube üzerindeki linki 8 Ağustos 2022 tarihinde erişilmiştir
- ^ Eserin Youtube üzerindeki linki 8 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 8 Ağustos 2022 tarihinde erişilmiştir
- ^ "Milliyet com.tr". 6 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2014.
- ^ "Sinematürk sitesinde dizinin künyesi". 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2016.
- ^ Dramanın Youtube linki 2 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2 Eylül 2022 tarihinde erişilmiştir
- ^ Dramanın Youtube linki 25 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 25 Eylül 2022 tarihinde erişilmiştir
- ^ Dramanın Youtube linki 3 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 3 Ekim 2022 tarihinde erişilmiştir
- ^ Dramanın Youtube linki 3 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 3 Ekim 2022 tarihinde erişilmiştir
- ^ Dramanın Youtube linki 4 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 4 Ekim 2022 tarihinde erişilmiştir
- ^ "Drama eserinin YouTube linki". 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2022.
- ^ "Sabah com.tr". 5 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2014.
- ^ Filmin Youtube kanalındaki linki 5 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 5 Ağustos 2022 tarihinde erişilmiştir
- ^ Başrollerde Nuri Altınok ve Bozkurt Kuruç yer almıştır
- ^ İstanbul Sağmalcılar'da 1970 yılında patlak veren salgınla ilgili bilgi için Bakınız Bayrampaşa Rehberi 11 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Sinematürk'te filmin künyesi". 3 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2009.
- ^ Yönetmenin bu olayı kendi ağzından anlattığı video 18 Ocak 2021 tarihinde erişilmiştir
